به گزارش ایرنا، یکی از آخرین تصاویر منتشر شده از غزه مربوط به زنی است که «یا رب …یا رب» گویان روی ویرانه‌ای راه می‌رود و دست‌هایش را به نشانه کلافگی و سرگردانی در هوا می‌چرخاند.
در همان ثانیه‌های نخست، توجه بیننده به سمت اطراف این زن جلب میشود. در کنار او جوانانی ایستاده‌اند و با موبایل فیلم می‌گیرند. این فیلم هم که به طور گسترده بازنشر شده باید حاصل کار یکی از همین جوانان باشد.
۶ ماه پیش تصور اینکه مردمی گرفتار قحطی و زیر گلوله‌باران، بتوانند با رسانه‌های بزرگ و پرتعداد و ثروتمند اروپایی و آمریکایی که همه آنها حامی رژیم صهیونیستی هستند و خط قرمزشان نقد تل‌آویو است، مقابله کنند بیشتر شبیه یک شوخی بود.
چه شده که اکنون رسانه‌ها و مقامات اروپایی و آمریکایی تل‌آویو را نقد می‌کنند؟ همان‌ها که در همه این سال‌ها هر نقدی به اسرائیل را با برچسب «یهودستیزی» طرد و انگشت‌نما کرده‌اند چرا حالا تن به آتش‌بس دادند بدون آنکه بر نابودی جنبش مقاومت فلسطین (حماس)، پافشاری کنند؟
به طور حتم پاسخ این پرسش «دیپلماسی» نیست چرا که در طول حیات رژیم اسرائیل، دیپلماسی هیچگاه از چارچوب تنگ خود فراتر نرفته است. علت در نکته‌ای ظریف است که رهبر معظم انقلاب در دیدار اسماعیل هنیه بر آن تاکید کردند: «اقدامات تبلیغات و رسانه‌ای مقاومت». این هم چیزی نیست جز همین شیوه خبررسانی جوانان فلسطینی.
شیوه‌نامه منسوخ خبرنویسی
از روزهای نخست حملات رژیم صهیونیستی به غزه که در پاسخ به طوفان الاقصی صورت گرفت، شیوه‌نامه یکسانی میان رسانه‌های عمدتا غربی برای پوشش خبری رویدادهای این باریکه اجرا شد. طبق این شیوه‌نامه، عبارت‌هایی خاص به طور پرتکرار در میان خبرها گنجانده و نقل قول‌ها هم با هدف تغییر محتوای پیام به صورت غیرمستقیم تنظیم می‌شد.
عبارت‌هایی چون «گروه تروریستی حماس»، «عملیات دفاعی اسرائیل پس از حملات مرگبار حماس»، «حمله تلافی‌جویانه اسرائیل علیه گروه تروریستی حماس»، «جنگ اسرائیل و گروه افراطی حماس» در هر خبر بارها ذکر می‌شد. در کنار آن، به به دفعات از عبارت «گروگان» برای اسیران اسرائیلی و واژه «زندانی» یا «زندانی امنیتی» برای اسیران فلسطینی در کنار هم و به تکرار استفاده می‌شد.
هرچند که سیاست غالب مقام‌های اروپایی حمایت از رژیم صهیونیستی است ولی اگر در مواردی انتقادی هم مطرح می‌کردند، جملاتشان به صورت غیرمستقیم نقل می‌شد. به طور مثال آنجا که در نقل انتقاد مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نوشته شد: جوسپ بورل اسرائیل را به «استفاده از گرسنگی مردم به عنوان سلاح متهم کرد.»
طبق روایت این رسانه‌ها، اگر ارتش رژیم اسرائیل حمله‌ای می‌کرد فقط از نیروهای شاخص حماس کشته می‌شدند و در مواردی که شمار زیاد کشته‌شدگان نظامی غیرقابل انکار بود، در ادامه خبر می‌آمد: «بنا به ادعای گروه تروریستی حماس، در این عملیات غیرنظامیان نیز کشته شدند».
هرچند حمله حماس که آنها «مرگبار» می‌خواندند یک هزار کشته داشت و یک روز طول کشید ولی حملات اسرائیل که به گفته آنها «عملیات تلافی‌جویانه» بود، ۶ ماه به طول انجامید و ویرانی گسترده و بیش از ۳۰ هزار شهید داشت؛ با این حال همین عبارات در سابقه همه خبرها استفاده می‌شد.
شهروند خبرنگاران فلسطینی
اما آیا این گستره وسیع خبرنویسی درباره جنگ غزه و حجم بالای اخبار تولیدی رسانه‌های غربی توانست افکار عمومی جهان را شکل دهد و همسو با رژیم صهیونیستی و مخالف حماس و فلسطینیان کند؟ رقیب این رسانه‌ها با بودجه و نیرو و امکانات گسترده، که بود؟
چنین به نظر می‌رسد که در مقابله با این محدودیت‌ها و روایت‌های یکسویه، پدیده «شهروند خبرنگار» در این باریکه گسترش یافته است. این را می‌توان از حجم بالای عکس‌ها و تصاویر غزه در شبکه‌های اجتماعی دریافت. در شرایطی که رژیم اسرائیل در راه ارسال خبرهای غزه مانع‌تراشی می‌کند و بارها اینترنت این باریکه را هم قطع کرده است، اراده مردم غزه مسیر متفاوت اطلاع‌رسانی را گشود.
روزهای نخست حملات اسرائیل به غزه، شبکه‌های اجتماعی مملو از عکس‌ها و تصاویری بود که خبرنگاران و عکاسان حرفه‌ای فلسطینی منتشر می‌کردند. اغلب آنها برای رسانه‌هایی کار می‌کردند که برای انتشار محتوای ضد اسرائیلی محدودشان می‌کرد ولی محدودیت‌ها را از طریق شبکه‌های اجتماعی دور می‌زدند. اکنون و با گذشت ۶ ماه از حملات اسرائیل و قتل عام فلسطینیان، نوجوانان هم دوربین به دست شده‌اند.
فصل جدید در اطلاع‌رسانی
اگر پس از ۶ ماه با وجود اصرار اسرائیل به ادامه قتل عام فلسطینیان، شورای امنیت قطعنامه‌ای برای آتش‌بس فوری در غزه تصویب کرد؛ علتش را بیش و پیش از هر چیز باید در همین رفتار مردم غزه جست‌وجو کرد. آنها زیر گلوله باران و تحت فشار قحطی و تبلیغات غربی راه خود را برای اطلاع‌رسانی باز کردند.
عکاسانی که خبر ویرانی خانه و شهادت عزیزانشان را می‌دادند و ساعتی بعد دوربین یا موبایل به دست از زخمیان و آوارگان و مراسم تدفین تصویربرداری می‌کردند و در نتیجه جریانی به راه انداختند که شیوه همیشگی رسانه‌های غربی را منسوخ کرد و فصل جدیدی در اطلاع‌رسانی گشود.
قرار بود پیام رسانه‌های غربی را مردم فلسطین بشنوند ولی در حقیقت پیام فلسطینیان به مردم اروپا و آمریکا رسید و فشار آنها و انتقادشان از دولتمردان غربی به انتقادها از عملکرد اسرائیل و حمایت از آتش‌بس انجامید.
تبلیغات غربی به لحاظ سیاسی هم تاکنون بی‌اثر بوده است. در شرایطی که اسرائیل و تشکیلات خودگردان و اروپا و آمریکا از تغییر دولت در غزه سخن می‌گویند، نظرسنجی‌ها از محبوبیت حماس در میان مردم این باریکه حکایت می‌کند. این را یک دیپلمات رژیم صهیونیستی نیز در تریبونی جهانی اذعان کرد.
گیلعاد آردان سفیر اسرائیل در سازمان ملل هنگامی که می‌خواست در نشست شورای امنیت برای بررسی قطعنامه آتش‌بس، ریاض منصور نماینده تشکیلات خودگردان فلسطین را تحقیر کند، به او گفت: تو نماینده همه مردم فلسطین نیستی، آنها تو را انتخاب نکرده‌اند. حماس همچنان در میان مردم آن منطقه محبوبیت زیادی دارد.
مدیریت هوشمند میدانی حماس
اما با همه بهای سنگینی که خبرنگاران و شهروند خبرنگاران فلسطینی در ثبت مستندات جنگی و روشنگری حقایق می‌پردازند تا جهان متوجه شود که چه جنایاتی در غزه در حال وقوع است، نباید از نقش مدیریت هوشمند میدانی حماس غافل شد.
امروزه و در زمانه‌ای که همه فعالیت‌های نظامی و غیرنظامی متکی به ابزارهای هوشمند است، حماس با توجه به مشکلات امنیتی استفاده از این ابزارها، تمامی فعالیت‌های خود را با تلفن‌های سیمی و جلسات حضوری پیش می‌برد و یکی از دلایل تعداد پائین شهدای نظامی حماس در برابر نظامیان ارتش رژیم صهیونیستی همین ردیابی نشدن رزمندگان آنها است.
همچنین با وجود به کارگیری تجهیزات مبتنی بر هوش مصنوعی برای کنترل غزه، رزمندگان حماس توانسته‌اند این فناوری را فریب دهند.
درحالیکه صهیونیست‌ها پس از تهاجم ۱۱ روزه به غزه در سال ۲۰۲۱ که منجر به آواره شدن ۹۱ هزار فلسطینی و شهادت ۲۶۰ تن از آنها شد از هوش مصنوعی به‌عنوان یک نیروی مضاعف نام برده بودند، اما اکنون با گذشت تقریبا بیش از ۲ سال از آن زمان این فناوری دیگر کارآمد ظاهر نشده است.
صهیونیست‌ها که ۲ سال پیش اعلام کرده بودند با استفاده از فناوری هوش مصنوعی توانسته‌اند به اهداف مد نظر خود دست پیدا کنند اما ناتوانی این سیستم‌های نوین در مطلع کردن نظامیان اشغالگر پیش از شروع عملیات حماس در هفتم اکتبر، شوک بزرگی به سیستم امنیتی و اطلاعاتی صهیونیست‌ها وارد کرده است.
حال به‌نظر می‌رسد این ناتوانی بزرگ امنیتی و اطلاعاتی، سال‌ها سوژه بحث، مطالعه و تحلیل کارشناسان و حتی مردم عادی خواهد بود.
درحالیکه اشغالگران صهیونیست به طور علنی اعلام کرده‌اند که میلیاردها دلار برای گردآوری داده‌های اطلاعاتی در نوار غزه از طریق شنود تلفن همراه، دسترسی به ایمیل و پیامک‌ها هزینه کرده‌اند، بدیهی است که حماس با شناخت از عملکرد هوش مصنوعی تلاش کند تا آن را فریب دهد.
اما از همه اینها که بگذریم باید توجه داشت که رزمندگان حماس و جهاد اسلامی برای رضای خدا، دفاع از وطن خود و حقی که از آنها غصب شده، می‌جنگند و به همین دلیل است که آنها شجاعانه و دلیرانه در میدان مبارزه می‌کنند و با ارده‌ای قوی به سوی پیروزی و شکت صهونیست‌ها پیش می‌روند.