به گزارش خبرنگار موسیقی ایرنا، حضرت امام خمینی (ره) بنیانگذار و رهبر کبیر انقلاب اسلامی، سال ۱۳۵۸ (رمضان ۱۳۹۹ قمری) آخرین جمعه ماه مبارک رمضان را به عنوان روز جهانی قدس نامگذاری کردند تا مرحله جدیدی در همبستگی با مساله فلسطین و مبارزه ملت فلسطین در سایه بیداری ملت‌های مسلمان و آزادیخواه در منطقه و جهان در برابر صهیونیست‌ها و استکبار جهانی آغاز شود و امروزه علاوه بر ایران، در کشورهای مختلفی از جهان، راهپیمایی و مراسم روز قدس برگزار می‌شود.
نامگذاری این روز در ۴۴ سال گذشته با حمایت بسیاری از روشنفکران مواجه بوده است و هنرمندان بسیاری در جهان در حوزه‌های سینما، هنرهای نمایشی، تئاتر و هنرهای تجسمی به خصوص در حوزه موسیقی با هر عقیده سیاسی و مذهبی آثاری را با شعارهای «نه به جنگ و صلح طلبی» در حمایت از مردم مظلوم فلسطین ساختند، اجرا کردند و با آرمان‌های آنان همراه شدند و اعلام انزجار خود را نسبت به رژیم صهیونیستی اعلام کردند و حتی در مواردی توانستند تاثیرگذاری بیشتری به خصوص در نسل جوان داشته باشند.
راجر واترز آهنگساز، نوازنده گیتاربیس انگلیسی و خواننده سابق گروه «پینک فلوید»، یاسین السلمان رپر عراقی- کانادایی مشهور به «نارسی»، گوردن متیو سامنر خواننده راک انگلیسی معروف به «استینگ»، ماهر زین خواننده لبنانی، امیر عید خواننده مصری و جولیا پطرس خواننده مسیحی لبنانی از جمله هنرمندانی هستند که آثاری را در حمایت از مردم فلسطین اجرا کردند، قطعه «تلک القضیه» امیر عید درباره تجاوز اسرائیل به نوار غزه و تعصب غرب نسبت به اشغالگری در یک جشنواره فیلم معتبر مصری اجرا شد و تاکنون میلیون‌ها بار در فضای مجازی دیده شده است. قطعه «وین الملایین» به خوانندگی پطرس که با صراحت به مقاومت فلسطین و مقاومت لبنان در برابر رژیم اسرائیل اشاره می کند به زبان‌های مختلفی بازخوانی شده است.
راجر واترز همواره حضور فعالی در جریان‌های سیاسی و فرهنگی داشته و از خوانندگان سرشناس حامی مردم فلسطین است، وی تاکنون کنسرت‌های متعددی برای حمایت از فلسطین برگزار کرده است و سال ۲۰۰۶ به درخواست فلسطینی‌ها کنسرت خود در تل آویو، پایتخت اسرائیل را لغو کرد. وی سال ۲۰۱۰ قطعه «پیروز خواهیم شد» را برای حمایت از فلسطینیان منتشر کرد.
واترز سال ۲۰۲۱ اسرائیل را به اخراج اجباری در شیخ جراح محکوم کرد. این نوازنده، اسرائیل را مسئول دانست و به ویژه در ویدئویی که در توییتر منتشر کرد، به حمایت جو بایدن رئیس جمهور آمریکا از اسرائیل پرداخت و گفت که حمایت از اسرائیل از «اخراج نسل کشی مردم از خانه‌هایشان» حمایت می‌کند.
سامی یوسف خواننده، آهنگساز، ترانه‌سرا و تهیه‌کننده ایرانی-بریتانیایی نیز که از مضامین اجتماعی و انسان دوستانه در آثار خود استفاده می‌کند، سال ۱۳۸۷ قطعه «فلسطین جاویدان» را در اعتراض به حمله اشغالگران رژیم صهیونیستی به غزه منتشر کرده است. یوسف سال ۱۳۹۴ به مناسبت ماه مبارک رمضان به دعوت شهرداری شهر ناصره در فلسطین کنسرتی را در این شهر برگزار کرد.
خوانندگان و آهنگسازان ایرانی نیز پیش‌تر از هنرمندان سایر کشورها، آثار قابل توجهی را در قالب گفتمان مقاومت و حمایت از مردم مظلوم فلسطین ساختند و اجرا کردند. در سال‌های اخیر نیز نهادها و سازمان‌های مختلفی همچون مرکز موسیقی و سرود سازمان صدا و سیما، حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی، سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران و مرکز آوای انقلاب اسلامی (مأوا) حضور فعالی در این حوزه داشته و آثار متعددی را به خصوص برای آشنایی نسل جوان با آرمان‌های فلسطین ساختند و منتشر کردند که به بعضی از این آثار می‌پردازیم.
«همپای جلودار»/ این خانه از دشمن بگیرید!
قطعه «همپای جلودار» یکی از ماندگارترین آثار موسیقی با موضوع مظلومیت فلسطین اشغالی است، این قطعه دهه ۶۰ با ترانه‌ای از زنده یاد حمید سبزواری، آهنگسازی و خوانندگی حسام‌الدین سراج و دکلمه زنده یاد فرج‌الله سلحشور در قالب آلبوم «نینوا ۱» منتشر شد.
زنده یاد سبزواری در شعر «همپای جلودار» به خوبی وضعیت مردم مظلوم کشورهای منطقه به ویژه مردم فلسطین را با زبان شعر به تصویر کشیده است. این شاعر معتقد بود که سرنوشت مردم فلسطین در گرو بیداری جهان اسلام و مسلمانان کشورهای جهان است و اگر برای از بین بردن این غده سرطانی همتی چاره ساز از سوی مسلمانان جهان صورت نگیرد، رژیم صهیونیستی قصد سایر مناطق و کشورهای اسلامی را خواهد کرد.
در بخشی از شعر قطعه «همپای جلودار» آمده است: «فرمان رسید: این خانه از دشمن بگیرید!/تخت و نگین از دست اهریمن بگیرید!/یعنی کلیم، آهنگِ جان سامری کرد/ای یاوران! باید ولی را یاوری کرد». برای شنیدن قطعه «همپای جلودار» اینجا مراجعه کنید.
«مسجد الاقصی» و «نفرین به تو تندیس آزادی»
زنده یاد اسفندیار قره باغی از خوانندگان موسیقی کلاسیک، آهنگساز و از بنیاگذاران سرودهای انقلابی در ایران، ملقب به «صدای انقلاب» و خواننده سرود حماسی «آمریکا ننگ به نیرنگ تو» نیز آثاری را در حمایت از مردم مظلوم فلسطین در برابر رژیم صهیونیستی منتشر کرده است.
قره باغی سرود «مسجد الاقصی» را با شعری از زنده یاد حمید سبزواری، آهنگسازی مهیار فیروزبخت و تنظیم حسین یوسف زمانی با همراهی گروه کُر صدا و سیما خوانده است. شاعر این اثر، در شعر خود، به ایجاد امید و انگیزه در دل مردمان فلسطین و لبنان می‌پردازد. نزدیک بودن به پیروزی و نابودی دشمن، از دیگر مواردی است که در شعر این سرود به آن پرداخته شده است.
همچنین نماهنگ «نفرین به تو تندیس آزادی» با شعری از رضا شیبانی، آهنگسازی غلامرضا میرزاده، چشمه خاور و خوانندگی اسفندیار قره باغی در دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب ـ تبریز تهیه و منتشر شده است. برای دیدن نماهنگ اینجا مراجعه کنید.
«دیده بگشا» تا «کابوس صهیون»
قطعه «دیده بگشا» از آلبوم «ماه غریبستان» با شعری از محمدعلی معلم دامغانی، آهنگسازی علیرضا کهن دیری و خوانندگی محمد اصفهانی دهه ۸۰ منتشر شد، این قطعه گرچه فضای معنوی و مذهبی درباره حضرت علی(ع) دارد اما محتوای آن با اتفاقات و حوادث فلسطین اشغالی ممزوج شده است. این قطعه پیش از گنجاندن در آلبوم، در روزهایی که مردم غزه زیر حملات وحشیانه اسراییلی‌ها قرار داشتند در قالب نماهنگ به دفعات از شبکه‌های تلویزیون به روی آنتن رفت.
محمدعلی معلم دامغانی درباره سرودن شعر قطعه «دیده بگشا» گفته است: «سال‌ها بود که در آرزوی سرودن شعری برای مولای متقیان روزگار را سپری کرده بودم و هنوز آنچه در ذهن داشتم به صفحات کاغذ منتقل نشده بود. در ابتدای این ماه از مولا مدد خواستم تا زمینه‌های سرودن شعر در رثای ایشان به صفحه‌های شلوغ ذهنم خطور کند. آن سال ماه رمضان با اتفاقات و فجایع جنایتکارانه صهیونیست‌ها در غزه مصادف شده بود. وقتی چهره مردم مظلوم غزه و رنج‌های آنها را می‌دیدم برایم بسیاردرد آور بود و با خودم فکر می‌کرد واقعاً اگر مولای متقیان و پرهیزکاران حضرت علی (ع) در میان ما بودند در برابر این همه ظلم و تعدی به مردم مظلوم و بی‌دفاع غزه چه برخورد و واکنشی نشان می‌دادند. ذهن من با این مطالب و حواشی مظلومیت‌های مردم غزه پر شده بود. شب شهادت حضرت علی (ع) فرا رسید و زمینه‌های روشنی از پیدایش اولین ابیات شعر در من جوشیدن گرفت. بخشی از اشعار به ذهنم متبادر شد ولی به نقطه پایانی شعرم نرسیدم. مدتی گذشت و پس از ماه مبارک رمضان در شرایطی زیبا سایر ابیات هم در ذهنم تداعی شد. «ماه غریبستان» شعری در رثای مهربانی‌های حیدر کرار علی مرتضی (ع). راستی که اگر ایشان در میان ما بودند هرگز هیچ فردی جرات تضییع حق دیگری را به خود نمی‌داد.»
همچنین آثار «فلسطین تنها مانده»، «شیطان»، «پرنده‌های بی‌آشیان» و «انتفاضه» با خوانندگی رشید وطن دوست، «یا ارضنا» «مناره القدس» و «قصیده فلسطین» با خوانندگی جواد یادگاری، «الهی» با خوانندگی حسام لرنژاد، «برادر فلسطینی»، «فلسطین»، «آوازهای زخمی»، «کابوس صهیون» با خوانندگی محمد عبدالحسینی در سبک کلاسیک ایرانی ساخته و بعضی از آنها به صورت ارکسترال اجرا شدند.
«ناصریا» تا «بمب بارون»
خوانندگان موسیقی پاپ نیز در دهه‌های اخیر آثاری را در اعتراض به اقدامات رژیم صهیونیستی در فلسطین اشغالی ساخته و منتشر کردند. زنده‌یاد ناصر عبداللهی خواننده و آهنگساز موسیقی پاپ از هنرمندان دغدغه‌مندی بود که سعی داشت همسو با رویدادهای اجتماعی و سیاسی آثاری را منتشر کند، قطعه «ناصریا» از آثار این خواننده فقید است که سال ۱۳۷۶ ساخته و اجرا شد.
شعر «ناصریا» به گویش بندری است و به گفته عبداللهی هدف از ساخت آن اعتراض بر ضد ستم در جهان و نیز همدردی با ستمدیدگان جهان بوده است. بر اساس متن شعر «ناصریا» اگر کسی قصد یاری ستم دیده‌ای را داشته باشد پس از تحمل سختی بسیار و دشواری‌های این راه، در پایان پیروز خواهد شد. این اثر در سال‌های گذشته از شبکه‌های مختلف صدا و سیما پخش و به شهدای حزب الله لبنان، فلسطین و غزه تقدیم شده است.
قطعه «یه مسجد» (یه مسجد، وسط دو تا مثلث اسیره / یه کودک، زیر چکمه سیاهی می‌میره) با ترانه‌ای از مهدی شادمانی، آهنگسازی مهرداد نصرتی و خوانندگی امیر تاجیک دهه ۸۰ ساخته شد و به عنوان یکی از آثار ماندگار پاپ مرتبط با روز جهانی قدس و حمایت از مردم فلسطین شناخته می‌شود.
در توضیح این اثر آمده است: «در روزهایی که اسراییل، غزه را زیر بمباران خود قرار داده بود، این قطعه در کوتاه‌ترین زمان ممکن (۲۴ ساعت) تهیه، تولید و اجرا شد و بلافاصله به روی آنتن رفت و توانست نظر خیل عظیمی از مخاطبان را به سوی خود جلب کند. شعر این قطعه به صورتی صریح از ظلمی که در دهه‌های اخیر بر مردم غریب فلسطین توسط اسراییل روا داشته شده است، سخن می‌گوید. همچنین نماهنگی نیز برای این قطعه تولید شد که در سال‌های ابتدایی دهه ۱۳۸۰ از طریق رسانه ملی پخش شد.»
محسن چاوشی خواننده و آهنگساز از هنرمندان دغدغه‌مندی است که سعی می‌کند در بزنگاه‌های تاریخی آثاری را منتشر کند. قطعه «فلسطین» با ترانه‌ای از امیر ارجینی در آلبوم «متاسفم» از آثار این خواننده پاپ با موضوع فلسطین است، شاعر در این اثر ماجرای اشغال فلسطین توسط رژیم صهیونیستی را روایت می‌کند و چاوشی نیز در ابتدا با نوحه‌سرایی از غم مردم فلسطین شکایت می‌کند و دعا می‌کند که هر چه زودتر ظلم و ستم از این سرزمین برود.
قطعه‌های «فرزندان صبح» با ترانه‌ای از محسن زارع، آهنگسازی و خوانندگی حمید حامی، «گله کرکس‌ها» با خوانندگی محسن یگانه از آلبوم «ته خط»، «طعم زیتون» با شعر عبدالجبار کاکایی، آهنگسازی و تنظیم فرهاد برنجان و «فرزند تنهای فلسطین» با شعر مهسا موسوی و آهنگسازی محمدرضا چراغعلی و خوانندگی نیما مسیحا، «قدس» «می‌کُشیم» و «بدون مرز» به خوانندگی حامد زمانی و «بمب بارون» با ترانه‌ای از حسین صفا و خوانندگی شهاب رمضان از دیگر آثار خوانندگان پاپ در دفاع از مردم مظلوم فلسطین هستند.
اجرای آثار موسیقایی ۳ زبانه
همچنین در سال‌های اخیر تولید و انتشار قطعه‌های سه زبانه؛ فارسی، عربی و انگلیسی از سوی هنرمندان مورد توجه قرار گرفته است. مدیریت موسیقی سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران سال ۱۴۰۱ به مناسبت گرامیداشت چهل و سومین سالگرد روز جهانی قدس، نماهنگ سه زبانه «قدس ای یقین» را با آهنگسازی محمدرضا عقیلی در سه بخش فارسی، عربی و انگلیسی تهیه، تدوین و منتشر شده است. بخش فارسی این نماهنگ با شعری از علی‌محمد مؤدب با صدای عارف علیزاده، بخش عربی با شعر و صدای مرتضی حیدری آل کثیر و بخش انگلیسی این اثر با شعر و صدای وهاب ابراهیمی اجرا شده است.
فرهنگسرای رسانه با مشارکت رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در سوریه به مناسبت روز جهانی قدس نماهنگ «قدس ضربان قلب ماست» را به سه زبان فارسی، عربی و انگلیسی تولید و منتشر کرده است. در این اثر، مظلومیت مردم فلسطین و دشمنی رژیم صهیونیستی به شیوه‌ای هنرمندانه بیان شده است. امیرحسین سمیعی آهنگساز و خواننده بخش فارسی، عبدالرضا هدایتی خواننده بخش عربی و وهاب عربی خواننده بخش انگلیسی این اثر هستند.
همچنین نماهنگ و تک آهنگ سه زبانه «غزه» با اشعار مرتضی حیدری آل‌کثیر (بخش عربی)، قاسم صرافان (بخش فارسی)، محمد عباسیان (بخش انگلیسی)، آهنگسازی و میکس و مسترینگ امید رهبران و خوانندگی محمد قندولی (بخش عربی)، محسن توسلی (بخش فارسی) و هادی چتیلا (بخش انگلیسی) و پیام طونی ارکستر زهی تولید سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و قطعه موسیقی سه زبانه «خانه اجدادی» را با اشعاری از رضا یزدانی، مرتضی حیدری آل کثیر و وهاب ابراهیمی، آهنگسازی امیرحسین سمیعی و تنظیم علی مهربانی سال ۱۴۰۰ به مناسبت روز جهانی قدس با مشارکت اتحادیه بین‌المللی سازمان‌های غیردولتی حامی حقوق فلسطین منتشر شدند.
نماهنگ‌های «یوم‌الانتقام» با شعر سروده مصطفی باغبانی و صدای ابوذر روحی مداح اهل بیت(ع) و «مثلا جنگ نیست» با صدای عبدالرضا هلالی به همت مرکز رسانه‌ای نهضت سازمان تبلیغات اسلامی، نماهنگ و تک‌آهنگ «خونه» با شعر و ملودی میلاد عرفان پور، خوانندگی امیرحسین سمیعی و تنظیم مجتبی ابوالقاسم پور تولید مرکز موسیقی حوزه هنری، نماهنگ «قدس شریف» با شعری از علیرضا قزوه و آهنگسازی فریدون ناصری به همت مرکز موسیقی رسانه ملی و خانه تولیدات جوان مرکز سیمرغ معاونت سیما و قطعه «طوفان الاقصی» با شعر علیرضا قزوه، آهنگسازی فرهاد برنجان به خوانندگی فریدون بیگدلی تولید مرکز شعر، موسیقی و سرود صدا و سیما و نماهنگ «باهم مثل هم» به خوانندگی حامد علیزاده منتشر شدند.
نماهنگ «القدس لنا» با شعری از قاسم صرافان، مرتضی حیدری آل کثیر، آهنگسازی و تنظیم شروین معینی، خوانندگی مُجال (مجتبی الله وردی)- رپر انقلابی با همراهی گروه کُرال موج به سرپرستی افشین کردستانی با زیرنویس زبان‌های عربی و انگلیسی، نماهنگ و تک آهنگ «حریفت منم» با شعر و خوانندگی محمد اسداللهی و همراهی گروه سرود «ساکنان آسمان» پیشوا و «قلب‌های بی‌قرار» کرج و تنظیم احسان جوادی، نماهنگ‌های «منجی العالم» با شعر قاسم صرافان و سید مرتضی حیدری آل کثیر، آهنگسازی و تنظیم شروین معینی، خوانندگی مُجال و همراهی گروه سرود زهراییون اهواز و «انا قادمون» روایتی حماسی از کشورهای کوی مقاومت برای ملت فلسطین با شعری از احمد محیدلی، خوانندگی علی اسدی از عراق، عاصم سکر از سوریه، محمد محیدلی از لبنان، عبدالسلام القحوم از یمن، احمدالعقاد از فلسطین و حسن خانچی از ایران تولید مرکز موسیقی مأوا-سازمان هنری رسانه‌ای اوج از دیگر آثار در این حوزه هستند.
نماهنگ‌ها و تک آهنگ‌های «رجز طوفان» با شعر افشین علا، آهنگسازی و خوانندگی امیر حقیقت، تنظیم سیدحسین موسوی، «رجزخون» با شعر فائزه امجدیان، آهنگسازی شروین معینی و خوانندگی غلامرضا صنعتگر به همت مرکز موسیقی حوزه هنری منتشر شدند.
همچنین قطعه «صبح فردا» با شعری از مجید تال، آهنگسازی و خوانندگی غلامرضا صنعتگر و تنظیم ارشیا صنعتگر با موضوع عملیات طوفان‌الاقصی و پاسداشت مقاوت و ایثار فلسطینیان ساکن نوار غزه توسط موسسه فرهنگی هنری اندیشه شهید آوینی منتشر شده است.
به گزارش ایرنا، امروز- جمعه- ۱۷ فروردین مصادف با آخرین جمعه ماه مبارک رمضان راهپیمایی روز جهانی قدس با شعار «از طوفان الاقصی تا طوفان الاحرار» برگزار می‌شود.
گروه‌های مقاومت فلسطین ۱۵ مهرماه ۱۴۰۲ برابر با هفتم اکتبر ۲۰۲۳، عملیات «طوفان الاقصی» را از غزه (جنوب فلسطین) علیه مواضع رژیم صهیونیستی اسرائیل آغاز کردند که سرانجام پس از ۴۵ روز نبرد و درگیری، سوم آذرماه ۱۴۰۲ (۲۴ نوامبر ۲۰۲۳) آتش بس موقت چهار روزه یا همان وقفه برای تبادل اسرا میان حماس و رژیم صهیونیستی برقرار شد.
این وقفه در جنگ، هفت روز ادامه یافت و سرانجام صبح جمعه ۱۰ آذر (اول دسامبر ۲۰۲۳) آتش‌بس موقت به پایان رسید و رژیم اسرائیل حملات علیه غزه را از سرگرفت. این رژیم برای تلافی حملات «طوفان الاقصی»، جبران شکست خود و توقف عملیات مقاومت، با حمایت آمریکا و برخی از کشورهای غربی، گذرگاه‌های نوار غزه را بسته و در حال بمباران این منطقه است.
همزمان با آغاز عملیات طوفان الاقصی تاکنون ۳۳ هزار و ۳۷ فلسطینی در غزه شهید و ۷۵ هزار و ۶۶۸ نفر دیگر مجروح شدند. حمایت امنیتی و نظامی غرب به ویژه ایالات متحده آمریکا از اسرائیل به بهانه دفاع از خود، عملا چراغ سبز و مجوزی به این رژیم برای کشتار بی‌رحمانه کودکان و زنان فلسطینی است.