به گزارش خبرنگار ایرنا، پیشتر کتابخانههای عمومی تنها محلی برای امانت کتاب و فضایی ساکت و دنج برای مطالعه بودند اما امروز مسئولان میکوشند تا این مراکز در قامت پایگاهی اجتماعی و فرهنگی ایفای نقش کنند.
چنانکه مسئولان نهاد کتابخانههای عمومی کشور اعلام کردهاند اکنون در کتابخانههای نوین حدود ۶۰ خدمت به مراجعه کنندگان ارائه میشود، در حالی که پیش از این عضویت، امانت و نگهداری از کتاب و در برخی موارد استفاده از سالن مطالعه تنها خدمات عمومی این مراکز بود.
با رویکرد نوین نهاد کتابخانههای عمومی کشور این مراکز به پایگاهی تبدیل میشود که میتواند برنامههای آموزشی و ترویجی خود را منطبق با نیازهای جامعه تدوین و اجرایی کند؛ هم اکنون ۶ هزار کتابدار در سه هزار و ۷۰۰ کتابخانه عمومی کشور فعالند که هر یک با آگاهی به نیازهای جامعه میزبان پیشران این رویکرد کلان هستند.
«کتابخانههای عمومی و کسبوکارهای کوچک» یکی از برنامههای ۲ سال اخیر نهاد کتابخانههای عمومی است میکوشد با استفاده از ظرفیت کتابخانهها برای اشتغالزایی و رونق کسب وکار اهالی تسهیلگری کند.
اجرای یک رویکرد علمی در کتابخانههای عمومی ایران
آنطور که معاون برنامهریزی پژوهش وفناوری اطلاعات نهاد کتابخانههای عمومی گفت این طرح و همایشهایی که به دنبال آن تا کنون در ۱۱ استان کشور از جمله فارس برگزار شده ناشی از یک تغییر رویکرد علمی و اجرایی در کارکرد شئوناتی کتابخانهها است؛ به گونهای که کتابداران و اساتید علم اطلاعات و دانش شناسی امروز، کتابخانه و خدمات آن را تنها محدود به عضو و امانت و خدمات سنتی کتابخانهای نمیدانند، بلکه کتابخانه رابه عنوان یک پایگاه اجتماعی و فرهنگی قلمداد میکنند.
به گفته سیدباقر میرعبداللهی تجربه های کشورهای اروپایی نیز موید این ادعا است که کتابخانههای عمومی میتوانند در عمل چنین نقش و جایگاهی را به عهده گیرند.
او در یازدهمین همایش ملی کتابخانهها و کسب و کارهای کوچک در شیراز اعلام کرد که برنامههای نهاد کتابخانههای عمومی در چند سال اخیر این است که این رویکرد علمی را به مقام اجرا نزدیک کند.
میرعبدالهی با اشاره به برپایی دومین همایش بینالمللی کتابخانه های عمومی با عنوان کتابخانههای عمومی و کسب و کارهایی کوچک به میزبانی ایران در شهریور گذشته، ادامه داد: این همایش صرف نظر از وجهه علمی خود، با برنامههای جانبی از جمله برگزاری رویدادهای در کتابخانه های عمومی استانها بود که در قالب آن کتابداران فعالان کسب و کارهای خانگی را شناسایی قرار دادند و با محور قرار دادن استفاده از فضای کتابخانه برای فروش محصولات آنها را به کتابخانههای عمومی وصل کردند.
به گفته معاون برنامهریزی پژوهش وفناوری اطلاعات نهاد کتابخانههای عمومی در این علملیات کتابخانه محور تلاش شد تا نسبت بین کتابخانه عمومی و کسب و کار بیشتر ترویج شود و البته این رویدادها ادامه یافت و هنوز هم تداوم دارد.
او با تحسین فارس به عنوان استان پیشرو در اجرای رویکرد ورود کسب و کارهای کوچه به کتابخانههای عمومی پس از این همایش بینالمللی، ابراز امیدواری کرد که در ادامه مسیر این ایده علمی در کتابخانههای ۲۰ استان دیگر کشور نیز اجرایی شود.
فارس چگونه در پیوند کسب و کار و کتابخانههای عمومی پیشرو شد؟
اکنون چنانکه معاون نهاد کتابخانههای عمومی نیز زبان به تحسین گشود، فارس استان پیشرو در پیوند کسب وکارهای خرد با کتابخانهها به عنوان پایگاهی اجتماعی است، نشان به آن نشان که در در همایش سراسری کتابخانهها و کسب و کارهای کوچک کشور که مهرماه امسال برگزار شد، پنج کتابدار فارس در عرصهه اجرا و پژوهش خوش درخشیدند.
به گفته مدیرکل کتابخانههای عمومی فارس، ورود فعالیتها و کسب وکارهای کوچک به کتابخانههای عمومی فارس در یکسال گذشته در بیشتر شهرستانها انجام شده است.
آنطور که محمد حسین فیروزی گفت: در این مدت بیش از ۱۰۰ برنامه آموزشی و نمایشگاهی تخصصی کسب و کار در کتابخانههای عمومی فارس برگزار شده است.
او اضافه کرد: به طور مشخص در ۱۰ شهرستان فارس نمایشگاههای حوزه کسب و کار در کتابخانههای عمومی برپا شده که هر بار نیز با استقبال خوب اعضای این کتابخانهها روبرو شده است.
مدیرکل کتابخانه های عمومی فارس گفت: کتابخانههای عمومی امروز به عنوان یک پاتوق اجتماعی تلاش می کند تا در حوزههای مختلف نقش آفرینی کند؛ یکی از مسائل و مشکلات امروز جامعه مساله مالی و اشتغال است که نمیتوان از آن فاصله گرفت، کتابخانههای عمومی در تلاش است تا با برگزاری رویدادها، نمایشگاهها و برنامههای آموزشی و فرهنگی در این مسیر نقش آفرینی کند و تامین کننده بخشی از نیازهای مخاطب خود را در مسبر ایجاد کسب و کار باشد.
فیروزی عنوان کرد: در این رویکرد کتابخانههای عمومی نقش واسطه و تسهیلگر برای آموزش و ایجاد کسب و کارهای خرد دارد و شاغلان یا متقاضیان راه اندازی چنین کسب و کارهایی را از نظر فضای فیزیکی، معرفی به دیگر مراکز تسهیلکننده اشتغال و آموزشهای تخصصی همراهی میکند.
او البته این را هم اضافه کرد که در شهرستانهایی مانند آباده برخی از کسب و کارها با همکاری بنیاد برکت برای دریافت تسهیلات معرفی شدند و در برخی دیگر با کمک فرمانداری و دیگر دستگاه ها توانستیم به تامین مالی متقاضیان کمک کنیم.
او ابراز خرسندی کرد که امروز، فروش محصولات شاغلان خرد در کتابخانههای عمومی فارس رونق گرفته است.
الهه جمالخواه یکی از فعالان صنایع دستی است که کسب و کار او در پیوند با کتابخانههای عمومی رونق گرفته است.
او که در زمینه صنایع دستی مسی و میناکاری شاغل است، به خبرنگار ایرنا گفت: با توجه به اینکه در شهرستان استهبان فضا برای گسترش کسب و کار محدود است، حمایت کتابخانه های عمومی از کسب و کارهای کوچکی مانند سبب شد تا کارم رونق و رشد پیدا کند.
این بانوی استهبانی ادامه داد: حضور در نمایشگاههای کتابخانههای عمومی سبب شد تا کارهای ما بیشتر دیده شود و از سویی مشغول تدریس هنر خود در کتابخانهها شدم و هنرجویان بیشتری جذب کردم.
توصیههایی برای "بهپویی" کسب و کارهای کوچک کتابخانهای
امروز کتابخانههای عمومی ۱۱ استان کشور از جمله فارس محمل کسب و کارهای کوچک و خرد شده تا از هم اکنون جایگاه خود به عنوان یک پایگاه اجتماعی را در عمل به اثبات برسانند.
معاون گردشگری و امور زیارت استانداری فارس که امروز مهمان و سخنران یازدهمین همایش ملی کتابخانههای عمومی و کسب وکارهای کوچک بود، این برنامه آغاز شده را "مبارک" و اقدامی ارزشمند خواند و برای موفقیت بیشتر آن نیز پیشنهاداتی ارائه کرد.
محمد فرخزاده اظهار کرد: "همیشه برای توسعه زیرساختها میدویم"در حالی که میتوان از زیرساختهای موجود مانند کتابخانهها، مساجد، حسینیهها و تکایا بیشترین ستفاده را برد و از این رو اقدام آغاز شده بسیار ارزشمند است.
او با اشاره به تاکید مکرر رهبر معظم انقلاب طی ۱۰ سال اخیر بر مساله رونق اقتصادی و اشتغال، گفت: "در خانه اگر کس است یک حرف بس است" پس امروز میتوانیم بگوییم اگر کسی وارد عرصه اقتصاد نشود "ضد ولی فقیه است"؛ بنابراین ارزشمند است که کتابخانههای عمومی محور فعالیتهای اقتصادی قرار گیرند.
معاون استاندار فارس با این مقدمه توصیه کرد: باید اصولی پیش برویم و اولین اصل این است که قبل از آغاز فعالیت یک طرحریزی اقتصادی ساده از یک کسب و کار فامیلی و خرد آماده کنید.
فرخزاده در این باره گفت: طرح ریزی اقتصادی یعنی عاقلانه فکر کردن و نگاه علمایی به کار و رعایت این اصل موفقیت و برکت را به همراه دارد.
او در ادامه برایده و نوآوری در کسب و کار تاکید کرد و گفت: یکی از موضوعات مهم در کسب و کارها تکنیکهای خلاقیت و نوآوری است که روشهای متعدد گروهی، فردی، تحلیلی و ایده پروری دارد و در نهایت میتواند نتایج خوبی به دنبال داشته باشد.
معاون استاندار فارس پیشنهاد کرد: یک بانک اطلاعاتی خوب از کسب و کارها در کتابخانههای عمومی ایجاد شود تا بر اساس آن مراجعان با دارایی سرمایه کتفاوت، برای راهاندازی کسب و کار راهنمایی شوند.
او یک پیشنهاد دیگر را نیز مطرح کرد و آن اینکه نهاد کتابخانههای عمومی میتواند برای فروش بیشتر کسب و کارهای خرد یک پلتفرم فروش طراحی کند؛ از آنجا که کتابخانه محل رجوع و اعتماد است مردم برای استفاده از این برنامه استقبال خواهند کرد.
پیوند کتابخانه با کسب و کارهای خرد به عنوان یکی از مسائل اصلی جامعه امروز ایران ضمن اینکه پایگاه اجتماعی این مراکز را استحکام میبخشد، گامی بلند در ادای مسئولیت اجتماعی این مراکز نیز هست و سبب جلب بیش از پیش عموم مردم به کتابخانهها و در ضمن افزایش کتابخوانی خواهد شد.