به گزارش علم و آموزش ایرنا از کانزرویشن، تا چند سال پیش دانشمندان بر این گمان بودند که فعالیت آتشفشانی در کره ماه حدود ۲ میلیارد سال پیش به پایان رسیده است. یافتههای جدید انتشار یافته در نشریه ساینس، از تحلیل خاک و سنگ کره ماه انتقال یافته به زمین توسط فضاپیمای چانگای۵ چین در سال ۲۰۲۰ به دست آمده است.
هر چند تطابق این نتایج با تاریخچه مورد قبول فعالیت آتشفشانی در کره ماه دشوار است؛ ممکن است برخی نواحی داخل کره ماه غنیتر از عناصر رادیواکتیو بودهاند یعنی همان عناصری که با تولید گرما موجب فعالیت آتشفشانی میشوند. ناحیهای که فضاپیمای چینی در آنجا بر سطح ماه فرود آمده بود ممکن است یکی از این نواحی بوده که سنگها در آنجا غنی از عناصر تولیدکننده گرما بودهاند.
آتشفشان یکی از راههایی است که اجرام سیارهای سنگی از طریق آن گرمای خود را از دست میدهند. اجرام سنگی در منظومه خورشیدی ما زمین، مریخ، ونوس (زهره)، عطارد، قمر «یو» سیاره مشتری و قمر «ماه» سیاره زمین هستند. همه مدارک موجود حاکی است که سیاره ونوس الان فعالیت آتشفشانی دارد. بر روی مریخ میتوانیم از طریق شمارش تعداد دهانههای آتشفشانی (craters) زمان تشکیل جریانهای بزرگ گدازه را مشخص کنیم. در قمر «یو» هم که از لحاظ اندازه مشابه ماه است باید به همین صورت باشد.
تحلیل تکذیب و قدمت نمونههای بازگردانده شده به زمین از نواحی تاریک ماه توسط شش ماموریت آپولو و سه ماموریت رباتیک شوروی با این اعتقاد سازگار بود که هیچ فعالیت اخیر آتشفشانی در ماه نبوده است.
فورانهای آتشفشانی در کره ماه باید در برگیرنده فوارههای گدازه شبیه آنچه در هاوایی دیده میشود بوده باشند. برخی از قطرهها ممکن است تا دهها کیلومتر به بخشهای دیگر سطح ماه پرتاب شده باشند. سه «قطره آتشفشانی» شناسایی شده در نمونههای فضاپیمای چانگای۵ چین احتمالا از منبع یکسانی با دیگر نمونهها نبودهاند و این توضیح میدهد چرا این قطرهها بسیار جوانتر از جریان گذاره در مکان فرود چانگای۵ هستند.