به گزارش خبرنگار ایرنا، آیین رونمایی از تمبر ملی جشنواره کنس دشو روز پنجشنبه با حضور مسئولان اداره کل پست مازندران و مدیران دستگاه های اجرایی واهالی فرهنگ وهنر وشهروندان آملی برگزار واز تمبرویژه این جشنواره نیز به نام شهرستان آمل رونمایی شد.
کنس پزان و کنس دشو که روزگاری در کنار طعم شیرین، ترش و ملس میوه ان، میان مردم بومی و خانواده های مازندرانی وحدت و هم صدایی را به کام می آورد، امروز به موازات زندگی مدرن، تنها کهن سالان این مراسم را اجرا می کنند.
اجرای موسیقی محلی، خواندن شعرهای مازندرانی، همخوانی گروه های موسیقی استانی و سخنرانی برخی چهره های فرهنگی و اجتماعی در باره اهمیت حفظ و احیای خرده فرهنگ های رایج در روستاهای مازندران، از برنامه های این جشنواره بود.
در جشنواره آیینی " کنس دشو"، مراحل عملی چگونگی تهیه رب و دیگر فرآورده های ازگیل که هم تازه خوری وبه عنوان چاشنی غذا مصرف می شود، درحاشیه این جشنواره برای بازدید حاضران به نمایش گذاشته شد.
در این جشنواره همچنین، توسط یکی از فعالان بومی دهستان چلاو آمل، فرایند تهیه وپخت " دشو" به نمایش درآمد.
دراین فرایند، میوه ازگیل که ازمیوه های جنگلی محسوب می شود، پس از برداشت، برای شست و شو در داخل تشت بزرگی قرار داده و پس از جداکردن شاخ و برگ و تمیز کردن کامل، آن را به همراه مقداری آب روی حرارت آتش قرار داده تا کاملا پخته یا به زبان محلی پتکا شده و برای تسریع در عمل آوری آن به تناوب چندین بار با کفگیر هم زده تا همه قسمت های آن بطور کامل بپزد.
بعد از این مرحله ازگیل پخته شده داخل کیسه ای قرار گرفته و با ضربه زدن به آن و جداکردن دانه و پوست ، آب حاصل از آن را درون ظرف دیگری ریخته و پس از حرارت دوباره و تغییر رنگ آن به شکل قهوه ای، رب ازگیل یا کنس دشو ، از آن به دست می آید.
کنس در زبان محلی مازندرانی نام گونه میوه جنگلی بوده که نام فارسی آن ازگیل جنگلی یا ازگیل وحشی و هم خانواده با سیب، گلابی، به، زالزالک و گلابی وحشی است.
میوه ازگیل بسیار سخت و اسیدی است و تا زمانی که خوب رسیده نشود قابل خوردن نبوده و گوشت آن پس از رسیدن از رنگ سفید به قهوه ای تغییر کرده، نرم وشیرین می شود.
رب کنس یا ازگیل در تهیه انواع غذاهای محلی مانند آش ترش و گرناآش، فسنجان، پخت نوعی ته چین مرغ محلی، مرغ ترش و نیز تهیه نوعی نان پیازی استفاده می شود.
میوه ازگیل سرشار از ویتامین های سی و بی، اسیدسیتریک و اسیدمالک بوده و برای آرامش و تقویت اعصاب، درمان عفونت روده بزرگ مفید و در درمان زخم دهان و تورم مخاط گلو موثر است. همچنین از برگ آن برای درمان زخم های پوستی به ویژه سالک استفاده می شود.
توسعه کشت درخت ازگیل در آمل
مدیرجهادکشاورزی شهرستان آمل دراین خصوص با بیان اینکه بیشترین سطح درختان جنگلی ازگیل وحشی یا کنس درمحدوده ارتفاعات جنگلی بخش های امامزاده عبدالله و لاریجان این شهرستان با مساحت تقریبی 100 هکتار را شامل می شود، گفت: فصل برداشت این میوه جنگلی از اواخر مهر آغاز تا اویل فصل زمستان نیز ادامه دارد.
مهرداد فولاد افزود: درسالهای اخیر با اصلاح رقم های ازگیل ، سطح کشت این میوه نیز توسعه یافته و استقبال خوبی هم ازاین بخش شده است.
وی افزود: از میوه ازگیل یا کنس وحشی برای تهیه رب ازگیل که درچاشنی های انواع غذاها کاربرد دارد، درمازندران مورد استفاده زیادی است.
وی یادآورشد، برداشت این محصول درفصل پاییز در دهه های گذشته توسط بومیان روستاها، با برگزاری جشن وآیین های خاص ازجمله " کنس دشو" همراه بوده که متاسفانه بابی توجهی های صورت گرفته رو به فراموشی رفته است.
مدیرجهادکشاورزی آمل گفت، که با همکاری این مدیریت واداره فرهنگ وارشاد اسلامی آمل، قدم های ارزشمندی درراستای احیای خرده فرهنگ های مرتبط با بخش کشاورزی درسطح این شهرستان درحال برداشتن است.
تمبرجشنواره " کنس دشو" نخستین سند رسمی زبان مازندرانی در اسناد ملی
رییس اداره فرهنگ وارشاد اسلامی شهرستان آمل، رونمایی از تمبر ملی جشنواره " کنس دشو" به عنوان آیینی سنتی ومحلی دراین شهرستان را به عنوان تنها سند رسمی زبان مازندرانی از پیدایش آن تاکنون در اسناد دولتی وملی کشور خبر داد.
رضا کسب ور افزود: مهمترین دلیل برای رونمایی از تمبرملی جشنواره کنس دشو، تبدیل زبان مازندرانی وسنددارکردن آن بوده که خوشبختانه با وجود قدمت بیش از چندهزار ساله زبان وگویش مازندرانی تاکنون سند رسمی که مربوط به دولت باشد، به زبان مازندرانی وجود ندارد.