به گزارش خبرنگار قضایی ایرنا، کاظم غریب‌آبادی روز دوشنبه در دور نهایی نخستین دادگاه تمرینی یا شبیه‌سازی دادرسی (موت کورت ملی) پیگیری تحریم‌های یکجانبه و تبعیت از آنها که در سالن شهید بهشتی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد، افزود: تحریم‌ها به خاطر تاثیر بسیار زیاد بر مردم به عنوان ابزار جنگی و حتی مخرب تر از جنگ‌ها به شمار می‌آید.
وی ادامه داد: اکنون جنگ‌ها محدود است و فقط یک حوزه آسیب می‌بیند اما با وضع تحریم‌ها حقوق یک ملت تحت تاثیر قرار می‌گیرد.
غریب‌آبادی تحریم‌ها را جنایت علیه بشریت دانست و افزود: باتوجه به آسیب‌ها و دامنه تاثیرات گسترده آن، انواع حقوق مردم را نقض می‌کند.
وی تاکید کرد: تحریم‌ها نوعی جنایت علیه بشریت هستند، زیرا حق توسعه، رفاه، آموزش، مسکن و مجموع حقوق آنان را نقض می‌کند.
غریب‌آبادی با اشاره به حقوق غیرقابل تخطی، اظهارداشت: حق بر سلامت، منع شکنجه و منع برده داری از جمله حقوق غیرقابل تخطی است و بر اساس نظر بسیاری از حقوقدانان بهانه حفظ صلح و امنیت نمی‌تواند منجر شود که شورای امنیت بر این حقوق غیرقابل تخطی چشم ببندد.
دبیر ستاد حقوق بشر با اشاره به دو اصطلاح «قانونی بودن» و «مشروعیت تحریم‌ها» افزود: ممکن است یک اقدام قانونی باشد اما جامعه بین‌المللی آن را نپذیرد که در این صورت مشروعیت ندارد و در مورد تحریم‌های یکجانبه باید گفت که نه قانونی است و نه مشروعیت دارد.
وی یادآور شد: موضوع تحریم‌های هوشمند زمانی مطرح شد که در عراق ۵۰۰ هزار کودک جان خود را از دست دادند اما واقعیت این است که تحریم‌های هوشمند یک شعار است و معافیت های غذا و دارو در تحریم‌ها در عمل امکانپذیر نیست هرچند در صورتی که تحریم غذا و دارو رفع شود نیز مسئولیت کشورهای تحریم کننده در خصوص کشورهای تحریم شده تمام نمی‌شود.
غریب‌آبادی با اشاره به گزارش النا دوهان گزارشگر ویژه اقدامات قهری یکجانبه سازمان ملل متحد تصریح کرد: در این گزارش تصریح شده است که «تحریم‌ها تمام حقوق بشر مردم ایران را تحت تاثیر قرار داده است.»
وی با اشاره به حق سلامت گفت: این گزارشگر ویژه در گزارش خود عنوان کرده که در حوزه بیماری‌های نادر، ایران با مشکل مواجه شده است.
غریب آبادی با اشاره به تاثیر تحریم‌ها بر حق سلامت مردم کشورهای هدف از جمله ایران با استناد به گزارش دوهان، تاکید کرد: ایران با وجود توانمندی در زمینه دارو، شاهد پیامدهای مرگ‌باری بر قشر آسیب‌پذیری از بیماران به دلیل تحریم‌ها بود؛ در بخشی از گزارش دوهان در پی دیدارها و بازدیدهایش از مراکز درمانی آمده است که تحریم‌ها سبب چهار برابر شدن مرگ‌ومیر بیماران تالاسمی شد.
وی به اقدام شرکت سوئدی در عدم تحویل پانسمان‌های بیماران پروانه ای در اثر تحریم‌ها اشاره کرد و با تاکید بر فضای عدم اطمینان ناشی از پایبندی بیش از حد به تحریم‌ها گفت: در نتیجه وضع تحریم‌های یکجانبه و تبعیت بیش از حد از آنها در میان شرکت‌ها و کشورهای مجری، فضای عدم اطمینان بین کسب و کارها ایجاد می‌شود، بدین معنا که شرکت خارجی می‌داند، تحریم نیست اما در خصوص ادامه همکاری ترس و نگرانی دارد.
وی حوزه صنایع هوایی را دیگر زمینه تحریم‌ها عنوان کرد و افزود: صنعت هوایی و ایمنی و جان مسافران در اثر تحریم‌ها به خطر می‌افتد.
وی اضافه کرد: نگرانی از مجازات‌های بعدی آمریکا سبب شد تا شرکت‌ها و سازمان‌ها، پایبندی بیش از حد به تحریم‌ها داشته باشند و چالش‌هایی را برای طرف‌های ایرانی ایجاد کنند؛ آی‌پی‌های ایرانی مشمول تحریم‌ها شدند و این سبب بروز چالش جدی برای ساختار علمی و آموزشی ما شد؛ پایبندی بیش از حد به تحریم‌ها برای کشورمان بسیار آزاردهنده شدند.
معاون امور بین الملل قوه قضاییه با بیان اینکه حقوقدانان بین‌المللی می‌گویند که به‌دلیل تاثیر گسترده تحریم‌ها بر مردم کشورهای هدف، این‌ها ابزار جنگی هستند و می‌توانند بیش از تحریم‌ها آسیب زا باشند، افزود: تحریم‌ها بیش از جنگ‌های متعارف مخرب هستند و سراسر مردم کشور هدف را قرار می‌دهند و همین امر مسئولیت واضعان و مجریان تحریم‌ها را سنگین‌تر می‌کند؛ قطعنامه مصوب سازمان ملل که هر سال در شورای حقوق بشر و مجمع عمومی مورد تاکید قرار می‌گیرد، تحریم‌های یکجانبه ناقض حقوق بشر و غیرقانونی هستند؛ ما مستندات زیادی برای اثبات این امر داریم که لازم است همه مردم کشور از آن مطلع باشند.
دبیرستاد حقوق بشر تصریح کرد: واضعان تحریم‌های گسترده علیه ایران مرتکب جنایت علیه بشریت هستند و باید برای آن پاسخگو باشند و ادبیات بسیار غنی در مخالفت با تحریم‌های یکجانبه در جهان ایجادشده که تا حد زیادی مرهون تلاش‌های جمهوری اسلامی ایران است.
ضرورت برنامه ریزی برای آشکارسازی تاثیر سوء تحریم‌های یکجانبه علیه ایران
حجت الاسلام والمسلمین مهدی هادی رئیس پژوهشگاه قوه قضاییه درباره تحریم‌های یکجانبه علیه ایران، گفت: برای آشکارسازی تاثیر سوء تحریم‌های یکجانبه علیه ایران برنامه گسترده‌ای داریم و می‌خواهیم ابعاد پایبندی بیش از حد بر تحریم‌ها را بیش از گذشته به جهان معرفی کنیم.
وی ادامه داد: اقدام‌های تحریمی یکجانبه در بخش ثانویه بیشتر از بخش اولیه با عدم مقبولیت و عدم قانونی بودن مواجه است و تبعیت مضاعف از تحریم‌ها در واقع نوعی تحریم ثانویه محسوب می‌شود.
هادی افزود: نگرانی موجود در این زمینه صلاحیت خزنده فراسرزمینی است که کشور اول اعمال می‌کند؛ اگر در تحریم‌های اولیه توجیهاتی وجود دارد، در تحریم‌های ثانویه چنین توجیهاتی وجود ندارد و عدم مشروعیت آن بیشتر به قابل اثبات است.
رئیس پژوهشگاه قوه قضاییه با اشاره به پیامدهای پایبندی بیش از حد به تحریم‌ها، تاکید کرد: شرکت‌ها و سازمان‌ها با ارزیابی ریسک خود را در بسته تحریمی محدود می‌کنند و حتی از حدود تحریم اولیه فراتر می‌روند تا به زعم خود میزان ریسک را کاهش دهند؛ نهادی به نام تبعیت افراطی از تحریم‌ها به همین دلیل شکل گرفته است.
هادی گفت: در طرح دعوا علیه کشور محل استقرار شرکت پایبند بیش از حد از تحریم‌ها و خود شرکت باید به نکات مهمی توجه داشت که از جمله آنها تحمیل اراده دولت یا سهامدار خاص در شرکت یاد شده است و این امر گزینه بسیار بعیدی است؛ بنابراین باید تلاش بیشتری شود تا از این گزینه بتوان برای دستیابی به حقوق بشری مردم کشورهای تحت تحریم استفاده کرد.