«یعقوب توکلی» تاریخ‌پژوه در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه احزاب ایرنا، با اشاره به زمینه‌های نفوذ استعمار در ایران پیش از انقلاب اسلامی اظهار کرد: انواع نفوذ اطلاعاتی، سیاسی و فرهنگی، «زمینه‌ساز» زیرساخت‌های سلطه در کشورمان در دوره پهلوی بودند؛ در دوره پهلوی دستگاه‌های دولتی، مجلس، نیروهای نظامی و امنیتی و حتی نهادهای اقتصادی مانند بانک‌ها و شرکت نفت و... همگی در خدمت ساختار سلطه بودند و از این طریق، روند غارت در ایران را تسهیل می‌کردند.
وی افزود: در جریان نهضت ملی‌شدن صنعت نفت، یکی از عرصه‌های غارت غرب در ایران، مورد هدف قرار گرفت اما زیرساخت‌های اصلی، مورد هدف قرار نگرفت. از مجلسی توقع می‌رفت که نفت را ملی کند که خودش، حقوق‌بگیر شرکت نفت بود؛ از ارتشی توقع می‌رفت که از منافع ملی ایران دفاع کند که فرماندهان ارشد آن، عمدتا حقوق‌بگیران شرکت نفت بودند و یا کسانی در ارتش فعالیت داشتند که مزدور غرب بودند.
انقلاب اسلامی یک حرکت عمومی علیه سلطه‌ی ابرقدرت‌ها در ایران بود
توکلی با بیان اینکه انقلاب اسلامی یک حرکت عمومی علیه سلطه‌ی ابرقدرت‌ها و زیرساخت‌هایش در ایران بود، اظهار کرد: تفاوت حضرت امام(ره) با دیگر سیاست‌مداران تاریخ ایران، این است که ایشان به خوبی زیرساخت‌های سلطه را فهمیده و درک کرده بودند. ایشان حتی فرمودند که اگر ما از شر ابرقدرت‌ها خلاص شویم، ممکن است به زودی از شر کسانی که نماینده اجانب بوده و چشم به آن‌ها داشتند، خلاص نشویم.
وی با اشاره به تحرکات جریان سلطه در سال‌های آغازین انقلاب اسلامی گفت: آشوب‌های منطقه‌ای، شورش‌های محلی، کودتا در ارتش و ... از جمله تحرک‌های جریان سلطه برای به شکست‌کشاندن انقلاب اسلامی بودند. «ناصر رکنی» به عنوان یکی از افسرهای فعال در کودتای «نوژه» بعد از دستگیری طی یک مصاحبه گفت که اعتقاد داشتیم پس از کودتا، غرب با ما در مسائل اقتصادی و سیاسی همراهی می‌کند؛ این سخن شبیه مواضع نفوذی‌های غرب در دوره قاجار یا مواضع کسانی است که در دوره برجام در باب بازگشت روابط با آمریکا، سخن می‌گفتند.
این پژوهشگر تاریخ با بیان اینکه تسخیر لانه جاسوسی آمریکا اقدام جدی مردم ایران برای مقابله با زیرساخت‌های سلطه بود، تصریح کرد: اقدام به تسخیر سفارت آمریکا، در واقع حرکتی برای رسیدن ضعفا به حقی تعبیر شد که رسیدن به آن حق، از طریق مجاری عادی بین‌المللی، سیاسی، اقتصادی یا نظامی، میسر نبود. در آن زمان این امر، کاملا پذیرفته شده بود و الان هم ممکن است این اقدامات آزادی‌بخش، توسط ضعفا صورت بگیرد.
تسخیر لانه جاسوسی، موجب ناکامی عوامل غرب در ایران شد
وی تصریح کرد: تسخیر لانه جاسوسی در وهله اول موجب شد تا عوامل غرب که ایران را در ابعاد مختلف رصد می‌کردند و نقاط ضعف و قوت حکومت را به غرب گزارش می‌دادند، ناکام بمانند. این موضوع در اسناد آمریکایی‌ها هم قابل مشاهده است.
توکلی اظهار کرد: مجموعه کسانی که در داخل کشور با آمریکایی‌ها پیوند داشتند، پس از واقعه‌ی تسخیر لانه جاسوسی، ناامید شدند و دیدند که آمریکا نمی‌تواند مسائل مربوط به خودش را هم حل کند. شکست عملیات «طبس» در اردیبهشت سال ۵۹ هم یک سرافکندگی جهانی و تاریخی برای آمریکا بود.
وی درباره دیگر نتایج تسخیر لانه جاسوسی آمریکا اظهار کرد: عوامل پیش‌برنده‌ی اهداف و زیرساخت‌های اجتماعی، فرهنگی، سیاسی آمریکا، بعد از تسخیر سفارت و واقعه طبس، آرام آرام از صحنه سیاست کناره‌گیری کردند. این شرایط موجب شد که امور کشور به دست کسانی بیفتد که با اینکه تجربه‌ی کافی نداشتند، اما از عوامل آمریکا هم نبودند.
توکلی با بیان اینکه تسخیر لانه جاسوسی آمریکا، روند انقلاب اسلامی را به سمت استقلال و آزادی بیشتر سوق داد و دسترسی‌های آمریکا، رژیم صهیونیستی و انگلیس را کاهش بخشید افزود: هر چند با مشکلاتی مواجه شدیم اما کوتاه‌کردن دست آمریکا، به نفع مردم و کشور تمام شد.
بسیاری از چپ‌ها به اشغال سفارت آمریکا وفادار هستند
این تاریخ‌پژوه با اشاره به چرایی پشیمانی برخی عناصر دخیل در تسخیر لانه جاسوسی آمریکا گفت: اگر بخواهیم از منظر تاریخی به این پرسش پاسخ بدهیم، می‌بینیم که این موضوع کاملا طبیعی است. در دوره‌های مختلف به خصوص در دوره تاسیس حاکمیت‌ها، این بازگشت از نظرها وجود دارد؛ به عنوان مثال در زمان نوجوانی «شاه‌عباس» که هنوز شاه نشده بود، برادرش، سه مرتبه افرادی را اجیر کرد تا وی را به قتل برسانند اما هر سه، تا این پسربچه‌ی باهوش و زیبا را دیدند، از قتل چشم‌پوشی کردند؛ این سه نفر بعدها در به قدرت رسیدن شاه‌عباس، نقش موثر ایفا کردند اما هر کدام به نحوی با شاه‌عباس به اختلاف برخوردند.
وی افزود: ما در ایران، فضای آزادی داشته و داریم اما عده‌ای به جان کشور افتادند و فقط سرزنش کردند. جریان «نهضت آزادی» که در دفاع مقدس هم شرکت نکرد، در پشت جبهه یک فضای ادعایی علیه رزمندگان به راه انداخت که چرا پس از آزادسازی خرمشهر، به دفاع از کشور ادامه دادید؟ این ادعاها در حالی بودند که ارتش عراق بعد از آزادسازی خرمشهر، هنوز جنگ را رها نکرده بود.
توکلی گفت: از طرف دیگر، جداشدن و فاصله‌گرفتن جریان چپ از قدرت و مسائلی از این دست، تاثیر مقطعی روی بعضی افراد به جا گذاشت. البته اگر از افرادی که به لحاظ سیاسی به جریان چپ تعلق داشته و در تصرف لانه جاسوسی هم حضور فعال داشتند، بپرسیم که آیا پشیمان هستید یا خیر، می‌بینیم که تعداد اندکی از آن‌ها از اقدام خود اظهار پشیمانی خواهند کرد؛ بسیاری از آن‌ها به آن‌چه انجام داده‌اند، وفادار هستند.
آمریکایی‌ها تسلیم و تابع محض می‌خواهند
وی تصریح کرد: در ماجرای تسخیر لانه جاسوسی، تعدادی، از یک تصمیم پذیرفته‌شده‌ی ملی دفاع کردند. تعداد محدودی هم به هر دلیل، اظهار پشیمانی کردند. نمی‌شود اظهار ناراحتی و پشیمانی یک عده محدود را به کل یک ملت سرایت داد؛ حتی تعدادی از افرادی که در تصرف سفارت حضور داشتند، بعضا به فرماندهان برجسته‌ی دفاع مقدس یا مسئولان رده بالای کشور تبدیل شدند.
توکلی با اشاره به ادعای جریان لیبرال مبنی بر اینکه تسخیر سفارت آمریکا منشاء همه‌ی مشکلات فی‌مابین ایران و آمریکا شد تصریح کرد: لیبرال‌ها مطرح کردند که تسخیر لانه جاسوسی، عامل همه‌ی مشکلات و گرفتاری‌های ما با آمریکا است؛ در برابر این ادعا باید تاکید کرد که اگر این واقعه هم رخ نمی‌داد، آمریکایی‌ها با ما همکاری و همراهی نمی‌کردند.
این تاریخ‌پژوه تصریح کرد: دوستانی هم که گرایشات جدی به غرب داشتند، می‌خواستند به هر شکلی که غربی‌ها می‌خواهند، مسائل را حل کنند؛ مانند وزیر خارجه محترم دولت قبل که همه‌ی آرزو و امیدش، روی برجام بود و به اقرار خودش، برجام را نخوانده، امضا کرد و به‌خاطر قراردادی نخوانده، جایزه هم گرفت. با این وجود، غربی‌ها به این افراد اعتماد نکردند چراکه به دنبال تصاحب و تصرف همه چیز بودند.
توکلی افزود: اگر حدی از ملی‌گرایی و وطن‌دوستی در برابر غربی‌ها داشته باشید، غربی‌ها به شما رضایت نخواهند داد؛ آن‌ها تسلیم و تابع محض می‌خواهند.