به گزارش خبرنگار ایرنا، هر ساله با فرا رسیدن نیمه دوم شهریورماه اولین گروه از پرندگان مهاجر در آسمان این استان به پرواز درآمده و در تالاب ها و آب بندانهای مازندران فرود می آیند. آب‌بندان‌ها و تالاب‌های مازندران با توجه به موقعیت گذرگاهی این استان برای بخشی از گونه‌های پرندگان مهاجر و همچنین ورود دسته‌هایی از پرندگان زمستان‌گذران، از شهریور ماه میزبان پیش قراولان مهاجر هستند.
دسته‌های گونه‌های مختلف پرندگانی که در تالاب‌های سایر نقاط کشور جوجه‌آوری دارند و برای رسیدن به محل زمستان‌گذرانی از مازندران عبور می‌کنند در تالاب‌ها و آببندانهای مازندران اقامت موقت دارند که در شهریور ماه اولین گروه ها در تالاب میانکاله و تالاب های دیگر مازندران فرود می آیند.
گرمایش زمین و خشکسالی های سالهای اخیر سبب شد که زمان مهاجرت پرندگان دستخوش تغییر شود تا جایی که در سال گذشته ۱۶ شهریور اولین گروه پرندگان مهاجر خود را به مازندران رساندندو شرایط جوی سال گذشته این استان به گونه ای رقم خورد که پرندگان مهاجر ۲ هفته زودتر از سال های گذشته آسمان مازندران را به مقصد سیبری ترک کردند.
فرود پرندگان مهاجر و ماندگاری آنها در یک استان به شرایط تغذیه ای مناسب آنها بستگی داردکه بارش های اواخر تابستان و پاییز این شرایط مطلبوب را برای آنها فراهم خواهد کرد.
هر چند بارش های سیلابی پاییز سال گذشته در مازندران خسارت های را برای زیر ساخت های این استان به همراه داشت اما این امر سبب شد سطح آب میانکاله بالا بیاید و ده ها هکتار از ساحل این تالاب دوباره به زیر آب رود که این اقدام برای برخی از گونه های کنار آبزی بسیار شوق آفرین و مغذی بود.
بارش های پاییزی سال گذشته سبب شد در مجموع همانند دوسال قبل حدود ۲۵۰ هزار بال پرنده مهاجر به مازندران سفر کنند و در آمار این پرندگان در ۲ سال گذشته تغییری حاصل نشود.
کاهش ۱۵ هزار بالی فلامینگو ها در تالاب میانکاله مهمترین خبر شوک آفرین در سال گذشته بود، اما بارش های خوب پاییزی سبب شد که گونه های دیگر پرنده مهاجر با تعداد بیشتری در مازندران باقی بمانند تا کاهش ۱۵ هزار بالی فلامینگوها در شمارش نهایی جبران شود.
علاوه بر آب بندان ها و تالاب های این استان اراضی شالیزاری اطراف این تالاب ها هم مکان مناسبی برای حضور پرندگان مهاجر جهت تغذیه و ماندگاری است.
آب بندانهای کم عمق
در این پیوند یک فعال محیط زیست در گفت گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: کشت اول برنج و تداوم آن برای کشت دوم سبب شد بسیاری از آب بندانهای این استان ذخیره آبی آنها به شدت کاهشی و کم عمق شود.
ساسان صالحی اظهار داشت: با توجه به این که برای کشت دوم برنج برداشت آب از چاه ها ممنوع شد و استفاده از روان آب و آب بندانها آزاد است این امر سبب کاهش بیش از اندازه آب در آب بندانهای مازندران می شود.
وی گفت: بارش های سنگین اواخر تابستان و پاییز سبب خواهد شد که آب بندانها و تالاب های این استان دوباره سیراب شده و این امر با استقبال پرندگان مهاجر مواجه خواهد شد.
صالحی با بیان این مطلب که در سال گذشته نگرانی های شدیدی در خصوص کم آبی آب بندانهای و تالاب های استان وجود داشت، اظهار کرد: هر چند سیلاب های پیاپی پاییز سال گذشته در شرق، مرکز و غرب مازندران خسارت های به بار آورد اما تالاب ها و آب بندانهای استان مملو از آب شد.
وی گفت: بدون تردید بارش های پاییزی در مازندران بیشترین اثر بخشی را برای تالاب میانکاله خواهد داشت چرا که پسروی های پی در پی آب خزر از گستره آبی این تالاب که به بهشت پرندگان شهرت دارد کاسته است.
این فعال محیط زیست ادامه داد: سیلاب پاییز سال گذشته در شرق مازندران نه تنها در تراز آب میانکاله تاثیر داشت بلکه دشت بزرگ تالاب هم توسط این سیلاب‌ها به همراه بارش شدید شست و شو شده و حجم زیادی از رطوبت به ۳۲ هزار هکتار از اراضی خشک شده میانکاله تزریق شد.
تالاب میانکاله به علت پسروی آب خزر این روزها حال و روز خوشی ندارد و ۳۲ هزار هکتار از سطح تالاب میانکاله کاهش پیدا کرد و از ۵۲ هزار هکتار گذشته به ۲۲ هزار هکتار فعلی رسیده که بر این اساس صاحبنظران ا سیلاب‌ها را برای تالاب میانکاله اثربخش می دانند.
در دنیا ۴۲ نوع تالاب وجود دارد که از این تعداد ایران دارای ۴۱ نوع آن است و تالاب های ساحلی همانند میانکاله از جمله آن است و تالاب‌های داخلی همانند ارومیه نوع دیگری از آنها محسوب می شود، در جهان یک نوع تالاب خاص هم وجود دارد که بی‌نظیر است و آن هم آببندانهای استان مازندران هستند که به دلیل اینکه کنوانسیون رامسر در مازندران ثبت شد این نوع تالاب نیز وارد لیست جهانی شده است و از جمله ۴۲ نوع تالاب ثبت شده جهانی هستند.
سیلاب‌ها در مازندران برای تمامی این آب بندانها به خصوص میانکاله که شرایط حادتری دارد مفید است و این بارش‌ها تراز آب تالاب را افزایش می‌دهند.
بر اساس بررسی هایی که چهره های علمی انجام داده اند وسعت میانکاله در حوزه مازندران در سال ۱۳۷۳ به میزان ۵۵ هزار هکتار بود و براساس آخرین برآوردهایی که در کارگروه احیای میانکاله انجام شد این وسعت به ۲۲ هزار هکتار یعنی کمتر از نصف کاهش یافته که این امر تاثیرات فراوانی در کاهش حضور پرندگان مهاجر در مازندران داشته است.
آمار مرکز ملی مطالعات و تحقیقات دریای خزر هم از کاهش ۲ متری سطح آب این دریا از سال ۱۳۷۵ تاکنون خبر می دهد و در سال های گذشته سطح آب این دریا ۲۶ سانتی‌متر کاهش یافته است.
گرمای هفت روزه
در این پیوند هواشناسی مازندران با اشاره به پایداری‌های جوی، پیش‌بینی کرد که هوای گرم و شرجی تا یک هفته آینده در مازندران تداوم داشته باشد و شهروندان روزهای گرم و آفتابی را در آخرین ماه تابستان تجربه کنند و با توجه به شرایط جوی موجود تا ۱۷ شهریورماه خبری از بارشهای سیراب کننده دشت ها و تالاب های مازندران نیست.
طبق پیش بینی هواشناسی، از شنبه هفته جاری تا پایان هفته شرایط جوی مازندران در بیشتر ایام نیمه ابری گاهی ابری و با تداوم هوای گرم و شرجی همراه خواهد بود و در طی امروز شنبه در ساعات بعدازظهر و شب در ارتفاعات رشد ابر و در برخی مناطق شرقی احتمال رگبار و رعد و برق پراکنده دور از انتظار نخواهد بود.
هواشناسی پیش بینی کرد که از امروز یکشنبه تا آخرین روز هفته جاری جمعه نیز آسمان مازندران صاف تا نیمه ابری و در ساعات بعدازظهر با افزایش ابر و در دامنه ها و ارتفاعات نیمه غربی اسان نیز با رگبار و رعد و برق پراکنده همراه باشد.
مازندران دارای ۲ تالاب بین‌المللی میانکاله و فریدونکنار و چندین تالاب و آبگیر محلی چون ساهون، لپو و پلنگان، ولشت، استخرپشت، گل‌پل، خضر نبی، شورمست، دریوک، سراندون و بالندون، گز و کندوچال است.
مازندران همچنین افزون بر ۸۰۰ قطعه آب‌بندان به مساحت ۱۷ هزار هکتار دارد. همه ساله در فصل زمستان۱۰۰ گونه پرنده مهاجر زمستان گذران با جمعیتی حدود ۳۰۰ هزار بال به مازندران مهاجرت می‌کنند.
بر اساس آمارهای رسمی، تاکنون بیش از ۴۹۰ گونه جانوری از رده‌های مختلف مهره‌داران اعم از پرندگان، پستانداران، خزندگان، دوزیستان و ماهی‌ها در زیست‌بوم مازندران شناسایی شده‌اند.
پرندگان با ۳۱۷ گونه از ۵۸ خانواده، پستانداران با ۶۳ گونه و ۱۹ خانواده، دوزیستان با ۹ گونه از ۶ جنس و ۶ خانواده، خزندگان با ۲۶ گونه از ۲۱ جنس و ۱۱ خانواده و ماهی‌ها با ۷۵ گونه بخشی از تنوع زیستی حیات وحش مازندران را تشکیل می‌دهند.