به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا، داود حسین‌پور معاون پژوهشی و استاد مدیریت دولتی دانشگاه علامه طباطبائی ایران از ابتدای تیرماه ۱۴۰۱ مسوولیت این معاونت را برعهده دارد، وظیفه این معاونت برنامه ریزی، اداره و هدایت تمامی امور مربوط به فعالیت های پژوهش و فناوری دانشگاه، تدوین آیین نامه ها و دستورالعمل های اجرایی و ارزیابی عملکرد پژوهش و فناوری برنامه ریزی در راستای سیاست های کلان پژوهشی و فناوری، تدوین خط مشی های اجرایی امور پژوهشی و فناوری و فراهم کردن تمهیدات لازم به منظور بهره گیری بهینه از امکانات، ظرفیت ها و توانایی های بالقوه دانشگاه جهت رفع نیازهای جامعه است .
تولید دانش ملی و گسترش مرزهای دانش، ایجاد و تقویت مراکز اطلاع رسانی علمی، گسترش و اشاعه فرهنگ پژوهش، ارائه دستاوردهای علمی - تحقیقاتی و ایجاد، توسعه و تقویت فناوری ملی، بررسی ثبت اختراعات، اکتشافات و نوآوری ها و حمایت از حقوق مالکیت معنوی، تقویت ارتباط دانشگاه ها با مراکز تحقیقاتی و صنعتی، نهادها و سازمان های اجرایی جهت شناخت مسایل و مشکلات و پاسخگویی به نیازهای جامعه از دیگر وظایف این معاونت مهم در دانشگاه علامه طباطبائی است.
حسین‌پور در گفت و گو با خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا درمورد تاسیس صندوق پژوهش و فناوری در دانشگاه علامه اظهار داشت: برای شروع به کار این صندوق در انتظار دریافت مجوز از صندوق شکوفایی و نوآوری معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری هستیم که کارهای اداری آن در مراحل نهایی است.
وی ادامه داد: این صندوق با همکاری بانک ملی و سه شرکت خصوصی تاسیس می شود. ۲۵ درصد سرمایه صندوق سهم دانشگاه علامه طباطبائی، ۲۴ درصد سهم بانک ملی و ۵۱ درصد سهم سه شرکت خصوصی است. سرمایه اولیه پیش بینی شده برای این صندوق ۱۰۰میلیارد تومان است که این صندوق در هفته پژوهش آغاز به کار می کند.
معاون پژوهشی دانشگاه علامه طباطبائی درباره پارک علم و فناوری و مجموعه کارآفرینی و مراکز رشد این دانشگاه هم اظهار داشت: نقطه تمرکز کارآفرینی دانشجویان که هدایت شغلی دانشجویان را برعهده دارد، مرکز کارآفرینی است که بر همین اساس چند کار اصلی در مرکز کارآفرینی انجام شد که یکی از اقدامات آموزش مهارت های کسب و کار برای اساتید و دانشجویان است.
حسین پور با بیان اینکه در ۶ ماهه دوم سال تمام دانشکده ها تحت پوشش آموزش مهارت های کارآفرین قرار گرفته است، تصریح کرد: دوره های مورد نیاز برای ورود به بازار مانند بازاریابی و تدوین برنامه کسب و کار، ثبت شرکت و دانش بنیان کردن شرکت ها به دانشجویان و اساتید آموزش داده می شود.
وی برنامه دیگر این معاونت را استفاده از ایده های اساتید دانشگاه عنوان کرد و گفت: استادان می توانند ایده های خود را در مراکز نوآوری ارائه دهند که مورد حمایت قرار می گیرند و در کنار آن شرکت های شتاب دهنده به آنها کمک می کنند که ایده را پرورش دهند تا بعد از ثبت شرکت وارد مرکز رشد دانشگاه شوند.
حسین پور عضو کمیته پژوهش شورای عالی راهبردی شبکه دانشگاه‌های مجازی جهان اسلام یادآور شد: در حال حاضر هفت شرکتی که در مرکز رشد دانشگاه علامه طباطبائی مستقر هستند از اساتید این دانشگاه هستند. ۱۱ دانشجو دانشگاه هم در این مراکز رشد فعالیت می کنند که ایده آنها تبدیل به طرح شده است. ایده آنها در حوزه گردشگری سلامت، حمل و نقل، فناوری اطلاعات است. از ابتدای ورود این شرکت ها ۲۰۰ میلیارد تومان گردش مالی داشته اند و خدماتشان به جامعه ارایه می شود.
در هر دانشکده مرکز نوآوری تاسیس می شود
وی با یادآوری اینکه در کنار مراکز کارآفرینی، مراکز نوآوری هم فعالیت می کنند، افزود: مراکز نوآوری تحت حمایت معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری است. کارآفرین ها با وزارت علوم کار می کنند و زیرمجموعه سازمان علمی پژوهشی صنعتی ایران هستند.
معاون پژوهشی دانشگاه علامه طباطبائی ادامه داد: قرار است در هر دانشکده یک مرکز نوآوری راه اندازی کنیم که تاکنون در دانشکده های علوم اجتماعی، روانشناسی و مدیریت مراکز نوآوری تاسیس کرده ایم و در بعضی دانشکده ها در حال تاسیس مرکز نوآوری هستیم.
حسین پور همچنین گفت: مراکز نوآوری صرفا برای تشکیل شرکت های دانش بنیان توسط اساتید و دانشجویان دانشگاه علامه است که در هر دانشکده مختص خود آن انجام می شود. هزار متر مربع زمین و ساختمان در اختیار دانشکده ادبیات و زبان خارجی برای این برنامه در نظر گرفتیم که چند شرکت و دو شتاب دهنده در آن مستقر هستند که حمایت های مالی و مشاوره ای را برعهده گرفته اند.
رونمایی از آثار علامه طباطبائی
عضو کمیته پژوهش شورای عالی راهبردی شبکه دانشگاه‌های مجازی جهان اسلام در این گفت و گو از برنامه های این دانشگاه در هفته پژوهش گفت و یادآور شد: در هفته پژوهش امسال از آثار علامه طباطبائی رونمایی می شود. در حوزه آثار علامه، تفسیر و سایر دیدگاه هایی ایشان منابع کم داریم که ۶ محور را به اساتید گروه فلسفه و الهیات دانشگاه اعلام کردیم که روی آثار علامه طباطبائی کار کنند و آنها را چاپ می شوند.
وی درباره برنامه دانشگاه برای بورسیه و فرصت های مطالعاتی اظهار داشت: در این زمینه فرصت مطالعاتی صنعت را داریم و اساتیدی تازه استخدام شده دانشگاه که هنوز سابقه کار آنها به پنج سال نرسیده است، این دوره فرصت مطالعاتی برای تبدیل وضعیت آنها به دانشیاری یا رسمی آزمایشی شدن است.
معاون پژوهشی دانشگاه علامه طباطبائی افزود: زمان برگزاری این دوره یک سال پاره وقت و ۶ ماه تمام وقت است که باید در صنعت یا سازمانی این فرصت مطالعاتی را انجام دهند. تاکنون هفت نفر از این فرصت مطالعاتی در وزارت کشور و وزارت صنعت و چند نفر در وزارت آموزش و پرورش استفاده کرده اند که آنها یک سال معاف از آموزش شدند.
حسین پور ادامه داد: فرصت مطالعاتی خارج از کشور هم داریم که شرایطی دارد که اگر استادی ۷۰ درصد امتیاز ارتقاء را داشته باشد می تواند تقاضا و از این فرصت استفاده کند. البته فرصت ها بلندمدت و کوتاه مدت است. سال گذشته چهار نفر از این فرصت توانستند استفاده کنند و در ۶ ماه امسال تاکنون هفت نفر از این فرصت استفاده کرده اند.
وی با بیان اینکه فرصت نظریه پردازی را هم اضافه کرده ایم، گفت: اساتیدی که می خواهند کرسی نظریه پردازی و نوآوری و مناظره داشته باشند البته مدنظر ما بیشتر کرسی های نظریه پردازی است به آنها فرصتی داده می شود که یک ترم معاف از آموزش شوند و بتوانند در این ترم روی نظریه و ایده خود کار کنند.
معاون پژوهشی دانشگاه علامه طباطبائی یادآور شد: اگر برپایی این کرسی ها به نتایجی برسد باز این فرصت قابل تمدید است، البته در حال حاضر فعلا یک ترم را در نظر گرفته ایم که برای ارایه نظریه پردازی خود استفاده کنند.
حسین پور ادامه داد: تاکنون ۴۴۷ کرسی نظریه پردازی، ترویجی و نوآوری برگزار کرده ایم که از این تعداد پنج نظریه پردازی در سطح ملی پذیرفته شد و جزو نظریه های ثبت شده کشور قرار گرفت و بقیه هم در مراحل بررسی است.
وی گفت: ما در نظریه پردازی به دنبال تحول در علوم انسانی و اسلامی شدن هستیم و نظریه های جدیدی را عرضه و بتوانیم منابع جدید را تولید کنیم و بخشی هم جهانی است که اساتید کار می کنند.
معاون پژوهشی دانشگاه علامه طباطبائی درباره برنامه های معاونت پژوهشی دانشگاه برای کاربردی شدن طرح های پژوهشی و تحقیقاتی به ویژه در حوزه علوم انسانی افزود: در بحث کاربردی شدن علوم انسانی چند اقدام انجام شده که بعضی از آنها به مرحله خوبی رسیده است و بعضی ها هم در مرحله انجام است.
حسین پور ادامه داد: یکی از اعضای هیات علمی دانشکده روانشناسی دانشگاه علامه طرحی را با عنوان کاربست علوم انسانی تهیه کرده است مبنی براینکه چگونه می توان علوم انسانی را در زندگی مردم دخیل کرد یا به اصطلاح تجاری سازی کنیم تا مشکلات و مسایل مردم را حل کنیم. ما در این زمینه چند موضوع را دنبال کردیم که یکی از آنها امضای تفاهم نامه با پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، حوزه علمیه و مرکز پژوهشی است که بتوانیم با کمک همدیگر مسایل کلان کشور را مطرح کنیم.
وی ادامه داد: سه طرح ملی نقشه جامع خانواده، آموزش و پرورش و ساختار نظام اداری کشور با کمک اساتید روی آن کار می شود که البته نقشه جامع خانواده آماده است که در هفته پژوهش از آن رونمایی خواهیم کرد.
معاون پژوهشی دانشگاه علامه طباطبائی از دیگر اقدامات این معاونت را تشکیل شورای راهبری جامعه و صنعت بیان کرد و اظهار داشت: اولین جلسه آن ۲ ماه پیش برگزار شد که در آن ۲۴ سازمان و نهاد از جمله وزارت کشور برای عضویت در این شورا به عنوان هیات علمی کاربردی انتخاب شدند.
حسین پور ادامه داد: همچنین وزارت علوم ماموریت هایی را برای دانشگاه تعریف کرده است که یکی صیانت و تحکیم خانواده و دیگری توسعه منابع انسانی است که رسما به ما ابلاغ شد.
استاد دانشگاه علامه همچنین گفت: دانشگاه طرحی را تحت عنوان اثربخشی و کاربردی سازی علوم انسانی دارد که معاونت علمی ریاست جمهوری برای انجام آن ۶ میلیارد تومان اختصاص داده است. یکی از محورهای کلیدی این طرح خدمت اول است. یعنی اگر کسی در علوم انسانی برای اولین بار در موضوع سالمندی، مسایل علوم اجتماعی یا مشاوره خدمت اولی را ارائه کند، مورد حمایت قرار می گیرد. فراخوان این طرح منتشر شده است تا هم در دانشگاه و هم خارج از دانشگاه همه بتوانند ایده خود را که ایده اول محسوب می شود را ارسال کنند.
حسین پور افزود: تا به امروز ۲۴ ایده خدمت اول که به دانشگاه اعلام شده ارزیابی های آنها تمام شده است. البته بعضی از ایده ها هم خدمت اول نیست اما طرح هایی هستند که در حوزه خانواده، برای مسایل کلان مشکلات کشور راهکار دارد که ما آن را تحت عنوان توصیه سیاسی گذاشتیم. یعنی شما برای اشتغال توصیه ای می دهید که اگر دستگاهی یا وزارتخانه ای پذیرفت که این راهکار کلیدی من است می توانید کمک کنید آنجا هم کمک می کنیم.
وی درباره بودجه پژوهشی و تحقیقاتی دانشگاه نیز اظهار داشت: دانشگاه علامه طباطبائی از دغدغه کسری بودجه عبور کرده است، تا سال ۱۴۰۱ گفته می شد پول نیست و دولت کمبود بودجه دارد، امروز ما هم مانند سایر دانشگاه های دیگر از مشکل کمبود بودجه عبور کردیم.
معاون پژوهشی دانشگاه علامه طباطبائی تاکید کرد: بیشتر دانشگاه ها از محل درآمدهای اختصاصی خود کمبود بودجه را تامین کردند، قبل از سال ۱۴۰۰ دانشگاه علامه برای تامین کسری بودجه چند زمین خود را فروخت اما از سال ۱۴۰۰ به بعد بحث این بود که به هیچ وجه برای تامین بودجه اموال دانشگاه فروخته نشود و دارایی های دانشگاه را از دست ندهیم چرا که این زمین ها باید مولد و منبع درآمد دانشگاه شود.
۱۱ میلیارد تومان بدهی پژوهشی دانشگاه پرداخت شد
حسین پور در ادامه این گفت و گو با بیان اینکه دانشگاه علامه طباطبائی سال گذشته برای تامین هزینه های پژوهشی مشکل جدی داشت، گفت: ۱۱ میلیارد تومان بدهی پژوهش داشتیم اما امسال با گشایش هایی که صورت گرفت و افزایش بودجه ای که دولت، مجلس و وزارتخانه انجام دادند، اتفاق خوبی در بودجه دانشگاه افتاد و تقریبا تمام بودجه های پژوهشی های ما در حال صفر شدن است.
وی با بیان اینکه بدهی های آموزشی و حق التدریسی کامل پرداخت و به روز شده است، گفت: در طرح های پژوهشی تقریبا پنج میلیارد بدهی داریم که در حال پرداخت است. تلاش ما این است که با تاسیس صندوق پژوهش و فناوری بتوانیم تامین مالی طرح های پژوهشی را انجام دهیم و مشکل مالی نداشته باشیم. یکی دیگر از منابع ما طرح های پژوهشی است هر چند که سهم دانشگاه در این زمینه کم است.
معاون پژوهشی دانشگاه علامه درباره جایگاه تحقیقات علوم انسانی در مجموعه حکمرانی کشور و دانشگاه ها هم اظهار داشت: بحث این است که حکمرانی را چه معنا کنیم. حکمرانی بعضی وقت ها مقامات سیاسی کشور را در بر می گیرد. بخش دیگر حکمرانی مفهوم نزدیک به مدیریت پیدا می کند نه سیاسی. بنابراین زمانی که بحث مدیریت می شود بحث اداره جامعه را در بر می گیرد که معمولا در مقوله حکمرانی از منظر مدیریتی مشارکت موسسات دانشگاهی، آموزشی و در کنار آن جامعه مدنی و بخش خصوصی در اداره جامعه است. از این منظر در حد مصوبات جایگاهی برای مشارکت دانشگاه ها در حکمرانی جامعه دیده می شود.
حسین پور افزود: طرحی را تحت عنوان همگام با خط مشی به مجلس شورای اسلامی پیشنهاد کردیم تا تمام لوایحی که از دولت وارد مجلس می شود، قبل از این که به صحن علنی برود، در نشست هم اندیشی با حضور اساتید دانشگاه بررسی شود که تا امروز چند نشست با موضوع طرح های بانکداری، بازار سرمایه، اساسنامه جزایر مکران را با نمایندگان مربوطه برگزار کرده ایم که آنها از نظر علمی موضوع را با حضور اساتید بررسی و از نظرات آنها به عنوان مشاور استفاده کنند.
تاسیس دانشکده حکمرانی
معاون پژوهشی دانشگاه علامه طباطبائی با بیان اینکه مدرسه حکمرانی ایجاد کرده ایم و در حال تاسیس دانشکده حکمرانی هستیم، گفت: این اقدامات گام های اولیه است که باید از منظر مدیریتی نه سیاسی به آن نگاه کرد و بحث قدرت و نفوذ در اداره جامعه نیست، بلکه مساله ای که حکمرانی دارد، حل مسایل کلان و مزمن جامعه با آوردن فناوری است که ما این مسیر را شروع کرده ایم که بتوانیم کمک کنیم.
حسین پور افزود: اما هنوز چه از طرف دانشگاه و چه از طرف جامعه آن نقش اساسی و جدی که دانشگاه در بحث حکمرانی مسایل کلان یا مسایلی مانند اشتغال، تورم، نوسانات بازار بورس، بازار سرمایه نتوانستیم نقش جدی ایفا کنیم و از طرف دیگر هم تقاضای جدی، هم از دانشگاه ها وجود نداشته است. آنگونه که باید نهاد دانشگاه برای حل مسایل جامعه وارد نشده است و به جای نهاد دانشگاه شخص وارد شده است، یعنی از شخص نظر می خواهند. این که بگویند دانشگاه به عنوان یک نهاد باید مسایل را حل کند هنوز جا نیفتاده است. بنابراین اگر نهاد دانشگاه وارد شود مساله کمک به حکمرانی جامعه اتفاق می افتد.
وی درباره جایگاه علوم انسانی در لایحه هفتم توسعه و دخیل بودن نظرهای دانشگاهیان در تصویب این قانون گفت: به درخواست دانشگاه علامه ۸۰ نفر از اساتید دانشگاه با حضور مسوولین سازمان برنامه و بودجه و رییس ستاد لایحه برنامه هفتم و همکاران آنها جلسه برگزار کردیم که پیشنهادها در این جلسه ارائه شد. نقایصی که در لایحه برنامه وجود دارد، بحث هایی که دیده نشده است هم در این جلسه بررسی شد.
معاون پژوهشی دانشگاه علامه طباطبائی افزود: از جمله بحث ها در لایحه برنامه هفتم توسعه، نقش آموزش عالی بود، احکامی که در لایحه برنامه برای بخش آموزش عالی پیش بینی شده بود، خیلی گشایش گر و توسعه دهنده نبود. جمع بندی جلسه را برای سازمان برنامه و بودجه و وزارت علوم ارسال شد.
حسین پور با بیان اینکه در لایحه برنامه هفتم توسعه به طور موقت بخش دریافت مالیات از طرح های پژوهشی برداشته شد، ادامه داد: اگر از طرح های پژوهشی مالیات گرفته شود، کسی به این سمت نمی آید. از طرف دیگر مالیات بر طرح های پژوهشی فشار مالی به سازمان ها است و قیمت طرح ها بالاتر می رود.
وی گفت: موضوع آموزش عالی یا آمایش آموزش عالی یکی از بحث های جدی بود که باید حتما این آمایش صورت بگیرد تا بتوانیم دانشگاه هایی که می توانند مثلا در بخش های شیلات و کشاورزی قطب باشند، ایجاد کنیم و هم افزایی داشته باشند. این برنامه با توجه به این که تصویب آن در مجلس شروع شده است همچنان این برنامه جای کار دارد.
معاون پژوهشی دانشگاه علامه طباطبائی افزود: سه نشست در دانشکده اقتصاد با حضور وزیر امور اقتصادی و دارایی برای بررسی احکام اقتصادی برنامه توسعه هفتم برگزار کردیم. پیشنهادهای خوبی را اساتید ارایه کردند. حکمرانی و سیاست اقتصادی از این جلسه شکل گرفت و وزیر اقتصاد ۳۰ میلیارد اعتبار برای این امر اختصاص داد.
حسین پور ادامه داد: البته این ۳۰ میلیارد برای دانشگاه علامه نیست و برای کل دانشگاه های کشور است که علامه به عنوان هاب پژوهشی عمل می کند یعنی طرح هایی که دانشگاه دارد باید از اساتید دانشگاه های سراسر کشور مشارکت داشته باشد. بنا این است که بتوانیم دیدگاه ها را در زمینه مالی، بانکی و اقتصادی تحت عنوان سیاست اقتصادی تهیه و در اختیار وزارت اقتصاد قرار داده شود.
وی در ادامه درباره جایگاه علوم انسانی در وزارت علوم اظهار داشت: از آغاز دولت سیزدهم بحث علوم انسانی در وزارت علوم جایگاه خوبی پیدا کرده است. صندوق پژوهش و فناوری هم بخشی از اعتبارخود را برای تحول علوم انسانی اختصاص داده است. همچنین با تصویب شورای فرهنگ عمومی روزی را به نام روز علوم انسانی نام گذاری کردند و از طرف دیگر وزیر علوم هم تیمی را تحت عنوان اثرگذاری علوم انسانی شکل داده است که با حضور وزیر و در غیاب وزیر معاون پژوهشی هر ماه این شورا جلسه برگزار می کند.
معاون پژوهشی دانشگاه علامه طباطبائی تاکید کرد: در ۲ سال اخیر علوم انسانی نه تنها در وزارت علوم، حتی در کشور هم جایگاهی پیدا کرده است. یکی از دلایل آن افزایش بودجه برای این رشته است. وزیر علوم شخصا در این زمینه نامه نوشت و از بودجه این بخش دفاع کرد، بودجه دانشگاه های علوم انسانی مانند علامه طباطبائی و الزهراء که پایه پولی آنها پایین بود در حال حاضر افزایش یافته است.
حسین پور یادآور شد: رشته علوم انسانی در آرامش و تعالی جامعه نقش کلیدی دارد. ما با رشته های مکانیک و شیمی نمی توانیم جامعه را به سمت تعالی ببریم. علوم انسانی امروزه جزو پرطرفدارترین رشته ها در دنیا است. امروز در کشورهای مختلف روی خدمات کار کرده و خدمات صادر می کنند.