به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا از سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران، محققان این سازمان توانستند فلزات گرانبهای پالادیوم، پلاتین و رودیم از کاتالیست های مستعمل خودرو را به شیوه نوین بازیافت و دانش آن را تدوین کنند.
کاتالیستها، مبدلهای بهکار رفته در اگزوز خودرو هستند که قادرند گازهای خروجی موتور اتومبیل را تصفیه و به گازهای بیضرر تبدیل کنند. این کاتالیستها شامل یک پایه سرامیکی بوده که فلزات پالادیوم، پلاتین و رودیم روی آن پخش شده است، به طور معمول عمر مفیدی حدود ۴۰ تا ۸۰ هزار کیلومتر کارکرد خودرو دارند و یکی از منابع اصلی و مهم برای بازیافت فلزات گروه پلاتین به شمار می روند.
در حال حاضر به دلیل نبود دسترسی به دانش فنی در مقیاس صنعتی یا نیمه صنعتی، بازیافت این فلزات از کاتالیست های مستعمل خودرو داخل ایران امکان پذیر نبوده و برای بازیافت باید به خارج از کشور ارسال شود. با توجه به وارداتی بودن این فلزات از یک طرف و تحریمها علیه کشور از طرف دیگر، دستیابی به دانش فنی بازیافت این عناصر داخل کشور گامی بزرگ جهت نیل به خودکفایی در حوزه عناصر کمیاب خواهد بود که مانع از خروج مقادیر زیادی ارز از کشور خواهد شد.
محققان سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران پس از انجام موفقیت آمیز بازیافت این نوع از کاتالیستها، دانش فنی بازیافت فلزات پالادیم، پلاتین و رودیم از کاتالیستهای مستعمل خودرو را در مقیاس نیمه صنعتی بومی سازی کرده و آماده واگذاری به صنعت کشور خصوصا صنایع خودرویی کشور کنند.
درصد خلوص عناصر استخراجی از این نوع کاتالیستهای مستعمل، نه تنها با نمونه های شرکتهای مطرح در زمینه بازیافت جهان برابری میکند، بلکه از مزیتهای دیگری از جمله تولید نشدن پساب و سازگاری با محیط زیست نیز برخوردار است. همچنین هزینه بازیافت داخلی هر کیلوگرم کاتالیست مستعمل در مقایسه با قیمت مشابه خارجی به مراتب کمتر است و با این روش، سالانه فروش مقادیر قابل توجهی آلومینا (با فرمول شیمیایی Al2O3)، منیزیم و سریم (Cerium) تحت عنوان محصولات جانبی آن نیز امکانپذیر خواهد شد.
در همین رابطه تدوین دانش فنی بازیافت فلزات گرانبهای پالادیم، پلاتین و نقره از کاتالیستهای مستعمل صنایع پالایشگاهی و پتروشیمی نیز در حال انجام است که نتایج آن به زودی در اختیار قرار خواهد گرفت.