به گزارش روز سه‌شنبه ایرنا، خبر سفر هون مانه نخست وزیر کامبوج به پاریس با تکیه رسانه‌های فرانسوی بر طرح‌های اقتصادی و سرمایه‌گذاری‌های فرانسه در این کشور آسیایی و مستعمره سابق پاریس منتشر شده است. نشریه اقتصادی «لزاِکو» همچنین از انتظار کامبوج برای تبدیل شدن به «اژدهای دیگری در آسیا» نوشت.
این رسانه فرانسوی نوشت: کامبوج در جستجوی توسعه و تنوع‌بخشی اقتصادی، قصد دارد شرکت‌های فرانسوی بیشتری را جذب کند. هون مانه در ناهار کاری روز پنجشنبه گذشته در الیزه با امانوئل مکرون رئیس جمهوری فرانسه در مورد طرح‌های دوجانبه در دست اجرا در بخش‌های حمل‌ونقل، انرژی، آب و زیرساخت گفت‌وگو کرد. این در حالیست که سرمایه‌گذاری فرانسه در این کشور بسیار محدود بوده و تاکنون چین نقش مهم‌تری را در آن ایفا کرده است.
پیشینه
کامبوج نسبت به سایر کشورهای آسیایی چون ویتنام، مالزی، تایلند، هنگ‌کنگ و سنگاپور، برای غرب کمترشناخته شده است. این کشور واقع در جنوب شرقی آسیا که زمانی در دوره‌های تاریخی با عنوان امپراتوری خِمِرها شناخته می‌شد در نیمه دوم قرن نوزدهم میلادی به تصرف فرانسوی‌ها درآمد. سلطه فرانسه تا جنگ جهانی دوم و سپس تصرف این کشور به دست ژاپنیها در سال ۱۹۴۲ ادامه داشت. با شکست ژاپن در سال ۱۹۴۵، فرانسوی‌ها بار دیگر به کامبوج بازگشتند. اما در نهایت مبارزات استقلالطلبانه مردم کامبوج در روز نهم نوامبر (۱۸ آبان) ۱۹۵۳ به بار نشست و این کشور استقلال یافت.
با این حال فرانسه در تکرار سیاست پسااستعماری در آفریقا که حضور خود را به شکل انواع مشارکت‌های فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و نظامی در کشورهای استقلال‌یافته تداوم بخشید، مراودات خود را با کامبوج حفظ کرده است. رسانه‌های فرانسوی نوشتند: قدرت استعماری سابق در چارچوب راهبرد هند و اقیانوسیه خود به توسعه کامبوج علاقه زیادی نشان می‌دهد. همچنین نخست وزیر کامبوج در نشست اقتصادی دوجانبه دو کشور که توسط اتحادیه کارآفرینی فرانسه که ۱۵ ژانویه (۲۵ دی) برگزار شده بود تلاش کرد تاثیر فرانسه را در بخش‌هایی چون معماری و نظام قضایی کشورش برجسته کند.
هون مانه سال گذشته میلادی در حالی به نخست وزیری رسید که میراثدار قدرت پدرش (هون سون) و همچنین روابط نزدیک او با چین محسوب می‌شد. هون سون در سال ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴ برای مقابله با مخالفان بیش از پیش به چین در حال رشد نزدیک شده بود. همین نزدیکی به او این امکان را داد تا تحریم‌های غرب را نادیده بگیرد. در عوض کامبوج در همه موارد مناقشه چین با سایر کشورها در مساله دریای جنوبی و به‌طور کلی همه اختلافات ارضی و دریایی چین با اعضای انجمن کشورهای جنوب شرق آسیا (آسه آن)، طرف پکن را گرفت. به این ترتیب روابط دو کشور بیش از پیش مستحکم شد.
اهمیت مساله
کامبوج کشوری جوان است که ۷۰ درصد جمعیت ۱۷ میلیونی آن کمتر از ۳۰ سال سن دارند. حال این کشور علاقه دارد که بیشتر مورد توجه سرمایه‌گذاران خارجی قرار گیرد. برخی رسانه‌ها هدف این سفر را پیگیری پرونده های دیپلماسی اقتصادی خواندند و تاکید کردند که پنوم‌پن در صدد کسب حمایت پاریس برای تقویت اعتبار بین‌المللی خود است.
کامبوج در این مسیر از امتیاز فرانسه‌زبانی (فرانکوفونی) برای نزدیکی بیش از پیش به فرانسه برخوردار است، امتیازی که تاکنون نیز به طور سنتی به فرانسه امکان نفوذ در کشورهایی را می‌دهد که دهه‌ها از استقلالشان گذشته است.
فرانسه‌زبانی را اگر بتوان زبان مشترک کشورهایی به اصطلاح تحت الحمایه فرانسه عنوان کرد، خود راهی هموار برای گسترش همکاری‌ها در دیگر حوزه‌ها محسوب می‌شود. هر چند که تقویت روابط فرانسه و کامبوج در حوزه فرانسه‌زبانی یکی از برنامه‌های سفر اخیر نخست وزیر کامبوج به پاریس را تشکیل می‌داد، اما نام این کشور پیشتر در برنامه‌های ویژه فرانسه‌زبانی مطرح شده بود.
شبکه پنج تلیویریون فرانسه در گزارشی فرانسه‌زبانی در کامبوج را یکی از پویاترین برنامه‌های این حوزه معرفی کرد و افزود: از ۳۲۱ میلیون فرانسه‌زبان در سراسر جهان ۰.۳ درصد در کامبوج که یکی از ۸۸ عضو سازمان بین المللی فرانکوفونی (OIF) است، زندگی می کنند. این کشور همیشه در بلندترین سطح در برنامه سالانه فرانسه‌زبانی که هر سال در یک کشور عضو برگزار می‌شود، شرکت دارد. این گزارش یادآوری می‌کند که هیچ بخش رسمی در کامبوج از فرانسه‌زبانی مستثنی نیست.
در ماه نوامبر (آبان) گذشته، نوردوم سیهامونی پادشاه کامبوج در کاخ الیزه مورد استقبال مکرون قرار گرفت. سیهامونی در این دیدار «قدردانی عمیق خود را از حمایت مداوم فرانسه از توسعه اقتصادی-اجتماعی کامبوج» ابراز و بر «تعهد قابل توجه فرانسه به رفاه مردم کامبوج» تاکید کرد.
در این دیدار همکاری در بخش میراث فرهنگی، مرمت و موزه با توجه به مدل همکاری مشترک دو کشور در قالب طرح یونسکو برای حفاظت از میراث آنگکور (شهری در شمال غربی کامبوج که به‌عنوان پایتخت امپراتوری خِمِر ساخته شد و سالانه پذیرای پنج میلیون گردشگر است) برجسته بود. اما مکرون در این دیدار از تمایل کامبوج برای میزبانی اجلاس فرانسه‌زبانی در سال ۲۰۲۶ حمایت و تأکید کرد که این حمایت نمادی از تمایل عمیق فرانسه برای برجسته کردن حضور قابل توجه خود در آسیا است.
فرانسه که به تازگی پایگاه‌های مستعمراتی سابق خود در آفریقا را با کودتاهای پیاپی کشورهای منطقه موسوم به ساحل از دست رفته می‌بیند و حتی این وضعیت را خطری برای طرح فرانسه‌زبانی در نظر می‌گیرد، میل بیشتری برای تقویت روابط برجامانده از دوران استعماری خود این بار در قاره‌ای دیگر دارد.
نشریه تایلندی (gavroche-thailande) در مورد سفر اخیر نخست وزیر کامبوج به پاریس به نقل از ژان فرانسوآ تن (Jean-François Tain) سروزیر کابینه کامبوج که خبرنگاری برای رادیو فرانسه را در کارنامه حرفه ای خود دارد، نوشت: پاریس و پنوم‌پن متقاعد شده اند که روابط دو کشور را به سطح «راهبردی» ارتقاء دهند.
اما این روابط راهبردی در حالی شکل می‌گیرد که کامبوج «عنصر کلیدی در استراتژی توسعه منطقه ای چین» محسوب می‌شود. مو سوچوا و جیانلی یانگ پیشتر در مطلبی مشترک برای نشریه دیپلمات نوشته بودند: کامبوج کاملا «مدل چین» را پذیرفته است و به همین دلیل نقش این کشور هر روز در رقابت ژئوپلیتیک میان آمریکا و چین اهمیت بیشتری می‌یابد.
در ادامه این مطلب آمده است: اختلافات ارضی و دریایی چین با کشورهای آسه آن، همراه با تمایل این کشور برای مقابله با نفوذ فزاینده ایالات متحده و هند در دریای جنوبی چین و مناطق اطراف آن، آسیای جنوب شرقی را منطقه‌ای استراتژیک تبدیل کرده است. به این امر باید جایگاه مهم شبه جزیره هندوچین را در برنامه راهبردی «کمربند و جاده» افزود.
ارزیابی
نیاز متقابل کامبوج و چین به یکدیگر در بیش از یک دهه گذشته سبب شد تا مشارکت این دو کشور که همواره چیزی برای به دست آوردن از یکدیگر داشتند، به سرعت تقویت شود. تشویق شرکت‌های چینی برای ساخت راه‌آهن، فرودگاه و سایر زیرساخت‌ها در کامبوج همچنین مشارکت در طرح‌هایی بهداشتی و درمانی، این کشور را در سال‌های اخیر به نزدیک‌ترین و وفادارترین متحد چین در آسیای جنوب شرقی تبدیل کرده بود.
اما سفر هون مانه که میراثدار سیاست نزدیک به پکن پدرش محسوب می‌شود به فرانسه و دریافت وعده اختصاص ۲۰۰ میلیون یورو به حمایت از آموزش حرفه‌ای، انرژی و بخش‌های تصفیه آب کامبوج از سمت پاریس، نشان می‌دهد که او به راهی برای متعادل کردن اتکای بیش از حد کشورش به چین فکر می‌کند.
همکاری امنیتی کامبوج با ژاپن که متحد آمریکا در منطقه شرق آسیا محسوب می‌شود نیز ماه گذشته میلادی صورت گرفت که در کنار سفر اخیر مانه به پاریس، تلاش‌های تازه مانه برای تنوع‌بخشی به نقاط اتکای کشورش و فاصله‌گرفتن از سیاست‌های متکی به چین محسوب می‌شود.
از سوی دیگر کامبوج فرصت مغتنمی برای رو کردن فرانسه به آسیا و اقیانوسیه، جایی که پیمان امنیتی سه‌جانبه (آمریکا، انگلیس و استرالیا) امنیتی آکوس را از دست داده، محسوب می‌شود. چرخشی که می‌توان آن را در پس زمینه شکست سیاست‌های پسااستعماری فرانسه در قاره آفریقا و کوتاه شدن دست پاریس از منابع قاره سیاه بررسی کرد و چشم انداز تازه‌ای برای این سیاست‌ها این بار در قاره کهن تصور کرد.