تیرآهن یکی از مقاطع پرکاربرد فولادی است که در صنایع مختلفی از جمله ساختمان‌سازی بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. وظیفه اصلی این پروفیل‌ها تحمل تنش‌های حاصل از نیروی برشی و لنگر خمشی است و معمولا از طریق نورد گرم تولید و به بازارها عرضه می‌شوند.این مقطع فولادی بر اساس کاربرد به چهار دسته IPE، INP، IPB و لانه زنبوری تقسیم می‌شود که البته هر کدام دارای وظایف منحصر به فرد خود هستند. اگربخواهیم کمی دقیق‌تر درمورد این کالا صحبت کنیم بایدبه شکل ظاهری آنها نیز اشاره کنیم که معمولا به اشکال I یا H ساخته می‌شوندکه البته از میان این دو قیمت تیرآهن هاش به دلیل استقبال بیشتر مصرف کنندگان و سیستم عرضه و تقاضا، معمولا با نوسانات بیشتری همراه است. نقش این مقطع فولادی در ساختمان‌ها آنقدر پررنگ است که اسکلت‌های فلزی بدون آنها وجود خارجی ندارد.
مزایای استفاده از تیرآهن
این محصول در حوادث مختلف مقاومت و استحکام خود را به نمایش گذاشته، لذا امروزه بسیار مورد توجه مهندسان و فعالان بازار قرار دارد. جدول وزنی تیرآهن در کشورهای مختلف متفاوت است زیرا در هر کشور این مقطع فولادی مطابق باشرایط آب و هوایی وبا استانداردهای خاص متفاوت تولید می‌شود.کارشناسان بر این باور هستندکه بعد از اتمام سازه با تیرآهن،توسعه آن دور از دسترس نیست ولذا می‌توان به سهولت به اهداف مورد نظر دست یافت. همچنین امکان اتصال قطعات مختلف به یکدیگر را فراهم می‌کند. همچنین سازندگان تاکید دارند که استفاده از این مقطع فولادی باعث افزایش سرعت در اجرا و نصب می‌شود و در نهایت در ارتفاع‌های بالا نیز کاربرد فراوانی دارد.
بیشترین کاربرد تیرآهن
- ستون‌ها
تیرآهن‌هایی که بال پهن بوده و مقطع آنها به شکل مربع است، به صورت عمودی و به عنوان ستون به کار گرفته می‌شوند و به دلیل مقاومت بالا قادر هستند تمامی فشارهای وارد شده به سازه را تحمل کرده و حتی مقابل تکان‌های شدید مقاومت نمایند.این مقاطع به دو صورت سبک و سنگین تولید می‌شوند که کاربرد آنها بستگی به نوع سازه دارد. باید دقت شود اگر سازه چند طبقه است، باید حتما ستون‌ها به همدیگر متصل شده و از سقف بیرون بزند، به این ترتیب طول تیرآهن مورد نظر و بال آنها از اهمیت زیادی برخوردار است.
- کفی ستون‌ها
طراحان و مهندسان بکارگیری تیرآهن در صفحات کفی ستون را بسیار مهم و کلیدی قلمداد می‌کنندوبر این باور هستند که باید با دقت بالایی اجرا شود، چون صفحات فولادی با ضخامت‌های مختلفی تولید می‌شوند که باید سوراخ‌هایی بر روی آنها ایجاد شود که البته آنها بایدکمی از پیچ‌ها بزرگ‌تر باشند تا تنظیمات نهایی به خوبی انجام پذیرد. گفتنی است،بعد از ثبات ورق کفی در موقعیت مشخص،بست‌های تراز زیر چهار پیچ هر یک از صفحات کفی قرار داده می‌شود.
- اسکلت سازه فولادی
اسکلت‌های فولادی(Steel Structure) معمولا از ستون‌های عمودی و تیرهای افقی پدید می‌آیند که البته باید در یک خط مستقیم به یکدیگر متصل شده باشند. به گفته کارشناسان، تیرهای فولادی در مقابل بارهای محور ایستادگی می‌کنند و ستون‌ها نیز فشارهای وارده را منتقل می‌کنند.
- تیرهای اصلی
به دلیل کیفیت و کارآرایی بالایی که تیرآهن‌ها دارند گاهی به عنوان تیرهای اصلی یا شاه تیر در ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرند که البته طبق اعلام مهندسان سازه، حتما باید به شکل افقی قرار بگیرند، چون آنها بار اصلی ساختمان را از تیرهای فرعی به ستون‌ها منتقل می‌کنند.
تیرهای کلاف
تیر کلاف نیز در هر سازه‌ای نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کنند. کارشناسان بر این باور هستند که تیر کلاف باید به شکل افقی قرار گیرد. نحوه اتصال آن به این شکل می‌باشد که دو تیر عرضی در سقف به خرپای سقف اتصال داده می‌شوند تا از این طریق بار تیر اصلی به ستون‌ها منتقل شود.
گفتنی است به غیر از موارد فوق تیرآهن‌ها در تیرک‌های میانی و فرعی، تیرهای باریک کرومیت و همچنین ساخت خرپا نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند.
معایب تیرآهن
در اکثر مطالب ارائه شده در خصوص ساختمان و سازه، از تیرآهن به عنوان محصول فولادی پرکاربرد جهت افزایش استحکام و مقاومت سازه یاد شده است، ولی واقعیت این است که این محصول با تمام فواید، دارای نقاط ضعف و معایبی نیز می‌باشد که در این بخش هر چند کوتاه به آنها اشاره می‌کنیم. کارشناسان معتقدند که مواردی مانند درصد از بین رفتن آهن با پوسیدگی آن، از بین بردن محیط‌زیست، نیازمند به سرما، استحکام ناچیز در برابر حرارت و آتش و همچنین بهره‌مندی از افراد خبره در این زمینه از معایب تیرآهن به حساب می‌آیند.
لازم به توضیح است که در ایران اسکلت‌های ساختمانی در دو حالت مورد استفاده قرار می‌گیرند که شامل ساخت بتنی و فلزی است که هر کدام دارای معایب و مزیت‌هایی نیز هستند. گفته می‌شود که هر چند تیرآهن در ساختمان سازی می‌تواند بسیار مفید و کاربردی باشد، ولی قیمت روز آهن، نرخ تمام شده سازه را چندین برابر می‌کند، به همین دلیل امروزه کمتر سازنده‌ای ترجیح می‌دهد که از تیرآهن گران قیمت استفاده کند.
*** محتوای این مطلب تبلیغاتی است و ایرنا مسئولیتی درباره آن ندارد.