به گزارش ایرنا از سازمان حفاظت محیط زیست، علی سلاجقه افزود: بسیاری از زیستگاه ها شایستگی خود را به عنوان مناطق حفاظت شده از دست داده اند و در مقابل نقاطی دیگر به ظرفیت زیستگاهی آنها اضافه شده است، ما در بسیاری از نقاطی که مناطق مسکونی هستند حصارکشی کردهایم، روستایی که قدمت ۲۰۰ تا ۱۰۰۰ سال دارد را در منطقه حفاظت شده قرار دادهایم و نمیدانم که معیار انجام این کار بر چه اساسی بوده است.
وی اظهار داشت: اگر قرار است این روستاها در مناطق حفاظت شده قرار گیرند، ما باید با مردم این روستاها صحبت کنیم و به آنها بگوییم که برای آنها معیشت جایگزین در نظر داریم، به توسعه جمعیت آنها و توسعه روستا اهمیت میدهیم و به آنها کمک میکنیم، مردم حق حیات دارند و حدود ۱۰۰۰ سال است که در آن مناطق زندگی میکنند، شما نمیتوانید از ذات انسان، دوست داشتن وطن را جدا کنید.
سلاجقه تاکید کرد: در این زمینه نشست خوبی میان معاونت محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست با بنیاد مسکن انقلاب اسلامی برگزار شد که در آن مقرر شد ۲ هزار و ۴۰۰ روستایی که در مناطق حفاظت شده قرار دارند، ساماندهی شوند.
وی خطاب به معاونین محیط طبیعی سراسر کشور گفت: شما باید در مناطقی که زیستگاه توان اکوسیستم ندارد، شایستگیها و شاخصهایی که مد نظرتان بوده را ندارد و به لحاظ علمی کاهش پیدا کرده ارزیابی و شناسایی و به دنبال حذف، ارتقا، ایجاد و ادغام بروید و در اختیار سازمان منابع طبیعی کشور قرار دهید، در بسیاری از نقاطی که بازدید میکنم، متوجه میشوم که آن منطقه اصلاً ارزش و توان زیستگاهی ندارد که به عنوان یک مجموعه آن را تلقی کنیم.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: تمام عناصری که ما بر آنها مدیریت داریم متغیر هستند، بارشها، سیلاب و مواردی همچون حفاظت از آب، خاک و پوشش گیاهی تمام اینها پدیدههایی هستند که متغیرند و سختترین مهندسی در دنیا مربوط به همین متغیرها است.
سلاجقه یادآور شد: بیشتر رشتههای مهندسی در یک فضای محدود و سربسته فعالیت میکنند و فضای آزمایشگاهی دارند که شرایط و مسائل تحت کنترل افراد است اما وقتی ما وارد طبیعت میشویم با متغیرهای بسیاری مواجه میشویم، بنابراین مدیریت طبیعت بسیار دشوار است، یکی از مهمترین متغیرها انسان است که ادعای مالکیت بر زمین دارد، زمین را مادر خود میداند و دوست دارد از آن بهره برداری و هم حفاظت کند. در اینجا مسئولیت محیط زیست طبیعی خیلی بیشتر میشود و از شما درخواست دارم که در قالب بودجه سنواتی و طرحهایی که دارید، سعی کنید ارزیابی زیستگاهها را به بهترین نحو ممکن انجام دهید.
تاثیر مخرب دخالتهای انسانی در ابعاد مختلف محیط زیست
معاون رییس جمهور با تأکید بر اهمیت وظایفی که در حیطه کاری معاونت محیط طبیعی است، تصریح کرد: آنچه که همه ما به آن اعتقاد داریم، این است که محیط طبیعی اولیه مربوط به معاونت محیط زیست طبیعی است و آنچه که در بعد ثانویه مورد توجه قرار میگیرد دخالتهای انسانی است، لذا شما مدیران و حافظان بخش اصلی محیط زیست هستید که خداوند آن را به ما ارزانی کرده و وظیفه شما این است که آنچه را که خداوند به شما داده به عنوان یک امانت، ارتقا داده، حفاظت کرده و به نسلهای دیگر منتقل کنید.
وی افزود: نقش معاونت محیط زیست طبیعی در حفظ محیط زیست کشور و ارتقاء آن نقش بیبدیلی است که همه شما باید با تکیه بر توانمندیهایی که دارید، در بعد تنوع زیستی اعم از ژن، گونه و اکوسیستم از آن حفاظت کنید.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: باید به مسائل مربوط به حفظ ذخایر ژنی بپردازید چرا که در تمام دنیا منابع و ذخایر ژنتیکی در حال از بین رفتن است و شما باید با تدبیر و علم خود و همچنین با استفاده از علم کارشناسان موفق و ظرفیتهای سازمانی که در اختیار دارید در بحث ژن، گونه و اکوسیستم به نحو مطلوب عملکرد مناسبی داشته باشید.
سلاجقه بیان کرد: در تمام دنیا بیش از ۲ میلیون جاندار از میکروترین و ریزترین تا درشتترین جانداران شناسایی شده و شاید تعداد آنها به ۱۰ میلیون نیز برسد که معاونت محیط زیست طبیعی مسئول حفاظت از آن است و این مسئله نشان دهنده این است که تنوع زیستی که شما مدیر آن هستید چه حوزه گسترده و با اهمیتی است.
وی ادامه داد: از معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست درخواست دارم که در سفرهای علمی و بینالمللی خود هم بدنه کارشناسی و هم مدیران کل استانها را در کنار خود داشته باشد تا بتوانیم از این توانمندیها و تجارب دنیا به نحو احسن استفاده کنیم.
معاون رییس جمهور تأکید کرد: رویکردهایی که در حال حاضر در بحث حفاظت وجود دارد، باید تغییر کند و جامعه دیگر این رویکردها را نمیپذیرد. ما هر چقدر محیط را فریز کنیم و بسته نگه داریم راههای فرار متخلفین نیز افزایش می یابد که اینجا میطلبد ما به عنوان یک حافظ و صاحب سرمایه به نحوی شرایط را تبیین کنیم که هم مردم بتوانند به بهترین شکل از محیط طبیعی استفاده کنند و در کنار بهرهمندی از آن در حفاظت از آن نیز سهیم شوند که در این راستا ما باید بحث مشارکت مردمی را واقعاً جدی بگیریم.
لزوم هوشمندسازی حفاظت از زیستگاهها
سلاجقه با تاکید بر اینکه حفاظت صرف فیزیکی از محیط زیست دیگر پاسخگو نیست، اظهار داشت: محیطبانان ما کم و تعداد شهدا و جانبازانی که در این راه تقدیم کردهایم بسیار زیاد است. ایثارگری در بخش محیطبانان ما در حد اعلا اتفاق میافتد و حتی همیاران محیطبان ما نیز جان خود را در راه حفظ محیط زیست کشور گذاشتهاند. در عین حال متخلفین و متعرضین نیز بیشتر میشوند که شاید به دلیل شرایط اقتصادی کشور باشد که وضعیت را به سمت و سویی سوق میدهد که متخلفین بتوانند از روشهای متعدد منابع ملی کشور را تحت تاثیر قرار دهند، تعارض و مشکل ایجاد کنند و در نتیجه تعداد شهدای ما افزایش می یابد.
وی افزود: این شرایط ایجاب میکند که به سمت استفاده از روشهای علمی و پایش هوشمند مانند استفاده از پهپاد برویم، امروز به هر مسئول زیستگاهی که بگویند شما تعداد گونههایتان چه قدر است باید دقیق بگوید، در بیان آمار به اضافه یا منفی ۱۰ درصد پذیرفته است اما باید آمار دقیق بدهیم، باید بدانیم تعداد گونههای ما چقدر است و گونههای در معرض خطر قبل از اینکه به معرض انقراض برسند، طبق برنامه باید برای آنها تمهیداتی بیندیشیم.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست گفت: باید برنامه جامع مدیریت حیات وحش را جدی بگیریم و اصلاً نگذاریم به مرحلهای برسد که نیاز باشد اعلام کنیم گونههای در معرض خطر و یا گونههای در معرض انقراض چقدر هستند، باید از قبل برای همه اینها برنامه داشته باشیم و دستگاههای مسئول را باید پای کار بیاوریم تا در این قسمت اتفاقات خوبی رخ دهد.
پذیرش گردشگر در باغ وحش باید بر اساس توان حیوانات باشد
رییس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به شرایط باغوحشهای کشور اظهار داشت: باغ وحش آموزههای تاریخ طبیعی را به همراه دارد و باید مطابق با استانداردهای روز دنیا باشند اما برخی اوقات میبینیم که باغ وحشهای کشور رها شدهاند، لذا سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان دستگاه ناظر بر باغ وحش باید بر تمام ارکان آنها از جمله ورودی و خروجی گونهها، کیفیت غذادهی و حتی بر بحث گردشگری نظارت کند.
سلاجقه افزود: از نظر رفتارشناسی نیز باید نظارت داشته باشید؛ چرا که یک حیوان از نظر فکری و اندیشهای ظرفیت خاصی از پذیرش گردشگر را دارد و اگر از این ظرفیت عبور کنیم برای حیوان آزاردهنده میشود، این موضوع باید از نظر علمی بررسی شود.
وی بیان کرد: موزههای تاریخ طبیعی ظرفیتهای بسیار عالی هستند و حتماً باید درصدد ارتقا آنها تلاش کنید و ارتباط تنگاتنگی میان آنها و مهد کودکها، مدارس، وزارت آموزش و پرورش، شورای شهر، امام جمعهها و روحانیون ایجاد تا موزههای تاریخ طبیعی را به آنها معرفی کنیم و ظرفیتهای خود را به آنها نشان دهیم، ما باید از مسئولین آغاز کنیم و محیط زیست و تاریخ طبیعی را به آنها معرفی کنیم.
روابط عمومی و آموزش؛ دو رکن اصلی هر اقدام محیط زیستی
معاون رییس جمهور با اشاره به نقش روابط عمومی و آموزش در گسترش فعالیتهای محیط زیستی تصریح کرد: آموزش مردم را نباید دست کم بگیریم و حتماً باید با ادارات آموزش، در تمام استانها یک ارتباط تنگاتنگ وجود داشته باشد. من بارها به مدیران کل سازمان و در ستاد سازمان گفتم که در هر طرح و پروژهای که در سازمان کار میشود حتماً باید بحث آموزش و روابط عمومی از همان ابتدا به نحوی دیده شود و همه شما باید ارتباط درستی با بخش آموزش و روابط عمومی داشته باشید.
سلاجقه تاکید کرد: برای ایجاد پروژه ابتدا باید ظرفیتسازی و توانمندسازی ایجاد شود و صرفاً نباید به پروژه نگاه بهرهبرداری داشته باشید. مخاطب شما در اکوسیستمها، مردم هستند لذا برای هر اقدامی که انجام میدهید باید شفافسازی شود که وجوه مختلف طرح، دستاوردهایی که دارد چیست و این شفافسازی کار ادارات آموزش و روابط عمومی است.
وی با بیان اینکه پیوستهای رسانه و روابط عمومی است که نتیجه کار شما را به نحو مطلوب نشان میدهد، گفت: متاسفانه سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان یکی از نهادهای مظلوم در کشور است و یکی از دلایل آن هم این است که معاونتهای مختلف آنطور که باید به بخش روابط عمومی توجه نمیکنند تا دستاوردهایشان را انتشار دهد، حتماً باید در بخشهای محیط طبیعی و تنوع زیستی کشور، هر اتفاقی که میخواهد بیفتد روابط عمومی در کنار شما باشد.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست بیان کرد: بحث رسانه در فضاهای مختلف مجازی، دیداری، شنیداری و مکتوب ظرفیت بسیار زیادی دارد که میتواند به شما کمک کند. در واقع روابط عمومی روند کارهای شما را تسهیل میکند و به بهترین شکل برای شما ظرفیت سازی فکری انجام میدهد.
سلاجقه ادامه داد: روابط عمومی، جامعه مخاطب و جامعه بهرهبردار را آماده پذیرش بسیاری از مسائل میکند که شاید حتی از طریق آموزش نیز نتوان آن را انجام داد؛ لذا به هیچ وجه قدرت روابط عمومی را دست کم نگیرید و یکی از بحثها و ارکان اصلی هر پروژهای باید روابط عمومی و در کنار آن بحث آموزش باشد.
وی گفت: با استفاده از ظرفیت روابط عمومی و فضای رسانه و فضای مجازی میتوانیم مظلومیت سازمان خود را کاهش داده و کارهای خوب و امیدوار کننده و دستاوردهایی را که داشتهایم را به نحو مطلوب اطلاع رسانی کنیم.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست تاکید کرد: باید برای هر اقدامی که انجام میدهید، فیلم، عکس، انیمیشن و اینفوگرافیک داشته باشید و از ظرفیتهای متفاوت رسانه بهره ببرید. باید با زبان روز با مردم صحبت کنیم، دیگر صرفاً سخنرانی تاثیرگذار نیست و باید ببینیم که چه شیوهای تاثیر بیشتری دارد تا آن را پیش ببریم باید به طور ویژه از توانایی مسئولین، صاحبان کلام، صاحبان قلم، صاحبان اندیشه و کسانی که در مردم نفوذ دارند و روحانیت که از تریبونهای نماز جمعه و مساجد استفاده میکنند، استفاده کنید. باید این بزرگواران را به مناطق و زیستگاهها ببرید، ظرفیتها را به آنها نشان دهید و آموزش دهید که آنها به راحتی بتوانند اندیشههای شما را تبیین کنند.
وی یادآور شد: شما در حال معرفی طبیعت به مردم هستید، لذا سعی کنید ارتباط تنگاتنگی با ستاد روابط عمومی محیط زیست کشور داشته باشید. در بحث محیط زیست اگر عکس یا تصویری از گونهها در طبیعت گرفته میشود آن را با کیفیت حفظ شده برای روابط عمومی سازمان ارسال کنید تا این تصاویر ذخیره شوند و با نام فردی که آن تصویر را ثبت کرده است، منتشر شود.
سلاجقه یکی از اتفاقات خوب در زمینه ترویج آموزش محیط زیست را خانههای محیط زیست دانست و گفت: خانههای محیط زیست ارتباط تنگاتنگی با مردم برقرار میکنند. در این خانهها از حضور تمام اقشار مردم بهره ببرید و به هیچوجه اجازه نمیدهیم که این خانهها در حالت تابلو باقی بماند. خانههای محیط زیست باید فعال باشند، شبکه خانه محیط زیست باید در کشور ایجاد شود که ما به نحو مطلوب بتوانیم از پتانسیل مردم که کف قاعده هرم مدیریتی محیط زیست کشور هستند به نحو مطلوب استفاده کنیم.
کاهش تعارض انسان و حیات وحش ضروری است
وی با بیان اینکه اجازه ندهید حیات وحش به مرحله انقراض برسد، گفت: در بحث استفاده از دوربینها در پایش تخلفات و تعرضات باید به بهترین نحو ممکن عمل کنیم، ما باید هشدارهای لازم را صادر کنیم و سپس در این زمینه قدم برداریم تا شرایط گونههای در خطر انقراض به وضعیت بحرانی نرسد. شرایط خشکسالی و تغییرات اقلیمی به شکلی است که ممکن است حیات وحش به پایین دشتها و میان جمعیت انسانی بیاید و در معرض خطر از بین رفتن قرار گیرد.
معاون رییس جمهور تأکید کرد: بنابراین باید تمهیداتی در نظر بگیریم و با هشدارها و پیشبینیهای هواشناسی و دیگر پیشبینیها تمهیداتی از جمله علوفهرسانی و فراهم کردن طعمه مناسب را در نظر بگیریم تا قبل از اینکه شرایط حاد شود و حیات وحش با انسان تعارضی پیدا کند، از این اتفاق جلوگیری کنیم.
در جلسات هیات دولت حداقل به یک معضل محیط زیستی اشاره می کنم بنابراین محیط زیست به دغدغه برای مسوولان تبدیل شده است که میتوان در سخنرانیهای رییس جمهور و حکم معاون اول مبنی بر اینکه هیچ پروژهای بدون مجوز محیط زیست کلنگ نخورد، ببینیمسلاجقه افزود: سعی کنید که شیوههای مختلف علمی را به کار گیرید تا در طبیعت شرایط مناسبی داشته باشیم. این نکته که به امکانات پهپادی و منابع مالی و اعتباری نیاز است قابل چشم پوشی نیست اما در برخی مواقع میتوانید از همین امکانات موجود بهترین استفاده را داشته باشید و روشهای نوین حفاظتی را به جامعه علمی و جهانی منتقل کنید چرا که تجارب شما بسیار ارزنده است.
وی درباره قرقهای اختصاصی نیز توضیح داد: درباره قرقهای اختصاصی طبق آیین نامه در کمیسیون قضایی و حقوقی دولت اقدامات لازم انجام شده است. آیین نامه باید به دولت و صحن مجلس برود و پیشنویس قانون حفاظت مشارکتی حتماً به مجلس میرود و سعی میکنیم که از همه ظرفیتها استفاده کنیم تا فرایندها را به روز کنیم.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست گفت: تاکید من این است که یک ارتباط منطقی با بدنه کارشناسی سازمان به ویژه محیط زیست طبیعی و محیطبانها اتفاق افتد و خوشبختانه این اقدام روند مثبتی دارد و دیگر محیطبان و کارشناس ما خود را از همدیگر جدا نمیدانند. سعی میکنیم که این جریان حالت دو طرفه داشته باشد و کارشناس به سمت محیطبانی بروند و محیطبان نیز علاقمند باشد که به سمت کارشناسی برود و در تلاشیم که محیطبان در همان شرایطی که قرار دارد خود را به عنوان یک کارشناس در آن طبیعت و محیط پاسگاهی بدانند و شرایط مناسبی داشته باشد.
سلاجقه ادامه داد: اگر شرایط اجازه دهد از افرادی که با توجه به شرایط سنوات و مشکلات جسمی توانایی حضور در مناطق را ندارند در مسائل اداری استفاده میکنیم اما سعی میکنیم که شرایط را به گونهای پیش ببریم که محیطبانها با علاقه تمام با توجه به وضعیت مالی و حقوقی که دریافت میکنند، بتوانند در مناطق بمانند.
وی افزود: برخی مواقع که به استانها میرویم با این مشکل مواجه میشویم که بهویژه کارشناسان از ابزارهایی که باید استفاده نمیکنند، بنابراین باید تمهیداتی انجام شود و اقدامات آن نیز انجام شده که همه چیز به صورت قانونی انجام شود، قانون را در بسیاری از مواقع خودمان مینویسیم، ما باید در بسیاری از مواقع که میبینیم بخشی از قانون مشکل دارد به آن نگاهی بیندازیم و بازبینی کنیم و آن مشکل را حل کنیم.
استفاده از ظرفیتهای دانشبنیان و جوانان را فراموش نکنید
معاون رییس جمهور تأکید کرد: توصیه جدی من استفاده از شرکتها و ظرفیتهای دانش بنیان است، ظرفیتهای دانش بنیانی ما را در بحثهای مدیریتی چند گام به جلو میبرد، از ظرفیتهای دانش بنیانی و اندیشههای بکر، کارا و رو به جلوی جوانان استفاده کنیم.
سلاجقه ادامه داد: وقتی جوانان و اندیشههایی که برای رفع مشکل دارند را میبینم، احساس افتخار میکنم، آنها به راحتی میتوانند روشهای نوین را پیش پای شما بگذارند، بنابراین با آنها در ارتباط باشید، قرار نیست که خیلی از چیزها را شما تحقیق کنید تا بدانید در سایر بخشهای دنیا چگونه عمل میشود بلکه کافیست با این جوانها در ارتباط باشید، با شرکتهای دانش بنیان ارتباط بگیرید و مطمئن باشید بسیاری از مشکلات شما را حل خواهند کرد.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست بیان کرد: زمانی مهمترین نگرانی من این بود که مسئولین کشور نسبت به محیط زیست هیچ اطلاعاتی ندارند اما خوشبختانه در دولت مردمی سیزدهم، قبل از جلسات هیئت دولت، هفتهای دوبار و در هر جلسه حداقل به یک معضل محیط زیستی تاکید و آن را مطرح میکنم که خوشبختانه این مسئله به یک دغدغه تبدیل شده است و این پیگیریها نتیجه داده است.
سلاجقه ادامه داد: این نتیجه را میتوان در سخنرانیهای رییس جمهور و حکم معاون اول مبنی بر اینکه هیچ پروژهای بدون مجوز محیط زیست کلنگ نخورد، ببینیم.
وی خاطرنشان کرد: ما باید منطبق با شرایط روز دنیا و کشور اقداماتی انجام دهیم که مردم با مجموعه ما دوست شوند چرا که مردم صاحبان اصلی محیط زیست هستند به همین دلیل مطالباتی دارند بنابراین نیاز است از محیط زیست که سهم مردم است با ارتباطات دو طرفه به خوبی حفاظت شود.
پیام اصلی غزه زنده شدن نام فلسطین به جهان بود
سلاجقه در ابتدای این نشست با ذکر آیه اللهم وَفِّقْنا لِمَا تُحِبُّ وَ تَرضی و ضمن محکوم کردن جنایات اخیر رژیم اشغالگر قدس در غزه اظهار داشت: بر روح مطهر امام خمینی رضوان الله تعالی، شهدای جنگ تحمیلی، شهدای عزت، شرف، شهدای محیطبان، شهدای سلامت، شهدای غیرت و شهدای بزرگی که این روزها در غزه توسط ابر جنایتکاران گیتی سلاخی میشوند، درود میفرستم و از خداوند میخواهم که انشاالله همه ما را به گونهای هدایت کند که در این دنیای وانفسا که هر لحظه جنایتکاران مشکلی برای انسانیت ایجاد میکنند، به نحو مطلوب وظایف خود را انجام دهیم.
وی افزود: هرچند غزه در خاک و خون است اما پیامی که به جهان ارسال کرد، فلسطین را به عنوان یک کشور فیذات فلسطین به جهان معرفی کرد و چهره منحوس و ضد بشری متجاوزین و رژیمهای جعلی را برای تمام جهان هویدا کرد که این یک دستاورد بزرگ است.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: مطمئنیم همانطور که در قرآن کریم داستان حضرت موسی سلام الله علیه و موضوع فراعنه مطرح شده است که فرعون کودککش برای اینکه موسی کلیم الله را بیابد، شکمها را پاره کرد، جنینها را از بین برد، کودکان را سلاخی کرد و با وجود همه اینها در نهایت هم به سزای اعمالش رسید، در نهایت خون کودکان مظلوم غزه که ارتباط تنگاتنگی با خدای خود دارند و انسانهایی هستند که فیالواقع از هرگونه گناهی تطهیر هستند، طومار اسرائیل به عنوان فرعون زمانه را درهم خواهد پیچید.
وی افزود: امروز همین داستان در حال تکرار شدن است و مطمئن هستیم که خون بیش از ۴۰۰۰ کودک معصوم، ریشه این رژیم جعلی و همه اربابان خبیثش را از بین خواهد برد. پیام اصلی غزه زنده شدن نام فلسطین بود به جهان ارسال شد و اکنون مردم جهان و بسیاری از دولتهای جهان به این اذعان میکنند که شاید تا به امروز مسیر اشتباهی را پیمودند و باید مردم فلسطین را تقویت و کمک کنند که وعده الهی تحقق پیدا خواهد کرد.