به گزارش ایرنا غلامرضا فدوی روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با اشاره به کمبود یک‌هزار و ۵۰۰ مشاور در مدارس استان اظهار کرد: در مدارس مشاوران به رغم کمبود نیروی انسانی همواره فعال بوده و ارتباط بی واسطه ای با نوجوانان دارند، البته نباید فراموش کنیم که تشکل‌های دانش آموزی هم فرصتی برای نشان دادن توانمندی‌های خود دارند.
وی با بیان اینکه خط تلفن ۱۵۷۰ نیز برای تماس دانش آموزان در آذربایجان غربی راه اندازی شده‌است، ادامه داد: بازدیدهایی در طول سال از روند کاری همکاران در این بخش برای آشنایی آنان تدارک دیده شده است.
ایرنا: فعالیت مشاوران مدارس چگونه است آیا محدود به ساعت و یا زمان خاصی می شود؟
غلامرضا فدوی: مشاوران مدارس در تمام ایام سال فعالیت گسترده‌ای دارند و اقدامات مشاوره‌ای نقش پررنگ تری در برخی ایام و هفته ها از جمله هفته بهداشت روان یا هفته امور تربیتی به خود می‌گیرد و متخصصان و روانشناسان مراکز مشاره در این زمینه در مدارس برای دانش آموزان سخنرانی مستمر دارند.
در مراکز مشاوره آموزش و پرورش با آغاز ایام سال تحصیلی و همچنین ایام انتخاب رشته کنکور ظرفیت پذیرش افزایش می‌یابد و خود مشاوران نیز همواره به صورت مستمر در مدارس سخنرانی هایی برای دانش آموزان در این باره انجام می دهند.
همچنین در طول سال مسابقات کتابخوانی با نگاه روانشناختی از شبکه شاد و یا حضوری هم برای دانش آموزان در راستای آگاه‌سازی برگزار می‌شود.
ایرنا: چه طرح هایی در حوزه مشاوره و در سطح مدارس استان با چه هدفی اجرا می شود؟
فدوی: تمام اقدامات جهت کمک به تامین بهداشت روان دانش آموزان است و طرح هایی مثل همیار مشاور و رابطان مراکز مشاوره در مدارس فاقد مشاور و سنجش سلامت روان دانش آموزان و غربالگری که رخ می‌دهد در راستای کمک به این موضوع است.
در همین راستا دوره هایی برای رابطان مشاور در مدارس برگزار می‌شود تا بعد از طی دوره های لازم اقدام به فعالیت کنند.
ایرنا:چند مرکز خدمات مشاوره ای در آذربایجان غربی فعالیت دارد؟ و چند نفر به مراکز مشاوره استان مراجعه داشتند؟
فدوی: ۲۰ مرکز مشاوره و خدمات روانشناختی دانش آموزی داریم که حدود ۸۰ نفر در این مراکز فعال هستند و همه به صورت تمام وقت فعالیت دارند.
طی سال تحصیلی گذشته ۹ هزار و ۸۰۰ نفر به مراکز مشاوره استان مراجعه داشتند و بیشترین موضوعات و علت‌های مراجعه به ترتیب فراوانی شامل مشکلات تحصیلی، مشکلات مرتبط با خانواده، مشکلات ارتباطی، اضطراب و استرس هستند.
ایرنا: تعداد مشاوران مدارس آذربایجان غربی چند نفر است؟
فدوی: ۵۷۰ مشاور در مدارس آذربایجان غربی مشغول خدمت هستند که به صورت عمده در مقطع متوسطه اول فعالیت دارند ولی این تعداد جوابگوی نیازهای استان نیست و سعی می‌شود با طرح مختلف این کمبود جبران شود.
البته امسال بر اساس غربالگری های سال قبل و رصد انجام شده در تحلیل های آزمون های نماد در کشور به این نتیجه رسیدیم و احساس کردیم در مدارس ابتدایی دوره دوم دخترانه احساس نیاز بیشتری شد و امسال برنامه ریزی شد تا مشاوران هر منطقه ۱۰ درصد در این مدارس حضور یابند در حالی که پیشتر در مدارس ابتدایی مشاور نداشتیم.
طبق برنامه ریزی ها درصدد هستیم که انحصار اختصاص مشاور به مدارس متوسطه برداشته شود و با تفویض اختیار به مناطق ۲۴ گانه مناطق دارای آسیب و نیاز از مشاوران بیشتری بهره مند شوند.
ایرنا: آیا مدرسه ای بدون مشاور داشتیم؛ تکلیف مدارس بدون مشاور چه بوده است؟
فدوی: سند تحول به عنوان سند بالادستی در نظام تعلیم و تربیت است که در آن به صراحت بر حضور مشاور در مدارس تاکید شده است ولی به علت کمبود معلم در کلاس های درس همیشه این حوزه مورد غفلت واقع شده است.
به رغم احساس نیاز و اینکه تمامی مدیران دوره های تحصیلی و والدین برای مشاور احساس نیاز لازم را درک می کنند، مدارس ابتدایی فاقد مشاور هستند.
موضوع مشاور فقط مسائل روحی و روانی نیست و موضوع تحصیل نیز مطرح است و لازم است که در زمینه روش های صحیح مطالعه و ایجاد هدفمندی برای تمامی دانش آموزان مشاوران فعال و متخصصی در سطح مدارس داشته باشیم.
مشاور باید فردی باشد که آشنا با ویژگی های دانش آموز بوده و از نیازهای دوره رشد و از ملزومات یک مدرسه آگاهی داشته باشد چراکه گاهی ممکن است اولیا با دانش‌آموزان مشکلات ارتباطی داشته باشند یا دبیران و دانش آموزان دچار مسائلی باشند که حضور مشاور به عنوان تسهیل‌گر در این زمینه مهم است و مشاوران نقش مهمی در حاکمیت آرامش در مدارس دارند.
تمامی عواملی که می‌توانند این آرامش را به مخاطره بیاندازند، متفاوت است و می‌تواند از طرف اولیا، دبیران و عوامل مدرسه و دوستان رخ دهد که مشاور می‌تواند رصد کرده و تسهیلگری لازم انجام شود.
ایرنا: آیا سند نظام مشاوره و راهنمایی کشور کمکی به رفع مشکلات شما داشته است؟
فدوی: این سند مانند سند تحول برای نظام تعلیم و تربیت بوده و ظرفیت خوبی است که اگر به صورت کامل اجرا شود بخشی از مشکلات حوزه آموزش را رفع خواهد کرد ولی زمان بر است؛ برای مثال قبلا در مراکز مشاوره مدیر نداشتیم که حق مدیریت برای آنان پرداخت شود که به علت وجود در این سند محقق شده‌است؛ یا پیشتر از این برای هر ۱۵ دانش آموز یک مشاور در نظر گرفته شده‌بود که طبق مفاد این سند به ۱۲ نفر کاهش یافته‌است.
بحث نظام استعدادیابی نیز در نظام تعلیم و تربیت در سند نظام مشاوره جامعه جایگاه خاصی دارد و نباید فراموش کرد که ۲۰ درصد ارزشیابی معلمان به خاطر میزان فعالیت های مشاوره‌ای و مقدار تسلط بر این مساله و همکاری در این مسیر است.
فقط ۱۰ درصد سند نظام مشاوره در حال اجراست ولی این موضوع ظرفیتی عظیم برای حوزه مشاوره است.
در این سند مهم بر نقش معلمان و تمامی کارکنان مدرسه در بحث تامین بهداشت روان و ارائه خدمات مشاوره ای تاکید و برای مراکز مشاوره نیز از نظر فضا و نیروی انسانی توجه شده‌است و ادارات کل نوسازی توسعه و تجهیز هر استان نیز می‌توانند در توسعه این مراکز ایفای نقش کنند.
ایرنا: در زمینه همیار مشاور و رابط مشاوره چند نفر در مدارس فعال است و هدف چیست؟
فدوی: در برنامه‌ریزی های انجام شده برای هر کلاس ۲ همیار تعریف شده (از بین دانش آموزان ) که زیر نظر مشاور، آموزش های لازم را دریافت می‌کنند و به مشاور مدرسه کمک می‌کنند که این مسائل شامل شناسایی دانش آموزان مشکل دار، راز داری در زمینه مشکلات دانش آموزان، محرمانه بودن اطلاعات و سایر موارد است.
بعد از طی دوره ها برای آنان کارت همیار صادر می‌شود و این دانش آموزان باید از نظر روانشناختی سالم و راز نگهدار باشند و در حوزه تحصیلی هم باید موفق باشند.
همچنین در مدارسی که مشاور نداریم یکی از همکاران (معاون پرورشی مدرسه، دبیر روانشناسی و یا جامعه شناسی ) می تواند بعد از دریافت ابلاغ و بعد از طی دوره آموزشی، دانش آموزان شناسایی شده در مدارس را به مراکز مشاوره ارجاع دهد که سال گذشته حدود یک هزار و ۷۰۰ نفر در این زمینه در مدارس به‌کارگیری شدند.
به گزارش ایرنا، آگاه سازی آحاد جامعه در زمینه اهمیت سلامت روان و ضرورت توجه به این موضوع در کنار بهداشت جسم موضوعی است که نیاز مستمر به کارهای آموزشی، تبلیغی و ترویجی در این زمینه احساس می‌شود.
مشاوره و نقش مشاوران در زندگی نوجوانان و دانش آموزان بسیار پر اهمیت است چراکه در هر برهه‌ای به ویژه دوران نوجوانی به عنوان یک هدایت کننده برای این قشر در امر تحصیل و زندگی ایفای نقش می‌کنند.
به گفته کارشناسان امور تربیتی موضوع مشاوره و سلامت روان صرفا به آموزش و پرورش مربوط نیست و سایر نهادها هم لازم است به مساله توجه بیشتری کنند؛ هر چند که در برنامه‌ریزی‌های انجام شده اغلب فعالیت ها مبتنی بر اقدامات در آموزش و پرورش است.
آذربایجان غربی دارای پنج هزار و ۲۰۰ مدرسه است که حدود ۷۰۰ هزار دانش آموز در این مدارس تحصیل می‌کنند.