به گزارش خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا، ستاد توسعه فناوری‌های اتصال‌پذیری و ارتباطات یکی از هشت ستاد ذیل عنوان کلی ستادهای توسعه فناوری در معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری است. اتصال پذیری و ارتباطات به مجموعه فناوری‌ها و خدماتی گفته می‌شود که به کاربران اجازه اتصال به یک شبکه ارتباطی را می‌دهد.
این فناوری‌ها شامل حجم فزایندهای از داده‌ها، پروتکل‌ها و استانداردهای بی سیم و سیمی و ترکیبات آنها است. فناوری ارتباطات، که همان مفهوم اتصال‌پذیری در حالت استاندارد خود است، شامل خدمات مخابراتی صوتی و انتقال داده به صورت سرویس‌های ثابت و همراه از طریق یک شبکه است.
در حوزه اتصال پذیری و ارتباطات، توسعه زیرساخت‌های شبکه ملی اطلاعات به منظور افزایش ضریب نفوذ و پهنای باند شبکه‌های ارتباطی در سطح کشور در دستور کار قرار و از طرفی اتصال‌پذیری پیشرفته به ظهور سناریوهای اینترنت اشیا اشاره دارد؛ جایی که مرزهای فناوری اتصال‌پذیری فراتر از خدمات سیمی و سلولی مانند نسل چهارم و پنجم اینترنت به شبکه‌های گسترده کم‌مصرف (LPWAN)، ماهواره‌ها و فناوری‌های بی‌سیم برد کوتاه مانند بلوتوث و (یک شبکه هوشمند است که برای پروتکل های ارتباطی) ZigBee است.
خبرگزاری جمهوری اسلامی بر همین اساس و برای آشنایی بیشتر با ستاد توسعه فناوری های اتصال پذیری و ارتباطات معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری و آشنایی هرچه بیشتر با مهمترین اقدامات این مجموعه از سیدمحمد کرباسی دبیر این ستاد برای حضور در میزگرد خبری دعوت کرد.
کرباسی اوایل خرداد سال ۱۴۰۲ توسط دکتر روح الله دهقانی فیروزآبادی معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رئیس جمهور به عنوان دبیر ستاد جدید توسعه فناوری‌های اتصال‌پذیری و ارتباطات معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری منصوب شد.
رصد زیست‌بوم و فعال‌سازی
دبیر ستاد توسعه فناوری های اتصال پذیری و ارتباطات معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری در ابتدا ماموریت اصلی این مجموعه را رصد و شناسایی زیست بوم فناوری در حوزه اتصال پذیری و ارتباطات اعلام کرد و افزود: همچنین اقدام برای فعال سازی این زیست بوم با هدف توسعه فناوری های مربوطه از اهداف اصلی این ستاد است.
سیدمحمد کرباسی افزود: ماموریت هایی که برای این هدف ترسیم می شود بحث شناسایی فناوری، بازیگران زیست بوم و شناسایی ظرفیت های کشور و نیازهای فناورانه کشور در این حوزه است که در ادامه بسته به طیف گسترده مخاطبان این ستاد اقدامات متناظر با هریک از این طیف ها باید اتفاق بیافتد.
ستاد اتصال پذیری و ارتباطات در حوزه شناساندن فناوری و ارتقای سواد فناوری در جامعه باید برنامه های ترویجی در سطوح مختلف جامعه از جمله دانشجویی و دانش آموزی را پیگیر باشد. در مراحل بعدی نیز به عنوان مثال برای مخاطبان دانشگاهی برنامه ها و ماموریت هایی همچون طرح های پژوهشی و حمایت از پایان نامه ها و دوره های تحصیلات تکمیلی وجود دارد.
کرباسی ادامه داد: در گام بعدی نیز حمایت از هسته های نوپا و شرکت های کوچک و بهم رسانی آنها و تعریف پروژه های ملی برای استفاده از ظرفیت این شرکت ها در اپراتورها و نهادهای حاکمیتی است. در نهایت بحث هایی همچون انتقال و تبادل فناوری از سایرکشورها و بحث توسعه صادرات مجموعه های فعال در این حوزه پیگیری می شود که این به شکل عملی یک زنجیره توسعه فناوری را از سطح آمادگی پایین تا بالا تکمیل می کند.
یکی از معیارهایی که جهت سنجش آمادگی و بلوغ فناوری ها استفاده می‌شود، سطوح آمادگی فناوری یا TRL (Technology Readiness Level) است. سطح آمادگی فناوری ابزاری تحلیلی برای سنجش و ارزیابی سطح آمادگی و بلوغ فناوری و مقدار خطرپذیری ناشی از استفاده از یک فناوری در توسعه محصول است. هدف از این کار، کاهش ریسک پروژه‌های فناوری و تعدیل هزینه‌های ناشی از آزمون فناوری‌ها و پروژه‌های ارتقای فناوری است.
حوزه اتصال پذیری وارتباطات چه حیطه ای از علوم را شامل می شود؟
دبیر ستاد اتصال پذیری و ارتباطات معاونت علمی در خصوص اینکه این حوزه چه حیطه ای از علوم را در بر می گیرد، گفت: اتصال پذیری به معنای ایجاد ارتباط بین اشیا و هوشمندسازی حوزه های مختلف از جمله صنایع، معادن و کشاورزی و سایر بخش ها است و به نوعی حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات مرتبط می شود. حوزه هایی که به بحث اتصال پذیری و ارتباطات بیشتر مربوط می شود عمدتا شامل زمینه هایی از جمله حوزه های مهندسی برق، مخابرات، الکترونیک، رایانه و به صورت ویژه فناوری های ارتباطات نسل جدید همچون نسل پنجم و ششم اینترنت است.
کرباسی، حوزه ارتباطات کوانتومی و ارتباطات ماهواره ای و زنجیره ای را که به فناوری های ماهواره و امنیت سایبری، همچنین اینترنت اشیا مربوط می شود، از دیگر علوم وابسته به این حوزه نام برد.
فعالیت ۵۰۰ مجموعه دانش‌بنیان در حوزه اتصال پذیری و ارتباطات
دبیر ستاد اتصال پذیری و ارتباطات معاونت علمی در پاسخ به این سوال که اکنون چند مجموعه فناور و دانش بنیان در این حوزه در کشور فعالیت می کنند، با اشاره به فعالیت بیش از ۱۰ هزار شرکت دانش بنیان در کشور تصریح کرد: از این تعداد حدود دو هزار شرکت در حوزه فناوری ارتباطات و فناوری اطلاعات فعالیت می کنند اما در حوزه اتصال پذیری و ارتباطات یا سی سی تی حدود ۵۰۰ شرکت به شکل خاص فعال هستند.
کرباسی در ادامه، رصد و شناسایی بهتر و دقیق شرکت ها و مجموعه های فعال در حوزه اتصال پذیری و ارتباطات را یکی از ماموریت های ویژه این ستاد به منظور معرفی به نهادها و سازمان های بهره بردار عنوان کرد.
ورود فناوران کشور به حوزه هوشمندسازی کشاورزی فاقد صرفه اقتصادی است
هوشمندسازی یکی از فرایندهای بسیار کاربردی در حوزه های مختلف است که می‌تواند به انجام بسیاری از فرایندها و فعالیت‌های هوشمند و مبتنی بر فناوری های روز که در گذشته باید توسط نیروهای انسانی انجام می شد کمک کند.
خودکار و هوشمندکردن کارها و فرآیندها با هوش مصنوعی، کلان‌داده، اینترنت اشیا و رباتیک هوشمندسازی گفته می شود. می‌توانیم سیستم‌ها و دستگاه‌های مختلف را به گونه‌ای برنامه‌ریزی کنیم که بتوانند بر اساس داده‌ها و اطلاعات جمع‌آوری‌شده به تصمیمات هوشمندانه‌تری برسند و کارها را خودکار انجام دهد و این خود به شکل در بهبود بهره وری در بخش های مختلف اثرگذار خواهد بود.
یکی از حوزه هایی که هوشمندسازی می تواند در بهره وری آن تاثیرگذار باشد، حوزه کشاورزی است؛ زیرا یکی از چالش های اصلی امروز این حوزه مصرف غیراستاندارد منابع آبی آنهم در شرایطی است که ایران یکی از کشورهای کم‌آب دنیاست.
کشاورزی هوشمند یک مفهوم مدیریتی است که بر فراهم سازی زیرساخت‌های حوزه کشاورزی با استفاده از فناوری پیشرفته از جمله کلان‌داده و اینترنت اشیا به منظور ردیابی، نظارت، اتوماسیون و تجزیه و تحلیل عملیات کشاورزی متمرکز است.
امروزه هوشمندسازی بخش کشاورزی در دنیا به دلیل جمعیت در حال گسترش جهان، تقاضای روزافزون تولید و عملکرد بیشتر محصول، نیاز به استفاده بهینه از منابع طبیعی، افزایش استفاده و پیچیدگی فناوری اطلاعات و ارتباطات از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
دبیر ستاد اتصال پذیری و ارتباطات معاونت علمی در پاسخ به این سوال که در بحث مهم هوشمندسازی به خصوص در حوزه کشاوزی چه اقداماتی صورت گرفته، گفت: مقوله هوشمندسازی مقوله گسترده و پیچیده ای است و یکی از مهمترین بحث های آن بازار و اقتصاد است.
کشاورزی حوزه بسیار مهمی است که می تواند کارآفرینی زیادی در کشور ایجاد کند. البته هوشمندسازی تنها محدود به کشاورزی نمی شود؛ طوریکه شاید حدود یکصد کاربرد برای استفاده از تصاویر ماهواره ای به منظور هوشمندسازی وجود دارد که یکی از آنها کشاورزی است و بخش های دیگری همچون منابع آب، نشست زمین، فرسایش زمین و مدیریت بحران را شامل می شود.
دبیر ستاد اتصال پذیری و ارتباطات معاونت علمی گفت: به کمک فناوری هوشمندسازی می توان بسیاری از اقدامات را توسعه داد و بسیاری از مشکلات مهم کشور را رفع کرد و این یکی از بحث هایی بود که پیگیری کردیم.
وی یکی از چالش هایی را که فناوران برای ورود به حوزه هوشمندسازی با آن مواجه هستند، اقتصادی نبودن فعالیت در این حوزه عنوان و تاکیدکرد: باید در بخش های مختلف بتوانیم به سمت توجیه سرمایه گذاری در حوزه هوشمندسازی حرکت کنیم.
دبیر ستاد اتصال پذیری و ارتباطات معاونت علمی با اشاره به شکل گیری یک کارگروه تخصصی در حوزه هوشمندسازی در این ستاد و برگزاری جلساتی در ارتباط با این حوزه گفت: اقدامات مطالعاتی در حوزه شناسایی اولویت های هوشمندسازی انجام شده و یکی از این حوزه ها حوزه کشاورزی است.
کرباسی در پاسخ به این سوال که مهمترین اقدام دولت در هوشمندسازی حوزه کشاورزی چه بوده تصریح کرد: تعریف پایش سرزمینی اراضی کشاورزی کل کشور و تفکیک آن به منظور شناسایی دقیق و برخط میزان زمین های تحت کشاورزی و اینکه در هرمنطقه چه محصولاتی تحت کشت می شود.
وی افزود: ما این پروژه را از وزارتخانه های جهادکشاورزی و ارتباطات پیگیری می کنیم و درصدد آن هستیم که از ظرفیت شرکت های دانش بنیان هرچه بیشتر در این حوزه استفاده شود.
اخیرا جلسه ای با مدیران سازمان فضایی کشور نیزداشتیم و همین موضوع را به آنها تاکید کردیم، بنا براین بر اساس تفاهمنامه جدیدی که قرار است با این سازمان امضاء کنیم، امیدواریم بحث ورود هرچه بیشتر شرکت های دانش بنیان در انجام پروژه های مربوطه را شاهد باشیم.
وی در پاسخ به این سوال که آخرین نتایج اقدامات ستاد اتصال پذیری در حوزه هوشمندسازی حوزه کشاورزی چه بوده تصریح کرد: تفاهمنامه ای که بین وزارت خانه های ارتباطات و جهاد کشاورزی بسته شده به روز رسانی شود.
کرباسی در توضیح بیشتر افزود: تاکیدی که ما داشته ایم و خوشبختانه در متن جدید نیز بیشتر به آن اشاره شده، بحث استفاده بهینه و صحیح از شرکت های دانش بنیان و ماموریت ما این است که در حد امکان کار به صورت رقابتی بین شرکت های توانمند فناور کشور تقسیم شود.