امیر روئینی در گفت وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا درباه ایده ساخت مستند «رژی» اظهارداشت: ما ابتدا روی یک مستند با موضوع تاریخ مطبوعات کار میکردیم که در خلال آن با یکی از شخصیتهای موثر در مطبوعات یعنی سیدجمال الدین اسدآبادی آشنا شدیم. در آن زمان با مرور داستان به ارتباط ایشان با ماجرای رژی پی بردیم و بعد روی خود شخصیت تمرکز کردیم.
وی گفت: به تدریج برای اینکه درام قصه محوریتی داشته باشد، سعی کردیم قصه سیدجمالالدین اسدآبادی را در این واقعه به تصویر بکشیم.
روئینی با بیان اینکه مستند «رژی» به شخصیت سیدجمال الدین اسدآبادی و واقعه رژی میپردازد، افزود: این مستند از دل رویداد «سینماحماسه» بیرون آمده است. در حقیقت طرح برای این رویداد ارسال و مورد قبول واقع شد. پس از آن زمانی برای ما تعیین کردند تا طرح را تکمیل و مجددا برایشان ارسال کنیم و داوری شود. از این رویداد پنج یا ۶ اثر برای ساخت، انتخاب شد. نام این اثر نیز برگرفته از قرارداد کمپانی تالبوت با ایران است.
یکی از کارگردانان مستند «رژی» با اشاره به اینکه این اثر، نخستین مستندی است که ساخته و پیش از این بیشتر در سینمای داستانی کوتاه فعال بوده است، گفت: تجربهای که این اثر برایمان رقم زد، به شدت پیچیده، جذاب و مکاشفهگرایانه بود چراکه هر چه جلوتر میرفتیم، متوجه ابعاد و تناقضات تاریخی این قرارداد میشدیم و گاهی به مطالبی برمیخوردیم که مستند و مستدل نبود.
وی افزود: به این معنا ما باید به برآیند تاریخی از آن زمان میرسیدیم چراکه انگلیس یکسری اسناد منتشر کرد، خواهرزاده سیدجمالالدین اسدآبادی یک کتاب درباره زندگی ایشان مینویسد و بعد با احتساب به اسناد موجود، روایات و کتاب تاریخی و ناداستانهایی که وجود دارد، به روندی رسیدیم و احتمال بیشتری وجود دارد که این مسیر بوده است.
روئینی اظهارداشت: سخن گفتن درباره تاریخ سخت است و ما قصد داریم به نوبه خود حداقل نور را به بخشی از تاریخ بتابانیم که موافق و مخالف بسیار دارد. همچنین سعی کردیم به یک برآیند برسیم و صرفا این نباشد که بگوییم با استناد به یک سند مشخص اثر ساخته شده است، چراکه سندها محدود هستند.
این تهیهکننده با بیان اینکه «رژی» اثری سینمایی است، افزود: ابتدا این ایده مطرح بود که یکسری مصاحبه برای ساخت مستند آماده کنیم اما رویکردم این نبود بلکه به دنبال این مسئله بودم که مخاطب با فیلم روبهرو شود. ما برای ساخت این مستند درصد کمی از عکس و فیلم استفاده کردیم اگرچه آرشیویابی گستردهای اتفاق افتاد چراکه در برخی موارد مجبور بودیم عکس شخصیتها را نشان دهیم.
وی بیان کرد: همچنین در روایت قصه سعی کردیم از فیلم استفاده کنیم و نعل به نعل با موضوع پیش برویم اما فضاسازیهایی هم اتفاق افتاده است و «رژی» قطعا اثری گزارشی نیست.
روئینی درباره همکاری مشترک با علی کوشا به عنوان یکی دیگر از کارگردانان «رژی» اظهارداشت: ما باهم همکاریهایی در سینمای داستانی داشتیم و تصمیم گرفتیم این بار هر دو در مقام کارگردان قرار بگیریم و سعی کردیم تعاملی داشته باشیم که به فیلم بیفزاییم.
تهیهکننده مستند «رژی» گفت: همچنین من تجربه این نوع آثار را نداشتم و کوشا بسیار کمک کرد تا باهم کار را پیش ببریم. «رژی» حدود ۶۵ دقیقه است و برای من که در سینمای کوتاه داستانی، اثری ۲۰ دقیقهای در فضای اجتماعی و روانشناختی ساخته بودم، تجربه جذابی بود.
مستند سینمایی «رژی» محصول مرکز مستند سوره، به تهیهکنندگی امیر روئینی و کارگردانی امیر روئینی و علی کوشا است که آماده حضور در هفدهمین جشنواره بینالمللی فیلم مستند ایران «سینماحقیقت» شده است.
این اثر برشی از زندگی و فعالیتهای مبارزاتی سیدجمالالدین اسدآبادی اندیشمند سیاسی است که با مرور اتفاقات رخ داده در ایران آن روز، داستان خود را تا نهضت توتون و تنباکو برای مخاطب به تصویر میکشد.
«رژی» که مراحل تحقیق و پژوهش آن حدود پنج ماه زمان برده و نگارش فیلمنامه و جست و جوی تصاویر آرشیوی ۲ ماه به طول انجامیده است، مستند آرشیوی همراه با صحنههای بازسازی شده ست.
در خلاصه داستان این مستند آمده است: «جنگ و استثمار، حکومتهای مستبد و درگیریهای مذهبی در حال تخریب خاورمیانه و آفریقا هستند. شرایط برای مهیاشدن این سرنوشت ناگوار از چندی پیش طرحریزی شده است و سیدجمالالدین اسدآبادی نقش کلیدی در همه این وقایع دارد.»
عوامل مستند «رژی» عبارتند از: محقق: امیر روئینی، تدوین: محمد کریمپور، مدیر فیلمبرداری: رضا دیدار، فیلمبردار: رسول تنهایی، گریم: محسن دارسنج، دستیار کارگردان: شادی محمدی، مدیر تولید: پرویز کاظملو، طراح صحنه و لباس: حمید بخشی و مدیر تدارکات: حسین رحیمی.