ساری- ایرنا- نزدیک به هفت سال طول کشید تا زمزمه‌های اولیه اجرای آن به مرحله کلنگ‌زنی برسد و حالا نیز ۳۰ ماه است که از کلنگ‌زنی می‌گذرد و خبری نیست. صحبت از پردیس سینمایی ایران در مرکز مازندران است؛ طرحی که قرار بود به عنوان بزرگترین پردیس سینمایی شمال کشور اجرا شود، اما انگار قدرت گره‌های کور پیش روی اجرای آن بیشتر از عزم مدیران استان است.

به گزارش خبرنگار ایرنا، حدود ۲.۵ سال است که شهروندان ساکن مرکز مازندران به ویژه آن‌ها که چند دهه زندگی در ساری را تجربه می‌کنند جای خالی یک بنای پرخاطره را در ابتدای خیابان مازیار شهرشان می‌بینند. از خرداد ۱۴۰۰ که ساختمان سینما ایران ساری برای ساخت یک مجتمع سینمایی جدید تخریب شد تا امروز، زمینی که روزگاری برای هزاران شهروند محل تماشای فیلم‌های روز سینما بود به زمینی متروکه تبدیل شده که فقط در آن می‌توان رشد انواع علف‌های هرز را مشاهده کرد.

سینما ایران دومین سینمای مرکز مازندران بود که سال ۱۳۳۸ توسط ابوالفضل ظاهری خامنه و رضا نشاگران تأسیس شد و با اکران فیلم طوفان به بهره‌برداری رسید. سینمایی با یک سالن بزرگ و لابی و بوفه‌ به سبک سینماهای قدیمی ایران که حضورش در یکی از پرترددترین نقاط شهر و همسایگی‌اش با پادگان سابق نیروی زمینی ارتش و حضور همیشگی سربازان در آن رونق‌اش را بیشتر می‌کرد. سال ۱۳۵۷ سینما برای مدتی تعطیل شد و چند وقت بعد باز هم چراغش را روشن کردند. سال ۱۳۷۶ به نفع ستاد اجرایی فرمان امام خمینی(ره) مصادره شد و سال ۱۳۷۸ در اختیار امور سینمایی حوزه هنری قرار گرفت. در نهایت نیز دی ماه ۱۳۸۵ به دلیل فرسودگی ساختمان و نداشتن امنیت برای تماشاگران به طور رسمی تعطیل شد.

از اوایل دهه ۹۰ تصمیم گرفته شد که در زمین این سینمای پرخاطره یک مجتمع سینمایی جدید و با کیفیت ساخته شود. مجموعه‌ای در پنج طبقه با پنج سالن مجهز و مدرن سینما با امکانات به روز پخش فیلم و زیرساخت‌های دیگری مانند رستوران سنتی، استودیوی صدا، سینمای کودک و نوجوان، گالری، فروشگاه محصولات فرهنگی و هنری و دو طبقه پارکینگ علاوه بر پنج طبقه اصلی. طبق اظهارات مسئولان سالن اصلی این سینما قرار است ۱۸۵ نفر ظرفیت داشته باشد. چهار سالن دیگر هم با ظرفیت‌های ۷۲ و ۹۳ نفر در این مجموعه طراحی شده و یک کافه سینمای روباز ۱۰۰ نفره که مجموع ظرفیت کل سینما را به ۶۱۵ صندلی خواهند رساند. البته اگر ساخته شد.

در پیچ و خم مذاکرات

رایزنی‌های مقدماتی مسئولان برای اجرای این طرح از سال ۱۳۹۳ آغاز شد و سال به سال ادامه یافت تا به کلنگ‌زنی برسد. تا پیش از کلنگ‌زنی هم هر سال در هر نشستی که برگزار می‌شد مسئولان از عزم جدی برای هموارسازی مسیر اداری صدور مجوز و آغاز فرآیند ساخت پردیس خبر می‌دادند.

برای مثال دی ۱۳۹۵ جلسه‌ای در ساری به ریاست علیرضا یونسی رستمی‌ معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی وقت استانداری تشکیل شد که در آن با حضور تعدادی از مسئولان اعم پیگیر ساخت پردیس سینمایی در مازندران شدند. یونسی تأکید کرده بود که تمام هماهنگی‌های لازم برای هموارسازی در ساخت یک پردیس سینمایی برای مرکز استان را انجام خواهند داد و از از نمایندگان دستگاه‌های مرتبط با این حوزه نیز خواست تا جلسات مدون و متعددی برگزار کنند که این پروژه هر چه زودتر به سرانجام برسد.

یا مهر ۱۳۹۶ هم جلسه‌ای در ساری و به میزبانی حوزه هنری مازندران با حضور مدیرعامل مؤسسه فرهنگی بهمن سبز که مجری ساخت پردیس‌های سینمایی حوزه هنری در کشور است برگزار شد. دی ۱۳۹۷ نیز رئیس وقت حوزه هنری مازندران در هفتمین نشست تخصصی مدیران امور سینمایی حوزه هنری پیگیری اجرای این طرح شد. حتی در نخستین روز شهریور ۱۳۹۹ اعلام شد که کلنگ ساخت پردیس سینمایی ساری قرار است در هفته دولت به زمین زده شود. در هر حال فرآیند پیگیری‌ها تا سال ۱۴۰۰ ادامه یافت و پس از چند سال کش و قوس، بالاخره در هفتمین روز از اردیبهشت ۱۴۰۰ با حضور استاندار وقت مازندران، معاون توسعه مدیریت و منابع حوزه هنری کشور و برخی مسئولان دیگر کلنگ آغاز عملیات اجرایی پردیس سینما ایران ساری به زمین زده شد.

روز کلنگ‌زنی عبدالحمید قره‌داغی معاون توسعه مدیریت و منابع حوزه هنری کشور از تفاهم و همکاری خوب مسئولان مازندران برای اجرای این پروژه خبر داد و اظهار امیدواری کرد که با توجه به پشتیبانی‌های مسئولان در استان طی مدت یک سال و نیم این پروژه به بهره‌برداری برسد. کمتر از یک ماه پس از کلنگ‌زنی، تخریب ساختمان سینمای قدیمی آغاز و طی چند روز انجام شد. اما مدتی بعد مشخص شد که شهرداری ساری هنوز پروانه ساخت پردیس سینمایی در زمین سینما ایران صادر نکرد. ۶ ماه پس از کلنگ‌زنی یعنی در آبان ۱۴۰۰ رئیس حوزه هنری مازندران در گفت‌وگویی که با خبرنگار ایرنا داشت دلیل آغاز نشدن عملیات اجرایی را طولانی شدن فرآیند صدور پروانه ساخت از سوی شهرداری بیان کرد.

به گفته مهدی معصومی گرجی «قرار بود بلافاصله پس از کلنگ‌زنی بنای قدیمی سینما تخریب و پس از آن نیز پیمانکار ساخت بنای جدید را آغاز کند. اما تغییر و تحولات اداری در شهرداری ساری این فرآیند را طولانی کرد.» این در حالی است که شهرداری ساری و حوزه هنری مازندران تفاهمنامه‌ای نیز امضا کرده بودند.

۳۰ ماه بعد، نقطه سر خط

اما اکنون ۳۰ ماه، یعنی بیش از یک سال از آن وعده یک سال و نیمی که برای بهره‌برداری از مجتمع داده شده بود نیز گذشته و تنها اقدام انجام شده در زمین سینما ایران سابق، تخریب ساختمان قدیمی و دیوار کشیدن پیرامون زمین است. پوشیده شدن زمین از گیاهان مختلف هم نشان می‌دهد که هیچ اقدامی در آن انجام نمی‌شود. در قسمتی از زمین هم مقدار قابل توجهی زباله انباشته شده است.

روزی که کلنگ پردیس سینمایی ساری به زمین زده شد شهرداری ساری با سرپرست مدیریت می‌شد و مدتی بعد با انتخاب شهردار، مدیریت شهرداری به جواد طالبی واگذار شد. تغییر در مدیریت شهرداری هم منجر به تغییر در برخی تصمیم‌گیری‌ها شد. از جمله انصراف شهرداری ساری از مشارکت در ساخت پردیس سینمایی که به مشارکت و همکاری در صدور پروانه ساخت این مجتمع تغییر وضعیت داد. اما تحقق همان میزان همکاری نیز آنقدر طولانی شد که اعتبار پیش‌بینی شده برای ساخت پردیس سینمایی در سال ۱۴۰۰ به دلیل افزایش تورم روز به روز کم‌ارزش‌تر شد.

در زمان کلنگ‌زنی اعلام شده بود که ساخت این پردیس سینمایی به حدود ۳۰۰ میلیارد ریال اعتبار نیاز دارد که طبق توافق‌های انجام شده قرار بود با مشارکت حوزه هنری، شهرداری ساری و سرمایه‌گذار بخش خصوصی تامین شود. شهرداری ساری همان سال به دلیل چالش‌های شدید مالی قید مشارکت را زد و به همکاری اداری بسنده کرد و حالا زمزمه‌هایی از منصرف شدن سرمایه‌گذار بخش خصوصی شنیده می‌شود. دلیل این انصراف نیز همخوانی نداشتن تورم با رقم پیش‌بینی شده برای ساخت پردیس سینمایی است.

البته مسئولان مرتبط اظهارنظر رسمی و صریحی در این زمینه نداشتند، اما یک مقام آگاه در گفت‌وگو با ایرنا این موضوع را تایید کرده و می‌گوید با توجه به تورم ایجاد شده طی ۲ سال اخیر امکان ساخت مجتمع با همان اعتبار پیش‌بینی شده وجود ندارد.

از شواهد این‌طور برمی‌آید که ساخت پردیس سینمایی ساری نیز به سرنوشت سایر طرح های فرهنگی مازندران مانند کتابخانه مرکزی ساری یا تالار مرکزی دچار شده است. البته با این تفاوت که آن ۲ طرح بزرگ فرهنگی پس از کلنگ‌زنی وارد گام اجرایی شدند، اما کلنگ ساخت پردیس سینما ایران ساری ۲ سال و نیم است که در زمین مانده و خبری از ساخت مجتمع نیست.