به گزارش روز سهشنبه ایرنا، در گزارش تحقیقاتی موسسه «اقتصاد و صلح» استرالیا که بخشی از آن در خبرگزاری کازینفروم منتشر شده، آمده است: درمیان افزایش تنشها و درگیریهای نظامی در جهان، تحولات نامحسوسی در حوزه نظامی، از جمله در بخش بودجههای نظامی، نیرویانسانی و توسعه فناوری به وجود آمده است.
بر اساس این گزارش، با وجود افزایش بودجههای نظامی، سهم این کشور در تولید ناخالص داخلی به حدود نیمی از مقادیر اوج دوران «جنگ سرد» رسیده و همزمان با افزایش تجهیزات نظامی، تعداد نیروها کاهش یافته است که این امر وابستگی شدید به فناوریهای نوین را نشان میدهد.
این گزارش درحالی منتشر میشود که ۹۲ کشور، خارج از مرزهای خود درحال جنگیدند هستند که این درگیریها و تنشها به نسبت زمان جنگ جهانی دوم بیسابقه است.
برهمین اساس میتوان گفت که رقابت بین قدرتهای بزرگ افزایش و کشورهای متوسط نیز بیشتر از قبل جسور شدهاند. همچنین تعداد تنشهای حلنشده به بالاترین میزان خود از زمان جنگ جهانی دوم رسیده است که این موضوع احتمال وقوع درگیریهای بزرگ را افزایش میدهد.
در همین پیوند، میانگین سطح نظامیسازی کشورها در سال ۲۰۰۸ به تدریج کاهش یافت اما این روند در سال ۲۰۲۲ تغییر کرد و پیشبینی میشود که نظامیسازی در پنج سال آینده افزایش یابد.
کشورهایی با بیشترین توان نظامی
موسسه «اقتصاد و صلح» استرالیا در گزارش تحقیقاتی خود نوشت: آمریکا بالاترین شاخص توان نظامی را دارد و بهطور قابلتوجهی از چین، که در رتبه دوم قرار دارد، جلوتر است.
این موسسه تحقیقاتی افزود: روسیه نیز در رتبه سوم قرار دارد و فاصله چندانی با چین ندارد.
نویسندگان این گزارش با بیان اینکه در روند ارزیابی توان نظامی کشورها، نسل فناوریهای نظامی آنها نیز مدنظر قرار گرفته است، تاکید کردند: کشورهایی مانند کرهشمالی با وجود داشتن تعداد زیادی جنگنده اما بهدلیل کهنه بودن فناوریها در رتبه پایینتری قرار گرفتند.
البته قابل ذکر است که بخش نظامی کرهشمالی، جایگاه بسیار مهمی در اقتصاد ملی این کشور دارد و سهم آن در تولید ناخالص داخلی کرهشمالی بر اساس دادههای سال ۲۰۲۳ دستکم ۲۴ درصد بوده است.
کاهش تعداد نیروهای نظامی
تعداد نیروهای مسلح در بیشتر کشورها از ۳۰ میلیون تن در سال ۱۹۹۵ به کمتر از ۲۸ میلیون تن در سال ۲۰۱۹ رسیده و این کاهش همزمان با افزایش توانمندیهای فناورانه نظامی همراه بوده است. اما هند تنها کشوری بود که برعکس قدرتهای بزرگ دنیا از جمله آمریکا، چین و روسیه که کاهش قابلتوجهی در تعداد کل نیروهای نظامی این کشورها دیده میشود، تعداد نیروهای نظامی خود را افزایش داده است.
برهمین اساس، با پیشرفت و توسعه فناوریهای نظامی، بسیاری از کشورها به استفاده از تجهیزات پیشرفته، بهویژه هواپیمایهای بودن سرنشین (پهپاد)، رباتها و سیستمهای اتوماسیون تمایل پیدا کردهاند. این فناوریها اغلب کارایی بیشتری داشته و هزینههای انسانی کمتری را به دنبال دارند.
درهمین راستا، برخی از کشورها از جمله آمریکا به جای استخدام نیروهای دائمی، از نیروهای پیمانی و خصوصی استفاده میکنند.
البته قابل ذکر است که این کاهش میتواند مزایا و معایب خود را داشته باشد. از یک سو، میتواند منجر به صرفهجویی در هزینهها و کاهش تعهدات نظامی شود؛ اما از سوی دیگر، ممکن است باعث کاهش توان دفاعی و امنیت ملی شود.