شیراز-ایرنا- چرخید و چرخید و چرخید، وَ مانند اتفاقی که در لحظه شکل می‌گیرد در نقش خود جان گرفت؛ با سکوت موسیقی روی پاشنه پایش ایستاد، دستانش را گشود و تَنش را قوس داد، نه بازخوانی، نه ویرایش و نه تکرار، قرار بود نبض تپنده حضور بر روی صحنه را بسان زندگی بازی کند.

به گزارش خبرنگار ایرنا، دقایقی از شروع نمایش گذشته بود و تکاپوی پُرشور بازیگران هنوز در صحنه جاری بود؛ صحنه‌ای که در تاریک و روشن شُدن‌های پِی در پِی روایتگر داستانی دیگری از دردها، رنج‌ها، ناکامی‌ها و شادی‌ها بود.

گوشه گوشه سالن نمایش هم مملو از حضور تماشاگران بود، تماشاگرانی که دامنه حضورشان تا روی صحنه کشیده شده بود و محو نقش‌آفرینی بازیگران بودند.

فارس، میزبان جشنواره منطقه‌ای پارس

اما اجرای نمایش به این سالن و مکان محدود نشده بود؛ دیگر تماشاخانه‌های شهر راز و گذرگاه‌های تاریخی‌ و فرهنگی این کلانشهر هم همزمان پذیرای جمع کثیری از مخاطبان و علاقه‌مندان بودند و این اجراها در قالب جشنواره تئائر منطقه‌ای پارس تا چهار روز ادامه داشت؛ جشنواره‌ای که از پنجم دی ماه آغاز شد و میزبان هنرمندان استان‌های هرمزگان، بوشهر، کهگیلویه و بویراحمد، سمنان، خوزستان، یزد، قم و کرمان بود.

این رویداد که یکی از مهمترین رویدادهای هنری برای ورود به جشنواره تئاتر فجر تلقی می‌شود امسال در ۲ بخش صحنه‌ای و خیابانی برگزار شد و گروه‌های نمایشی با اجرای ۱۹ نمایش صحنه‌ای و ۱۴ نمایش خیابانی به رقابت پرداختند.

گرمای تماشاخانه‌های شیراز در سرمای زمستان

در حقیقت شیراز جزو چهار منطقه‌ای بود که برای دومین سال به این رویداد مهم پیوست و شهروندان شیرازی توانستند در این ایام، نمایش‌های راه یافته به جشنواره را در سالن‌های نمایشی به تماشا بنشینند.

استقبال مردم شیراز از این جشنواره فرهنگی به نحوی بود که در روزهای برگزاری این رویداد تمامی بلیت‌های نمایش‌ها به فروش می‌رفتند و عوامل و دست‌اندرکاران برگزاری مجبور می‌شدند فضایی افزون بر صندلی‌های جشنواره را برای حضور مردم در سالن‌ها در نظر بگیرند؛ این در حالی بود که برخی از علاقمندان هم پشت درهای سالن‌های تئاتر می‌ماندند و موفق به تماشای نمایش نمی‌شدند.

نمایش‌های این جشنواره حتی در روزهای پایانی و با توجه به داغ شدن بحث اهدای جوایز با استقبال بیشتری از سوی مخاطبان روبه رو شدند.

گذری برای تماشای رایگان نمایش

این در حالی بود که اجراهای خیابانی نیز با استقبال پُرشوری همراه بودند و علاقمندان بسیاری از جای جای شهر این اجراها را در گذرگاه‌های فرهنگی و تاریخی به تماشا می‌نشستند.

اجراهای خیابانی از این ویژگی مهم نیز برخوردار بودند که تماشای رایگان تئاتر را برای شهروندان در فضایی مفرح و جذاب رقم زدند؛ آن هم در شرایط کنونی اقتصاد که تهیه بلیت برای بسیاری از مردم دشوار است و سختی معیشت و نداشتن قدرت خرید موجب حذف محصولات فرهنگی از سبد خانوارها شده است.

حضور مستمر متولیان فرهنگی فارس در اجراها

یکی از نقاط عطف این جشنواره حضور مستمر مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی در همه اجراهای نمایشی و گپ و گفت صمیمانه او با هنرمندان پس از هر اجرا بود؛ دبیر جشنواره تئاتر منطقه‌ای فارس برای تماشای همه اجراهای صحنه‌ای و خیابانی در سالن‌های مختلف و گذرگاه‌های در نظر گرفته شده حضور می‌یافت و پس از هر اجرا به بحث و تبادل نظر با هنرمندان می‌پرداخت.

میزبانی شایسته فارس

بسیاری از هنرمندان حاضر در این رویداد هم از کیفیت برگزاری و میزبانی استان فارس ابراز رضایت داشتند و معتقد بودند این رویداد در مقایسه با سال گذشته با کیفیت بهتری از نظر کمی و کیفی برگزار شده است.

هرچند جشنواره تئاتر منطقه‌ای فارس توانست در دومین سال میزبانی خود با استقبال قابل قبولی از سوی مخاطبان و علاقمندان مواجه شود اما جای بسی تأمل است که برگزاری این رویداد در کلانشهر شیراز تا چه اندازه توانست رسالت متولیان امر را به منصه ظهور برساند؟ همچنین این پرسش مطرح است که برگزاری این جشنواره پس از ۲دوره چه کمکی به ارتقای جایگاه هنرهای نمایشی در استان فارس کرده و آیا از برگزاری این جشنواره هدفی جز تماشای تئاتر در شیراز دنبال شده است؟

جای خالی نشست‌های نقد و بررسی؛ تحلیل ویدیویی

جای خالی نشست‌های نقد و بررسی در جشنواره امسال شیراز احساس می‌شد، البته این نشست‌های تخصصی با ایده تازه‌ای در فارس برگزار شد.

این نشست‌ها هر شب پس از پایان یافتن اجراها با حضور یک سویه منتقدان به صورت ویدیو کلیپ ضبط و در آپارات منتشر می‌شد.

البته این اقدام واکنش برخی از گروه‌های نمایشی و علاقمندان به عرصه نقد و بررسی را برانگیخت‌.

آنها معتقد بودند این نشست‌ها باید به صورت حضوری برگزار می‌شد تا عوامل فیلم بتوانند در مقابل انتقادها از خود دفاع کنند، این گروه بر این باور بودند که یرگزاری نشست‌های نقد و بررسی به رونق جریان تولید اثر و ارتقا جایگاه تئاتر کمک شایانی می‌کند و نیاز است این نشست‌ها با حضور هنرمندان و پس از هر اجرا برگزار شود.

این در حالی بود که متولیان برگزاری این رویداد دلیل عدم برگزاری نشست‌های نقد و بررسی را نبود زمان کافی برای برگزاری این نشست‌ها عنوان کردند.

فراهم نشدن شرایط برای تماشای سایر نمایش‌ها

برخی از هنرمندان حاضر در این رویداد هم از فراهم نشدن شرایط برای تماشای آثار سایر گروه‌ها گلایه داشتند؛ به اعتقاد آنها برنامه‌ریزی اجراها باید به گونه‌ای صورت می‌گرفت تا شرایط برای دیدن اجراهای همه گروه‌ها در این رویداد مهیا می‌شد تا هنرمندان بتوانند با آگاهی بهتری پیرامون آثار اجرا شده در مراسم اختتامیه و اعلام نتایج حضور یابند.

در حقیقت همزمان شدن اجراها، فرصت تماشای نمایش‌ها را از گروه‌های شرکت کننده در این رویداد می‌گرفت که دلیل این امر هم تعداد زیاد اجراها و فشردگی برگزاری این رویداد در چهار روز عنوان شد.

کیفیت پایین برخی نمایش‌ها

در جشنواره امسال از نگاه برخی داوران و صاحب‌نظران برخی نمایش‌ها از کیفیت بالایی از نظر نمایشنامه‌نویسی و فنی برخوردار نبودند.

داوران معتقد بودند هنرمندان تئاتر به فرم بیشتر از محتوا اهمیت می‌دهند؛ بعضی نمایش‌ها هم در اجرا با مشکلان فنی روبه رو می‌شدند.

هرچند که به اعتقاد برخی این ضعف‌ها موجبات آزمون و خطا و در نهایت تعالی هنر را فراهم خواهد کرد اما داوران بر این باور بودند که این رویداد فرهنگی جای آزمون و خطا نیست و آثار برای راه‌یابی به جشنواره بزرگی مانند فجر باید از کیفیت قابل توجهی بهره ببرند.

عدم تبلیغات محیطی

جشنواره تئاتر منطقه‌ای فارس امسال از ناحیه عدم تبلیغات محیطی هم مظلوم واقع شده بود؛ هرچند بیلبوردهایی در شهر شیراز به این رویداد مهم اختصاص داده شده بود اما اطلاع رسانی بیشتر و به میدان آوردن طیف وسیعی از جامعه برای بهره‌گیری از محصولات فرهنگی در جامعه امروز که با آسیب های اجتماعی بسیاری رو به رو است امری ضروری و حائز اهمیت است.

پایان تراژدی کم‌رونقی تئاتر

با این حال این رویداد تکاپوی پرشوری را در استان فارس ایجاد کرد و رونق و نشاط خاصی به عرصه تئاتر بخشید که نمی‌توان تأثیرات مثبت آن را نادیده گرفت؛ رویدادی که موفق شد در طول ۲سال گذشته پایان تراژدی تلخ کم‌رونقی تئاتر را در مناطق مختلف کشور رقم بزند.

بدون شک برگزاری این نوع رویدادها نباید تنها به تماشای چند اجرا و شرکت در چند نشست نقد و بررسی ختم شود بلکه می‌توان از این فرصت برای تقویت جریان تولید نمایش در استان بهره برد تا بتوانیم حتی شاهد حضور آثار هنرمندان فارس در جشنواره بین‌المللی فجر باشیم.

این جشنواره در نهایت پس از چهار روز برپایی شور و نشاط فرهنگی و اجتماعی در شیراز، شب گذشته به پایان رسید و برگزیدگان خود را شناخت.

در پایان اختتامیه این رویداد که با حضور معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد، رتبه نخست کارگردانی به صورت مشترک به ۲نمایش" لولیدن در آخرین کسی که هرگز نخوابیده بود " از داوود پارسا از شهر کهگیلویه و بویر احمد شهرستان گچساران و نمایش "اول شخص مفرد" به مهدی آشور از خوزستان و رتبه دوم کارگردانی به نمایش " سایلنت هملت سایلنت" به میلاد هارونی از شهر اهواز اختصاص یافت و در بخش تئاتر خیابانی هم ۲نمایش “باشد وقتی دیگر” و “ تابوهای سیاه در قاب های مینیاتوری” به چهل و دومین جشنواره تئاتر فجر راه یافتند.