به گزارش خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا از شورای عالی انقلاب فرهنگی، شصت و دومین جلسه شورای توسعه فرهنگ قرآنی با حضور ححج اسلام عبدالحسین خسروپناه، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی و محمد قمی، رئیس شورای توسعه فرهنگ قرآنی و رئیس سازمان تبلیغات اسلامی و سایر اعضا در دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزار شد.
ارائه گزارش از طرح زندگی با آیه‌ها
در ابتدای این جلسه و پیش از طرح دستورها، حجت‌الاسلام والمسلمین علی تقی‌زاده، رئیس سازمان دارالقرآن الکریم به ارائه گزارش کوتاهی در مورد طرح زندگی با آیه‌ها پرداخت و گفت: گام اول این طرح در ماه مبارک رمضان به مرحله اجرا درآمد و حدود ۱۱ میلیون نفر از طریق این طرح وارد مسابقات مربوط به آن شدند، این تعداد از یک تا ۳۶۰ مسابقه شرکت کرده بودند، به طوری که عدد آزمون نهایی یک میلیون و ۸۰۰ هزار نفر بود.
دبیر ستاد راهبری تدبر در قرآن کریم «روزآمد کردن» و «پیگیری امور» را دو رویکرد طرح زندگی با آیه‌ها در این ماه‌ها معرفی کرد و افزود: یکی از مباحث در زمینه روزآمد کردن، بحث پژوهش آیات بود. در همین راستا ۲۰۰ آیه، ناظر بر مباحث اصلی و روز جامعه، انتخاب و در گام اول روی منظومه فکری مقام معظم رهبری حرکت کردیم، اما برای تقویت این کار، آثار و منظومه فکری حضرت امام خمینی(ره)، شهید آیت‌الله بهشتی، آیت‌الله جوادی عاملی و مرحوم آیت‌الله مصباح یزدی را هم از لحاظ کمی و کیفی بررسی خواهیم کرد تا ببینیم این حضرات، چه آیات و روایاتی را در سخنان و در منظومه فکری خود مطرح کرده‌اند.
رئیس سازمان دارالقرآن الکریم اظهار کرد: ناظر بر پیگیری امور هم رویکرد ما به این سمت رفت که اگرچه قله اتفاق زندگی با آیه‌ها ماه مبارک رمضان است، اما مقرر شد مناسبت‌های دیگر را هم جدی بگیریم، بر همین اساس از دهه کرامت تا عید غدیر و عروج شهید آیت‌الله رئیسی و نیز ماه محرم را به آیات قرآن کریم گره زدیم و برای آن تولیدات مختلفی داشتیم.
وی با تأکید بر اینکه بحث دانش‌آموزی را بیشتر جدی خواهیم گرفت، تصریح کرد: یک دور کل کتاب‌های درسی را با محوریت آیات بررسی کردیم تا بتوانیم یک پروژه مجزا برای دانش‌آموزان داشته باشیم، در کنار این سعی بر تقویت بحث فضای مجازی شده است.
تهیه ۱۰۰ کلیپ از کاروان قرآنی نور
در ادامه این جلسه، قائم‌مقام معاونت ارتباطات و امور بین‌الملل دفتر مقام معظم رهبری نیز به حضور کاروانی از قاریان قرآن در ایام حج اشاره کرد و گفت: امسال ۲۰ قاری ممتاز قرآن کریم از ایران به سفر حج مشرف شدند و برنامه‌های قرآنی خوبی در کاروان‌های ایرانی و غیر ایرانی اجرا کردند. بر اساس تعامل خوبی که با این عزیزان داشتیم، آیاتی با موضوعات مشخص همچون اهمیت وحدت مسلمین، موضوع برائت، بحث مقابله با ظلم و تاکید بر مقاومت را در اختیار این قاریان قرار دادیم تا در قالب یک کلیپ کمتر از دو دقیقه در یک مکان مقدس مثل مسجدالنبی، مسجدالحرام یا اُحُد به تلاوت این آیات بپردازند.
سیدمهدی مصطفوی افزود: این کلیپ‌ها به تعداد بیش از ۱۰۰ عدد تهیه شده است و به این کلیپ‌ها به صورت زیرنویس ترجمه به زبان‌های مختلف اضافه و آنها را منتشر خواهیم کرد و از همکاری دیگر دستگاهها در این زمینه استقبال می‌کنیم.
در ادامه این بحث، نماینده رئیس نهادهای قرآنی وابسته به دفتر مقام معظم رهبری در شورای توسعه فرهنگ قرآنی با اشاره به اینکه کاروان قرآنی نور همواره مورد عنایت مقام معظم رهبری بوده است، گفت: در دوره‌های اول تعداد اعضای این کاروان افزون بر ۱۰۰ نفر بود، اما در این سال‌ها به دلیل محدودیت، کاهش یافته است.
سیدعلی سرابی افزود: برخی مسئولان در بعثه مقام معظم رهبری در امور حج اصرار داشتند با توجه به محدودیت و تراکم متقاضیان حج از تعداد اعضای کاروان قرآنی نور کاسته یا حتی این کاروان کلاً حذف شود که دفتر مقام معظم رهبری شدیداً اصرار داشتند این کار صورت بگیرد؛ دلیل اصرار هم این بود که از قدیم‌الایام شیعه متهم به اُنس کم با قرآن کریم بوده است، اعزام این قاریان به حج این ادعا را منتفی می‌کند و نشان می‌دهد جوانان ایرانی با قرآن چقدر ارتباط دارند.
وی اظهار کرد: متناظر با کاروان قرآنی اعزامی به حج از حدود ۱۰ سال قبل کاروانی قرآنی اربعین نیز راه‌اندازی شده و طی آن قاریان ممتاز قرآن کریم در ایام اربعین با حضور در موکب‌ها و حرم‌های مطهر ائمه (ع) به تلاوت قرآن کریم می‌پردازند. با اطلاعات و آمار موجود، امسال در کاروان قرآنی اربعین بیش از ۱۵۰ قاری حضور خواهد داشت.
در ادامه این جلسه حجج الاسلام احسان رضایی، معاون تعلیم و تربیت سازمان بسیج مستضعفین و محمدحسین پورثانی، دبیر کمیسیون آموزش عمومی قرآن کریم و معاون پرورشی وزیر آموزش و پرورش به ارائه توضیحاتی در مورد آخرین رویدادهای قرآنی این دو دستگاه که بخشی از آن مسابقات قرآن بود، پرداختند.
تلاش برای شروع یک فعالیت راهبردی
معاون قرآن و عترت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز از شروع یک فعالیت راهبردی در دبیرخانه کمیسیون توسعه فعالیت‌های تبلیغی و ترویجی خبر داد و گفت: این کار، تدوین یک قانون جامع در حوزه ترویج حفظ قرآن کریم مبتنی بر بیانات مقام معظم رهبری در مورد تربیت ۱۰ میلیون حافظ قرآن کریم است، این قانون بسیاری از دستگاهها و وزارتخانه‌ها را درگیر خود خواهد کرد.
شبیر فیروزیان توضیح داد: به عنوان مثال در این قانون بانک مرکزی بانک‌ها را موظف خواهد کرد که اگر موسسه‌ای قرآنی در طول سال تعداد خاصی حافظ قرآن تربیت کند، از برخی تسهیلات برخوردار شود. یا وزارت مسکن موظف می‌شود بخشی از ظرفیت‌های زمین و مسکن خود به حوزه موسسات قرآنی ببرد و یا اینکه وزارت ارتباطات، اینترنت رایگان در اختیار این قبیل موسسات قرار دهد.
دبیر کمیسیون توسعه فعالیت‌های تبلیغی و ترویجی قرآن کریم افزود: این قانون چه از طریق مجلس، چه دولت باید پیش برده شود و ما به عنوان شورای توسعه فرهنگ قرآنی نیز کار را در جبهه دیگر پیش ببریم تا در مجلس قانون خوبی در این زمینه تصویب شود، جلسات کارشناسی مربوط به این موضوع هنوز برگزار نشده و فعلاً در حد مقدمات پیش نویس است.
برگزاری چهار جلسه شورای توسعه در شش ماه
در ادامه جلسه، نوبت به طرح اولین پیش از دستور که ارائه گزارشی از عملکرد شش ماهه شورای توسعه فرهنگ قرآنی بود، رسید.
حجت‌الاسلام سیدمصطفی حسینی، دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی با اشاره به اینکه در این شش ماه با احتساب جلسه حاضر، چهار جلسه شورای توسعه فرهنگ قرآنی برگزار شده است، گفت: در طول این شش ماه تکاپوی خوبی در کمیسیون‌ها برقرار شد و علاوه بر آن ارتباط بین دبیرخانه و کمیسیون‌ها نیز احیا شد، اگرچه این ارتباط احیا شده و دوستان در کمیسیون‌ها کارها را پیش می‌برند اما هنوز به نقطه مطلوب نرسیده‌ایم. به ازای چهار جلسه شورای توسعه، کمیسیون‌ها و کارگروه‌ها باید جلسات بیشتری را برگزار می‌کردند.
در بخش دیگری از این جلسه و به عنوان دومین پیش از دستور عضویت روسای چهار دستگاه جهاد دانشگاهی، شورای سیاستگذاری ائمه جمعه، شورای فرهنگ عمومی و سازمان برنامه و بودجه به بحث گذاشته شد.
بررسی عضویت چهار دستگاه در شورای توسعه فرهنگ قرآنی
در این بخش ابتدا مخالفان و موافقان به بیان دیدگاه‌های خود در مورد عضویت روسای این دستگاهها پرداختند و در مورد عضویت دستگاهها به صورت موردی رأی‌گیری به عمل آمد.
ابتدا حجت‌الاسلام والمسلمین محمد قمی، رئیس شورای توسعه فرهنگ قرآنی یک پیشنهاد اصلاحی در مورد عضویت رئیس سازمان برنامه و بودجه ارائه داد که بر اساس آن «رئیس سازمان برنامه و بودجه یا نماینده او در جلساتی که لازم است این سازمان حضور داشته باشد، با داشتن حق رأی حاضر شود»، در نهایت پس از رأی‌گیری این پیشنهاد به تصویب رسید.
در ادامه در مورد عضویت جهاد دانشگاهی و خبرگزاری قرآنی ایکنا در شورای توسعه فرهنگ قرآنی بحث و تبادل‌نظر شد و پس از طرح مباحث مختلف، مقرر شد این بحث در قالب یک موضوع کلی‌تر که به بحث عضویت دستگاه‌های جدید و حذف دستگاه‌های کم‌کارکرد و کم‌بازده از شورای توسعه اختصاص دارد، مورد بررسی قرار بگیرد.
در ادامه این جلسه در مورد عضویت رئیس شورای سیاستگذاری ائمه جمعه و نیز عضویت شورای فرهنگ عمومی در شورای توسعه فرهنگ قرآنی نیز بحث و تبادل نظر شد که با رأی اکثریت عضویت این دو دستگاه به تصویب رسید.
در بخش دیگری از این جلسه، به اولین دستور که بررسی و تصویب پیشنهاد اصلاح دستورالعمل شورای هماهنگی و گسترش فعالیت‌های قرآنی استان‌ها و شهرستان‌ها بود، پرداخته شد.
توجه بیشتر به محتوای قرآن و بحث حکمرانی قرآنی
در بخش پایانی این مراسم، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به تغییرات صورت گرفته در شورای توسعه فرهنگ قرآنی از سال گذشته تاکنون گفت: شورای توسعه یک نشاط خاصی پیدا کرده و فعالتر شده است. مباحثی که از طریق این شورا در ماه مبارک رمضان انجام شد برکات فراوانی داشت.
حجت‌الاسلام والمسلمین خسروپناه با تاکید بر اینکه لازم است شورای توسعه برای امسال اولویت‌ها و اولیه‌هایی در نظر بگیرد، افزود: این جلساتی که در سطح ساختار و بافتار برگزار می‌شود کل عمر ما را به خود اختصاص ندهد، مهم‌تر این است که چند کار عملیاتی هم داشته باشیم.
وی تصریح کرد: پیشنهاد من کار عملیاتی در حوزه آموزش و پرورش و حتی به صورت جدی‌تر در مهد کودک است، مجموعه‌های مردمی که برای کودکان و نوجوانان برنامه قرآنی دارند، حمایت شوند.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی به سفری که در سال‌های گذشته به استان فارس و بازدید از موسسه بیت‌الاحزان حضرت زهرا (س) داشته است اشاره و اظهار کرد: دیدن کودکان و نوجوانان حافظ کل قرآن کریم در تعداد بالا در آن منطقه برای من بسیار شیرین بود.
خسروپناه با تأکید بر اینکه نمی‌خواهیم قرآن را فقط حفظ کنیم، گفت: در این جلسات صرفاً در مورد صورت قرآن و ظاهر آن بحث می‌شود، باید از محتوای قرآن هم استفاده کنیم که مهم‌ترین این محتواها حکمرانی است. در یکی از جلسات، بحث حکمرانی را از سوره مبارکه مائده استخراج کردم و متوجه شدم قرآن ظرفیت عظیمی برای این مبحث دارد.