به گزارش خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا، اکنون معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری به عنوان سیاست‌گذار اصلی حوزه فناوری و نوآوری، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به عنوان متولی پارک ها و مراکز پژوهشی مستقر در دانشگاه ها، سازمان جهاد دانشگاهی نهادی در حوزه پژوهش و فناوری و صندوق نوآوری و شکوفایی ریاست جمهوری چهار نهاد محوری فعال در کشور هستند که تولید علم و تبدیل آن به فناوری و ثروت را مدیریت می کنند.
مردادماه ۱۴۰۲ بود که مسعود ابراهیمی رئیس سازمان تجاری سازی فناوری و اقتصاد دانش بنیان جهاد دانشگاهی اظهارکرد: زیست بوم نوآوری و فناوری کشور با فقدان تقسیم کار صحیح، پراکنده کاری و موازی کاری روبروست.
وی در گفت و گو با ایرنا افزوده بود که این مساله وجود دارد و ما در حوزه نوآوری و فناوری علاوه بر وجود پراکنده کاری و موازی کاری ها، در بخش‌هایی با متولیان متعدد و در بخش های دیگری با نبود متولی و تداخل کاری مواجه هستیم در صورتی که متولیان اصلی این حوزه باید مکمل و هم افزا باشند و این مساله باید در سطح کلان رفع شود.
ابراهمی گفت: در حال حاضر وزارت علوم متولی تاسیس پارک ها، پژوهشگاه ها و مراکز رشد است و در حوزه نوآوری و فناوری معاونت مستقلی شکل داده است. همچنین معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری به عنوان سیاست گذار این حوزه به حساب می آید و در برخی مواقع به عنوان مجری عمل می کند.
دلیل این وضعیت و وجود نهادهای فرعی دیگر فعال در حوزه نوآوری و فناوری کشور و اینکه آیا وجود چنین وضعیتی روند کار و توسعه و خدمات رسانی به فعالان حوزه نوآوی و فناوری کشور را با مشکل مواجه می کند یا خیر از سجاد محمدعلی‌نژاد معاون فناوری و نوآوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری جویا شدیم.
حمایت از دانش بنیان‌ها از مسئولیت های کلیدی وزارت علوم است
معاون فناوری و نوآوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در ابتدا بیان کرد: وجود و فعالیت انواع نهادها و سازمان های پشتیبان زیست بوم نوآوری و فناوری کشور مسئله بغرنج محسوب نمی شود. آنچه مربوط به وزارت علوم و پارک های وابسته به این وزارتخانه در سطح کشور می شود این است که بخش عمده ای از فناوری توسط مجموعه های دانشگاهی و پژوهشگاه خلق می شود.
سجاد محمدعلی نژاد افزود: به طور طبیعی یکی از بخش های کلیدی و متفاوت مسئولیت در وزارت علوم حمایت از دانش بنیان های مستقر در پارک های علم و فناوری نسبت به سایر نهادهای موجود است. در تمام دنیا نیز نیمی از خلق فناوری ها توسط جریان های علمی و دانشگاهی و نیمی دیگر در واحدهای تحقیق و توسعه صنایع بزرگ رخ می دهد.
بیشترین هماهنگی وزارت علوم در حوزه نوآوری و فناوری با معاونت علمی
معاون فناوری و نوآوری وزارت علوم می گوید: سال‌هاست که توسعه زیست بوم فناوری در بخش هسته های فناور و شکل گیری فناوری و تقویت فعالان این بخش در پارک های علم و فناوری دانشگاه ها و شهرک های علمی تحقیقاتی این وزارتخانه به شکل ویژه در حال پیگیری و خروجی های آن نیز قابل مشاهده است.
معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان نیز متولی اصلی سیاست گذاری زیست بوم نوآوری و فناوری در حمایت از دانش بنیان ها در کشور است و در حوزه نوآوری و فناوری بیشترین هماهنگی را با معاونت علمی و جهاد دانشگاهی داشته ایم.
محمدعلی نژاد با اشاره به سابقه جهاد دانشگاهی در کشور افزود: در شرایط فعلی مجموعه فعالیت ها در حوزه نوآوری و فناوری در نهادها و سازمان های مختلف زیاد شده است و بخش های فعلی اصلی نیز سعی می کنند روی حوزه خود متمرکز شوند و در همان حوزه نقش آفرینی اصلی را داشته باشند.
وی با اشاره به برخی پروژه ها و فعالیت های مشترک بین بازیگران اصلی زیست بوم نوآوری و فناوری کشور افزود: به عنوان مثال در حوزه مالکیت فکری و ثبت اختراعات که زیربنای چرخه نوآوری محسوب می شود و مقدمه و زیربنای تجاری سازی یک محصول نوآورانه است، برای استفاده از تجارب ارزنده جهاد دانشگاهی و آشنایی بیشتر شرکت‌های دانش بنیان و فناور با موضوع مهم تجاری سازی و مالکیت فکری، دبیرخانه مالکیت فکری از شش ماه گذشته در پارک علم و فناوری البرز (زیر نظر جهاد دانشگاهی) راه اندازی شده است.
معاون فناوری و نوآوری وزارت علوم ضمن تاکید بر اهمیت مالکیت فکری در حوزه تجاری سازی در جهت تاثیرگذاری بهتر دانشگاهیان و پارک‌ها در توسعه اقتصاد دانش بنیان افزود: این کار با توجه به سوابق جهاد دانشگاهی و پارک علم و فناوری البرز و صندوق پژوهش و فناوری استان البرز انجام شد و دبیرخانه دائمی آن نیز در پارک علم و فناوری البرز مستقر و فعال شده است.
وزارت علوم در حوزه مالکیت فکری با معاونت علمی نیز یک توافقنامه اجرایی امضا کرده که همه موضوعات مشترک هم‌زمان پیش رود و ضلع بعدی آن نیز سازمان ثبت احوال به عنوان نماینده وایپو (سازمان جهانی مالکیت معنوی) در ایران است و طبق توافقنامه همه اقدامات با تشکیل یک کارگروه به صورت مشترک پیش رود. طبق توافقنامه انجام شده تهیه و تصویب هرسندی راهبردی در این حوزه به صورت مشترک خواهد بود.
هماهنگی کامل بین بازیگران زیست بوم جوان نوآوری و فناوری کشور یک ضرورت
تقریبا در هر موضوعی که یا محل فعالیت به لحاظ فیزیکی در مجموعه پارک ها و دانشگاه ها بوده یا جزو برنامه های مشترک ما با هریک از بازیگران اصلی این زیست بوم بوده، هماهنگی لازم وجود دارد. حتی گاهی تقسیم کار هم وجود دارد البته برخی موضوعات هم مانده که باید با برگزاری جلسات بیشتر بتوانیم آنها را هم متمرکز و سعی کنیم هرکدام نقش اصلی خود را به خوبی پیگیری کنیم.
وی در بیان کرد: البته این سیاست کلی حداقل سه عنصر فعال این زیست بوم حوزه علم و فناوری است و می توانم بگویم حداقل سه مجموعه وزارت علوم، معاونت علمی و جهاددانشگاهی تاکنون جلسات مشترک خوبی با یکدیگر و طرح‌های مشترکی نیز با یکدیگر داشته اند. هرچند هم افزایی و هماهنگی ها می تواند بسیار بهتر از این باشد و ضروری است.