به گزارش خبرنگار ایرنا غلامرضا قنبری روز چهارشنبه در همایش منطقه ای مدیریت آب و قنات در گناباد افزود:برای افزایش صرفه اقتصادی فعالان بخش کشاورزی مبتنی بر قنات، باید قابلیت تولید کشاورزی مقرون به صرفه با بهره گیری از ظرفیتهایفناوری های نوین در این بخش افزایش یابد.
وی ادامه داد:باید با بهره گیری از فناوری های نوین علاوه بر احیا و مرمت، قناتهایی که بایر هستند و شرایط احیا دارند را هم دوباره فعال کرد.
رییس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی گفت:بهره گیری حداکثری از ظرفیت قناتها در خراسان رضوی نیازمند تدوین برنامه جامع مبتنی بر مسایل اقتصادی، کشاورزی و گردشگری است.
قنبری افزود:باید به قناتها به عنوان یک مساله ریشه دار اقتصادی برای بهره دهی بخشهای کشاورزی و صنعت و پایداری روستاها نگاه شود و از نقش آنها در جذب گردشگر هم نباید غافل شد.
وی ادامه داد:حدود ۶ هزار و ۹۷۰ رشته قنات به طول ۱۳ هزار کیلومتر در استان خراسان رضوی وجود دارد که ۱۰ درصد آن مربوط به شهرستان گناباد است و باید با هدف پایداری جوامع و بخشهای کشاورزی و صنعت و گردشگری به احیای سازه های قناتها توجه کرد.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای خراسان رضوی هم در این همایش گفت: ۱۷ هزار حلقه چاه غیر مجاز طی ۱۰ سال گذشته در این استان مسدود شده است.
محمد علی نعمت نژاد استفاده از رویکرد و مدیریت مشارکتی و بهره گیری از ظرفیتهای موجود قناتها را راهکار مهمی برای کاهش چالشها و کمبودهای آب در استان خراسان رضوی ذکر کرد.
وی ادامه داد: در راستای توافقنامه سند سازگاری و سند تدبیر آب استان خراسان رضوی تلاش می شود تا افق سال ۱۴۲۰ با بهره گیری از مدیریت مشارکتی و مشارکت دست اندرکاران ذیربط، راهکارهای موثر برای چالش بحران آب در استان خراسان رضوی تدوین و اجرایی شود.
مدیر عامل شرکت آب منطقه ای خراسان رضوی گفت: امسال با بهره گیری از ذخایر آبهای سدها نیاز آبی شهرستان مشهد تامین شد ولی اگر وضعیت بارندگی و کمبود منابع آبی به همین صورت پیش برود در سال آینده با مشکل جدی در تامین آب شرب مورد نیاز مردم مواجه می شویم.
نعمت نژاد افزود: با توجه به کاهش جدی ذخایر آبهای سدها، بهره‌گیری از ظرفیت آبهای زیرزمینی برای تامین آب شرب مردم ضروری است.
وی اضافه کرد: ۷۴ درصد مساحت استان خراسان رضوی خشک و ۲۶ درصد نیمه خشک است و ۳۴ محدوده آبریز این استان به دلیل افت سطح آب زیر زمینی و کسری مخازن در شرایط ممنوعه و ممنوعه بحرانی قرار گرفته است.
او اظهار کرد: هم اکنون خراسان رضوی با کسری سالانه افزون بر یک میلیارد متر مکعب آبهای زیرزمینی رو به رو است و به دلیل برداشت بی رویه افزون بر ۳۵ میلیارد متر مکعب، برداشت از تغذیه آبخوانهای این استان، آنها را با مشکل جدی مواجه کرده است.
فرماندار گناباد هم با اشاره به ظرفیت قناتهای این شهرستان و وجود افزون بر ۶۰۰ رشته قنات گفت: سند راهبردی آب این شهرستان گناباد تدوین شده است.
رضا نصیری افزد: در این سند سیاستهای کلان و راهبردهای حوزه آب گناباد تدوین و بر اساس آن وظایف هر یک از ادارات مربوطه برای بهره گیری از ظرفیتهای موجود به منظور کاهش مشکلات و چالشها مدون شده است.
وی ضمن تاکید بر لزوم راه اندازی رشته های متناسب با ظرفیتهای منطقه ای در دانشگاهها و مراکز آموزش عالی گناباد گفت: با توجه به ظرفیتهای این شهرستان در زمینه قنات ، ایجاد رشته تخصصی قنات در مقاطع تحصیلی کارشناسی و کارشناسی ارشد در دانشگاههای گناباد ضروری است.
انعقاد تفاهمنامه تشکیل دفتر قنوات خراسان رضوی، رونمایی از لوح ثبتی خانه های فنجان قناتهای شهرستان گناباد در فهرست آثار ملی و رونمایی از سند تدبیر آب شهرستان گناباد دیگر بخشهای این همایش بود.
همایش منطقه ای مدیریت آب و قنات با محورهای چالش ها و راهکارهای تولید و استحصال آب در مناطق خشک، مدیریت منابع آب در مناطق خشک، مدیریت مصرف آب در بخش کشاورزی مناطق خشک، مدیریت مصرف آب در بخش شرب و صنعت و کنترل سیلاب و رواناب، آبهای نامتعارف در مناطق خشک و تغذیه و اصلاح و احیاء و حفاظت قنات در مناطق خشک و مشارکت مردمی و دانش بومی در زمینه آب با حضور مسوولان و صاحب‌نظرانی از استانهای خراسان رضوی، خراسان جنوبی، یزد و کرمان به مدت یک روز در گناباد برگزار شد.
شهرستان گناباد با برخورداری از افزون بر ۶۰۰ رشته قنات ۱۰ درصد قناتهای استان خراسان رضوی را به خود اختصاص داده است که از جمله آنها می توان به قنات قصبه به عنوان اثر ثبتی این استان در فهرست آثار جهانی سازمان یونسکو اشاره کرد.
قناتها از ۲ هزار و ۵۰۰ سال قبل نقش مهمی در ماندگاری مردم در مناطق شهری و روستایی و تامین آب شرب شهرستان گناباد داشته است.
مرکز شهرستان گناباد در فاصله ۲۸۷ کیلومتری جنوب مشهد واقع است.