به گزارش روز دوشنبه ایرنا به نقل از پایگاه اطلاعاتی و تحلیلی بین المللی EastFruit (میوه شرقی) برای تجارت میوه و سبزیجات در اروپای شرقی، آسیای مرکزی و قفقاز، بهبود روابط ایران و تاجیکستان می‌تواند به ساده‌سازی قابل توجه تجارت متقابل منجر شود و بر تجارت باغبانی تأثیر بگذارد، زیرا برای هر دو کشور بخش میوه و سبزیجات منبع مهم درآمدهای صادراتی است.
در سفر آیت الله سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهوری ایران به تاجیکستان که در آبان ماه سال جاری انجام شد، تفاهم‌نامه هایی در زمینه حمل و نقل، مناطق آزاد اقتصادی، همکاری در مبارزه با مواد مخدر و حتی یادداشت تفاهم در زمینه معافیت روادید به امضا رسید.
در این گزارش آمده است، قبل از دولت رئیسی روابط ایران و تاجیکستان سرد و تجارت متقابل در سطح حداقلی قرار داشت. کارشناسان خاطرنشان می‌کنند که در صورت تغییر شرایط، ایران می‌تواند صادرات کالاهایی مانند سبزیجات گلخانه‌ای، سیب تازه، خشکبار به تاجیکستان را افزایش دهد و با توجه به آسیب‌های اخیر به تاکستان‌ها از سرمازدگی زمستان در سال ۲۰۲۲، این امکان وجود دارد که ایران قادر باشد انگور تازه را هم به بازار تاجیکستان عرضه کند. همچنین به تازگی میزان علاقه به کیوی در تاجیکستان افزایش یافته، بنابراین ممکن است ایران بتواند از این فرصت نیز بهره مند شود.
این گزارش با تاکید بر اهمیت دسترسی تاجیکستان به اقیانوس که از طریق بنادر ایران ممکن می‌شود، افزود: تاجیکستان یک کشور محصور در خشکی است و در حال حاضر تقریباً تمام واردات سبزیجات و میوه به تاجیکستان از طریق بنادر روسیه صورت می‌گیرد که بسیار گرانتر از واردات از طریق بنادر ایران است. بنابراین، این امکان وجود دارد که بهبود روابط با ایران به افزایش واردات موز و سایر میوه هایی که در تاجیکستان کشت نمی‌شوند کمک کند. همچنین، جغرافیای واردات می‌تواند تغییر کند.
انتقال فناوری نیز احتمالاً تا حد زیادی افزایش خواهد یافت. در ایران در مقایسه با تاجیکستان، تولید میوه و سبزیجات مدرن و پیشرفته‌تر است. بنابراین، گیاهان نهالستانی درختان میوه و آجیل مانند سیب، گیلاس و سایر میوه های هسته دار، پسته، گردو، بادام و غیره می‌توانند از ایران به تاجیکستان ارسال شوند و فضای رقابتی عرضه را با ترکیه و صربستان ایجاد کند.
مشاوران میوه‌کاری ایرانی نیز می‌توانند بدون ویزا به تاجیکستان سفر کنند که این امر به بهبود بازدهی میوه‌کاری در این کشور کمک خواهد کرد. در واقع، در تاجیکستان، سطح بحرانی کمبود دانش در مورد فن‌آوری های مدرن برای رشد و فرآوری میوه ها، انواع توت ها و آجیل وجود دارد. در عین حال، بسیار مهم است که هیچ مانع زبانی قابل توجهی بین کشورها برای انتقال این دانش وجود نداشته باشد.
در مورد تاجیکستان نباید انتظار افزایش قابل توجهی در صادرات میوه و سبزیجات به بازار ایران را اداشت، زیرا هر دو کشور محصولات مشابهی کشت می کنند، اما تولید در ایران بسیار توسعه یافته است.