به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا از «نیو اطلس»، سیگنال های رادیویی کیهانی هر روز به سمت زمین حرکت میکنند و ستارهشناسان آگاهی دقیقی از منشاء آنها ندارند. اکنون یک مطالعه جدید نشان داده که این سیگنال های موسوم به «انفجار رادیویی سریع» (FRBs) ممکن است ناشی از «ستارهلرزه» (starquakes) باشند.
نام این پدیده تقریبا هر چیزی را که لازم است بدانید به شما میگوید- این سیگنال ها انفجارهای روشنی از امواج رادیویی هستند که با یک تلألو ناپدید میشوند.
هزاران مورد انفجار رادیویی سریع از زمان کشف این پدیده در سال ۲۰۰۷ تاکنون ردیابی شده است؛ برخی از آنها رویدادی مقطعی و یک باره هستند و برخی دیگر در فواصل زمانی قابل پیش بینی یا تصادفی (رندوم) تکرار میشوند.
اینکه دقیقا چه عاملی موجب این پدیده میشود، یک راز بوده است اما با وجود ثبت این همه «انفجار رادیویی سریع»، اکنون ستاره شناسان قادر شده اند که به حدس و گمانهای علمی در این خصوص بپردازند.
برخی از این پدیدهها با ستارههای نوترونی (هسته فروپاشی شده ستارههای عظیم) و به خصوص ستارههایی با میدانهای مغناطیسی بسیار قوی مرتبط شدهاند. حتی با این حال، هنوز توضیح این مساله دشوار است که این اجرام چگونه سیگنال های رادیویی را تولید میکنند.
اما اکنون ممکن است که به یک پاسخ برای این سوال نزدیکتر شده باشیم؛ دانشمندان در دانشگاه توکیو به آنالیز نسبت «زمان – انرژی» در مورد هزاران انفجار رادیویی سریع از منابع تکرارشونده اقدام کرده و آنها را با سایر رویدادهای انرژی بالا مقایسه کردهاند. شعلههای خورشیدی یکی از گزینههای رقیب برای توضیح این پدیده است اما تیم تحقیقاتی توکیو تمایزهای مشخصی بین آنها و FBR پیدا کردند؛ با این حال یک شباهت عجیب بین FBR و زلزله وجود دارد.
پروفسور «تومونوری توتانی» در این خصوص گفت: احتمال روی دادن یک پسلرزه برای هر زلزله ۱۰ تا ۵۰ درصد است. تعداد پسلرزهها ثابت است اما با گذشت زمان روند کاهشی پیدا میکند حتی در صورتی که فعالیت انفجارهای رادیویی سریع زمینلرزه به میزان قابل ملاحظهای تغییر کند و در نهایت اینکه هیچ نسبتی بین انرژی لرزه اصلی و پس لرزهها وجود ندارد.
معنای این گفتهها برای کسانی که خیلی با تحلیل آماری آشنا نیستند، چیست؟ این تیم تحقیقاتی میگوید این یافتهها حاکی از آن است که انفجارهای رادیویی سریع (FBRs) احتمالا از طریق شعلههایی از ستارههای نوترونی تولید نمیشوند بلکه ناشی از «ستارهلرزههایی» هستند که بطور ناگهانی میزان زیادی انرژی آزاد میکنند.
مساله عجیب اینکه برخی از ستارههای نوترونی ممکن است واقعا پوستههای جامد و سختی برای رخ دادن این لرزهها داشته باشند که مشاهدات اخیر با اشعه ایکس هم این فرضیه را تایید میکند.
البته تایید یا منتفی شدن چنین فرضیهای مستلزم انجام مطالعات بیشتری است و با وجود موارد زیادی از FBR در این زمینه کمبود داده هم وجود نخواهد داشت.