گروه جامعه ایرنا - بارش باران رحمت الهی بخصوص در سال های اخیر که به دلیل تغییرات اقلیمی و خشکسالی های پی در پی کمتر شاهد آن هستیم، برای همه خوشحال کننده است؛ روستایی و شهری هم ندارد؛ روستایی بخاطر سیراب شدن زمین و شهری به خاطر پاک شدن آسمان از آلودگی شکرگزار این نعمت هستند؛ اما همین باران با غفلت از مبلمان شهری می تواند به یک نقمت برای شهروندان تبدیل شود، آنها را گرفتار کند و حتی جانشان را بگیرد.
همچنین چند سال پیش بود که یک بانوی اهل شهرستان داراب استان فارس به دلیل سقوط در جوی آب که با بارش باران پر شده بود، جان خود را از دست داد؛ اتفاقی که می تواند در هر شهری و برای هر شهروندی در زمان بارندگی رخ دهد و تنها راه پیشگیری از آن هم مناسب سازی فضای شهری برای تردد شهروندان اعم از افراد عادی و معلول است.
در همین بارش های اخیر که در هفته پایانی آبان ماه آسمان ۱۹ استان را فرا گرفت، ۵۱ شهرستان و ۸۹ منطقه شامل ۱۸ شهر، ۴۵ روستا و ۱۵ منطقه عشایری تحت تاثیر بارندگی و سیلاب ناشی از آن قرار گرفتند و حوادث مشابه آن ممکن بود باز هم تکرار شود.
برای روشن شدن موضوع و اینکه تا چه میزان فضاهای شهری مناسب تردد شهروندان است، با غلامرضا رضایی فر رئیس دبیرخانه پیگیری و هماهنگی مناسب سازی کشور به گفت و گو نشستیم.
وی در این گفت و گو با اشاره به غرق شدن چند نفر طی سال‌های گذشته بر اثر بارش های سنگین در جوی های آب، بر این باور است که غرق شدن در جوی آب هنگام بارندگی ناشی از رعایت نکردن مناسب سازی در سیستم شهری است.
رضایی فر در این زمینه به جان باختن زن ۵۰ ساله اهل استان فارس به دلیل افتادن در جوی آبی که بخاطر بارش باران پر شده بود، اشاره کرد و گفت: مشابه این اتفاق برای دختربچه دیگری نیز افتاد.
وی توضیح داد: در سیستم شهری نباید جوی آب به نحوی طراحی شود که هنگام بارندگی و پر شدن آن، برای رهگذران مشخص نباشد زیرا ممکن است افراد و بخصوص کودکان در جوی آب غرق شوند و جان خود را از دست بدهند.
رئیس دبیرخانه پیگیری و هماهنگی مناسب سازی کشور با تاکید بر اینکه دسترسی عابران به خیابان و پیاده‌‍روهای غیرهمسطح باید راحت باشد و به آسانی تردد کند، افزود: نباید محدوده جوی آب به حال خود رها شده و یا پل غیراستانداردی روی آن باشد زیرا ممکن است نه فقط به معلولان بلکه به سایر رهگذران از جمله کودکان نیز آسیب بزند .
وی خاطرنشان کرد: بسیاری از ایجاد معلولیت ها و آسیب ها به خاطر مناسب سازی نشدن فضای شهری است و افراد بسیاری به خاطر همین اتفاقات ساده چند ماه خانه نشین شدند.
مناسب سازی یک ضرورت اجتماعی است
رئیس دبیرخانه پیگیری و هماهنگی مناسب سازی کشور با اشاره به اینکه سال ۱۴۳۰ خورشیدی یک سوم جامعه سالمند می‌شوند، گفت: همه می‌دانیم که جامعه به سمت سالمندی پیش می رود و در بسیاری از جنبه ها باید زیرساخت‌ها آماده شود. سالمندان فعلی که متعلق به نسل گذشته هستند، چند فرزند دارند که به نوبت از آنان حمایت می‌کنند اما اکنون که جامعه تک فرزندی شده است، ۲۰ سال دیگر آیا یک فرزند به تنهایی می تواند والدین خود را حمایت کند؟
اکنون که جامعه تک فرزندی شده است، ۲۰ سال دیگر آیا یک فرزند به تنهایی می تواند والدین خود را حمایت کند؟
رضایی فر افزود: مسائل اجتماعی سالمندی، مسائل چندبعدی است که باید به آن پرداخت؛ یکی از ابعاد آن مناسب سازی و دسترس پذیری فضای شهری است. مناسب سازی یک ضرورت اجتماعی است و نباید آن را متعلق به یک قشر خاص دانست.
وی در این رابطه به حادثه پیش آمده به یکی از مسئولان استانی اشاره کرد که به گفته او، به جلسات ستاد مناسب سازی اهمیتی نمی داد اما پس از مدتی تغییر رویه داد زیرا خودش در حادثه ای پایش شکست و به ضرورت مناسب سازی فضای جامعه برای معلولان پی برد.
رضایی فر تصریح کرد: متاسفانه بسیاری از افراد تا در موقعیت آسیب قرار نگیرند یا یکی از اطرافیان آنها دچار آسیب نشود، درک صحیحی از وضعیت تردد معلولان در شهر و اماکن عمومی پیدا نمی کنند؛ مناسب سازی به فرهنگسازی نیاز دارد که آن هم با اجرای چند برنامه به وجود نمی آید.
بسیاری از معلولیت‌ها ناشی از نبود مناسب سازی است
رئیس دبیرخانه پیگیری و هماهنگی مناسب سازی کشور گفت: طبق قانون، صدا و سیما باید هفته ای یک ساعت برنامه رایگان در زمینه مناسب سازی داشته باشد. این کار انجام می شود اما به نظر می رسد، هدایت شده نیست و آنچنان که باید از این فضا بهره مند نیستیم.
رضایی فر اضافه کرد: رسانه ها بیشتر در روزهای خاصی مانند روز عصای سفید یا روز ناشنوایان یا روز سالمند روی مساله مناسب سازی تمرکز می کنند. هفته بعد همه چیز فراموش می شود تا دوباره مناسبت خاص در سال آینده پیش بیاید. بهتر است رسانه ها از دستگاه های متولی، انجام وظایفشان را مطالبه کنند.
وی با یادآوری اینکه سالانه ۶۰ هزار نفر بر اثر تصادفات معلول می شوند، خاطرنشان کرد: بسیاری از ایجاد معلولیت‌ها و آسیب‌ها به خاطر نبود مناسب‌سازی است.