به گزارش ایرنا، دولت کوبا برای سی و یکمین بار، امروز و فردا یکم و دوم اکتبر (۱۰ و ۱۱ آبان)، قطعنامه جدیدی با موضوع ضررهای اقتصادی ناشی از تحریمهای آمریکا بر این کشور، به سازمان ملل متحد ارائه میدهد و مجمع عمومی پیشنویس این قطعنامه درباره ضرورت پایان تحریم آمریکا علیه کوبا را بررسی خواهد کرد.
ضرورت پایان دادن به تحریمهایی که آمریکا از سال ۱۹۶۲ بر این کشور کوچک کارائیب تحمیل کرده است، در سال گذشته نیز ۱۸۵ رای موافق، ۲ رای مخالف و ۲ رای ممتنع به دست آورد با این حال نه رایگیری سال گذشته و نه هیچ یک از ادوار نشستهای مجمع عمومی سازمان ملل نتوانسته دولت آمریکا را متقاعد کند که از سیاست اجبار خود دست بردارد.
این سیاست یکجانبه که نقض آشکار حقوق بشر کوباییها است، در بیش از ۶ دهه محاصره اقتصادی، خسارت انباشتهای بالغ بر ۱۵۹ میلیارد و ۸۳ میلیون دلار برای این کشور به بار آورده است.
محاصره اقتصادی، تجاری و مالی تحمیل شده توسط آمریکا علیه کوبا با عمر بیش از ۶۰ ساله، طولانیترین تحریمها در تاریخ بشریت است که به بالاترین سطح، سیاستهای غیر انسانی و فاقد مشروعیت واشنگتن در تحمیل رنج و گرسنگی و ناامیدی بر مردم این کشور کارائیب را به تصویر میکشد.
۶ دهه پس از فرمان امضا شده توسط جان اف کندی رئیسجمهوری وقت آمریکا و «تحریم تجارت با کوبا»، «آرشیو امنیت ملی ایالات متحده آمریکا» دهها سند از طبقهبندی خارج شده را منتشر کرد که نشان میدهد تحریمها با انگیزه تحریک «گرسنگی، ناامیدی و سرنگونی دولت» فیدل کاسترو رهبر انقلابی کوبا آغاز شد. این اسناد همچنین فاش میکنند که انگیزه اولیه برای اعمال فشار اقتصادی، ایجاد «سختی» و «سرخوردگی» و «ناامیدی میان کوباییها»، ممنوعیت انتقال «پول و تدارکات به کوبا به منظور کاهش دستمزدها، ایجاد گرسنگی، استیصال و سرنگونی دولت» بوده است.
تاریخ سیاه تحریمها علیه هاوانا
هفتم فوریه ۱۹۶۲ بود که جان اف کنِدی رئیسجمهوری وقت آمریکا، تحریمها علیه کوبا را آغاز کرد. با این حال، به نوشته تارنمای کوبا دِباته (cubadebate)، پیشینه قانون نخست تحریمهای زمان کندی (موسوم به Ley de Ayuda Extranjera) به سال ۱۹۵۹ باز میگردد؛ زمانی که واشنگتن اقداماتی با هدف تضعیف بخشهای حیاتی دفاعی و اقتصادی کوبا اعمال کرد.
در سال ۲۰۰۸ زمانی که رائول کاسترو، برادر فیدل (رهبر انقلابی کوبا و اسطوره مبارزه با امپریالیسم آمریکا) بر سر کار آمد، اقداماتی در جهت برداشتن محدودیتها برای کوباییها آغاز شد. در مقابل هم باراک اوباما تصمیم گرفت تا برخی محدودیتها برای کوباییها را لغو کند و از سال ۲۰۱۴ زمزمههای روابط دو کشور آغاز شد. در نتیجه در همان سال و در زمان ریاست جمهوری اوباما و با ایجاد تغییرات در سیاست خارجی آمریکا، پس از نیم قرن تحریم و محاصره کامل اقتصادی کوبا، روابط دو کشور از سر گرفته شد.
اما این توافق دوامی نداشت و با روی کار آمدن دونالد ترامپ جمهوریخواه این توافق به صورت یکجانبه لغو شد و فشارها علیه این کشور ضد امپریالیست آمریکای لاتین افزایش یافت. روی کارآمدن جو بایدن نیز تغییری در روند تحریمها علیه کوبا در پی نداشته و اینطور به نظر میرسد که تحریمهای ترامپ علیه کوبا، میراث مورد علاقه بایدن از سلف خود است که تمایل به حفظ آن دارد.
برخی از ابزارهای اصلی که آمریکا برای اجرای تحریمها کوبا بر آنها تکیه میکند عبارتند از:
یادداشت لستر دی. مالوری (۶ آوریل ۱۹۶۰):
لستر دی. مالوری، معاون وزیر امور خارجه آمریکا در امور بینآمریکایی در یادداشتی محرمانه، ماهیت تحریم کوبا را اینطور تعریف کرد: اکثریت کوباییها از کاسترو حمایت میکنند... یگانه راه قابل پیشبینی برای کاهش حمایت داخلی او، از طریق ناامیدی و نارضایتی ناشی از ضعف اقتصادی و مشکلات مادی است... باید به سرعت از همه ابزارهای ممکن برای تضعیف زندگی اقتصادی کوبا استفاده کرد... خط اقدامی که بزرگترین پیشرفتها را در محروم کردن کوبا از پول و ذخایر، کاهش منابع مالی و دستمزد واقعی، برانگیختن گرسنگی، ناامیدی و سرنگونی دولت به دست میآورد.
قانون تجارت با دشمن (۱۹۱۷):
بند ۵ این قانون، امکان اعمال اقدامات قهرآمیز در زمان جنگ یا هر شرایط اضطراری دیگر کشور و ممنوعیت تجارت با دشمن یا متحدان دشمن را در زمان درگیریهای جنگی به بالاترین رئیس قوه مجریه تفویض کرده است.
اگرچه در سال ۱۹۷۷، قانون اختیارات اقتصادی اضطراری بینالمللی، اختیارات رئیسجمهوری برای اعمال تدابیر مبتنی بر «وضعیتهای اضطراری ملی» را محدود کرد، اما اعمال قانون تجارت با دشمن برای کوبا بدون اعلام وضعیت اضطراری ملی ادامه یافت.
قانون به اصطلاح تجارت با دشمن، که جان اف کندی در سال ۱۹۶۲ برای اجرای محاصره اقتصادی این جزیره به آن متوسل شد، پس از چندین تصمیم اجرایی که از سال ۱۹۵۹ توسط سلف وی دوایت آیزنهاور اعمال شده بود، انجام شد. این قانون، از آن زمان به صورت سال به سال توسط همه روسای جمهوری آمریکا تجدید شده است.
تارنمای کوبا دباته به نقل از رابرت میوز (Robert Muse) وکیل دادگستری در واشنگتن دیسی، متخصص در قوانین آمریکا مرتبط با کوبا آورده است: قانون تجارت با دشمن، تا حد زیادی، قانون اولیهای است که تحریم را آغاز میکند. اما همچنین تنها اقدامی است که به رئیس جمهوری برای رفع تحریم کوبا قدرت اجرایی میدهد.
قانون کمکهای خارجی (۱۹۶۱):
این قانون، به رئیسجمهوری ایالات متحده اجازه داد تا «تحریم» کامل بر تجارت با کوبا ایجاد و حفظ کند و اعطای هرگونه کمک به دولت کوبا را ممنوع کرد.
این قانون مقرر میدارد که بودجه دولت آمریکا که برای کمکهای بینالمللی در نظر گرفته شده و به سازمانهای بینالمللی تحویل داده میشود، نمیتواند برای برنامههای مرتبط با کوبا استفاده شود.
قانون آزادی کوبا و همبستگی دموکراتیک یا قانون هلمز برتون (۱۹۹۶):
هلمز برتون نقض آشکار قوانین بینالملل است و همانطور که برونو رودریگس وزیر امور خارجه کوبا بارها تاکید کرده است، این قانون «گستاخی تلاش برای تنظیم آینده یک کشور مستقل را در بر دارد».
این قانون تصریح میکند که محاصره تنها در صورتی میتواند متوقف شود که کوبا با تغییر نظامهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی خود مطابق با مشخصات دقیق قانون هلمز-برتون موافقت کند. تنها در این صورت است که رئیسجمهوری آمریکا میتواند به تحریم پایان دهد.
۲۴۳ اقدام برای تقویت تحریم دونالد ترامپ:
سیاست خصمانه دولت دونالد ترامپ رئیسجمهوری سابق آمریکا علیه کوبا، اقدامات بیسابقهای را به ثبت رساند که به طور سیستماتیک، همه حوزههای جامعه و زندگی روزمره شهروندان کوبایی را به ویژه در شرایط همهگیری کووید-۱۹ تحت تاثیر قرار داد.
بیش از ۲۴۰ اقدام با هدف تشدید تحریمها و ایجاد خفقان اقتصادی، براندازی نظم داخلی، ایجاد وضعیت غیرقابل حکومت و براندازی انقلاب علیه کوبا را شامل میشود.
فهرست کشورهای حامی تروریسم:
در ۱۱ ژانویه ۲۰۲۱، چند روز پس از خروج ترامپ از کاخ سفید، وزارت امور خارجه آمریکا بر اساس استدلالهای متناقض و بدون شواهد، اعلام کرد که کوبا را دوباره در فهرست کشورهای حامی تروریسم قرار میدهد. دولت بایدن با آگاهی کامل از اینکه بهانههایی که آنها را توجیه میکرد، صحت ندارند، نام کوبا در این فهرست را حفظ کرد.
بایدن در طول مبارزات انتخاباتی ریاستجمهوری خود گفت که تحریمهای شدیدتر ترامپ را لغو خواهد کرد و به سیاستهای عادیسازی دولت اوباما بازمیگردد، اما آنچه شاهد هستیم، پایبندی بایدن به همتای سلف خود است.
حضور در فهرست دولتهای حامی تروریسم عواقب شدیدی را برای اقتصاد این کشور، به طور عمده در بخش بانکی- مالی ایجاد میکند.
اقدام وزارت امور خارجه آمریکا در گنجاندن خودسرانه کوبا در فهرست حامیان تروریسم، وضعیت دشوار کوبا را تشدید کرده است زیرا این مسئله، صادرات این کشور را محدود، دریافت اعتبار از موسسات مالی بینالمللی را لغو کرده و اعطای کمکهای اقتصادی را با مشکل مواجه میکند.
خسارت تحریمها برای هاوانا
سیاست تحریمی واشنگتن برای بیش از ۶۰ سال گذشته علیه این جزیره را باید بزرگترین عامل آسیبهای فراوان اقتصادی و انسانی و همچنین توقف توسعه این کشور دانست.
چنان که میگل دیاز کانل رئیسجمهوری کوبا تصریح کرده است، مجموع ضررهای اقتصادی ناشی از تحریمهای آمریکا در بیش از ۶۰ سال گذشته، از ۱۵۹ میلیارد و ۸۴ میلیون و ۳۰۰ هزار دلار فراتر رفته است. به گفته رئیسجمهوری کوبا، هزینه انسانی ناشی از تحریمهای ایالات متحده علیه این کشور، قابل محاسبه نیست.
بر اساس آخرین گزارش دولت کوبا در مورد اثرات تحریمها که قرار است در اجلاس پیشروی مجمع عمومی سازمان ملل ارائه شود، تنها در فاصله اوت ۲۰۲۱ تا فوریه ۲۰۲۲ (مرداد- شهریور تا بهمن- اسفند ۱۴۰۰)، این سیاست یکجانبه باعث ضرر و زیان سه میلیارد و ۸۰۶ میلیون دلاری شده است. این رقم ۴۹ درصد بیشتر از رقمی است که بین ژانویه و ژوئن ۲۰۲۱ گزارش شد و نشاندهنده یک رکورد در تنها هفت ماه است.
با روی کار آمدن بایدن به عنوان چهل و ششمین رئیسجمهوری آمریکا، در ابتدا گمانهزنیهایی مبنی بر کاهش و اصلاح تحریمها علیه کوبا ایجاد شد با این حال واقعیت نشان میدهد که تغییرات خاصی انجام نشده است. دولت بایدن به سختی به پیشرفت در روابط دوجانبه که در دوران ریاست جمهوری اوباما وجود داشت، نزدیک شده است.
طبق اسناد ارائه شده، تنها در ۱۴ ماه نخست دولت بایدن، خسارت ناشی از تحریمهای واشنگتن علیه هاوانا بالغ بر ۶ میلیارد و ۳۶۴ میلیون دلار بوده است که بیانگر زیان ماهانه بیش از ۴۵۴ میلیون دلاری و خسارت روزانه بیش از ۱۵ میلیون دلاری است.
تحریمها، بر تمام جنبههای زندگی مردم کوبا به ویژه بخش بهداشت تاثیر گذاشته و اعمال آنها با اهداف سیاسی برای بیش از ۶۰ سال، زندگی کوباییهایی که نیازمند بسیاری از خدمات و دارو هستند را با چالش مواجه کرده است.
تحریمهای آمریکا، محدودیتهای مالی و دسترسی به منابع برای تعمیر نیروگاههای ترمو الکتریک، دسترسی به فناوریهای لازم برای تضمین خدمات پایدار به مردم کوبا و بخشهای استراتژیک اقتصاد این کشور را تشدید کرده است.
وزیر امور خارجه کوبا اعلام کرده است که از یکهزار و ۱۵۲ کودک کوبایی که دارای ناتوانی شنوایی هستند، ۹۲۰ نفر به پروتز نیاز دارند اما تحریمها، خرید سمعک و همچنین واردات باتری این دستگاهها را که اکثر آنها ساخت آمریکا هستند، دشوار و گرانتر کرده است.
همچنین از اول مارس ۲۰۲۲ تا ۲۸ فوریه، محاصره اعمال شده توسط آمریکا علیه کوبا، ۴۱ میلیون و ۲۷۰ هزار و ۵۰ دلار به بخش ارتباطات این کشور خسارت وارد کرد.
رئیس جمهوری کوبا نیز به تازگی در مصاحبه با مجله آمریکایی نیشن (The Nation) گفت: ما از زمان تولد در تحریم زندگی میکنیم. با این حال، تحریمها از نیمه دوم سال ۲۰۱۹ به طور قابل توجهی تغییر کرده و حتی شدیدتر از قبل شده است.
دیاز کانل گفت: نسل من، نسل دهه ۶۰، با تحریم متولد شد؛ بچهها و نوههای ما نیز تحت تحریمها بزرگ شدهاند. تحریمهای یکجانبه آمریکا به دلیل اعمال بیش از ۲۴۳ اقدام توسط ترامپ، شدیدتر از قبل شد.