محسن برآبادی روز شنبه به خبرنگار ایرنا اظهار کرد: این بنای منحصر به فرد تاریخی در سال ۵۰۵ هجری قمری در دوران حکومت سلجوقیان به دستور "تاج الدوله ابوالقاسم بن سعید" ساخته شده که در ۱۵ دیماه ۱۳۱۰ با شماره ۷۷ به عنوان یکی از آثار ملی به ثبت رسیدهاست.
وی افزود: البته برای تبدیل این اثر تاریخی به مجموعه گردشگری در وهله نخست باید زیرساختهای اولیه در محل بنا ایجاد شده و امکاناتی چون جاده، آب، برق و گاز نیز برای این مجموعه فراهم شود.
وی نبود دسترسی مناسب به مجموعه برای بازدید گردشگران را از مشکلات کنونی این اثر تاریخی بیان کرد و گفت: با توجه به قرار گرفتن مناره خسروگرد بین ۲ مسیر رفت و برگشت بزرگراه سبزوار - تهران، نیاز است تا بخشی از زمین های این مسیر برای ساخت راه دسترسی تملک شود.
برآبادی همچنین با اشاره به نبود تمایل در سرمایه گذاران بخش خصوصی برای تملک زمین، وجود قوانین سختگیرانه پیش روی تغییر کاربری زمین های اطراف آثار ممتاز تاریخی را از جمله دلایل این وضعیت بنای مزبور عنوان کرد.
مدیر پایگاه میراث فرهنگی سبزوار افزود: برای تامین زیرساخت های اولیه مانند جاده دسترسی، تملک زمین و گرفتن امتیازات و برقراری انشعابات اولیه خدماتی، که سبب ترغیب سرمایه گذاران بخش خصوصی شود، نیاز به اعتبارات مکفی است که باید توسط دولت تامین شود.
وی مرمت، بازپیرایی و استحکامبخشی مناره تاریخی خسروگرد را از جمله اقدامات ادارهکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی برشمرد که در سه نوبت انجام شده است، گفت: چندین بار نیز مرمت های موضعی به دلیل حفاری های غیرمجاز از سوی اداره راه و شهرسازی سبزوار انجام شده است.
برآبادی با بیان اینکه مناره تاریخی خسروگرد از آجر ساخته شده و رویه آن با آجرنمای تراش و قالبزده در اشکال و فرم های متعدد و متنوع زینت یافته است، گفت: خوشبختانه این اثر تاریخی علیرغم قدمت هزار ساله، همچنان سالم برجای مانده و یکی از آثار ارزشمند معماری خراسان محسوب می شود.
وی افزود: در سالیان اخیر گرداگرد این اثر محدوده ای به مساحت یکهزار متر مربع توسط اداره کل میراث فرهنگی تملک و دیوارکشی و نرده گذاری شده است.
مناره خسروگرد که در اصطلاح محلی بدان "میل خسروگرد" هم گفته می شود در ۱۰ کیلومتری غرب شهر سبزوار، در مجاورت روستای "خسروجرد" (معرب خسروگرد) قرار دارد.
این اثر تاریخی ۳۸ متر بلندی دارد که در بالای آن ۲ رشته کتیبه کوفی و تزییناتی لوزی شکل دیده میشود.
مناره خسروگرد از قدیمیترین و مرتفعترین منارههای تاریخی ایران در عهد خود بوده است که به منظور راهیابی کاروانیان در مسیر جاده تاریخی "ابریشم" ساخته شده و همچون فانوس دریایی در دل کویر، نقش راهنمای کاروانیان را بر عهده داشتهاست.
سبزوار واقع در ۲۳۰ کیلومتری غرب مشهد، از شهرهای تاریخی و بزرگ خراسان رضوی با بیش از ۹۰۰ اثر تاریخی و فرهنگی است که تاکنون افزون بر ۱۶۰ اثر تاریخی، طبیعی و ناملموس آن به ثبت ملی رسیده است.