به گزارش خبرنگار ایرنا، کلزا یکی از گیاهان روغنی است که دانه آن حدود ۴۰ تا ۴۸ درصد روغن و کنجاله آن حاوی ۳۵ تا ۴۰ درصد پروتئین می باشد همچنین روغن کلزا به دلیل ترکیب مناسب اسیدهای چرب غیراشباع و داشتن پایین ترین میزان اسیدهای چرب اشباع (حدود هفت درصد) باکیفیت ترین روغن خوراکی است.
کنجاله کلزا نیز یکی از مناسب ترین منابع در تغذیه دام و طیور می باشد و زراعت این محصول در تناوب با غلات و برخی از محصولات دیگر علاوه بر مزایایی نظیر کاهش جمعیت علف های هرز و کاهش آفات و بیماری ها باعث افزایش عملکرد این محصولات و پایداری تولید آنها می شود.
از مهمترین مزایای کاشت کلزا می توان به افزایش درآمد در واحد سطح، افزایش عملکرد سایر محصولات زراعی با تناوب زراعی، کاهش جمعیت آفات، بیماری ها و علف های هرز، افزایش مواد آلی و حاصلخیزی خاک، بهبود ساختمان خاک و دانه بندی آن، کاهش وابستگی به واردات روغن و اشتغالزایی اشاره کرد.
شهرستان سلسله به دلیل برخورداری از اقلیم مناسب، خاک حاصلخیز و کشاورزان باتجربه و تلاشگر، هرساله قطب تولید محصول کلزا در لرستان محسوب می شود و کشاورزان این دیار با بهره گیری از اصول علمی و فنی در زراعت و با مشورت و راهنمایی کارشناسان بخش ترویج جهاد کشاورزی به عملکردهای مطلوبی در واحد سطح دست یافته اند.
سال زراعی پیش رو یک هزار و ۵۴۶ نفر از کشاورزان شهرستان سلسله در سطحی بالغ بر یک هزار و ۴۰۸ هکتار اقدام به کشت کلزا کرده اند که نسبت به سال زراعی گذشته معادل ۹۳ درصد افزایش داشته است.
این مقدار ۴۰ درصد از کل سطح زیرکشت سه هزار و ۵۰۴ هکتاری محصول کلزای استان می باشد به همین دلیل این شهرستان به عنوان قطب تولید محصول کلزا در لرستان مطرح شده است.
مشارکت کشاورزان در کاشت دانه های روغنی خصوصا کلزا موجب کاهش واردات روغن به کشور و افزایش تولید این محصول گرانبها می گردد که همین امر در راستای تحقق شعار سال یعنی جهش تولید بامشارکت مردم بسیار موثر می باشد.
نقش مهم توصیه های کارشناسان بخش ترویج در افزایش عملکرد
یک کشاورز نمونه کلزاکار ساکن روستای چراغ آباد حق ندر از توابع بخش مرکزی شهرستان سلسله گفت: سال زراعی گذشته اقدام به کشت کلزا در مزرعه پنج هکتاری خود نمودم که با توجه به مراحل کاشت، داشت و برداشت، عمل به توصیه های کارشناسان بخش ترویج جهاد کشاورزی و کوددهی و سمپاشی به موقع، توانستم رکورد تولید پنج و نیم تن در هر هکتار را ثبت کنم.
عبدالحسین حق نظری با اشاره به مسایلی که در کاشت کلزا مهم است عنوان کرد: بسترسازی مناسب، کاشت به موقع، داشت صحیح و اصولی و انجام عملیات های کوددهی و سمپاشی مهمترین مسایلی است که در کشت کلزا باید مورد توجه قرار گیرد.
وی عمل به توصیه های کارشناسان مرکز خدمات قلعه مظفری بخش مرکزی شهرستان را در بالا بودن عملکرد مزرعه خود بسیار مهم دانست و افزود: آموزش به موقع کارشناسان، تامین به هنگام نهاده های کشاورزی و برداشت اصولی باعث بهره وری بالای محصول گردید.
صمد اسدالهی کلزاکار نمونه بخش فیروزآباد سلسله نیز در مزرعه ۲۰ هکتاری خود اقدام به کاشت کلزا نموده است که به گفته کارشناسان بخش ترویج، مزرعه وی یکی از مزارع یکپارچه شهرستان است که می تواند رکورد برداشت کم نظیری را ثبت کند.
وی کمک مهندسان جهاد کشاورزی را در بهبود وضعیت مزرعه خود بسیار موثر می داند و معتقد است یک کشاورز با توجه به مراحل کاشت، داشت و برداشت و همچنین کوددهی به موقع، سمپاشی آفات و همچنین رعایت تناوب کشت در مزرعه می تواند عملکردی چندین برابری در واحد سطح داشته باشد.
اسدالهی کلزا را یکی از بهترین محصول هایی می داند که نقش مهمی در بهبود اقتصاد کشور دارد و می گوید: بازدهی کشت کلزا بسیار بالا اما تلاش کشاورز در بهبود عملکرد تولید بسیار موثر است و چنانچه مراحل کاشت، داشت و برداشت آن به صورت اصولی و فنی انجام شود هم درآمدزایی بالایی برای کشاورزان دارد و هم کشور را از واردات روغن بی نیاز می سازد.
چگونه با عامل خسارت زای کلزا مقابله کنیم؟
یک کارشناس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان و دانش آموخته مقطع دکترای تخصصی گیاهپزشکی نیز اظهار کرد: کلزا یکی از محصولات استراتژیک است که در صنایع روغن کشی و خودکفایی کشور نقش پررنگی دارد و در تناوب با غلات نیز از اهمیت بسزایی برخوردار است.
به گفته رضا نامداری کشت دانه روغنی کلزا منجر به افزایش درآمد کشاوزان در واحد سطح، کاهش جمعیت آفات، بیماری‌ها و علف‌های هرز، افزایش مواد آلی و ارتقای حاصلخیزی خاک، بهبود ساختمان خاک و دانه‌بندی آن، کاهش وابستگی به واردات روغن خوراکی و استفاده از کنجاله کلزا برای تغذیه دام می‌شود.
وی اضافه می کند: روش مبارزه با علف های هرز کلزا به صورت زراعی و شیمیایی است که در روش زراعی به صورت وجین دستی و در روش شیمیایی از سموم مربوطه استفاده می شود.
وی درخصوص عوامل خسارت زای شته به عنوان مهمترین عامل بیماری زای کلزا عنوان کرد: شته مومی که مهمترین عامل خسارت زای کلزا است و اغلب کشاورزان با آن آشنا هستند آفتی با جثه ریز می باشد و منجر به خشکیدگی و افت کمیت و کیفیت محصول می شود.
نامداری بیان کرد: اوج خسارت این عامل در مرحله گلدهی گیاه است که طی این مرحله نیز از هر سمی نمی توان استفاده کرد چون باعث ریزش گل می شود و برای سمپاشی نیز باید کار از حاشیه مزرعه آغاز شود.
این کارشناس مرکز تحقیقات با بیان اینکه باید از اختلاط سم شته کش با کودهای تقویتی خودداری کرد افزود: بهترین وسیله سمپاش نیز توربولاینر(این مدل سمپاش ها به دلیل سرعت زیاد، پاشش قوی، صرفه جویی در سم، هزینه و نیروی انسانی مورد استقبال اکثر باغداران و کشاورزان قرار گرفته است) است که خسارت تردد ماشین آلات را ندارد.
کشت ۴۰ درصد کلزای لرستان در سلسله
روح الله حقی منصوری مدیر جهاد کشاورزی سلسله اظهار کرد: این شهرستان قطب تولید کلزا در لرستان محسوب می شود و ظرفیت بالقوه ای در کشت آن دارد به نحوی که ۴۰ درصد کلزای استان در این شهرستان کشت و بیش از چهار هزار تن محصول در این منطقه تولید می شود.
وی افزود: خاک حاصلخیز و آب و هوای مناسب سلسله باعث شده یک هزار و ۴۰۰ هکتار از مزارع این شهرستان به کلزا اختصاص یابد و پیش بینی می شود بیش از چهار هزار تن از این سطح برداشت شود که آمار قابل توجهی است.
وی تصریح کرد: به طور میانگین در هر هکتار حدود چهار تن کلزا برداشت می شود و قیمت تضمینی خرید هر کیلوگرم از این محصول ۳۰۰ هزار ریال است که با این احتساب هر هکتار کشت این محصول، یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون ریال سودآوری برای کشاورزان به همراه دارد.
سلسله قطب تولید کلزای لرستان است
سید عماد شاهرخی رییس سازمان جهاد کشاورزی لرستان نیز اظهار کرد: همه ما تکلیف قانونی در بحث امنیت غذایی داریم که راه رسیدن به آن تناوب است تا جهش تولید ایجاد شود بنابراین باید اصول علمی و فنی را به مزارع و بخش کشاورزی منتقل کنیم.
وی با اشاره به اینکه عمده مالکی نقش مهمی در افزایش عملکرد مزارع دارد عنوان کرد: امروز سلسله به عنوان قطب تولید کلزای لرستان معرفی شده و از سه هزار و ۵۰۴ هکتار کشت این محصول، حدود یکهزار و ۷۰۰ هکتار متعلق به این شهرستان است.
رییس سازمان جهاد کشاورزی لرستان با بیان اینکه سالانه چهار میلیون دلار ارز برای واردات روغن هزینه می شود افزود: باید کشور را از واردات روغن بی نیاز کنیم که در این راستا بحث یکپارچه سازی اراضی و پرهیز از خرد کردن مزارع کشاورزی بسیار مهم است.