به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا از دانشگاه تهران، سید محمد مقیمی در شورای سیاستگذاری نخستین کنگره بین‌المللی قرآن و علم که قرار است در روزهای ۳۰ و ۳۱ اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ با حضور اندیشمندان داخلی و خارجی در تالار علامه امینی دانشگاه تهران برگزار شود، گفت: «نقش قرآن در علم»، «علم و الهام از قرآن»، «قرآن و شبهات علمی»، «قرآن و علم و فناوری‌های نوین»، «قرآن، عقلانیت و ارزش‌های اخلاقی» و «علم و حکمت قرآنی» محورهای اصلی کنگره را تشکیل می‌دهند.
رییس دانشگاه تهران با تاکید بر ایجاد بستر مناسب و فضای باز برای تبیین تعامل قرآن و علم از سوی دانشمندان و محققان علوم مختلف، توضیح داد: یک محقق ممکن است بر اساس فهم خود از قرآن و آیه‌های قرآنی، یک موضوع علمی و برخی نظریه‌ها را با آیات قرآن بررسی کند، اما ممکن است در دنیای علم، آن موضوع یا مفروضه تغییر کند یا رد شود. در این میان برخی شبهه‌افکنان منتظر می‌مانند تا یک نظریه علمی که بر اساس ذوق یک دانشمند از علوم غیردینی، با یک نشانه از آیات الهی انطباق‌پذیر شده است، توسط یک نظریه علمی جدیدتری باطل شود تا پس از باطل شدن آن نظریه، ابطال‌پذیری آیات الهی را نتیجه‌گیری کنند.
وی خاطرنشان کرد: نباید با وجود این شبهه‌افکنی‌ها، خدشه‌ای به جایگاه قرآن وارد شود. ما معتقد هستیم فهم بشر از قرآن در آن دوره زمانی است که می‌تواند به کار بشر بیاید. با وجود اینکه ممکن است علم تغییراتی کند، باید این فضا را ایجاد کنیم که اساتید نوآوری‌هایی داشته باشند و اجازه دهیم فهم خود را از قرآن تبیین کنند. ممکن است یک دانشمند و اندیشمندی پیدا شود و فهم خود را راجع به نظریاتی که درباره طبیعت مطرح است، از قرآن بیان کند و بعد از مدتی همان نظریه علمی تغییراتی پیدا کند. باید مراقب باشیم که این تغییر نظریه علمی نتواند بر روی اصل قرآن خدشه‌ای وارد کند؛ بنابراین این تطبیق‌پذیری باید با احتیاط فراوانی صورت گیرد.
رییس دانشگاه تهران با اشاره به اینکه پیش‌نشست‌های این کنگره از شش ماه قبل در دانشگاه‌های مختلف کشور برگزار شده است، گفت: آخرین پیش‌نشست کنگره اسفند ماه به میزبانی دانشگاه تهران و با حضور قرآن‌پژوهان و شخصیت‌های علمی از تخصص‌های مختلف برگزار شد و پیش‌نشست‌های دیگری نیز در دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه علوم پزشکی و دانشکده‌های مختلف دانشگاه تهران خواهیم داشت.
وی با تاکید بر نهایی کردن دعوت از اساتید بین‌المللی در حوزه قرآن و علم برای سخنرانی حضوری و مجازی در مراسم افتتاحیه و اختتامیه و نشست‌های تخصصی کنگره، به همکاری مشترک دانشگاه تهران و دانشگاه علوم پزشکی تهران در برگزاری رویدادهای بین‌المللی اشاره کرد و افزود: دانشگاه تهران و دانشگاه علوم پزشکی تهران فعالیت‌های بین‌المللی مشترکی را رقم زده‌اند که یک نمونه آن برگزاری جشنواره بین‌الملل مشترک بین دانشگاه تهران و دانشگاه علوم پزشکی تهران است.
بر اساس این خبر، حجت‌الاسلام و المسلمین عبدالحسین خسروپناه دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز با بیان اینکه باید سه هدف «نشان دادن عقلانیت و انسانیت و جهانی بودن قرآن»، «اثبات تعامل علم و قرآن» و «پاسخ به شبهات تعارض علم و قرآن» در این کنگره مدنظر قرار گیرد، تاکید کرد: علاوه بر دانشمندان علوم پایه، دعوت از دانشمندان و اندیشمندانی که دارای ظرفیت استخراج نظریه اقتصادی و نظریه حکمرانی از قرآن هستند نیز برای ارائه اثر و سخنرانی در کنگره باید مورد توجه قرار گیرند.
حجت‌الاسلام و المسلمین سید سعیدرضا عاملی، رییس دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران نیز درباره مهمانان خارجی کنگره، بیان کرد: ۱۰۰ اندیشمند بین‌المللی از ۴۰ کشور در دهه ولایت در ایران حضور دارند که با حضور در کنگره بین‌المللی قرآن و علم نیز از ظرفیت‌ها و دیدگاه‌های ایشان در موضوع کنگره بهره‌مند خواهیم شد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: اینکه می‌گوییم قرآن و علم، منظورمان الهام از قرآن در علوم است. این کنگره در فضای ملی و بین‌المللی مسیر ایجاد می‌کند بنابراین تعبیر الهام از قرآن را باید برجسته کنیم و علوم را به معنای علوم تجربی، انسانی و اجتماعی در نظر بگیریم.
مهدی گلشنی، عضو شورای سیاستگذاری کنگره بین‌المللی قرآن و علم نیز با بیان اینکه «علم روز متغیر است و نکته‌ای که بزرگان علم می‌گویند این است که علم روز متغیر است و هیچ وقت هم حرف آخر را نمی‌زند.»، گفت: نکته مهمی که کشور ما از آن غافل است تغییر وضعیت دین و فلسفه در سطح سرآمدان در جهان غرب است. اصلاً فلسفه در سطح دانشکده‌های فیزیک مطرح نبود اما اکنون فیزیکدان تراز اول دارد حرف فلسفه را می‌زند و کیهان‌شناس تراز اول می‌گوید الهیات باید چتر الهیات بر سر علم باشد. بنابراین وضعیت بسیار تغییر کرده است و بسیاری از سرآمدان علوم، دلایل شکوفایی تمدن اسلامی را ناظر بر نقش محوری قرآن می‌دانند.
وی افزود: نقش واقعی علم در هستی‌شناسی و معرفت‌شناسی، حرفی است که علمای مهم علوم و زیست‌شناسان تراز اول دارند از آن صحبت می‌کنند. بنابراین پیشنهاد می‌کنم این کنگره در جمع‌بندی پیشنهاد کند که جریان علم در کشور ما و جهان اسلام چگونه باشد. قرآن می‌تواند نقش کلیدی در هدایت‌های کلی علم داشته باشد و این را الان غربی‌ها فهمیده و خیلی از آراءشان به جهان اسلام نزدیک شده است. فلسفه‌ای که در میان فلاسفه تراز اول غرب مطرح است خیلی به فلسفه اسلامی نزدیک شده است ولی این در داخل کشور ما انعکاسی ندارد. در این کنگره باید این پیام را داشته باشیم که اینجا هم حرف‌های تازه‌ای است.
غلامرضا اعوانی، عضو پیوسته فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران در این نشست با بیان اینکه قرآن تبیان همه چیز است و اصول هدایت را در همه زمینه‌ها به صورت خلاصه شده در یک آیه از آیات داریم، گفت: ما باید احیای هدایت الهی قرآن در ارتباط با علم و خود معنای علم در قرآن را مورد توجه قرار دهیم.
قاسم عموعابدینی، معاون آموزشی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری نیز با اشاره به نقش محوری دانشگاه تهران در برگزاری این کنگره بین‌المللی، از گروه‌های علمی و اجرایی دانشگاه تهران که برای برگزاری هر چه باشکوه‌تر و مؤثرتر این کنگره تلاش می‌کنند قدردانی کرد و یادآور شد: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری از شش ماه گذشته فعالیت‌های مربوط به ایجاد فضای مشارکت فراگیر دانشگاه‌های کشور در برگزاری کنگره را دنبال کرده و در زمینه ارتباط گیری با چهره‌های شاخص بین‌المللی از کشورهای مختلف نیز اقدامات مستمری صورت گرفته است.
حسین قناعتی، رییس دانشگاه علوم پزشکی تهران در شورای سیاستگذاری نخستین نخستین کنگره بین‌المللی قرآن و علم با تاکید بر تقویت جنبه بین‌المللی کنگره به منظور اثربخشی بیشتر آن، به آثار اساتید دانشگاه علوم پزشکی تهران در زمینه علم و قرآن اشاره کرد و پیشنهاد کرد نشست‌های تخصصی در حوزه‌های سلامت و قرآن و روانشناسی برگزار شود.
یحیی بوذری‌نژاد، دبیر اجرایی کنگره بین‌المللی قرآن و علم، گزارشی از روند فعالیت‌های اجرایی کنگره و دعوت از اساتید خارجی از کشورهای مختلف ارائه کرد و مقرر شد جمع‌بندی اعضای شورای سیاستگذاری درباره دعوت از شخصیت‌ها و اندیشمندان خارجی با محوریت دکتر محمود واعظی رییس دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران صورت گیرد.
سیدعلی علم‌الهدی، عضو شورای سیاستگذاری کنگره بین‌المللی قرآن و علم از تهیه فهرست ۱۳۰ نفره از اندیشمندان بین‌المللی و اطلاع‌رسانی به ایشان به منظور جلب مشارکت در این کنگره بین‌المللی خبر داد و افزود: گفت‌وگو با این اساتید از شش ماه گذشته آغاز شده است و لازم است علاوه بر نهایی کردن حضور اندیشمندان بین‌المللی در کنگره، از سفرای کشورهای خارجی و رایزن‌های فرهنگی نیز دعوت شود.