به گزارش خبرنگار ایرنا، بافت تاریخی شیراز، درّی در قلب گردشگری شهر راز است که درخشش آن سالها در پس بی‌توجهی پنهان مانده و بومی آسیب‌های متعدد اجتماعی شده بود.
باری شایعه‌های توجه برانگیز از تخریب و آتش زدن تعمدی خانه‌های آن به گوش می‌رسید و یکبار بی‌پشتوانه حقیقی، ادعای تسطیح آن شنیده می‌شد که هربار نیز مسئولان استانی به اتفاق اعلام کردند که از حفظ و ساماندهی این بافت ارزشمند به طور جدی حمایت می‌کنند.
اما امسال قدم‌هایی در خانه‌ها و کوچه‌های تاریخی شهر برداشته شد که می‌توان آنها را سرآغازی برای زنده‌سازی این بافت به شمار آورد.
نخستین گام‌های نجات بخش برای بافت تاریخی شیراز
در نخستین گام بلند، "بالاکفت" شیراز نخستین محله صنایع دستی و هنرهای سنتی کشور شد و پس از افتتاح چند خانه مرمت شده به عنوان کارگاه هنر صنعت‌های فاخر شیراز از جمله هنر خاتم و گره‌چینی در هفته صنایع دستی، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس، اعلام کرد که صاحبان و سرمایه‌گذاران ۵۱ خانه تاریخی شیراز برای فعالیت به‌عنوان کارگاه‌های صنایع‌دستی اعلام آمادگی کرده‌اند.
نگفته پیداست که تبدیل بخشی از بافت تاریخی شهرجهانی شیراز به محله صنایع دستی تا چه میزان می‌تواند بر سلامت شهری و اجتماعی و رونق اشتغال گردشگری و صنایع دستی موثر باشد.
پس از آن ۲۸ مرداد ماه بود که خبر خوش ابلاغ ثبت ملی این بافت تاریخی مخابره شد و با توجه به قوانین حفاظتی بافت‌های ثبتی کشور، این خبر هم پایانی بر برخی نگرانی‌ها از تخریب این میراث دیرینه انسانی بود و هم امیدها را برای جریان حیات و نشاط در آن زنده کرد.
بر این اساس محدوده ۳۵۷ هکتاری بافت تاریخی شیراز با قدمت ابتدای دوره اسلامی تا دوره معاصر و در محدوده میان خیابان‌های تختی، فردوسی، قاآنی، بلوار سیبویه و زینبیه با شماره ۳۳۹۴۵ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد.
آنطور که کارشناسان و مسئولان گردشگری فارس نیز بر آن تاکید کردند، ثبت بافت تاریخی شیراز می‌تواند نقطه عطفی برای رونق گردشگری در این بافت باشد چرا که گردشگران خارجی در سفر به هر شهر ابتدا آثار ثبت شده آن را در فهرست بازدیدهای خود قرار می‌دهند.
اما حفظ این بافت، پاکسازی آن از آسیب‌ها و سپس جاری ساختن جریان گردشگری در آن نیازمند زیرساخت‌هایی است که باید از سوی سرمایه‌گذاران، میراث فرهنگی، شهرداری و دستگاه‌های خدمات‌رسان فراهم شود.
جریان سرمایه‌گذاری صنعت توریسم در بافت تاریخی شیراز
بنابراین گام بعد فراهم کردن چنین زیرساخت‌هایی بود؛ امروز (سه‌شنبه) مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع فارس از افتتاح نزدیک ۱۰ پروژه سرمایه‌گذاری در بافت تاریخی شیراز خبر داد.
به گفته سید موید محسن‌نژاد این زیرساخت‌ها شامل پروژههای اقامتی سنتی و زائرسرا است که همگی بیش از ۸۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارند.
او پیش‌بینی کرد: بهره‌برداری از این پروژههای گردشگری شاهد ایجاد اشتغال مستقیم برای ۵۰ نفر باشیم.
آنطور که محسن‌نژاد گفت این پروژههای گردشگری به همت بخش خصوصی اجرایی شده‌اند و بزودی شاهد بهره‌برداری از آنها خواهیم بود.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری صنایع دستی فارس معتقد است که گردشگری به‌عنوان یک صنعت پویا می‌تواند موجب توسعه و رشد اقتصادی جامعه مقصد شود؛ بنابراین سرمایه‌گذاری و فعالیت‌های بخش خصوصی در این حوزه با افزایش شاخص‌های اقتصادی و رفاه اجتماعی جوامع همراه است و توسعۀ زیربنایی نیز به همراه دارد.
حفظ اصالت بافت تاریخی، زیر ذره‌بین کارشناسان میراث فرهنگی فارس
اما در هنگام اجرای پروژههای گردشگری در بافت تاریخی شهر باید صیانت از اصالت آن را اصل قرار داد چرا که همین قدمت و اصالت است که بستری برای شکوفایی و بار دادن صنعت توریسم در این منطقه خواهد بود.
معاون میراث فرهنگی اداره‌کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس به خبرنگار ایرنا گفت: تعدادی از بناهای دارای مالکیت خصوصی که قابلیت تدپبدیل شدن به اقامتگاه سنتی، سفره‌خانه و هتل بوتیک را داشته این اجازه را یافته‌اند تا با مرمت و احیا به مراکز گردشگری تبدیل شوند.
محمدتقی قلعه‌نوعی تاکید کرد: این سرمایه‌گذاران طرح‌های مرمتی و بازسازی خود را ارائه می‌کنند و از سوی کارشناسان میراث فرهنگی بررسی می‌شود تا با همان ساخت و بافت مرمت و احیا شوند.
او این را هم اضافه کرد که میراث فرهنگی همواره از مرمت و احیای این خانه‌ها و دادن کاربری گردشگری به آنها حمایت کرده و تا حد ممکن تسهیل‌گری می‌کند.
قابلیت‌های گردشگری بافت تاریخی شهر راز ؛ "خیلی بیشتر" از این
آنطور که مدیر پایگاه بافت تاریخی شیراز به ایرنا گفت در ۳۶۰ هکتار بافت تاریخی شیراز ۱۲ هزار پلاک خانه وجود دارد که ۴۱۰ خانه ثبت ملی شده و تا کنون ۲ هزار و ۵۰۰ خانه واجد ارزش تاریخی نیز شناسایی شده که البته شمار خانه‌های واجد ارزش بیش از اینها است.
به گفته حسین عباسی مهر میراث فرهنگی فارس همواره سرمایه‌گذاران را به سرمایه‌گذاری دراین بافت تشویق کرده تا خانه‌ها "نجات پیدا کنند".
به عقیده او بافت تاریخی شیراز ظرفیت بالای گردشگری دارد و "خیلی بیشتر" از این می‌تواند مورد بهره‌برداری قرار گیرد.
او یادآور شد: امروز گردشگری در بافت تاریخی یزد چنان رونق گرفته که تبدیل به برند شده و بسیاری از گردشگران داخلی و خارجی در سفر به این شهر تمایل دارند در بافت تاریخی ساکن شوند.
عباسی مهر معتقد است بافت ثبتی شیراز نیز چنین ظرفیتی دارد و باید شکوفا شود.
با این حال مدیر پایگاه بافت تاریخی شیراز حفظ اصالت این بافت ارزشمند رانیز مورد تاکید قرار داد و گفت: مسئولان فنی میراث فرهنگی در تایید و موافقت طرح‌های ارائه شده این نکته مهم را در نظر دارند.
همه با هم برای زندگی بافت تاریخی شیراز
عباسی مهر معتقد است که با این حال تنها سرمایه‌گذاری بر ایجاد مراکز گردشگری کافی نیست و همه دستگاه‌ها باید برای ایجاد بستر های لازم در بافت تاریخی شیراز تلاش کنند؛ چنانکه شهرداری منطقه گام‌های خوبی برداشته و ساماندهی و کف‌سازی معابر و زیباسازی دیوارها خوب پیش رفته است.
او عنوان کرد: باید زیرساخت‌های شهری دیگر مانند تاسیسات، برق و آب و فاضلاب نیز زمینه لازم برای زنده‌سازی این بافت ارزشمند را فراهم کنند که البته این اقدامات در سال‌های اخیر روند خوبی داشته است.