حمیدرضا کربلایی اسماعیل در گفت و گو با خبرنگار ایرنا درباره مراکز فعال توانبخشی حرفه‌ای در سراسر کشور افزود: در حال حاضر ۴۱۲ مرکز حرفه آموزی و ۱۳۴ کارگاه آموزشی، تولیدی و حمایتی افراد دارای معلولیت در کشور فعالیت دارند. همچنین ۱۹ مرکز پشتیبانی شغلی SE در ۱۰ استان کشور فعال بوده و خدمات اشتغال حمایت شده را با نظارت حوزه کارآفرینی و اشتغال سازمان برعهده دارند.
وی ادامه داد: خدماتی که در مراکز توانبخشی حرفه ای ارائه می شود، مشتمل بر خدمات آموزشی و مهارت آموزی، ارائه آموزش های پیش مهارتی، حرفه آموزی و نیز آموزش مهارت های حرفه ای به افراد دارای معلولیت متوسط به بالا است که به راحتی امکان حضور در فرصت های شغلی را ندارند.
توانبخشی حرفه ای، بُعد سوم از مراحل توانبخشی هر فرد بوده و عبارت است از فرآیند ارزیابی توانمندیها و ظرفیت های بالقوه، مشاوره شغلی، آموزش های مهارتی و آماده سازی فرد متقاضی کار، کاریابی و جستجوی کار (همراه او) و دستیابی به شغل پایدار و نیز پشتیبانی و حمایت پس از بکارگماری فرد دارای معلولیت تا رسیدن به حد استقلال فردی و کمک به رسیدن به شرایط زندگی اجتماعی و اقتصادی است.
کربلایی اسماعیل با بیان اینکه تاکید توانبخشی حرفه ای بر آماده سازی مهارتی برای دستیابی به شغل شایسته و پایدار است، افزود: خدمات توانبخشی حرفه ای توسط متخصصین توانبخشی به‌ویژه کاردرمانگران، روانشناسان و مشاوران حرفه ای ارائه و نظارت می‌شود. توانبخشی حرفه ای همچنین بر مناسب سازی و ارگونومی محیط کار نیز تاکید دارد.
رئیس گروه توانبخشی حرفه ای و آماده سازی مهارتی افراد دارای معلولیت سازمان بهزیستی کشور خاطرنشان کرد: خدمات توانبخشی حرفه ای اغلب از سن ۱۴ سال (که فرد برای ورود به سن کار آماده می شود) تا سن ۶۰ سالگی در همه گروه های افراد دارای معلولیت متناسب با نوع و شدت معلولیت انجام می شود.
نیاز افراد دارای معلولیت به خدمات بیمه‌ای
رئیس گروه توانبخشی حرفه ای و آماده سازی مهارتی افراد دارای معلولیت سازمان بهزیستی کشور تصریح کرد: در حال حاضر، تعداد ۱۴۲۷۰ نفر از مراکز حرفه آموزی، تعداد ۴۶۸۰ نفر از کارگاه های آموزشی، تولیدی، حمایتی به‌طور سالیانه از یارانه خدمات توانبخشی حرفه ای در سازمان بهزیستی، حوزه معاونت امور توانبخشی بهره مند هستند.
کربلایی اسماعیل یادآور شد: همچنین ۹۰۰ نفر نیز از خدمات مراکز پشتیبانی شغلی بهره مند بوده اند. این مراکز در حال حاضر تحت نظارت حوزه کارآفرینی و اشتغال است البته توانخواهان در مراکز حرفه آموزی، دوران آموزشی را طی می‌کنند، بنابراین شغل محسوب نمی شود که تحت پوشش بیمه قرار گیرند.
یکی از نیازهای مهم افراد دارای معلولیت نیاز به خدمات بیمه‌ای از جمله بیمه تامین اجتماعی است که برای افراد سخت اشتغال (همانند بیمه از کارافتادگی) باید مد نظر گرفته شود که در برنامه سازمان‌های متولی بیمه‌ای قرار گیرد.
به گزارش ایرنا، اشتغال حمایت شده یا Supported Employment یا همان SE روشی بسیار موثر برای اشتغالزایی پایدار و خوداشتغالی در افراد دارای معلولیت‌های مختلف است. دراین روش که در فاصله سال های ۱۹۷۰ تا ۱۹۸۰ با این هدف که داشتن شغلی با حقوق مناسب در یک بازار کار عادی، حق همه افراد جامعه است، در کشور آمریکا پایه‌ریزی شد، فرد توان‌یاب که حمایت دریافت می‌کند، نیازی به تمرکز ویژه برای کارآموزی و محل مخصوص انجام کار ندارد.
باید به این نکته مهم توجه داشت که افرادی که از روش اشتغال حمایت شده استفاده می کنند، معتقدند هر انسانی بدون توجه به میزان معلولیت، حق اشتغال دارد و همچنین این وظیفه همیار شغلی است که آموزش لازم و مناسب را به فرد توان‌یاب داده و او را در راستای کسب شغل و سپس حفظ آن یاری کند.
براساس آخرین اطلاعات بهزیستی، مشخصات حدود یک میلیون و ۵۰۰ هزار نفر دارای معلولیت در بانک اطلاعاتی کمیسیون پزشکی سازمان بهزیستی کشور ثبت شده است که دارای اختلالات هوشی، شناختی، رشدی، اعصاب و روان، جسمی و حرکتی (ارتوپدی و نورولوژیک)، شنوایی، بینایی و صوت و گفتار هستند. از سوی دیگر ۳۳ هزار فرد دارای ضایعه نخاعی تحت پوشش بهزیستی قرار دارند و سالانه ۲۵۰۰ نفر دارای ضایعه نخاعی به افراد تحت پوشش بهزیستی اضافه می‌شوند و جزو افرادی هستند که معلولیت شدید و خیلی شدید دارند؛ البته افراد دیگری دارای معلولیت شدید از نوع بینایی، شنوایی، رشدی، هوش و اعصاب و روان هستند.