به گزارش ایرنا، تراموا گونه‌ای قطار سبک شهری است که بر روی ریل‌هایی که در سطح خیابان کشیده شده، حرکت می‌کند، سابقه تراموا در ایران به خط آهنی که در سال ۱۲۶۱ خورشیدی میان تهران و ری که به «ماشین دودی» معروف بود باز می‌گردد که در سال ۱۳۴۱ نیز برچیده شد.
ساخت تراموا در سال جاری آغاز می‌شود
اما ساخت قطار سبک شهری یکی از مواردی است که از سالها قبل در طرح جامع مدیریت شهری تهران دیده شده و از دهه ۸۰ قرار بود میهمان پایتخت شود اما رفته رفته به دلیل مشکلات مالی و ظهور دغدغه‌های جدید، از دستور کار مدیران شهری آن دوره خارج شد.
ولی در این دوره مدیریت شهری که شهرداری و شورای شهر همه تمرکز خود را بر توسعه ناوگان حمل و نقل عمومی گذاشته اند، بر اجرای آن در چند کریدور پر تردد تهران تاکید دارد. چرا که حمل و نقل عمومی علاوه بر مترو، اتوبوس و تاکسی در بسیاری از شهرهای دنیا، تراموا و مونوریل را نیز شامل می‌شود.
از سوی دیگر به اعتقاد کارشناسان توسعه مدهای جدید حمل و نقلی مثل تراموا بر کاهش آلودگی هوا و ترافیک که دو معضل اساسی تهرانی‌ها است، نیز موثر خواهد بود.
شهردار تهران اخیرا در اظهار نظری درخصوص اجرای طرح تراموا در پایتخت گفت: ساخت تراموا بعد از طی مراحل قانونی در سال جاری آغاز می‌شود.
علیرضا زاکانی افزود: کارهای مطالعاتی انجام شده و ما برنامه‌ریزی کردیم و به نظرم شورا هم این طرح حمل و نقلی را مصوب خواهد کرد.
به گفته وی، کار ساخت تراموا به صورت مشارکتی انجام و قطعا در این زمینه تمام مراحل قانونی انجام می‌شود.
چرا تراموا؟
۱۹ شهریورماه سال جاری تفاهم هایی برای احداث تراموا با وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح انجام شده بود و عبدالمطهر محمدخانی سخنگوی شهرداری تهران در همین خصوص ابراز داشت: مطالعات نشان داده که در برخی خطوط احداث «تراموا» به جای «بی آر تی» مناسبت‌تر است، به گونه‌ای که می‌تواند با هزینه کمتر مسافر بیشتری را با کیفیت بهتر جابجا کند.
تراموا یکی از شیوه‌های حمل و نقل عمومی است که در شهرهای بزرگ دنیا، طرفداران بسیاری دارد و در برخی از شهرها این وسیله نقلیه عمومی یکی از شیوه‌های اصلی حمل و نقل است و با قدمتی ۲۰۰ ساله در دنیا و بسیاری از شهرهای دنیا از جمله استامبول، لندن، ملبورن، وین و سان‌فرنسیسکو مورد استفاده بوده و مردم در این شهرها از مزایای این وسیله نقلیه استفاده می‌کنند، شهرداری تهران نیز در دوره جدید، عملی شدن آن در پایتخت را در دستور کار خود قرار داده است.
امیر محمدرضا آشتیانی وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح نیز به مزایای استفاده از تراموا برای پایتخت‌نشینان اشاره ای داشته و اظهار کرده است: ساخت تراموا می‌تواند مزیت‌های زیادی برای مردم تهران از جمله افزایش سرعت نقل و انتقال، کاهش ترافیک، کاهش آلودگی هوا و کاهش استفاده از سوخت‌های فسیلی را در بر داشته باشد.
ضرورت وجود تراموا در تهران چیست؟
با توجه به انبوه جمعیتی که در تهران زندگی می‌کنند ورود وسیله نقلیه جدید با حجم جذب مسافر بیشتر می‌تواند از میزان آلودگی هوا و ترافیک در تهران بکاهد؛ علاوه‌بر آن راه‌اندازی شیوه دیگری مانند استفاده از تراموا برای خدمات‌رسانی بهتر به مسافران یک ضرورت است.
پرویز ظهراب‌زاده معاون فنی و مهندسی شرکت راه آهن شهری تهران و حومه با بیان اینکه مترو، اتوبوس‌های بی آرتی و تراموا، هر یک ظرفیت های مشخصی را پوشش می دهند، درباره ویژگی های تراموا گفته است: طبق بررسی‌های صورت گرفته، حجم جذب مسافر توسط تراموا در برخی از خطوط، بیشتر از اتوبوس های تندرو یا همان بی آر تی است. اتوبوس‌های بی آر تی می‌توانند حدود ۴ تا ۸ هزار مسافر را منتقل کنند اما تراموا حدود ۴ تا ۱۵ هزار مسافر و مترو به عنوان یک وسیله حمل و نقلی انبوه بر، ۱۰ تا ۷۰ هزار مسافر را جابه جا می کند.
با توجه به افزایش جمعیت و فرسوده شدن ناوگان حمل و نقل عمومی ابویژه اتوبوس ها، در آینده وجود وسیله‌ای که پاسخگوی نیازهای شهروندان باشد احساس می‌شود.
ظهراب‌زاده در همین خصوص تاکید کرده است: اگر فقط شرایط فعلی را در نظر بگیریم، اتوبوس‌های بی آرتی پاسخگوی نیاز مردم است و فقط باید آنها را تقویت کرد اما برای رسیدن به اهداف طرح جامع حمل و نقلی تهران در سال های ۱۴۱۰ یا ۱۴۲۰ باید از همین امروز اقداماتی را در دستور کار قرار داد و سنگ بنا و مقدمات آن را از حالا فراهم کرد.
علاوه بر این، به طور قطع تا چند سال آینده اتوبوس های بی آر تی پاسخگوی نیاز شهروندان نخواهند بود؛ حتی اگر آنها را تقویت کنیم، بنابراین از امروز باید به فکر چند سال آینده تردد مردم در کلان شهرها از جمله تهران باشیم.
علاوه بر تمام موارد ذکر شده به گفته معاون حمل و نقل و ترافیک شهر تهران عمر واگن‌های تراموا حدود ۳ برابر بیشتر از اتوبوس است و هزینه آن نیز نسبت به ساخت خطوط مترو تقریبا یک‌پنجم است.
استارت احداث تراموا تا یک ماه آینده زده خواهد شد
حالا پس از مدت‌ها و طی فراز و فرودهای بسیار، معاون حمل و نقل شهرداری تهران از ارسال طرح جامع حمل و نقل به شورایعالی ترافیک کشور خبر می‌دهد که در این طرح به موضوع احداث «تراموا» نیز اشاره شده است و این یعنی رویای احداث تراموا تا محقق شدن فاصله چندانی ندارد، البته لازم است که در ابتدا مصوبه شورای عالی ترافیک کشور اخذ شود.
محسن هرمزی معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران در مورد وضعیت پروژه احداث «تراموا» در تهران بیان می‌کند: طراحی روسازی «تراموا» را تمام کرده ایم و در طرح جامع به این موضوع پرداخته شده است طرح جامع را نیز برای بررسی و تصویب در اختیار وزارت کشور و شورایعالی ترافیک کشور قرار داده‌ایم؛ امیدواریم طی دو هفته آینده، طرح جامع تأیید و در قالب تفاهم‌نامه با وزارت دفاع اجرایی شود.
هرمزی افزود: اگر بتوانیم تأییدیه وزارت کشور برای طرح جامع حمل و نقل را اخذ کنیم؛ با توجه به اینکه مطالعات فاز یک را نیز انجام داده ایم، استارت پروژه «تراموا» را ظرف یک ماه آینده خواهیم زد.
جزئیات احداث تراموا در تهران
وقتی که صحبت از تراموا می‌شود باید زیرساخت، مسیر ریل‌گذاری و ملزومات دیگر احداث آن هم در نظر گرفته شود.
معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران با اشاره به مسیرهای پیشنهادی برای احداث تراموا به خبرنگار ایرنا گفت: سه کریدور برای «تراموا» در نظر گرفته شده است که بر اساس آن، این ضرورت احساس شده در مسیری مانند خیابان آزادی ـ سه راه تهرانپارس که سالها است خطوط اتوبوسرانی در آن فعال است، مسافران بیشتری جابه‌جا کنیم، شهر را هوشمند کرده و خدمت جدید و پاک به شهروندان ارائه کنیم.
گفتنی است که درباره جزئیات احداث تراموا هم صحبت‌هایی مطرح شده است که دریادار امیر رستگاری مدیرعامل شرکت صنایع الکترونیک (صاایران) وزارت دفاع، ضمن اشاره به آنها اظهار می‌کند: طول این خط تراموا حدود ۳۴ کیلومتر پیش بینی شده است که ۲۸ رام قطار در آن تردد خواهند داشت و می‌تواند حدود ۵۵ تا ۵۶ میلیون مسافر را در سال جابه‌جا کند. این پروژه طی مدت دو سال با سرمایه‌ای حدود ۲۰۰ میلیون یورو انجام خواهد شد.
به گزارش ایرنا، طرح احداث تراموا با تمام موافقان و مخالفانی که دارد روانه شورای عالی ترافیک کشور شده و در انتظار بررسی و تایید آنها است.
موضوع مهمی که نیازمند توجه دوچندان بوده و باید مد نظر قرار داد این است که راه‌اندازی خطوط بی آر تی و توسعه مترو از مهمترین دستاوردهای دوره چهارم مدیریت شهری بود که نقش عمده‌ای در رفع نیاز مردم تهران داشت اما اکنون راه‌اندازی تراموا می‌تواند به عنوان یک مکمل در حوزه حمل و نقل عمومی عمل کرده و ناوگان حمل و نقل عمومی را متحول کند.