به گزارش ایرنا، نمایشگاه «بازگشت؛ عکس‌هایی از زندگی پس از جنگ در سوریه» شامل ۴۹ عکس از آثار امیر رستمی، حامد سوداچی، سعید فرجی، صابر قاضی و میثم ملکی قزوینی روایتگر زندگی مردم سوریه بعد از جنگ، یکشنبه- ۲۶ فروردین ماه- با حضور جمعی از هنرمندان در گالری خانه حوزه هنری انقلاب اسلامی افتتاح شد.
این عکس‌ها، در ابعاد مختلف روی دیوار رفته که هر یک به حال و هوای خاصی از مردم سوریه بعد از جنگ اشاره دارد. یک تصویر از بازی جوانان در زمین فوتبال محله صلاح الدین حلب را روایت می‌کند و عکس دیگری به بازی کودکان با خودروی تخریب شده در جنگ داخلی سوریه اشاره دارد و کمی آن طرف‌تر زندگی مردم در بقایای به جامانده از درگیری‌ها های چند ملیتی را به تصویر کشیده شده است.
امیر رستمی یکی از عکاسان این نمایشگاه است. وی عکاس ۳۵ ساله قزوینی است که بیش از ۱۲ اثرش در نمایشگاه «بازگشت؛ عکس‌هایی از زندگی پس از جنگ در سوریه» روی دیوار رفته است.
رستمی درباره تجربه عکاسی از مردم سوریه گفت: این پروژه با حمایت موسسه بیان آغاز شد و تعدادی از تصویربرداران برای عکاسی از ماجرای بازگشت مردم سوریه به خانه‌هایشان در شرایط بحرانی جنگ عازم شهرهای مختلف سوریه شدند. من هم دو بار در سال‌های ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ به سوریه سفر کردم و هر بار ۴۷ روز در آنجا ماندم.
وی درباره مواجهه با آنچه که در عکاسی از مردم سوریه تجربه کرده است، اظهارداشت: برایم نخستین نکته شوکه‌کننده در سوریه این بود که درصد بسیار کمی از مردم سوری، شیعه هستند و این بدین معنی است که ما به عنوان کشور حامی (چه حمایت استراتژیک و چه حمایت انسانی) فارغ از جنبه‌های عقیدتی برای کمک به مردم این کشور رفته‌ایم و جنگیدیم تا این کشور سقوط نکند و این کار بسیار ارزشمندی است.
آلونکی به نام خانه
این هنرمند عکاس افزود: نکته دیگر در مواجهه با مردم سوریه پاسخی بود که برای این سوال که چرا با این شرایط برگشتند؟ شنیدم. در سوریه خانواده ۱۱ نفره‌ای را دیدم که ۹ فرزند داشت و با سگ و گربه در کوچه‌ای بی‌انتها زندگی می‌کردند. از آنها پرسیدم: «شغلتان چیست؟» مادر خانواده جواب داد: «همسرم کارگره». مجددا پرسیدم «خب با بازگشت اینجا چه می‌کنید؟» جواب داد: «اینجا خانه ماست». در همان لحظه متوجه شدم ما از کنار لفظ اینجا خانه ماست به راحتی می‌گذریم اما آنها آلونکی که تمام ستون‌ها و در و پنجره‌هایش ریخته را خانه خطاب می‌کردند و در آنجا یک امنیت ضمنی دارند. آنها از هر جا به خانه‌شان بر می‌گشتند و می‌گفتند: «اینجا خانه ماست و ما متعلق به اینجا هستیم و نه جای دیگری.»
افتخار کردم که ایرانی‌ام
براساس اعلام روابط عمومی حوزه هنری انقلاب اسلامی، رستمی بیان کرد: نکته دیگر که به واسطه عکاسی در سوریه دیدم این بود که در شهر «معلولا» که شهر مسیحیان سوریه است، چندین کلیسای مهم وجود دارد که مردمش برایشان اهمیت دارد که خود را به آن کلیساها برسانند، وقتی برای عکاسی از کلیسا می‌رفتم، مسیحیان من را دعوت به نوشیدن قهوه می‌کردند. این تعامل برایشان به قدری اهمیت داشت که اگر دعوت قهوه‌خوردن را رد می‌کردم ناراحت می‌شدند.
وی افزود: برای این مسیحیان ایرانیان اهمیت و جایگاه ویژه‌ای دارند و من این موضوع را وقتی متوجه شدم که دلیل اصرار و دعوتشان را پرسیدم و نکته‌ای شوکه‌کننده را درک کردم و آن هم این بود که بومیان شهر «معلولا» معتقد بودند که ایرانیان خونشان روی خاک این سرزمین ریخته شده و با دیگر افرادی که به سوریه آمده‌اند فرق دارند. این نوع نگاه به ایرانیان، باعث افتخارم بود. آنها در شرایط سخت برگشته بودند تا خانه‌هایشان را بسازند و ایرانیان برایشان مردمی قابل احترام و دوست محسوب می‌شوند.
این هنرمند عکاس درباره نمایشگاه «بازگشت؛ عکس‌هایی از زندگی پس از جنگ در سوریه» اظهارداشت: آنچه که در این نمایشگاه به مخاطب ارائه شده گزیده‌ای از تصاویر ثبت شده است که تنوع دید عکاسان را نشان می‌دهد.
میثم ملکی که یکی دیگر از پنج عکاسی است که آثارش در نمایشگاه «بازگشت؛ عکس‌هایی از زندگی پس از جنگ در سوریه» در معرض دید قرار گرفته هم درباره تجربه خود در عکاسی از مردم سوریه اظهارداشت: این نمایشگاه شامل گزیده‌ای از تصاویر عکاسی شده در سال ۱۳۹۷ است که پایان جنگ سوریه و اوایل رجوع مردم سوری به شهرهایشان بود.
وی گفت: عکس‌های من در این نمایشگاه با رویکرد زندگی در کنار جنگ، عکاسی شده و بیشتر مربوط به منطقه فلسطینی‌نشین یرموک است. این منطقه یک میلیون نفر ساکن داشته که با ورود ۳۰۰ داعشی و ایجاد رعب و وحشت در منطقه، مردم را ناگزیر به خروج از یرموک کرده بود به طوری که تکفیری‌ها به راحتی توانسته بودند این منطقه را تسخیر کنند.
ملکی افزود: من برای عکاسی از منطقه فلسطینی‌نشین یرموک رفتم و دیدم افراد به بهانه‌های مختلف به آنجا رجوع می‌کنند. در آنجا دیدم که داعش تمام زندگی مردم را غارت کرده و حتی یک عکس هم از آنها باقی نگذاشته بود و این صحنه‌ای بسیار دردناک برای من به عنوان عکاس بود.
نیاز به ادبیات هنرمندانه‌ای برای برقراری ارتباط
این عکاس اظهارداشت: در این موقعیت باید تمام احساسات، موقعیت و فضا را ثبت می‌کردم چراکه معتقدم بدون نشان دادن ویرانی پس از اشغال، کشورهایی که قصد تسخیر دیگر کشورها را دارند به نگاه و رویکرد خود ادامه می‌دهند. فکر کردم باید در فرمت تصویر وقایع و حقایق ثبت و بازگو شود، من باید عکاسی می‌کردم، فیلمبردار باید با ابزار خود فیلم آن را بسازد، شاعر نسبت به وقایع آن شعر بسراید و موزیسین از شعر شاعر به عنوان محتوای اثر خود بهره ببرد.
وی تاکید کرد: از نظر من تلاش‌هایی که مدافعان در سوریه انجام دادند تا خطر را دور کنند، ادبیات هنرمندانه‌ای می‌خواهد تا زمینه برقراری ارتباط هر فرد با چنین وقایعی شکل گیرد. به نظرم زبان هنر یکی از راه‌های پر نفوذ در جامعه است تا این نوع دیدگاه محکوم شده از سمت جهانیان به همه رسانده شود. جنگ شوخی نیست، جنگ درد است، جنگ ویرانی است، جنگ غارت است، جنگ مهاجرت است، جنگ آوارگی است، جنگ، چپاول نیروی انسانی متخصص است.
ملکی بیان کرد: در ایران در تمام عرصه‌ها از نیروی متخصص ایرانی استفاده می‌شود حتی اگر سطح کیفی صد نباشد اما ما روی پای خود ایستاده‌ایم. اتفاقات اخیری که نسبت به سوریه انجام شده کار متخصصان ما است و مردم دیگر کشورها برای ما کاری انجام نداده‌اند. من هم خواستم به نوبه خود این موضوعات را در تاریخ ثبت کنم اگرچه تعیین میزان اثرگذاری آن باید از نگاه مخاطب و آیندگان بررسی شود.
نمایشگاه «بازگشت؛ عکس‌هایی از زندگی پس از جنگ در سوریه» تا ۲۷ اردیبهشت ماه روزهای شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۱۰ و در روزهای پنجشنبه و جمعه از ساعت ۱۵ در گالری «خانه» واقع در حوزه هنری انقلاب اسلامی، خیابان سمیه تقاطع خیابان حافظ، میزبان علاقه‌مندان است.