تاریخ انتشار: ۱۲ بهمن ۱۴۰۲ - ۱۳:۳۰

ساری - ایرنا - دوستداران محیط زیست و حیات وحش مازندران بعد از ناامیدی از بازگشت "امید" تک درنای سیبری به فریدونکنار در روزهای اخیر با استفاده از ظرفیت فضای مجازی خواستار ماندگاری "رویا" درنای بلژیکی در مازندران شدند و این احتمال را دادند که "امید" شاید سال آینده به فریدونکنار بازگردد.

به گزارش خبرنگار ایرنا، ‌ "‌رویا "‌ که زمانی قرار بود یار و همسفر"امید" تک درنای سیبری باشد از بلژیک بار سفر به مازندران بست و ششم بهمن پارسال با هماهنگی دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست کشور به تالاب بین المللی فریدونکنار منتقل شد.

رویا سفر خود را از یک قفس شروع کرد و در تمامی مسیر بلژیک تا مازندران را مجبور به حبس در این قفس بود و به امید روزی که بتواند از این قفس رها شود پا به این خطه از شمال کشور گذاشت و البته این امیدش هم نتیجه داد.

پروژه همسفر شدن رویا و تلاش ها برای همزادی طبیعی و محیطی این ۲ پرنده با رهاسازیش از قفس ادامه یافت و پس از گذشت پنج روز از زمانیکه به مازندران آمد با فراهم شدن همه شرایط، درنا همسفر بلژیکی با رها شدن از قفس طبیعی استتار شده در کنار درنای سیبری تالاب فریدونکنار قرار گرفت.

در این مدت پنج روز، کارشناسان حیات وحش تمام رفتار بین ۲ پرنده را تحت کنترل و پایش قرار داده بودند و خبری که در آنزمان دل هر دوستدار حیات وحش و حفظ کریدور مهاجرت تک درنای سیبری را شاد کرد این بود که درنا بلژیکی در کنار درنا سیبری در تالاب فریدونکنار قرار گرفت و فاصله آنان به حداقل ممکن رسید.

رویا و امید روزهای خوبی را در تالاب فریدونکنار با هم سپری کردند و کم کم همه حدس و گمان ها به این سمت رفته بود که حتما درنای بلژیکی همسفر تک درنای سیبری خواهد شد.

چشم انتظاری ها برای پرواز این ۲ پرنده به نوعی پایان چشم انتظاری به دوران ۱۵ ساله تنهایی امید بود اما رویا تاب سفر طولانی مدت را نداشت.

آن ۲ روز ۱۴ اسفند ماه پارسال پس از ۳۴ روز اقامت به صورت مشترک، تالاب بین المللی فریدونکنار را به سمت سیبری ترک کردند اما رویا که تمام طول عمر زندگیش را در یک مرکز محدود و محصور نگهداری در بلژیک سپری کرد بود نتوانست مسیر را ادامه دهد و در ۲۱ اسفند ماه سال ۱۴۰۱ در منطقه ای در عباس آباد تنکابن در مازندران فرود آمد و این بار او را به منطقه "اجاکله"‌در نزدیکی تالاب فریدونکنار منتقل کردند.

با این حال بعد از رسانه ای شدن خبر عدم بازگشت تک درنای سیبری معروف به امید به تالاب فریدونکنار در سال جاری سرنوشت همسفر امید که در تالاب فریدونکنار منتظر بازگشت امید است مورد توجه کاربران شبکه های اجتماعی قرار گرفت.

در روزهای اخیر دوستداران حیات وحش این احتمال را دادند با توجه به تجربه سال ۱۳۸۷ که امید به مازندران سفر نکرد و سالهای بعد از آن دوباره خود را به فریدونکنار رساند این احتمال وجود دارد که امید سال آینده دوباره به تالاب فریدونکنار سفر کند.

دوستداران حیات وحش خواستار آن شدند که تک درنای بلژیکی به نام رویا یک سال دیگر در مازندران بماند تا یارش از سیبری دوباره به او ملحق شود.

درنای سیبری به سه جمعیت اصلی شرقی، غربی و مرکزی تقسیم می‌شود که جمعیت مرکزی آن به هند مهاجرت می‌کرد که منقرض شد، جمعیت غربی به ایران می‌آمد که الان فقط یک درنای نر با نام امید از آن باقی مانده که با تلف شدن آن این جمعیت نیز کامل منقرض می‌شود اما جمعیت شرقی آن هنوز وجود دارد و می‌گویند که سه هزار درنا از آن همچنان به چین مهاجرت می‌کند.

امید تک درنای سیبری پرنده‌ای که ۱۵ سال برای زمستان گذرانی به تنهایی از سیبری به ایران می‌آمد و با این مهاجرت مسیر پروازی غربی به ایران را حفظ کرده بود امسال برای شانزدهمین سال به خاطر کاهش سوز سرما به آخرین استراحتگاه خود در تالاب فریدونکنار این خط پروازی با تهدید تعطیلی روبروشد.

البته برای حفظ این گونه از انقراض اقدامات ملی و بین المللی زیادی انجام شده است، بنیاد جهانی درناها در دهه ۷۰ شمسی طرح احیای درناها را در ایران آغاز کرد، در واقع یک کار بین المللی با بودجه صندوق جهانی محیط زیست و حضور کارشناسان خارجی و همکاری سازمان حفاظت محیط زیست، روسیه و بنیاد جهانی درناها انجام شد و می‌خواستند جمعیت این پرنده را احیا کنند که شواهد نشان می‌دهد با وجود هزینه بسیار، موفق نشدند.

رویا بروکسل نرود

محمد زمان اکبری یکی از دوستداران محیط زیست مازندران در گفت و گو با خبرنگار ایرنا بیان داشت: در حال حاضر یکی از خواسته های اصلی دوستداران محیط زیست و حیات وحش آن است که رویا به بلژیک برگشت پس داده نشود.

وی اظهار داشت: با توجه به تلاش های صورت گرفته برای حفظ این خط پروازی از سیبری به مازندران، رویا باید تا سال آینده در مازندران بماند چون احتمال بازگشت امید وجود دارد.

اکبری با بیان این مطلب که در سال ۱۳۸۷ هم یک بار امید به مازندران سفر نکرد، ادامه داد: این احتمال وجود دارد که سال آینده دوباره امید به مازندران برگردد.

این دوستدار محیط زیست تصریح کرد: با توجه به اینکه رویا یک سال در مازندران نگهداری شد با شرایط آب و هوایی سازگاری داشت و ما خواستار ماندن این درنا در مازندران هستیم تا همسفر وی سال آینده بیاید.

جمعیت گله غربی درناهای سفید سیبری در سال ۱۹۳۰ بیش از ۲۰۰ قطعه برآورد شده بود که به دلایلی تعداد آن‌ها در سال ۱۳۸۵ به ۲ قطعه درنای امید و آرزو کاهش یافت و با مرگ آرزو، «امید» آخرین بازمانده جمعیت غربی درناهای سفید سیبری شد و در این سال‌ها به تنهایی به ایران مهاجرت می‌کند.

همه ساله در زمستان ۱۵۰ گونه پرنده زمستان گذران با جمعیتی بالغ بر یک میلیون و ۵۰۰ هزار بال به تالاب و آبنبدان های مازندران از جمله تالاب بین المللی میانکاله می آیند.

درناها برای زندگی به آب وابسته اند به طوری که تغذیه، لانه‌سازی، زادآوری و زمستان‌گذرانی این پرنده در تالاب‌های ترجیحا وسیع و کم عمق (حداکثر ۳۰ سانتیمتر) آب شیرین با میدان دید مناسب است و بیشتر از ریشه‌ها، جوانه‌ها، دانه‌های گیاهان آبزی، حشرات، ماهی‌ها و جوندگان کوچک تغذیه می‌کنند که در ایران تالاب فریدنکنار هر ساله میزبان یک درنا که باقیمانده از جمعیت غربی آن است، می شود که اگر این یک عدد درنا هم از بین برود جمعیت غربی آن به طور کامل منقرض خواهد شد.

البته برای حفظ این گونه از انقراض اقدامات ملی و بین المللی زیادی انجام شده است، بنیاد جهانی درناها در دهه ۷۰ شمسی طرح احیای درناها را در ایران آغاز کرد، در واقع یک کار بین المللی با بودجه صندوق جهانی محیط زیست و حضور کارشناسان خارجی و همکاری سازمان حفاظت محیط زیست، روسیه و بنیاد جهانی درناها انجام شد و می خواستند جمعیت این پرنده را احیا کنند که شواهد نشان می دهد با وجود هزینه بسیار، موفق نشدند.

سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان متولی حفاظت از گونه های جانوری، نگران از بین رفتن امید و نابود شدن کریدور غربی ایران است از این رو در صدد است تا جفتی را برای امید پیدا کند که حداقل این مسیر حفظ شود.

مازندران دارای ۲ تالاب بین‌المللی میانکاله و فریدونکنار و چندین تالاب و آبگیر محلی چون ساهون، لپو و پلنگان، ولشت، استخرپشت، گل‌پل، خضر نبی، شورمست، دریوک، سراندون و بالندون، گز و کندوچال است.

مازندران همچنین افزون بر ۸۰۰ قطعه آب‌بندان به مساحت ۱۷ هزار هکتار دارد. همه ساله در فصل زمستان۱۰۰ گونه پرنده مهاجر زمستان گذران با جمعیتی حدود ۳۰۰ هزار بال به مازندران مهاجرت می‌کنند.

بر اساس آمارهای رسمی، تاکنون بیش از ۴۹۰ گونه جانوری از رده‌های مختلف مهره‌داران اعم از پرندگان، پستانداران، خزندگان، دوزیستان و ماهی‌ها در زیست‌بوم مازندران شناسایی شده‌اند.

پرندگان با ۳۱۷ گونه از ۵۸ خانواده، پستانداران با ۶۳ گونه و ۱۹ خانواده، دوزیستان با ۹ گونه از ۶ جنس و ۶ خانواده، خزندگان با ۲۶ گونه از ۲۱ جنس و ۱۱ خانواده و ماهی‌ها با ۷۵ گونه بخشی از تنوع زیستی حیات وحش مازندران را تشکیل می‌دهند.