به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا از مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری، نرم‌افزار اسکادا که در حوزه جمع‌آوری داده‌های صنعتی، ثبت، کنترل، پردازش و داده‌کاوی مورد استفاده قرار می‌گیرد و یکی از محصولات راهبردی در حوزه کنترل و هوشمندسازی زیرساخت‌های انرژی به شمار می‌رود، کاربردهای مهمی در صنایع و خطوط انتقال انرژی دارد.
متخصصان یک شرکت دانش‌بنیان موفق شده‌اند با بومی‌سازی نمونه‌ای از این سامانه، ضمن رفع نیاز صنایع و زیرساخت‌های حوزه انرژی، زمینه‌ساز میلیون‌ها دلار صرفه جویی ارزی و ایجاد اشتغال مستقیم و غیر مستقیم شوند.
حسن عزیزی مدیرعامل شرکت دانش بنیان سازنده سامانه اسکادا گفت: این سامانه ابزاری برای پایش و کنترل ابزار اتوماسیون زیردست به صورت جامع و یک‌پارچه توسط مدیران و اپراتورهای یک مجموعه است. به‌عنوان مثال، در شبکه توزیع برق یا گاز در سطح یک استان، مدیران مجموعه نیاز دارند تا به صورت بلادرنگ از وضعیت تمامی سیستم‌های انتقال، عملکرد صحیح یا ناصحیح دستگاهها، قطعی، مصرف و فشار وارد بر شبکه آگاهی داشته باشند و در صورت نیاز، بعضی از سیستم‌ها را از راه دور خاموش یا روشن کنند. این کار با جمع‌آوری و ذخیره اطلاعات از کنترل‌کننده‌ها از جمله PLC و RTU از راه دور و نمایش آن در یک رابط گرافیکی انسانی میسر است. این مجموعه کارها، توسط نرم‌افزار اسکادا انجام می‌شود.
وی با اشاره به استفاده از این سامانه نرم‌افزاری در فرآیند اتوماسیون، پایش و کنترل شبکه‌های پیچیده صنایع تولید و توزیع آب، برق، گاز و همچنین کارخانه‌های مختلف، افزود: سامانه بومی اسکادا، شامل مجموعه عظیمی از ماژول‌های نرم‌افزاری است که در جهت کاربری هرچه بیش‌تر و بهتر در صنایع مختلف توسط متخصصان شرکت هوش داده هدف توسعه داده شده است.
به گفته مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان هوش داده هدف، ساخت تجهیزات و تولید نرم افزار اسکادا با پیچیدگی های فنی خاص از اهمیت امنیتی بالایی برخوردار است. با توجه به تحریم ها و نیز با توجه به احتمال حملات سایبری، تولید این تجهیزات و نرم افزارها که در زیر ساخت های حیاتی کشور مورد استفاده قرار می‌گیرند، اهمیت بسیار بالایی دارد. وی افزود:با توجه به استفاده از این تجهیزات در زیرساخت های حیاتی کشور، احتمال خرابکاری و نفوذ از تجهیزات خارجی بسیار بالا می‌رفت که این اتفاق، متخصصان شرکت را بر آن داشت تا نمونه ایمن و بومی این سامانه را طراحی و تجاری‌سازی کنند.
عزیزی از امنیت، به همراه پشتیبانی و توسعه‌پذیری به عنوان مهم‌ترین ویژگی‌های سامانه بومی اسکادا یاد کرد و افزود: این سامانه با استفاده از پروتکل‌های صنعتی استاندارد و ایمن با تجهیزات و سخت‌افزارها از طریق بستر ارتباطی شبکه ارتباط برقرار می‌کند، داده دریافت کرده و اطلاعات لازم را به آن‌ها می‌دهد. وی با بیان این‌که نرم افزار بومی اسکادا تمام مجوزهای امنیتی را در کشور دریافت کرده است افزود: این شرکت مجوز تولید بار اول را از کارگروه تولید بار اول معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری اخذ کرده است.
این فعال حوزه دانش‌بنیان با بیان این‌که با استفاده از نرم افزار اسکادا ساخت این شرکت دانش‌بنیان ضمن صرفه جویی انرژی، صرفه جویی ارزی نیز محقق می‌شود، ادامه داد: محصول ساخت این شرکت، در حدود یک پنجم قیمت نرم افزار مشابه خارجی، پایانه راه دور در حدود یک سوم قیمت رقبای خارجی و نرم افزار مشابه خارجی در حدود پانصد هزار دلار می باشد. محصول اسکادا شرکت ما با قیمت حدود ۱۰۰ هزار دلار عرضه می شود.