به گزارش روز سه‌شنبه ایرنا، در این مطالعه خاطر نشان شده است که در تابستان سال جاری میلادی، آسیای مرکزی بار دیگر با کمبود آب و تأثیرات منفی قابل‌توجه آن بر کشاورزی، مواجه شد. این بخش به آبیاری متکی است و تا ۸۰ درصد از منابع آب موجود را مصرف می کند و سابقه نه چندان خوب در مورد استفاده موثر از منابع آب دارد.
کسری آب یک محدودیت ساختاری کلیدی برای توسعه اجتماعی و اقتصادی در آسیای مرکزی است که آسیب‌پذیرترین مناطق در برابر تغییرات آب و هوایی به شمار می‌رود.
بر پایه گزارش‌های اقلیمی دوره‌های خشکسالی و کم‌آبی در آسیای میانه بیشتر می‌شوند. الگوهای هیدرولوژیکی رودخانه ها و منابع آب زیرزمینی در حال تغییر است؛ مناطق یخچالی با کاهش ۳۰ درصدی طی ۵۰ سال گذشته به سرعت در حال کاهش هستند. تغییرات آب و هوایی به کاهش جریان رودخانه ها منجر می شود، در حالی که تقاضای منطقه برای آب به سرعت در حال رشد است.
بر اساس یافته های این مطالعه، راه حل اصلی رفع مشکل کمبود آب در آسیای میانه بهبود شیوه های آبیاری است چرا که کشاورزی در این بخش، بزرگترین مصرف کننده آب محسوب می‌شود.
نویسندگان این مطالعه ۱۰ گام عملی شامل چهار مورد در سطح منطقه ای و شش مورد در سطح سیاست ملی را برای کشورهای منطقه به منظور حفظ پتانسیل زمین های آبیاری شده و حفاظت از آب پیشنهاد می کنند.
کنسرسیوم بین المللی آب و انرژی برای آسیای مرکزی
اول و مهمتر از همه، منطقه نیاز به یک رویکرد منطقه ای تثبیت شده دارد. یکی از موثرترین راه‌حل ها ایجاد یک کنسرسیوم بین المللی آب و انرژی برای آسیای مرکزی (IWEC CA) است. این کنسرسیوم بر پروژه های آبیاری و انرژی تمرکز و تعامل بین بانک های توسعه چند جانبه (MDBs) و گفت‌وگوی آنها با کشورهای منطقه را تسهیل خواهد کرد.
همچنین می توان کنسرسیوم هایی برای اجرای پروژه‌های سرمایه‌گذاری قابل توجهی مانند امکانات مرتبط با آب ایجاد کرد که می تواند برای کمک به غلبه بر چالش جذب سرمایه گذاری در آبیاری بکار آید. همچنین این کنسرسیوم در منطقه می تواند به عنوان اپراتورهای مالی عمل کند، پروژه های پیچیده را به طور مشترک اجرا، منابع مالی اضافی را بسیج و حمایت مالی موثر برای ابتکارات پیچیده را فراهم کند.
ایجاد خوشه منطقه‌ای
ایجاد یک خوشه منطقه ای برای تولید و نگهداری تجهیزات آبیاری مدرن بسیار مفید خواهد بود. کشورهای آسیای مرکزی با هم پنجمین منطقه بزرگ آبیاری در سطح جهان را پس از چین، هند، ایالات متحده و پاکستان تشکیل می دهند. همین امر منطقه را به یک بازار تجهیزات آبیاری قابل توجه به ارزش ۱۴۰-۳۲۰ میلیون دلار یا ۴ تا ۸ درصد از بازار جهانی تبدیل می‌کند.
همکاری با افغانستان
کشورهای آسیای مرکزی باید در زمینه همکاری بیشتر با افغانستان موضع گیری کنند یک طرح مشارکت می تواند بر اساس مکانیسم‌های مدیریت آب موجود در آسیای مرکزی، از جمله نهادهای منطقه ای درگیر در مدیریت منابع آب مرزی، توسعه یابد. انتقال به حفاظت از آب باید از نظر مالی امن باشد و نیاز به راه حل های نهادی دارد.
سرمایه گذاری قابل توجه
توسعه سیستم های آب و آبیاری در آسیای مرکزی به سرمایه‌گذاری قابل توجهی نیاز دارد، از جمله از طریق مشارکت های دولتی-خصوصی تجربه جهانی، که در بسیاری از مطالعات موردی نشان می دهد که در این یک شکل موثر از تامین مالی علاوه بر بودجه دولت، منابع مالی بانک های توسعه چند جانبه( MDBs ) نقش مهمی در تامین مالی چنین پروژه هایی ایفا می‌کنند.
تقویت وضعیت حقوقی در استفاده از آب
تقویت وضعیت نهادی و حقوقی WUAs مسئولیت و تعهدات آنها را در مورد استفاده از آب افزایش می دهد و راه را برای یک سیستم خدمات تامین آب پرداخت شده برای مزارع هموار می کند.
سرمایه‌گذاری در بازسازی سیستم های آبیاری
گنجاندن تدریجی کسر سرمایه‌گذاری در تعرفه ها به شرکت‌های آب دولتی کمک می‌کند تا در ساخت، ارتقاء و بازسازی سیستم‌های آبیاری سرمایه گذاری کنند. دسترسی محدود به آب و محدودیت های کشاورزی آبیاری گسترده در آسیای مرکزی اهمیت پذیرش فن‌آوری های کشاورزی صنعتی را افزایش می دهد.
تنظیم سیستم‌های زهکشی
برای مقابله با نمک‌زدایی گسترده زمین های آبیاری شده، شرایط خاک را می‌توان با تنظیم مجدد سیستم های آبیاری و زهکشی بهبود بخشید. به عنوان مثال، کانال های زمین در مزرعه می توانند به کانال های فلوم (قنات) تبدیل شوند و کانال های موجود می توانند با یک سیستم لوله کشی برای انتقال آب به مزارع جایگزین شوند. این امر به کاهش تلفات فیلتراسیون به میزان سه تا چهار درصد، منجر می شود.
معرفی فن‌آوری‌های دیجیتال
معرفی فن‌آوری‌های دیجیتال در سراسر بخش آب، توزیع کارآمد و اندازه گیری دقیق آب را امکان‌پذیر و انتقال به یک سیستم خدمات تامین آب پرداخت شده برای مزارع را تسهیل می‌کند. تخمین زده می شود که فناوری‌های دیجیتال اندازه‌گیری آب، سالانه ۱۲ تا ۱۵ درصد هدر رفت آب را کاهش می دهد.
بکارگیری سیستم‌های ماهواره ای
تشخیص ماهواره ای از راه دور نیز به عنوان وسیله ای برای ایجاد یک سیستم دائمی برای نظارت بر نمک‌زدایی زمین و خاک آبیاری شده توصیه می‌شود.
سطح‌بندی کیفیت
سطح‌بندی کیفیت اجرای جدید مکانیزه و صرفه جویی در آب فن‌آوری های آبیاری را ممکن می‌کند؛ بازدهی در یک میدان شیب دار تحت آبیاری به طور قابل توجهی افزایش می یابد و به این ترتیب، مصرف سالانه آب بین ۲۰ تا ۳۰ درصد می تواند کاهش یابد.
کارشناسان بانک اوراسیا مطمئن هستند: این بسته از اقدامات، که اجرای آن نیاز به تعامل دولت ها، کشاورزان و موسسات توسعه چند جانبه دارد، صرفه جویی کافی در آب کافی را برای اطمینان از توسعه پایدار ممکن می کند. همچنین ضرورت اتخاذ این اقدامات با «کاهش جریان رودخانه آمو داریا» توجیه می شود.