به گزارش خبرنگار ایرنا، آذربایجان غربی با تولید سالانه بیش از ۲۲ هزار تن عسل طبیعی رتبه نخست کشور در اختیار داشته و بخش قابل توجه از نیاز کشور به این محصول مغذی را تامین می کند؛ با وجود فراهم بودن زمینه تولید و توسعه صنعت زنبورداری در منطقه به دلیل شرایط آب و هوایی، مشکلاتی نیز بر سر راه رونق این بازار به ویژه در شهرستان مهاباد وجود دارد که اجازه فعالیت بهتر به این قشر نمی دهد.
رییس هیات مدیره شرکت تعاونی زنبورداران مهاباد در این خصوص در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: متاسفانه طی سال‌های اخیر متناسب با افزایش چند برابری هزینه های تولید و پرورش زنبور عسل قیمت این محصول افزایش نیافته و حتی فروش برای نرخ های فعلی نیز با مشکل مواجه است.
افزایش هزینه های تولید و تامین داروهای موثر
ریبوار جهانگیری با اشاره به افزایش هزینه حمل و نقل کندو به مناطق گرمسیر، بیان کرد: زنبورداری که سال گذشته برای انتقال کندو به خوزستان ۴۵ میلیون ریال پرداخت می کرد اکنون برای همین تعداد باید بیش از ۱۲۰ میلیون ریال هزینه کند.
وی با بیان اینکه قیمت یک کیلوگرم از داروی موثر و اصل (اسیداکزالیک) زنبور به بالای ۶۰ میلیون ریال رسیده، اضافه کرد: هزینه خرید داروهای موثر و اصل یا در بازار قابل دسترسی نیست یا به قدری گران است که امکان استفاده از آن صرفه اقتصادی نخواهد داشت و استفاده از نمونه های ارزان آن در دستور کار قرار دارد.
قاچاق ملکه های بی کیفیت و اثرات مخرب آن
وی یکی دیگر از مشکلات صنعت زنبورداری را ورود قاچاق ملکه بی کیفیت دانست و گفت: هیچ نظارتی بر ورود ملکه با نژادهای بی کیفیت از خارج و همچنین تولیدات داخلی نیست؛ اکنون توزیع این ملکه ها باعث ضربه زدن به جمعیت کلنی و همچنین پخش انواع بیماری ناشناخته در بین زنبورها شده است.
جهانگیری با اشاره ضرورت توجه به سلامت کلنی ها متطقه افزود: وضعیت سلامت کلنی ها بسیار خراب بوده به طوری که برای عبور از زمستان هر کلنی باید پنج قاب با بیش از ۱۰ هزار زنبور داشته باشد که اکنون در بیشتر موارد کمتر از ۵۰۰ زنبور بوده که با این شرایط نمی تواند تا آخر پاییز هم طاقت بیاورد.
وی قیمت های داروهای موثر را بسیار گران دانست و گفت: در کنار گرانی، با عدم دسترسی به دارو در بازار هم روبه رو هستیم و طبق شنیده ها هم اکنون از ترخیص محموله هایی از داروها در مرز جلوگیری شده است.
معضلات استفاده از سموم نامرغوب (فیپرونیل)
رییس هیات مدیر شرکت تعاونی زنبورداران مهاباد یکی از چالش های تکراری زنبورستان منطقه مقابله سموم کشاورزی نامرغوب (فیپرونیل) دانست و افزود: با وجود پیگیری و نمونه برداری های متعدد و مکاتبات فراوان برای جلوگیری از ورود سموم نامرغوب به مزارع به خاطر از بین رفتن جمعیت زنبورها، فقط مجبور شدیم که به زنبورداران توصیه کنیم که از این سموم استفاده نکنند که جای تاسف دارد.
وی افزود: هم اکنون طبق گزارش جهاد کشاورزی تنها استفاده از سم فیپرونیل ۸۰ درصد در مزارع توصیه نمی شود درحالی که ما انتظار داریم به صورت کلی سم فیپرونیل با درصدهای متفاوت ممنوع بوده و امکان خرید و فروش و یا واردات آن قطع شود.
وی اظهار کرد: اردیبهشت ماه در منطقه بوکان شاهد استفاده از سموم نامرغوب در اوج پرواز زنبورها بودیم که بیش از چهار هزار کلنی منطقه را از بین برد اما با وجود ثبت گزارش و پیگیری حتی موفق به پلمب واحد پخش این سم در بازار نشدیم.
جهانگیری از خرید و نگهداری برخی باغداران از کلنی ها برای گرده افشانی انتقاد کرد و گفت: این نفرات به دلیل عدم توجه به شرایط نگهداری و رسیدگی به کلنی ها خود موجب تولید و پخش زنبورهای ضعیف و بیمار می شوند که سایر کلنی ها را درگیر بیماری کرده و زمینه تضعیف سایر زنبورها را فراهم می کند.
وی همچنین از تخریب مناطق ییلاقی و بکر طبیعی توسط معدن کاران هم انتقاد کرد و افزود: ما مخالف وجود معادن فعال نیستیم ولی طبق قانون معادن غیر فعال و راکد باید ترمیم شوند و آسیبی که طبیعت وارد شده را جبران کنند که این مهم در منطقه ما بدون توجه است.
زنبورداران بدون چترحمایتی سازمان بیمه تامین اجتماعی
رییس هیات مدیر شرکت تعاونی زنبورداران مهاباد از عدم پوشش بیمه تامین اجتماعی زنبورداران گلایه کرد و گفت: سال ۱۴۰۰ حدود یک هزار میلیارد ریال بودجه برای تحت پوشش قراردادن ۱۰ هزار زنبوردار تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی اختصاص یافت که متاسفانه هنوز وارد فاز عملیاتی نشده است.
جهانگیری یادآور شد: از مجموع بیش از ۵۰۰ زنبور دار مهابادی که حدود ۳۰۰ نفر آن شغل اصلی و اولشان زنبور داری است، تنها ۹ نفر از مزایای بیمه زنبورداری و یارانه آن استفاده می کنند و مابقی فاقد بیمه هستند.
هزینه های انتقال چندبرابر شده است
یکی از زنبورداران منطقه نیز گفت: هر ساله فصل پاییز کلنی های زنبور عسل منطقه به مناطق اهواز ، گتوند ، دزفول ، شوش و اندیمشک منتقل شده که هزینه های انتقال چند برابر شده است.
طاهر نبی اضافه کرد: از طرفی هزینه های تامین مواد مغذی زنبور از جمله سم و شکر نیز نسبت به مدت مشابه افزایش ۲ برابری داشته که همه روی قیمت عسل طبیعی باید لحاظ شود.
وی قیمت فروش هر کیلوگرم عسل طبیعی را بین چهار تا ۶ میلیون ریال عنوان کرد و گفت: قیمت عسل طبیعی براساس هزینه های فرآوری آن باعث شده که کمتر در سفره‌های مردم قرار گیرد و اغلب مردم توان خرید عسل طبیعی را ندارند.
وی با بیان اینکه نقش دولت در حمایت و پرداخت یارانه به زنبور داران ضعیف است، گفت: انتظار داریم از طریق اهدای تسهیلات و تامین بخشی از مایحتاج زنبورداران نسبت به کاهش قیمت عسل و استفاده بیشتر مردم اقدام کند.
همچنان شاهد ضرر و زیان به خاطر سموم نامرغوب هستیم
یکی دیگر از زنبورداران فعال مهاباد از نبود حمایت مسوولان انتقاد کرد و گفت: با وجود پیگیری و اطلاع رسانی در خصوص استفاده کشاورزان از سموم نامرغوب و تلف شدن زنبورستان، ولی طی سه سال گذشته همچنان شاهد ضرر و زیان زنبور داران هستیم.
کامران پاکزاد بیان کرد: ۵۰۰ کلنی با ۱۰ هزار زنبور با همین سم نامرغوب از بین رفته که تاکنون هیچ جبران خسارتی از طرف دولت انجام نشده است.
وی یادآورشد: طبق مصوبه مجلس مقرر شده بود که زنبورداران زیان دیده از محل پرداخت تسهیلات کم بهره بخشی از ضرر آنان جبران شود ولی تاکنون هیچ اقدام عملی در این خصوص مشاهده نشده است.
شواهد حاکم بر وضعیت زنبورداران نشان می دهد که مورد کم لطفی مسوولان قرار گرفته و علی رغم تولیدات یکی از بهترین مواد مغذی ولی در بخش حمایت، تامین مواد اولیه، اهدای تسهیلات، بیمه و سایر مشکلات تولید نیاز به توجه بیشتری دارند.
آذربایجان غربی دارای بیش از یک میلیون و ۳۵۰ هزار کندوی مدرن و بومی است که بیشترین تعداد آن در جنوب استان قرار دارد، این تعداد موجب اشتغال دائم و فصلی بیش از ۱۱ هزار نفر در صنعت زنبورداری شده است.
میانگین تولید از هر کندوی مدرن ۱۷ کیلوگرم و از کندوهای بومی ۵.۵ کیلوگرم بوده و در مجموع در سطح استان، یک میلیون و ۲۳۴ هزار کندوی مدرن و ۱۱۰ هزار کندوی بومی وجود دارد. آذربایجان‌غربی بر اساس آخرین آمارگیری انجام یافته با تولید ۲۷ درصد عسل کشور، چندین سال متوالی مقام نخست را به خود اختصاص داده است و در حال حاضر تعداد بهره برداران این صنعت که بطور مستقیم فعالیت دارند ۶ هزار و ۱۱۷ نفر و تعداد چهار هزار و ۱۲۵ نفر هم به صورت فصلی در زنبورستان‌ها مشغول به کار هستند.
با توجه به درصد اشتغال خوبی که این صنعت در استان دارد رسیدگی به مشکلات تولیدکنندگان این صنعت و جبران خسارت آنها می‌تواند نقش مهمی در افزایش تولید و کاهش بیکاری داشته باشد.