به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا، بنادر کشور از جمله مبادی کلیدی برای صادرات و واردات به‌شمار می‌روند و نقش مهمی در توسعه اقتصاد کشور دارند و به همین دلیل نحوه فعالیت و خدمت‌رسانی آنها بسیار مورد توجه است.
استفاده از ابزارها و ماشین‌آلات پیشرفته جهت سرعت‌بخشی و دقت بالا در حمل‌ونقل و جابه‌جایی کانتینرها و همچنین سرعت عمل بالا دربارگیری کشتی‌ها می‌تواند کمک شایانی به توسعه فعالیت بنادر و بالا رفتن کارایی و بازدهی آنها کند، اما در سال‌های اخیر و به دلیل تحریم‌های تحمیلی علیه ایران، تهیه، سرویس‌دهی و تعمیر چنین ماشین‌آلاتی دشوار و گاهی ناممکن است.
ریچ‌استکر از جمله تجهیزات حیاتی برای پویایی و سرعت عمل بالا در بنادر برای جابه‌جایی فوری بارهای کانتینری است.
دستگاه ریچ‌استکر شامل یک تراک (کامیون) ۶ چرخ است که روی آن دکلی با قابلیت باز و بسته شدن به صورت تلسکوپی نصب شده است. تجهیزی نیز جلوی این دکل بسته شده که با توجه به درجات آزادی زیاد می‌تواند کانتینر را از گوشه‌ها بگیرد و جابه‌جا کند.
یک شرکت دانش‌بنیان ایرانی با عنوان «صنعت اندیشه مدار» اقدام به بومی‌سازی و تولید دستگاه ریچ استکر کرده است؛ دستگاهی که می‌تواند با سرعت حدود ۱۰۰ کانتینر در ساعت اقدام به جابه‌جایی کانتینرها در بنادر کند.
براساس اعلام معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری، این شرکت ابتدا با فعالیت تعدادی از دانشجویانی که کار اتوماسیون انجام می‌دادند، شکل گرفت. البته در آن زمان هنوز شرکتی تاسیس نشده بود.
رضا ریاضی فینی مدیرعامل این شرکت درباره نخستین روزهای فعالیتش در این حوزه توضیح داد: پس از انجام پروژه‌ای رباتیک برای یکی از زیرمجموعه‌های شرکت خودروسازی، کار تیم ما مورد توجه قرار گرفت و در سال ۱۳۸۶ به معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست‌جمهوری معرفی شدیم. به دنبال آن، این تیم در پارک فناوری پردیس مستقر و شرکت صنعت اندیشه مدار تاسیس می‌شود.
وی افزود: تا سال ۱۳۹۰ کار اتوماسیون ربات‌های صنعتی انجام می‌دادیم و از سال ۹۰ بود که وارد فعالیت در حوزه صنایع سنگین شدیم.
ریچ استکر، محصولی استراتژیک
در میان سبد محصولات شرکت صنعت اندیشه‌مدار، دستگاه ریچ‌استکر حمل کانتینر از محصولات جدید این شرکت است که برای اولین‌بار در ایران ساخته شده است. این پروژه که بیش از دو سال از آغازش می‌گذرد، پروژه‌ای است که میان چند وزارتخانه و نهاد و این شرکت در جریان است.
مدیرعامل شرکت صنعت اندیشه مدار درباره این دستگاه هم گفت: برآورد ما این است که در ۶ ماه آینده این پروژه به مرحله بهره‌برداری برسد. این دستگاه از جمله تجهیزات راهبردی است. در دولت قبل با توجه به رایزنی‌هایی که داشتیم و با توجه به سابقه شرکت، مجری بومی‌سازی این پروژه شدیم.
ریاضی درباره ویژگی‌های این دستگاه تصریح می‌کند: «ریچ‌استکر می‌تواند تا ۶ کانتینر را روی هم بگذارد و همچنین تا سه ردیف کانتینر پشت سرهم دسترسی دارد.» این محصول جزو ماشین‌آلاتی است که درطول ۲۴ ساعت در بنادر فعالیت می‌کند و اگر از کار بیفتند عملا بندر غیرفعال می‌شود؛ به همین دلیل هم این تاسیسات را استراتژیک می‌دانند. دستگاه ریچ‌استکر انواع مختلفی دارد؛ ریچ‌استکر تاپ‌لیفت ۴۵تن نوعی است که صنعت اندیشه مدار در حال ساخت آن است و پیچیده‌ترین مدل بین دستگاه‌های ریچ‌استکر است که می‌تواند تا ۴۵ تن بار را تحمل کند. این تجهیز کانتینر را از سمت بالا گرفته و حمل می‌کند.
به گفته وی، پس از اتمام ساخت این مدل از دستگاه، شرکت اندیشه صنعت مدار برای کامل کردن سبد محصولات خود اقدام به تولید مدل‌های دیگر از محصول خواهد کرد.
تحریم تجهیزات مشکل اصلی بنادر
مدیرعامل این شرکت دانش بنیان با تأکید بر این که هر تجهیز ریچ‌استکر حدود ۶۰۰ هزار یورو قیمت دارد اما هزینه بالا مشکل مهمی برای بنادر نیست، تصریح می‌کند: تجهیزات بندری به‌دلیل اهمیت زیاد بنادر از اولین مواردی بود که مورد تحریم قرار گرفتندبنابراین تجهیزات بنادر برای کشور بسیار راهبردی است. به همین دلیل تولید داخلی این محصولات اهمیت زیادی دارد تا اثر تحریم‌ها را بر بنادر ایران کمتر کند.
ریاضی درباره هزینه‌های تولید این محصول اظهار داشت: هر دستگاه حدود ۲۰۰ هزار یورو تجهیزات وارداتی دارد، بقیه همه در داخل کشور مانند نیروی انسانی و فولاد و بسیاری از قطعات موجود است.