نگار سرتیپ زاده روز جمعه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: در چهلمین كمیته میراث جهانی سازمان یونسكو در شهر استانبول تركیه، قنات قصبه گناباد از خراسان رضوی به همراه قنات های بلده خراسان جنوبی، زارچ و حسن‌آباد مشیر مهریز در یزد، جوپار كرمان، اكبرآباد و قاسم آباد بروات و ابراهیم‌آباد در استان مركزی به ثبت جهانی رسید.
وی اضافه كرد: ارسال پرونده قنات قصبه گناباد برای ثبت در فهرست آثار جهانی یونسكو از سالهای گذشته مطرح بوده و در یك سال اخیر با قوت هرچه بیشتر مورد توجه قرار گرفت.
سرتیپ زاده ادامه داد: گروه ارزیاب سازمان یونسكو شهریور پارسال برای بررسی این موضوع از قنات قصبه گناباد بازدید كرد و مراحل نهایی ثبت دائمی و جهانی این اثر انجام شد.
وی اظهار داشت: ثبت قنات قصبه در فهرست آثار جهانی، نقش بسیار مهمی در توسعه گردشگری پایدار در این منطقه دارد.
وی تصریح كرد: قنات قصبه گناباد از جنبه های گوناگون به خصوص فناوری، مدیریتی، فرهنگ عامه و مناظر طبیعی می تواند به عنوان مهمترین جاذبه گردشگری گناباد و حتی خراسان رضوی یا كشور مطرح باشد و ثبت آن در یونسكو روند این مهم را تسهیل می كند.
وی برقراری تعامل و تعادل نظام مند میان ظرفیتهای محلی و انتقال و ارتقای اقتصادی در جهت تامین آینده ای مطمئن و سودمند برای محیط زیست و توسعه كمی و كیفی فرهنگی منطقه را از دیگر مزیتهای ثبت قنات قصبه گناباد در فهرست آثار جهانی برشمرد.
سرتیپ زاده گفت: ثبت جهانی این قنات به عنوان یك عامل مهم تامین آب منطقه از 2500 سال پیش تاكنون با وجود تداوم پدیده خشكسالی طی سالهای اخیر، كاهش رطوبت، بارندگی و منابع آب سطحی از اهمیت زیادی برخوردار است.
قنات قصبه از 2500 سال قبل و در زمان هخامنشیان برای تامین آب شرب در منطقه گناباد ایجاد شده و همچنان در تامین آب این منطقه نقش آفرین است.
قطعه سفالهای پراكنده در اطراف دهانه چاههای این قنات حاكی از این است كه رشته قصبه واقع در كانال اولیه اصلی قنات بوده كه در زمان هخامنشیان حفر شده و به دنبال آن رشته های دیگر قنات در مواقع خشكسالی حفر شده اند.
ریزش پی در پی قنات پیشینیان را به یافتن راه چاره ای ترغیب كرد كه طی آن در فاصله 683 متری، قنات را به دو شاخه تقسیم كنند تا در صورت ریزش و بسته شدن یكی از كانالها آب از دیگری خارج شده و در داخل انباشته نشود.
قنات قصبه گناباد به لحاظ موقعیت و قدمت آن یكی از بهترین مكانهای گردشگری این شهر محسوب می شود و هر ساله گردشگران بسیاری را به خود جذب می كند.
این قنات یكی از پدیده های حیرت انگیز ساخته دست بشر و نمادی از سازگاری انسان با طبیعت است كه از كوی شرقی گناباد، محلی مشهور به برج علی ضامن در داخل رسوبهای ریزدانه آغاز شده و طول آن به بیش از 33 كیلومتر می رسد.
این قنات از یك رشته اصلی و 6 رشته فرعی تشكیل شده كه در مجموع 427 میله چاه دارد و عمیق ترین آنها به حدود 300 متر می رسد.
معاون اداره كل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی نیز گفت: عمق قنات قصبه گناباد 300 متر، به عنوان بزرگترین و قدیم ترین قنات جهان منحصر به فرد است كه هم اكنون برای معرفی هرچه بهتر قنات درصدد مرمت قسمتی از آن هستیم كه قابلیت حضور گردشگران را دارد.
محمد ركنی به خبرنگار ایرنا گفت: مادرچاه این قنات در دامنه شمالی سیاهكوه و مظهر كنونی آن در جنوب محله معروف به قصبه شهر گناباد قرار دارد و عمق مادرچاه اصلی آن در انتهای رشته دولاب نو حدود 300 متر و میزان آبدهی آن 130 لیتر در ثانیه است.
قنات قصبه گناباد سال 1379 توسط سازمان میراث فرهنگی با شماره 2963 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
مركز شهرستان 81 هزار نفری گناباد در فاصله 278 كیلومتری جنوب مشهد واقع است.
استان خراسان رضوی هم اكنون دارای 1500 اثر تاریخی و فرهنگی ثبت شده در فهرست آثار ملی است.
شهرستان 85 هزار نفری گناباد در فاصله 287 كیلومتری مشهد و جنوب استان خراسان رضوی قرار دارد.
2095/7496/5132
گناباد- ایرنا- سرپرست پایگاه قنات قصبه گناباد گفت: بعد از پیگیری های مستمر این قنات به عنوان نخستین اثر در استان خراسان رضوی روز جمعه از سوی سازمان یونسكو در فهرست آثار جهانی به ثبت رسید.
