به گزارش ایرنا، اما با ورود یافته‌های علمی به مزارع کشاورزی و حضور دانش‌آموختگان این رشته، کم‌کم کشاورزی شکل نوین به خود گرفت و کشت و زرع کشاورزان بر اساس نیاز بازار و ظرفیت زمین و آب انجام می‌شود.
الگوی کشت؛ محصول کم آب‌بَر اما پُر بار
به گفته برخی از کارشناسان بخش کشاورزی؛ الگوی کشت عبارت است از تعیین یک نظام کشاورزی با مزیت اقتصادی پایدار مبتنی بر سیاست‌های کلان کشور، دانش بومی کشاورزان و بهره‌گیری بهینه از پتانسیل‌های منطقه‌ای با رعایت اصول اکوفیزیولوژیک تولید محصولات کشاورزی در راستای حفظ محیط زیست، که سعی در تعیین بهترین زمان و نوع کشت برای کشاورزی اقتصادی می‌کند.
برخی از کارشناسان کشاورزی می‌گویند: با توجه به محدودیت‌های اقلیمی موجود، بیلان منفی آب دشت‌ها و نیاز به پایداری تولید محصولات، نیاز است در جهت روش‌های کمک به بهبود سفره‌های زیر زمینی آب و افزایش راندمان مصرف آب حرکت کرد.
در ترکیب کشت این گزاره وجود دارد که" نسبت تخصیص اراضی مزروعی یک منطقه به انواع محصولات زراعی و باغی در یک فصل زراعی را ترکیب کشت محصولات آن منطقه قلمداد می‌کنند".
در همین خصوص، حمایت موثر از سامان‌دهی فرآیند تولید و اصلاح نظام بازار محصولات کشاورزی با هدف بهبود رابطه مبادله بخش با سایر بخش‌ها از سوی دیگر در سیاست‌های کلی نظام دربخش منابع طبیعی و منابع آب ، اصلاح نظام بهره‌برداری از منابع طبیعی و مهار عوامل ناپایداری این منابع و تلاش برای حفظ و توسعه آن، ارتقاء بهره‌وری و توجه به ارزش اقتصادی و امنیت و سیاسی آب در استحصال وعرضه و نگهداری و مصرف آن، افزایش میزان استحصال آب، به حداقل رساندن ضایعات طبیعی و غیرطبیعی آب در کشور از هر طریق ممکن، الگوی کشت از مهم‌ترین برنامه‌های راهبُردی دولت سیزدهم برای ایجاد تحول در اقتصاد کشاورزی محسوب می‌شود.
به گزارش ایرنا، مهرماه سال ۱۴۰۱ و در نخستین اجلاس سراسری الگوی کشت محصولات کشاورزی با رونمایی از سند الگوی کشت، اجرای آن ابلاغ شد تا علاوه بر رفع موانع تولید، تحولی پایدار در تامین نیاز کشور و رونق اقتصاد بهره‌برداران بخش کشاورزی ایجاد کند و یکی از سیاست‌های مهم الگوی کشت بهره‌وری مطلوب از آب کشاورزی به‌شمار می‌رود.
در همین راستا ۱۰ ماه قبل یعنی روز پنجشنبه یکم دی‌ماه ۱۴۰۱ بود که سند الگوی کشت چهارمحال و بختیاری با حضور معاونان وزیر جهادکشاورزی رونمایی و اجرای این طرح در استان وارد مرحله اجرا شد.
در قالب سند الگوی کشت کارگروه‌های استانی به ریاست استاندار و دبیری رییس سازمان جهادکشاورزی چهارمحال و بختیاری تشکیل و در راستای تحقق امنیت غذایی که مهم‌ترین هدف سند الگوی کشت است، سیاست‌های تدوین شده اجرایی می‌شود.
تعیین یک نظام کشاورزی با مزیت اقتصادی پایدار مبتنی بر سیاست‌های کلان کشور، دانش بومی کشاورزان و بهره‌گیری بهینه از پتانسیل‌های منطقه‌ای با رعایت اصول اکوفیزیولوژیک تولید محصولات کشاورزی در راستای حفظ محیط زیست را الگوی کشت می‌نامند.
بنابراین با اجرای الگوی کشت در کشور کاهش ۶ درصدی مصرف آب برابر سه میلیارد مترمکعب، افزایش ۱۸ درصدی بهره‌وری آب، رشد ۱۱ درصدی تولید، صرفه‌جویی ۲ میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلاری ارزی، افزایش چهار میلیون و ۵۰۰ هزار تُنی تولیدات دیم‌زارها و رشد ۱۵۸ درصدی تولید دانه‌های روغنی محقق می‌شود.
در طرح اجرای الگوی کشت بخشودگی ۵۰ درصدی آب‌بها به‌ازای افزایش بهره‌وری به‌عنوان مشوق در نظر گرفته شده است.
همچنین قرار است از سال‌جاری پرداخت انواع تسهیلات در بخش کشاورزی مشروط به اجرای الگوی کشت براساس قانون بودجه ۱۴۰۱ باشد.
اجرای طرح الگوی کشت دیرموقع عملیاتی شد
یکی از کشاورزان شهرکرد در خصوص طرح الگوی کشت گفت: اجرای این طرح در سال گذشته دیرموقع اعلام و عملیاتی شد اما نتایج مثبتی در افزایش تولید داشت.
حسین رئیسی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا تاکید کرد: به طور قطع اجرای به‌موقع طرح الگوی کشت در سال‌زراعی جاری می‌تواند نتایج بهتر و تولیدات بیشتری در محصولات کشاورزی داشته باشد.
وی افزود: پیش‌بینی مشوق‌هایی مانند تخفیف در آب‌بها و پرداخت تسهیلات بانکی باعث ترغیب کشاورزان به سمت‌وسوی اجرای طرح الگوی کشت در زمین‌های کشاورزی و عمل به برنامه‌های این طرح می‌شود.
رئیسی تصریح کرد: اجرای طرح الگوی کشت ظرفیت قابل‌توجهی برای پایداری کشاورزی، عبور از چالش‌های حوضه آب و بهبود مدیریت در صرفه‌جویی است.
جهاد کشاورزی محصولات این طرح را معرفی کند
یکی دیگر از کشاورزان شهرکرد گفت: سازمان جهاد کشاورزی محصولات مورد نظر برای اجرای طرح الگوی کشت را به کشاورزان معرفی کند.
محمد کبیری در گفت و گو با خبرنگار ایرنا تاکید کرد: کشاورزان هم‌اکنون برای کاشت برخی محصولات پُرآب‌بَر مانند ذُرت، چغندر قند، یونجه و سیب‌زمینی با مشکل تامین آب کافی مواجه هستند.
وی یادآور شد: در همین راستا معرفی محصولات کم‌آب‌بَر به کشاورزان می‌تواند به کاهش مصرف آب، صرفه‌جویی و مدیریت مصرف آب و همچنین افزایش تولید کمک کند.
کبیری تصریح کرد: در این صورت کشاورزان حتی می‌توانند با حرکت در مسیر کاشت محصولات مرتبط با الگوی کشت در راستای تامین خوراک و نهاده‌های دامی کمک کنند.
عملکرد جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری در الگوی کشت موفق است
معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری چهارمحال و بختیاری نیز گفت: عملکرد جهاد کشاورزی این استان برای عملیاتی شدن اهداف مورد نظر در طرح الگوی کشت موفق بوده است.
محمدکاظم منزوی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا تاکید کرد: البته برای تحقق اهداف این طرح و اجرای موفق آن تلاش‌های مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع‌طبیعی هم اثرگذار و نقش‌آفرین بوده است.
وی افزود: برای تحقق بیشتر اهداف و برنامه‌های پیش‌بینی شده در طرح الگوی کشت در سال‌زراعی جدید برنامه‌ریزی‌ها از هم‌اکنون انجام و اقدام لازم عملیاتی شود تا در پایان سال‌زراعی بتوان شاهد نتایج مطلوب‌تری بود.
منزوی به خودکفایی در تولید گندم پس از اجرای طرح الگوی کشت در چهارمحال و بختیاری اشاره و تصریح کرد: باید با برنامه‌ریزی و مدیریت صحیح بتوانیم در سایر محصولات کشاورزی هم به خودکفایی برسیم.
۹۲ درصد طرح الگوی کشت در چهارمحال و بختیاری محقق شد
رییس سازمان جهادکشاورزی چهارمحال و بختیاری نیز گفت: ۹۲ درصد برنامه ابلاغی طرح الگوی کشت در این استان محقق شده است.
حسین برزگر در گفت و گو با خبرنگار ایرنا تاکید کرد: طرح الگوی کشت در چهارمحال و بختیاری همزمان با سال نخست در ۲۳ گروه محصول زراعی اجرایی شد.
وی افزود: متناسب با تغییرات اقلیمی، نیاز غذایی جامعه و وضعیت منابع آب و خاک، برنامه الگوی کشت به یک ضرورت در کشور تبدیل و این طرح در سال نخست در محصولات زراعی اجرا شد و در سال‌های بعد در کشت محصولات باغی نیز گسترش پیدا می‌کند.
برزگر تصریح کرد: در راستای اجرای الگوی کشت در کشت غلات ۹۰ درصد، در کشت پائیزه ۹۵ درصد، در گروه حبوبات و نباتات علوفه‌ای ۹۷ درصد، در محصولات جالیزی (از محصولات آب‌بَر) کمتر از ۴۰ درصد و در کشت نباتات صنعتی مانند سیب‌زمینی ۱۰۹ درصد برنامه ابلاغی به استان محقق شد.
برزگر تصریح کرد: در اجرای طرح الگوی کشت برای کشت برخی محصولات مانند سیب‌زمینی و لوبیا سیاست‌های محدودکننده و برای بعضی محصولات مانند چُغندرقند، دانه‌های روغنی و غلات سیاست‌های تشویقی به‌منظور هدایت کشاورزان برای تولید محصولات راهبُردی اعمال شد.
وی یادآور شد: در سال‌زراعی گذشته برای اجرای الگوی کشت سه برنامه اصلی اعمال شد که یکی از مهم‌ترین این برنامه‌ها جهش تولید در دیم‌زارها بود.
رییس سازمان جهادکشاورزی چهارمحال و بختیاری اظهار داشت: در همین راستا این طرح در ۳۱ هکتار از زمین‌های کشاورزی دیم استان با مشارکت ستاد اجرایی فرمان امام خمینی (ره) و بانک ملی اجرا شد.
وی گفت: توسعه کشاورزی قراردادی با کشت گندم و توسعه کشت‌های متراکم از دیگر برنامه‌های الگوی کشت به‌شمار می‌رود که سعی می‌شود در مناطق مختلف چهارمحال و بختیاری محقق شود.
برزگر به رشد ۲ برابری سطح زیرکشت گلخانه‌های چهارمحال و بختیاری در سال‌زراعی گذشته اشاره و تاکید کرد: سطح زیر کشت گلخانه‌ها از ۴۱ هکتار به ۸۰ هکتار افزایش یافته است.
وی افزود: همچنین ساخت ۴۰ هکتار گلخانه دیگر در چهارمحال و بختیاری در حال انجام قرار دارد و برای ۵۰۰ هکتار گلخانه دیگر جواز تاسیس صادر شده است.
به گزارش ایرنا، یک چهارم تولید ناخالص داخلی و یک پنجم اشتغال چهارمحال و بختیاری به بخش کشاورزی وابسته است.
از مجموع زمین‌های چهارمحال و بختیاری ۲۵۰ هزار هکتار برابر ۱۵ درصد سطح زیرکشت زمین‌های کشاورزی استان است.
هم‌اکنون ۷۹ هزار بهره‌بردار با تولید سالانه یک میلیون و ۶۰۰ هزار تُن انواع محصولات کشاورزی در چهارمحال و بختیاری فعال هستند.