به گزارش ایرنا، آسیاپلاس روز دوشنبه در این گزارش نوشته است: روند احیای همکاری بین دو کشور از سال ۲۰۲۱ پس از به قدرت رسیدن سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور فعلی در ماه آگوست (مرداد ۱۴۰۰) آغاز شد.
در سال ۲۰۲۱، ارزش مبادلات تاجیکستان و ایران از ۱۲۰ میلیون دلار فراتر رفت که ۲.۱ برابر بیشتر از سال ۲۰۲۰ است. در سال گذشته حجم مبادلات تجاری دوجانبه به ۲۴۰ میلیون دلار رسید که ۲ برابر سال قبل از آن است.
حجم سرمایه‌گذاری مستقیم ایران در اقتصاد تاجیکستان در سال ۲۰۲۱ حدود ۳۳ میلیون دلار بود که تقریباً ۱۰ درصد از کل ورودی این سرمایه‌گذاری‌های خارجی را تشکیل می دهد.
در همین حال بنابر اعلام دفتر مطبوعاتی رئیس جمهور تاجیکستان، در جریان سفر رئیس جمهوری ایران و در پی آن، برنامه اجرایی همکاری های بلندمدت اقتصادی و تجاری جمهوری تاجیکستان و ایران برای سال های ۲۰۲۲ تا ۲۰۳۰ به امضا رسید. این برنامه که همکاری های چند جانبه بین دو کشور در بخش های تجاری و اقتصادی را شامل می‌شود، در سال ۲۰۲۲ تصویب شد.
امامعلی رحمان در جمع بندی نتایج مذاکرات تاجیکستان و ایران، اطمینان داد که اجرای عملی این برنامه «نتایج قابل توجهی را به همراه خواهد داشت».
وی در مجمع محافل تجاری دو کشور، توجه ویژه سرمایه گذاران ایرانی را به منابع عظیم انرژی آبی تاجیکستان و نیز توسعه منابع طبیعی غنی این کشور جلب کرد.
رئیس جمهور تاجیکستان خاطرنشان کرد که قوانین این کشور مزایای متعدد و تضمین های حقوقی گسترده ای را برای حمایت از کارآفرینی و سرمایه گذاری در نظر گرفته است.
وی گفت: همچنین بر اساس قوانین کشور بیش از ۲۴۰ نوع ضمانت و مزایا به سرمایه‌گذاران و کارآفرینان تعلق می گیرد که بیش از ۱۱۰ مورد آن امتیاز در حوزه مالیاتی و گمرکی است.
رئیس جمهور تاجیکستان فرصت های توسعه همکاری های کارآفرینی دو کشور را در صنایع معدنی، متالورژی، شیمیایی، تولید مصالح ساختمانی، صنایع سبک، غذایی، دارویی، کشاورزی، حمل و نقل و گردشگری فراهم کرد.
وی ابراز امیدواری کرد که صنایع ذکر شده بتواند زمینه مناسبی برای گسترش همکاری های دوجانبه باشد.
آسیا پلاس نوشت، هم اکنون تاجیکستان و ایران که دارای شباهت های تاریخی، زبانی، فرهنگی و مذهبی هستند، قصد دارند «همکاری های تجاری و اقتصادی سودمند متقابل را گسترش دهند».
این بیانیه را امامعلی رحمان رئیس جمهور تاجیکستان در اجلاس محافل تجاری دو کشور که هشتم نوامبر (۱۷ آبان) در چارچوب سفر رسمی سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور ایران به دوشنبه برگزار شد، اعلام کرد.
رئیس جمهوری تاجیکستان در این مراسم که با حضور هیئت های دولتی و طیف وسیعی از کارآفرینان دو کشور برگزار شد، تقویت و گسترش همکاری های تجاری، اقتصادی و سرمایه‌گذاری با ایران را یکی از زمینه های مهم روابط دو کشور دانست.
وی به نقش مهم کمیسیون بین دولتی همکاری های تجاری، اقتصادی، فنی و فرهنگی در گسترش بیشتر روابط دو کشور اشاره کرد.
رئیس تاجیکستان ابراز امیدواری کرد که نشست بعدی کمیسیون که پیش از پایان سال جاری در دوشنبه برگزار می‌شود، کمک شایانی به بررسی فعال مسائل همکاری داشته باشد.
سیدابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور ایران نیز به نوبه خود تاکید کرد که هیچ مانعی برای توسعه روابط دو کشور وجود ندارد و با وجود تحریم‌ها علیه ایران، جمهوری اسلامی از توانمندی‌های بالایی در زمینه‌های مختلف برخوردار است.
وی گفت: ارتباط عمیقی بین ایران و تاجیکستان وجود دارد، اما در حوزه اقتصادی پیشرفت چندانی نمی بینیم. رئیسی افزود: دو کشور فرصت های خوبی در حوزه تجاری و اقتصادی دارند که باید از آن بهره برداری کرد.
آسیاپلاس در گزارش خود نوشت: روابط تجاری و اقتصادی ایران و تاجیکستان پس از «مرحله داغ» جنگ داخلی در تاجیکستان در سال‌های ۱۹۹۵-۲۰۱۳ به شکلی پویا در پس‌زمینه روابط گرم بین دو کشور توسعه یافت. در طول این ۱۸ سال، به گفته وزارت امور خارجه جمهوری تاجیکستان، رئیس جمهور این کشور ۱۵ سفر به ایران داشته است.
در این دوره جمهوری اسلامی یکی از شرکای اصلی تجاری تاجیکستان بود و حجم مبادلات تجاری سالانه دو کشور تا سال ۲۰۱۳ به ۳۰۰ میلیون دلار رسید.
همچنین تاجیکستان هجوم سرمایه‌گذاری ایرانیان در بخش‌ها و شاخه‌های مختلف اقتصادی به‌ویژه سرمایه‌گذاری مستقیم آنان را شاهد بود.
بدین ترتیب ایران نیروگاه برق آبی سنگتوده-۲ را بر روی رودخانه وخش با ظرفیت ۲۲۰ مگاوات ساخت. سرمایه گذاران ایرانی ۱۸۰ میلیون دلار برای این کار هزینه کردند.
در سال ۲۰۰۶، سرمایه گذاری مشترک تاجیک و ایران تاج آیرون در دوشنبه افتتاح شد که تراکتورهای ساخت ایران (کارخانه تراکتورسازی تبریز) را مونتاژ می کرد.
در سیستم بانکی تاجیکستان، شعبه ای از بانک ایرانی «تجارت»، «کفالت بانک» ایرانی و همچنین بانک سرمایه گذاری «کنت» شروع به کار کردند.
علاوه بر این، ایران سرمایه گذاری های مختلفی در بخش های صنعتی، ساختمانی، حمل و نقل و تجارت اقتصاد تاجیکستان انجام داده است.
با حمایت مالی جمهوری اسلامی، اولین تونل جاده ای در تاجیکستان در گردنه انزاب ساخته شد که بخش مرکزی جمهوری را به شمال آن متصل می کند. برای ساخت این تسهیلات توسط شرکت های ایرانی، دولت ایران ۳۱.۲ میلیون دلار (۲۱.۲ میلیون دلار وام و ۱۰ میلیون دلار کمک بلاعوض) ارائه کرد.
بر اساس گزارش کمیته دولتی سرمایه گذاری و مدیریت اموال دولتی جمهوری تاجیکستان، کل سرمایه ایران در اقتصاد جمهوری تاجیکستان در سال های ۲۰۰۷-۲۰۲۱ بالغ بر ۳۱۴.۴ میلیون دلار بوده است.
تاجیکستان همچنین حمل و نقل محموله ترانزیتی بدون مانع (گاهی به صورت ترجیحی) از طریق ایران به/از خاورمیانه و اروپا و همچنین به سایر مناطق جهان (از طریق بندر بندرعباس ایران) انجام داد.
سرد شدن روابط تاجیکستان و ایران در اوت (مرداد/ شهریور) ۲۰۱۳ آغاز شد. امامعلی رحمان در طول هشت سال ریاست جمهوری خود (۲۰۱۳-۲۰۲۱) و هم‌زمان با دوره ریاست جمهوری حسن روحانی در ایران هرگز به تهران سفر نکرد.
در این مدت، روحانی خود برای حضور در اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای (۲۰۱۴) و نیز کنفرانس تعامل و اقدامات اعتمادسازی در آسیا (۲۰۱۹) دو بار به دوشنبه سفر کرد.
گردش تجاری بین دو کشور در این دوره ۵.۲ برابر کاهش یافت و از ۳۰۰ میلیون دلار در سال ۲۰۱۳ به ۵۸ میلیون دلار در سال ۲۰۲۰ رسید. کاهش حجم مبادلات تجاری از جمله با اعمال محدودیت برای واردات محصولات غذایی از ایران یجاد شد.
طی این سال‌ها، سرمایه‌گذاری ایرانیان از اقتصاد تاجیکستان نیز خارج شد؛ به ویژه، شرکت تاج آیرون فعالیت خود را تعطیل کرد؛ از میان سه سازمان ایرانی، تنها شعبه ای از بانک تجارت در سیستم بانکی جمهوری تاجیکستان باقی ماند و برخی از شرکت های ساختمانی ایرانی نیز جمهوری را ترک کردند.
علاوه بر این، با تامین مالی اضافی برای تکمیل تونل استقلال توسط طرف ایرانی، مشکلاتی به وجود آمد و به طور دوره‌ای مشکلاتی برای حمل و نقل ترانزیت کالاهای تاجیکستان از طریق سرزمین‌های جمهوری اسلامی به وجود آمد.
آسیاپلاس نوشت: اما در دولت سیزدهم به ریاست سید ابراهیم رئیسی روند احیای همکاری بین دو کشور آغاز شد و چشم انداز همکاری رو به بهبودی است.
بسیاری از اقتصاددانانی که آسیا پلاس فرصت گفت و گو با آنها را داشت، به آینده همکاری تجاری و اقتصادی بین دو کشور مرتبط معتقدند.
آنها اتخاذ سازوکارهای موثر برای اجرای برنامه فوق الذکر، ایجاد تمام زیرساخت های لازم برای این کار، از جمله ایجاد خدمات منظم ریلی برای حمل و نقل کالا را توصیه می کنند.
هچنین متخصصان با اشاره به ذخایر عظیم هیدروکربنی ایران و منابع عظیم آب و انرژی تاجیکستان بر همکاری در مجتمع سوخت و انرژی تاکید ویژه دارند.
نظر شما