به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، رضا ملکی روز یکشنبه - ۱۳ اسفند- در نشست خبری جایزه ملی پژوهش‌های برتر روابط فرهنگی بین‌المللی اظهار داشت: این جایزه به عنوان یک حرکت ملی اولین گام خود را در امسال آغاز کرده و برای سال‌های بعد تداوم خواهد داشت.
ملکی با بیان اینکه رسالت دیپلماسی فرهنگی این است که گفتمانی درست و صحیح از آنچه در جمهوری اسلامی می گذرد، ارائه کند، گفت: تلاش ما در این عرصه، مقابله با امواج گسترده ای است که از سوی جریان های معارض ایجاد می شود. بنابراین در چنین هماورد گسترده و پیچیده ای، فعالیت های اثرگذار به سادگی نمی تواند اتفاق بیافتد.
دبیر جایزه ملی پژوهش های برتر فرهنگی بین المللی، همچنین گفت: طراحی های گذشته در عرصه دیپلماسی فرهنگی، امروز کارساز نیست و ما به رویکردهای نو و در واقع به دانایی و علم و آگاهی ویژه شرایط امروز نیاز داریم. با روش های معمول نمی توانیم مسیر فرهنگی و دیپلماسی فرهنگی را پیش ببریم.
وی افزود: برای رسیدن دیپلماسی دانش بنیان و هوشمند که مورد توجه مقام معظم رهبری است، باید مطالعات علمی مان را افزایش دهیم تا میدان پیش رو را به درستی بشناسیم و ارتباط صحیحی با آن برقرار کنیم و مسیر مطمئن و سریع تری را برای رسیدن به اهداف موردنظرمان، بسازیم.
ملکی با اشاره به همراهی و همکاری مراکز دانشگاهی و اندیشه ورزی کشور در برگزاری این رویداد، گفت: ارتباط بین بخش علمی و دانشگاهی کشور با بخش های اجرایی و حاکمیت، کار مهمی است که در رسالت سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی قرار دارد و از طریق برگزاری جایزه ملی پژوهش های برتر فرهنگی بین المللی، خوشبختانه این مسیر ارتباطی، فعال تر شده است.
دیپلماسی دانش‌بنیان و هوشمند نیازمند پژوهش‌های علمی است
ملکی گفت: از ویژگی‌های جایزه ملی، مشارکت دانشگاه‌های برتر کشور اعم از دانشگاه تهران، تربیت مدرس، دانشکده روابط بین‌الملل وزارت خارجه، دانشگاه امام صادق(ع) و جامعه‌المصطفی است که مشارکت فعال داشتند و تمام قرایند علمی در مراکز علمی و دانشگاهی کشور اتفاق افتاده است.
دبیر نخستین جایزه ملی پژوهش‌های برتر روابط فرهنگی بین‌المللی گفت: برای رسیدن به دیپلماسی دانش‌بنیان و هوشمند نیازمند پژوهش‌های و یافته‌های علمی هستیم تا میدان را بشناسیم و بدانیم در چه مسیری باید پیش برویم.
رئیس مرکز مطالعات راهبردی و روابط فرهنگی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و خاطرنشان کرد: روز سه‌شنبه -۱۵ اسفند- مراسم جایزه برتر پژوهش‌های برتر ملی برگزار می‌شود و این جایزه می‌تواند کمک کند به پژوهش‌ها جهت دهیم تا قابل استفاده برای دیپلماسی فرهنگی کشور و سیاستگذاری برای روابط بین‌المللی جمهوری اسلامی شود و در قالب کتاب مورد استفاده پژوهشگران و علاقمندان قرار گیرد.
ارسال ۳۰۵ اثر به نخستین جایزه ملی پژوهش‌های برتر فرهنگی بین‌المللی
ملکی با بیان اینکه ۳۰۵ اثر به دبیرخانه این رویداد ارسال شده است و گفت: ۷۰ عنوان کتاب، ۱۵۵ مقاله، ۱۲ رساله دکترا، ۲۵ پایان نامه ارشد، ۳۱ گزارش سیاستی و ۱۲ گزارش پژوهشی از سوی پژوهشگران ارسال شده است.
دبیر نخستین جایزه ملی پژوهش‌های برتر روابط فرهنگی بین‌المللی به روند برگزاری جایزه ملی پژوهش های برتر فرهنگی بین المللی پرداخت و اضافه کرد: ایده برگزاری این جایزه در سال ۱۴۰۱ شکل گرفت و در سال جدید آیین نامه آن تدوین شد. به لطف خدا و تلاش همکاران مان در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و دانشگاه های معتبر کشور اهداف درنظر گرفته شده تا به امروز محقق شد و در آستانه اعطای جوایز برگزیدگان هستیم.
ملکی همچنین گفت: از مواهبی که با برگزاری این جایزه به دست آوردیم، حضور و مشارکت فعال مراکز علمی و دانشگاهی برتر کشور بود. دانشگاه های تهران، علامه طباطبایی، شهید بهشتی، تربیت مدرس، پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات اسلامی، دانشکده روابط بین الملل وزارت امور خارجه، دانشگاه امام صادق و دانشگاه جامعه المصطفی و برخی دیگر از مراکز مهم علمی، ما را در برگزاری این رویداد همراهی کردند. در واقع، فرآیند علمی جایزه ملی پژوهش های برتر فرهنگی بین المللی، در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی طی نشد، بلکه این مراکز متولی و سیاستگزار علمی آن بوده اند.
ملکی ادامه داد: یکی از ویژگی های برگزاری این رویداد، مشارکت دانشگاه های مختلف در استان ها و سراسر کشور بود؛ به طوری که بیش از پیش بینی ما برای نخستین دوره جایزه، استقبال صورت گرفت.
دبیر جایزه ملی پژوهش های برتر فرهنگی بین المللی، با بیان اینکه آثار خوب و قابل توجهی از سوی پژوهشگران به دبیرخانه این رویداد ارسال شد، ادامه داد: تنوع در حوزه های مختلف پژوهشی بالا بود. در حوزه های ترجمه و تالیف کتاب، مقالات، گزارش های سیاستی و پژوهشی و همچنین پایان نامه و رساله دکترا، آثار متعددی داشتیم. ۷۰ عنوان کتاب، ۱۵۵ مقاله، ۱۲ رساله دکتری، ۲۵ پایان نامه ارشد، ۳۱ گزارش سیاستی و ۱۲ گزارش پژوهشی از سوی پژوهشگران ارسال شد. برخی از این آثار نیز، به عربی و انگلیسی ارسال بود که در چند مرحله، تحت داوری علمی و اصولی ارزیابی قرار گرفت.
۱۵ اسفند؛ اختتامیه و اهدای جوایز
ملکی با بیان اینکه ۱۵ اسفندماه مراسم اهدای جوایز برگزیدگان جایزه ملی پژوهش های برتر فرهنگی بین المللی به میزبانی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، برگزار می شود، اظهار کرد: این جایزه به شناسایی ظرفیت های علمی و فرهنگی در رابطه با دیپلماسی فرهنگی و پژوهشی های فرهنگی بین المللی کمک جدی می کند. از این رو، می توانیم به جهت دهی برای قابل استفاده تر شدن دیپلماسی فرهنگی برگزار کشور کمک کنیم. بنابراین از این آثار برای ارتقا و پیشرفت می توانیم بهره ببریم.
وی با ابراز امیدواری از چاپ آثار ارائه شده به این رویداد و عمومی سازی آن، افزود: جایزه ملی پژوهش های برتر فرهنگی بین المللی را آغاز یک کار بزرگ می دانیم. این رویداد، شروع یک کار جدید است. طبیعتا در این فرآیند که آغاز شده است، شبکه ای از اندیشمندان و کارشناسان را شناسایی کرده ایم و آثارشان را مورد بررسی قرار داده ایم. البته همه آثار ارسال شده، قابلیت چاپ ندارد. از رساله ها و مقالاتی که مقبولیت چاپ داشته باشد بهره خواهیم برد. با این حال چکیده ای از آثار برتر منتشر و در دسترس عموم قرار خواهد گرفت.
دبیر جایزه ملی پژوهش های برتر فرهنگی بین المللی از برگزاری دوره دوم این رویداد در سال آینده خبر داد و گفت: در نظر داریم از پژوهش هایی که در حوزه دیپلماسی عمومی است، در قالب پژوهانه استفاده کنیم و به صورت محدود نیز تلاش خواهیم کرد به پژوهشگرانی که ایده های نو، کاربردی، مهم و اثرگذار دارند، فرصت های مطالعاتی در خارج از کشور اعطا کنیم. همچنین تولید پایان نامه و رساله های دکتری که مرتبط با دیپلماسی فرهنگی نیز حمایت جدی خواهیم کرد.
ملکی در بخش دیگری از این نشست، با اشاره به اینکه دنیای پیرامون ما، دنیای تحول است، ابراز کرد: اکنون در دوران گذار تاریخی قرار داریم و نظم نوینی در حال شکل گیری است. بنابراین احساس کرده ایم برخی موضوع ها را متناسب با این شرایط و مرتبط با دیپلماسی فرهنگی مورد توجه قرار دهیم. چرا که اساسا ادبیات علمی کافی در این حوزه تولید نشده است.
وی افزود: براساس آرمان های اسلام و قانون اساسی، نوع نگاه ما در دیپلماسی عمومی و فرهنگی، قطعا متفاوت از خارج از کشور و جای دیگر است. نیازمندیم ادبیات خاص خود را در این زمینه تولید و نظریه های خود را ارائه کنیم. طبیعی است که برای رسیدن به این امر، نیاز به پژوهش داریم. بنابراین می توان گفت که نگاه جمهوری اسلامی ایران به آینده دیپلماسی فرهنگی براساس این جایزه شکل می گیرد.
صادرات محصولات فرهنگی یکی از وجوه اقتصاد فرهنگ است
دبیر جایزه ملی پژوهش های برتر فرهنگی بین المللی، با بیان اینکه ایرانیان خارج از کشور و ایرانی تباران جهان، موضوعات مهمی برای کشور هستند، اظهار کرد: ادبیات علمی و تولیدات علمی زیادی درباره مهاجران و ایرانی تباران نداریم که در جاهای مختلف عالم پراکنده هستند. بنابراین نیازمند مطالعات بیشتر در این زمینه هستیم که برگزاری این جایزه، یاری رسان ما در این زمینه خواهد بود.
وی در عین حال تاکید کرد که بحث اقتصاد فرهنگ، بسیار مهم است و افزود: صادرات محصولات فرهنگی یکی از وجوه اقتصاد فرهنگ است که دارای اهمیت زیادی است. از آنجا آثار مختلف و متعددی در داخل کشور در این حوزه تولید می شود و قابلیت صادرات دارد، نیازمند آن هستیم که ادبیات علمی مورد نیاز این بخش نیست تولید شود و ما در صدد هستیم که این حوزه را غنی تر سازیم.
ملکی به تغییرات در زیست بوم فناوری های نوین و مجازی در دنیا نیز اشاره کرد و گفت: اگر قرار باشد ما در این عرصه ها حرفی برای گفتن داشته باشیم باید ابتدا درک درستی نیز از آنها داشته باشیم. دوران گذار در جهان، برای کشور ما بسیار مهم است. مقام معظم رهبری، پیشترها تاکید کردند که این دوران را بشناسید و پشت پرده را بشناسید و تحلیل درست کنید.بنابراین ما نباید از این عرصه، جا بمانیم. بلکه جانمایی درستی از جمهوری اسلامی در نظم نوین داشته باشیم و جای شایسته ای را برای کشورمان باید پیدا کنیم. بدون تحلیل و پژوهش دقیق، جای شایسته و مناسب را نمی توانیم در جهان پیدا کنیم.
دبیر جایزه ملی پژوهش های برتر فرهنگی بین المللی، ادامه داد: امروز مباحث جدیدی مثل نظام معنایی و قدرت گفتمان سازی و اقناع سازی مطرح است. ارتباط با افکار عمومی نیز همچنان دارای اهمیت است که رسیدن به نتایج درست در این مباحث، به پشتوانه سازی علمی نیاز دارد. بنابراین زیست بوم بعدی که باید به آن توجه کنیم فناوری های نوین است.
وی گفت: ما در مباحثی همچون متاورس، بلاکچین و هوش مصنوعی، مطالعات خوبی داریم اما نسبت اش با دیپلماسی فرهنگی و عمومی را باید بشناسیم و چگونگی استفاده از این ابزار را بدانیم تا بتوانیم تبیین درستی از خواسته ها و داشته ها، ارائه کنیم.
ملکی همچنین به اهمیت زیست بوم فرهنگی کشور اشاره کرد و ادامه داد: ادیان، اقوام و سنت ها موضوعاتی مهم در جامعه هستند که نوع بهره مندی از اینها در دیپلماسی فرهنگی کشور را مشخص کنیم. در همه این موارد، ما آثاری از سوی پژوهشگران دریافت کرده ایم، اما باید در نظر داشته باشیم کمیت این آثار است که باید تلاش کنیم افزایش پیدا کند.
وی با بیان اینکه یکی از موضوعاتی که جایزه ملی پژوهش های برتر فرهنگی بین المللی روشن کرده نقشه پژوهشی کشور است، افزود: با برگزاری این رویداد، ما متوجه شدیم که در چه زمینه های قدرت و در کجا ضعف داریم. بنابراین می توانیم حمایت ها از پژوهشگران را در حوزه های ضعف بیشتر کنیم و برطرف شان کنیم.
ملکی گفت: امید ما این است که ارتباطاتی که با مراکز علمی پیدا کرده ایم و شبکه ای که امروز شکل گرفته است ادامه پیدا کند و این همدلی و همگرایی، همچنان برقرار باشد.
دبیر جایزه ملی پژوهش های برتر فرهنگی بین المللی، درباره شاخص های انتخاب آثار ارسال شده شده، توضیح داد و گفت: شکل و ساختار آثار علمی، روش تحقیق و چارچوب نظری، ارتباط با موضوعات، شیوه تحلیل، شیوه نگارش علمی، اهمیت و ضرورت موضوع، حوزه های جدید و نو و در نهایت ارائه مطالب نو و جدید، شاخص هایی بودند که در داوری آثار مورد توجه قرار گرفت.
ملکی درباره میزان جوایز برگزیدگان نیز گفت: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، گر چه با امکانات و اعتبارات محدودی مواجه بود اما جایزه ویژه ۴۵۰ میلیون تومانی برای اثر برتر در نظر گرفته شده بود که متاسفانه براساس ارزیابی داوران، هیچ یک از آثار ارسال شده، واجد دریافت این جایزه نشد. اما در هر بخش، جایزه های ۱۰ تا ۵۰ میلیون تومانی برای نفرات اول تا سوم در نظر گرفته شده است که در مجموعه یک میلیارد تومان، به برگزیدگان این رویداد اهدا خواهد شد.
به گزارش ایرنا، نخستین جایزه ملی پژوهش‌های برتر روابط فرهنگی بین‌المللی به منظور شناسایی آثار علمی تولید شده مرتبط با روابط فرهنگی بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران و به جهت بهره‌گیری از نتایج پژوهشی و مطالعاتی در حوزه سیاست پژوهی دیپلماسی فرهنگی کشور و نیز ارج‌نهادن و معرفی آثار برتر اسفند ۱۴۰۲ برگزار می شود.
محورهای جایزه ملی پژوهش‌های برتر روابط فرهنگی بین‌المللی شامل دیپلماسی عمومی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، اقتصاد فرهنگ در عرصه بین‌الملل، دیپلماسی تاریخی، دوران گذار تاریخی و نظم نوین منطقه‌ای و جهانی، ایرانی‌تباران و ایرانیان خارج از کشور، فناوری‌های نوین در روابط فرهنگی بین‌المللی و موضوعات فراخوان شامل کشورهای همسایه و دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، آسیب شناسی دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، دیپلماسی هنری، علمی، رسانه‌ای، ورزشی و گردشگری جمهوری اسلامی ایران، کنشگران مردمی و غیر حاکمیتی در دیپلماسی عمومی و فرهنگی، ترازیابی موقعیت ایران، اسلام و گفتمان انقلاب اسلامی در حوزه بین الملل، زیست‌بوم‌های فرهنگی(ژئوکالچر)، دوران گذار و نظم نوین منطقه‌ای و جهانی، کارکردهای دیپلماسی فرهنگی در دوران گذار و نظم نوین منطقه‌ای و جهانی، جنگ ادراکی، مدیریت افکار عمومی و روایتگری در عرصه بین‌المللی، حفظ هویت ایرانیان خارج از کشور و گسترش علاقه و ارتباط آنان با سرزمین مادری، ایرانیان خارج از کشور و اتباع خارجی مقیم ایران و روابط فرهنگی بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران، اقتصاد فرهنگ و بازار صنایع فرهنگی در جهان، صادرات صنایع و خدمات فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و سهم آن در بازار جهانی صنایع فرهنگی، و زیست بوم‌های نوین فرهنگی بین‌المللی در فضای مجازی است.