این هنرمند موسیقی که برای اجرای کنسرت به اردبیل سفر کرده است، در حاشیه دیدار با هنرمندان محلی موسیقی در اردبیل و در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با اشاره به برخی محدودیتها در برگزاری کنسرت موسیقی هنری و اصیل ایرانی اظهار کرد: در صدور مجوز برگزاری کنسرت موسیقی هنری و ایرانی، هر استان قانون خاص خود را دارد و به طوری که در برخی استانها به راحتی مجوز میدهند و در برخی استانها صدور مجوز سختتر است.
این هنرمند موسیقی با بیان این که صادرکنندگان مجوز به جای کلمه«کنسرت عبارت «اجرا» و «اجرای صحنهای» را توصیه میکنند، اضافه کرد: شواهد نشان میدهد که شرایط برای ارائه و اجرای موسیقی هنری، کلاسیک و سنتی ایرانی سختتر شده و میتوان گفت که موسیقی هر قدر جدیتر و هنریتر باشد، سختگیری بیشتر محسوس است.
وی ادامه داد: این روزها به موسیقی عامیانه راحتتر مجوز صادر میشود و مخالف آن هم نیستیم ولی علت این کار و تفاوت در نگرش به۲ نوع موسیقی را باید از متولیان فرهنگ کشور پرسید.
باید از موسیقی اصیل و دارای پیام حمایت شود
آزاد، خواستار حمایت جدی از موسیقی ایرانی اصیل و دارای پیام جدی شد و بیان کرد: موسیقی هنری و ملی ایرانی نیازمند حمایت است چرا که به علت اقتصادی نبودن فعالیت در این عرصه، حامی مالی نداشته و مخاطبان محدودی دارد ، در حالی که این نوع موسیقی برگرفته از فرهنگ اصیل این ملت و این کشور است.
وی با اشاره به بالا بودن قیمت سالنهای اجرای کنسرت موسیقی هنری و اصیل ایرانی گفت: این روزها، عرصه برای ارائه و اجرای این نوع موسیقی سختتر از گذشته است و موسیقی پاپ به علت فروش بهتر بلیت، شرایط بهتری برای عرضه دارد.
این هنرمند موسیقی ایرانی و آذربایجانی اضافه کرد: موسیقی سنتی چندان اقتصادی نیست و عایدی مالی برای کسی ندارد و به همین علت، رغبت برای ارائه آن کم است ، عدهای تلاش میکنند که این نوع موسیقی عرضه نشود.
وی خواستار برچیده شدن رفتار سلیقهای در صدور مجوز برای موسیقی سنتی و هنری ایرانی شد و افزود: همه باید بر مبنای قانون یکپارچه و یکسان عمل کنند و چرا که این رویکرد به موسیقی اصیل ایرانی آسیب جدی میزند.
نتوانستهایم مخاطب عام را جذب کنیم
آزاد، استقبال مردمی از موسیقی اصیل و هنری ایرانی را خوب توصیف کرد و با بیان این که تاکنون نتوانستهایم با نشان دادن قابلیتهای موسیقی سنتی و هنری ایرانی، مخاطب عام را جذب کنیم، اظهار کرد: به رغم همه نوع محدودیت و نگرش خاص به این نوع موسیقی، من به عنوان فعال در این عرصه تاکنون از هیچ مخاطبی واکنش منفی ندیدهام.
دنبال موسیقی عوام پسند و نازل نیستم
این هنرمند موسیقی اصیل ایرانی و آذربایجانی با بیان این که دنبال موسیقی عوامپسند و نازل نیستم، گفت: به فکر جذب مخاطب، شهرت و درآمد مالی از هنر موسیقی نیستم چرا که اصولا این نوع موسیقی محملی برای رسیدن به این گونه خواستهها نیست و بیشترین مخاطبانش از میان خواص است.
وی پیام زندگی را مهمترین پیام موسیقی خود دانست و افزود: موسیقی اصیل ایرانی و آذربایجانی زبان هنر والای ایرانی محسوب میشود و اعتقاد دارم که این نوع موسیقی خادم فرهنگ کشور است.
آزاد، موسیقی اصیل و هنری ایرانی را دارای آینده خوب و روشن دانست و تاکید کرد: این نوع موسیقی به علت ریشه داشتن در روح مردم ایران قابل حذف شدن نیست ولی برای عرضه آن فرهنگسازی ضرورت دارد.
موسیقی سنتی ایرانی، عرصه ارتباط دل و هنر است
این هنرمند شهیر موسیقی بیان کرد: موسیقی سنتی و کلاسیک ایرانی، عرصه ارتباط دل و هنر است و به همین خاطر همدل شدن خواننده، نوازنده و آهنگساز و حتی ارتباط شعر انتخاب شده برای آن بسیار اهمیت دارد و من بر این اساس، در بیشتر آثارم، همزمان به عنوان خواننده، نوازنده و آهنگساز به اجرای میپردازم.
وی اظهار کرد: در گذشته تعداد ساز در گروههای موسیقی سنتی ایرانی زیاد نبود به طوری که در دوره قاجار، تنها خواننده به همراه نوازنده تار و کمانچه به ایفای برنامه میپرداختند و حتی در دهه ۴۰ و ۵۰ شمسی هم تعداد ساز در گروههای موسیقی ایرانی محدود بود.
آزاد، همدل کردن گروه بزرگ موسیقی را خیلی سخت دانست و افزود: بر همین اساس در موسیقی به دنبال «حال» و «حس ناب» هستم و تا «ارتباط دلی» ایجاد شده در گروه، به مخاطبان موسیقی نیز منتقل شود و به همین علت بیشتر به بداههخوانی و بداههنوازی میپردازم.
وی اضافه کرد: به رغم سخت بودن هماهنگی گروه بزرگ موسیقی، با گروه بزرگ هم به اجرای موسیقی پرداختهام به طوری که چندی پیش با گروه ارکستر فیلارمونیک و گروه زهی در خارج از ایران و اخیرا با ارکستر سمفونیک جوانان بریتانیا با ۷۰ نوازنده برنامه مشترک اجرا کردهام.
این هنرمند موسیقی ایرانی و آذربایجانی بیان کرد: با این حال داوود آزاد را با ویژگی اجرا با گروه موسیقی کمشمار و همدل می شناسند و اغلب آثار من هم در این نوع موسیقی ارائه شده به طوری که آلبوم «می بی رنگی» به عنوان معروفترین اثر من با یک ساز ملودک و دو ساز کوبهای بسیار ساده اجرا شده و پس از سالها همچنان محبوبیت دارد.
وی تاکید کرد: در موسیقی تکیه سفت و سخت بر تکنیک را که در گروههای بزرگ دنبال میشود، ندارم و بیشتر دنبال حس و حال ایجاد شده در فضای ارائه بر مبنای بداههخوانی و بداههنوازی البته بر مبنای پایه ای موسیقی دستگاهی و ملی کشورمان هستم.
موسیقی ایرانی و آذربایجانی ریشه مشترک دارند
آزاد در ادامه قابلیت و اشتراکات موسیقی ایرانی و آذری را در بحث نوازندگی، آهنگسازی و خوانندگی بسیار زیاد خواند و گفت: اشتراکات این ۲ نوع موسیقی در مقامات اجرایی و ملودی آن قدر زیاد است که میتوان گفت یک موسیقی واحد است.
وی موسیقی تبریز را خودش یک مکتب از موسیقی ملی ایرانی عنوان کرد و افزود: مکتب موسیقی تبریز، با موسیقی مقامی جمهوری آذربایجان کمی تفاوت دارد و از استادان این مکتب میتوان به استاد غلامحسین بیگجهخانی، اقبال آذر و بیوک آقا شکوری مراغهای اشاره کرد که همه در پردههای موسیقی ایرانی و با ربع پرده به ایفای موسیقی میپرداختند.
این هنرمند موسیقی ایرانی و آذربایجانی تاکید کرد: من دوست دارم که این مکتب و سبک موسیقی را ادامه دهم و بر روی موسیقی آذربایجانی ایرانی اشعار فارسی بگذارم و اجرا کنم.
وی ادامه داد: موسیقی آذربایجانی با موسیقی ایرانی تفاوت چندانی ندارد و در واقع یک موسیقی با ریشه مشترک محسوب میشود و مشترکات آنها خیلی زیاد است و هر ۲ از یک فرهنگ موسیقی مشترک نشات گرفتهاند.
آزاد اظهار کرد: ساز تار پایه موسیقی ما محسوب می شود و تار ایرانی و آذربایجانی هم در گذشته همشکل بوده و حتی شکل اجرا و اندازه هر دو مشابه بوده ولی شکل ساز ایرانی تار به مرور تغییر یافته است به طوری عکس به یادگار مانده از تار برادارن شهنازی نشان میدهد که در گذشته تار ایرانی شبیه تار آذربایجانی بوده است.
این هنرمند موسیقی اضافه کرد: عدهای معتقدند که مکتب موسیقی تبریز به خصوص در نوازندگی ساز تار، همان مکتب علی اکبر خان شهنازی است در حالی که مکتب تار و موسیقی ایرانی آذری و مکتب تبریز ویژگی خاص خود را دارد متفاوت از مکتب علیاکبر خان شهنازی است و اکنون شاگردانی دارم که ارائه دهنده و ادامه دهنده این راه و مکتب موسیقی تبریز هستند.
وی بیان کرد: با این حال، اکنون ساز تار ایرانی و آذربایجانی در نوع مضرابگذاری، سنوریته، نوتهای زینت و فرم ریز و شکل قرار گرفتن ساز در دست نوازنده تفاوت دارد.
دنبال موسیقی تلفیقی ملل با بنمایه موسیقی ایرانی هستم
این هنرمند موسیقی همچنین گفت: دنبال موسیقی تلفیقی ملل با بنمایه موسیقی ایرانی هستم تا با زیان هنر، ارتباط بین مردم ایران را با ملل مختلف برقرار کنم و بر این اساس، آلبوم جدیدم که کار تلفیقی با هنرمندان موسیقی سرخپوستی آمریکاست، مجوز گرفته و با رفع برخی موانع کوچک، به زودی منتشر میشود.
وی اجرای موسیقی تلفیقی را تفنن و علاقهمندی شخصی خود خواند و افزود: این اثر جدید که با ساز فلوت سرخپوستان آمریکا اجرا و در نیویورک ضبط شده، اثری با بن مایه موسیقی ایرانی به شکل بداههنوازی و بداههخوانی محسوب میشود.
آزاد، با اشاره به اجرای قطعاتی در دستگاه همایون، شوشتری و چهارگاه با همراهی چهار نوازنده موسیقی ایرانی برای عرضه کار موسیقی مشترک با فرغانه قاسم اووا فرزند عالم قاسم اوف هنرمند مشهور آذربایجانی بیان کرد: من بخش موسیقی ایرانی را ضبط و ارسال کردهام و قرار است او نیز با توجه به اثر ضبط شده ما، همخوانی خود را اجرا و ضبط کرده و در نهایت به شکل موسیقی تلفیقی و میکس شده و به زبان ترکی و فارسی منتشر شود.
وی همچنین اجرای مشترک قبلی با فرغانه فرزند هنرمند مشهور جمهوری آذربایجان با موسیقی و ملودیهای ایرانی ولی با کلام و شعر ترکی آذربایجانی را کاری موفق خواند و گفت: دوست دارم با هنرمندان موسقی سنتی و کلاسیک ملل به اجرای برنامه بپزدازم ولی برخی محدودیتها موجب شده که این اتفاق کمتر بیفتد.
استعداد کشف نشده موسیقی زیاد است و باید کشف کرد
این هنرمند موسیقی ایرانی و آذربایجانی با بیان این که استعداد کشف نشده موسیقی زیاد است ولی باید کشف کرد، گفت: در امر آموزش سبک کاری خود به دنبال کشف استعدادها هستم و خوشبختانه علاقه و استعداد در مکتب و سبک کاری من زیاد است و در سالهای اخیر هنرمندان و افراد زیادی برای فراگیری موسیقی و شیوه اجرایم که برگرفته از شیوه استاد سعید هرمزی است، نزد من میآیند.
وی بیان کرد: استعداد و علاقه در هنر موسیقی خیلی زیاد است ولی عموما در مسیر درست قرار نمیگیرد در حالی باید مسیر ارائه و شکوفایی استعداد باز شده و در یک روند آموزشی، شکوفا شود تا مردم نیز بهرهمند شوند.
آزاد اضافه کرد: در گذشته علاقه امروز به سبک موسیقی من به این شکل و با این شدت وجود نداشت ولی در چند سال اخیر هنرمندانی به من مراجعه کرده و خواستار آموزش هستند و انگار تازه این سبک موسیقی را کشف کردهاند به طوری که اخیرا سراغ آثار قدیم من میروند و این نشان میدهد که مکتب موسیقی تبریز در حال قوت گرفتن است و شبکههای اجتماعی نیز به این امر کمک کرده است.
وی با انتقاد از روند غیرهنری جشنوارههای موسیقی گفت: این جشنوارهها از مسیر خود خارج شدهاند چرا که هدف آنها هنر و موسیقی نیست و به همین علت نمیتواند عرصهای برای کشف و ارزیابی هنری موسیقی باشد.
استقبال از کنسرتم در اردبیل کمنظیر بود
این هنرمند موسیقی، استقبال از کنسرت اخیر در اردبیل را کمنظیر خواند و گفت: این کنسرت برگزار شده در اردبیل با گروه دفنوازان حیران و با آهنگسازی خودم تاکنون در ۹ شهر اجرا شده و در آن آثار جدید و قدیمی به اجرا درآمد و بیشتر در فضای موسیقی عرفانی و سنتی و بر مبنای دستگاه موسیقی ایرانی بود.
وی بیان کرد: در این کنسرت سه نفر از هنرمندان استان اردبیل با ساز نی، دف و تنبک گروه حیران را همراهی کردند و در قالب این کنسرت، چند قطعه از موسیقی آذربایجانی به همراه قطعات موسیقی فارسی و ایرانی اجرا شد.
به گزارش ایرنا، کنسرت موسیقی خراباتیان شمس با حضور داود آزاد از فعالان موسیقی اصیل ایرانی در مجتمع فرهنگی و هنری فدک شهر اردبیل برگزار شد و در جریان آن ، قطعاتی از موسیقی ایرانی و آذربایجانی در دستگاه شور، سه گاه، مایه بیات اصفهان، بیات ترک و افشاری به اجرا درآمد.
داود آزاد به عنوان آهنگساز و خواننده، حامد علیپور به عنوان سرپرست این گروه به همراه محمد نقوی (با ساز نی)، نیما رضاییفرد (با ساز عود)، پیمان اسحاقی (با ساز کمانچه)، علیرضا ولیپور (با ساز تنبک) و با هنرنمایی دفنوازان گروه حیران شامل نیما سراج، فرزاد ابراهیم خلیلی، امین امناللهی، سلنا پورسعید، فریبا حسینپور، پویا زادمهر، الهه باقری و آیسل فرامرزی در اجرای این کنسرت به هنرنمایی پرداختند.
داوود آزاد خواننده و آهنگساز این کنسرت در سال ۱۳۴۲ در شهر ارومیه چشم به جهان گشود و فراگیری ساز تار را از ۲۰ سالگی به طور کاملا خودآموز آغاز کرد و از بهمن سال ۱۳۶۲ رسما به تدریس تار و سه تار در تبریز پرداخت.
وی از همان ابتدای فعالیت هنری، قدم در راه جستجو و تحقیق در آثار گذشتگان موسیقی گذاشت و از جمله پیروان شیوه تارنوازی استاد بیگجه خانی، مرتضی نی داوود، آقا حسینقلی، سه تار سعید هرمزی، آواز طاهرزاده، آواز اقبال آذر، آواز قمرالملوک وزیری محسوب میشود.
داوود آزاد از نوازندگان برجسته سه تار و تار ایرانی و آذربایجانی و از مجریان موسیقی تلفیقی به شمار میرود.