به گزارش ایرنا، رحمان پاتیمار روز شنبه در حاشیه نشست تخصصی ملی حکمرانی سرزمینی خلیج گرگان (الزامات، چالشها و فرصتها) در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در گفتگو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: قبل از آغاز عملیات اجرایی پروژه خلیج گرگان پایش ۱۲ ماهه انجام شد و دادههای موجود نشان میداد وضعیت خلیج گرگان رو به وخامت است.
وی با بیان اینکه تا چند ماه گذشته شوری بالای ۴۸ میلیگرم در هزار در برخی نقاط خلیج گرگان ثبت شده بود، افزود: بعد از بازگشایی کانال آشور، احتمال بازگشت سریع خلیج به حالت قبل و کاهش میزان شوری وجود بود.
مشاور زیستمحیطی پروژه لایروبی خلیج گرگان با اشاره به اینکه پس از لایروبی خلیج گرگان، پایشها و مشاهدات به طور هفتگی انجام میشود، بیان کرد: بررسی وضعیت فعلی خلیح گرگان نشان میدهد احیای خلیج گرگان در کوتاه مدت ممکن نیست و علاوهبر زمان طولانیتر(حداقل ۱۲ ماه)، به حمایت ویژه دولتمردان نیاز دارد.
پاتیمار بازگشایی کانال چاپاقلی و پمپاژ آب را ضروری خواند و تاکید کرد: اگر اقدام دولت سیزدهم در لایروبی خلیج گرگان نبود، فاجعه زیستمحیطی بسیار زودتر اتفاق میافتاد و در واقع لایروبی این پهنه آبی باید در سالهای گذشته و قبل از ورود وضعیت این خلیج به حالت بحرانی انجام میشد.
وی با بیان اینکه لایروبی خلیج گرگان، گلستان را از بحرانهای زیستمحیطی عمده نجات داد، گفت: اگر لایروبی خلیج گرگان اتفاق نمیافتاد وقوع بحرانهای اقتصادی و اجتماعی، ریزگرد و دیگر بحرانهای زیستمحیطی در گلستان قطعی بود و کانال چاپاقلی و آشور در سال ۱۴۰۲ به طور کامل بسته میشد.
مشاور زیستمحیطی پروژه لایروبی خلیج گرگان با بیان اینکه کانال آشور باید پیش از این بازگشایی میشد، گفت: اقدام دولت در دور دوم سفر هیات دولت به گلستان بازگشایی کانال خزینی و چاپاقلی است تا جریان آبی در خلیج گرگان تسریع شود و اکوسیستم به حالت قبلی بازگردد.
رییس جمهور اسفند سال ۱۴۰۰ در شانزدهمین سفر استانی به گلستان دستور احیا و لایروبی خلیج گرگان را صادر کرد.
پس از سفر اسفند ۱۴۰۰ آیت الله رییسی به گلستان و دستور صریح وی، عملیات نجات بخشی خلیج گرگان به عنوان مهمترین بخش پناهگاه حیات وحش و ذخیرگاه زیست کره میانکاله آغاز شد.
انتخاب پیمانکار خارج از تشریفات اداری بیانگر اراده جدی قوه مجریه برای نجات دردانه خزر بود و پس از آن دهها فروند قایق، لایروب، کامیون ، بیل مکانیکی و ادوات فنی و راه سازی عازم شمال جزیره آشوراده شدند تا با جمع آوری رسوبات، زمینه ورود آب به خلیج گرگان را فراهم کنند.
به اعتقاد کارشناسان توجه به احیای خلیج گرگان و رهایی آن از خشکی از جهات اقتصادی و اجتماعی بسیار ضروری بوده و اگر اقدام عملی برای احیای آن شتاب نمی گرفت، تا سال ۱۴۰۲ ارتباط طبیعی خلیج گرگان با دریای خزر برای همیشه قطع شده و مانند خلیج «حسنقلی» و تالاب گمیشان گرفتار خشکی مطلق میشد.
از پیامدهای این خشکی، افزایش دمای منطقه و رسیدن میانگین شوری آب این خلیج به ۲۵ درصد بود و علاوه بر آن، تخریب بیشتر محیط زیست و ایجاد یک شورهزار بزرگ در منطقه و فراگیری گرد و غبار آن تا خراسان شمالی دور از انتظار نبوذ.
خلیج گرگان از لحاظ موقعیت جغرافیایی در جنوب شرقی دریای خزر و حوزه شهرستانهای بندرترکمن، بندرگز، نوکنده و بهشهر از ۶۰ کیلومتر طول و حداکثر ۱۲ کیلومتر عرض برخوردار بوده و دارای امتداد شرقی - غربی است.
ثبت خلیج گرگان در سال ۱۳۵۴ به همراه تالاب میانکاله و «لپو زاغمرز» در استان مازندران به عنوان نخستین مجموعه تالاب بینالمللی جهان در فهرست تالابهای کنوانسیون رامسر ثابت کرد این خلیج و نواحی اطراف آن یک مجموعه ارزشمند زیست محیطی است که علاوه بر حفظ چرخه زیست دریای خزر در معیشت جوامع محلی که حدود ۵۰۰ هزار تا یک میلیون نفر از جمعیت منطقه تحت تاثیر مستقیم خلیج گرگان هستند، اثرگذاری مستقیم دارد.