به گزارش روز سه شنبه ایرنا از خبرگزاری گاردین، سال گذشته یخهای اقیانوس منجمد جنوبی در قطب جنوب ۱.۶ میلیون کیلومتر مربع کمتر از آمار میانگین بود.
یخهای دریایی اطراف قطب جنوب در آستانه رسیدن به رکورد پایینترین سطح زمستانی برای دومین سال متوالی قرار دارند و کاهش «غیرقابلباور» مقدار یخهای اقیانوس منجمد جنوبی را ثبت کردهاند.
بر اساس دادههای اخیر، سطح یخهای دریا در این منطقه نسبت به سال گذشته حتی کمتر شده و این تغییرات چشمگیر بهویژه در شرایط گرمایش جهانی و تأثیرات آن بر اقلیم قطب جنوب، مورد توجه قرار گرفته است.
منطقه قطب جنوب در سال ۲۰۲۳ یک دگرگونی ناگهانی را تجربه کرد زیرا پوشش یخهای دریای اطراف این قاره به مدت ۶ ماه متوالی به شدت کاهش یافت و در زمستان، این پوشش حدود ۱.۶ میلیون کیلومتر مربع کمتر از میانگین بلندمدت بود؛ منطقهای که تقریبا به اندازه بریتانیا، فرانسه، آلمان و اسپانیا بهطور مشترک است.
دانشمندان استرالیایی در برنامه تحقیقاتی قطب جنوب گفتند دادههای اخیر نشان میدهد این روند در سال ۲۰۲۴ نیز تکرار شده است و در تاریخ هفتم سپتامبر، مقدار یخچال های اقیانوس کمتر از همان میزان در سال گذشته میلادی بود.
در حالی که نتایج زمستانی هنوز کامل نشده است و مشخص نیست سطح یخهای دریا برای این فصل، کمتر از سال گذشته خواهد بود یا نه؟ دانشمندان گفتند: این موضوع بخشی از شواهدی است که نشان میدهد سیستم قطب جنوب به «وضعیت جدیدی» رسیده است.
دکتر ویل هابز، پژوهشگر یخهای دریا در دانشگاه تاسمانیا گفت: آنچه واقعاً درباره آن صحبت میکنیم دو رویداد فوقالعاده شدید است، سال گذشته وضعیت غیرقابلباور بود و اکنون این اتفاق دوباره روی داده است.
وی افزود: در مقیاسهای زمانی ماهانه و سالانه، وضعیت جوی اصلیترین عامل تغییرات منطقهای است و آنچه که اکنون متفاوت است، تأثیر قابلتوجه دماهای بالای اقیانوس منجمد جنوبی روی یخهای دریا است.
وی ادامه داد: ما میدانیم که دو سال گذشته گرمترین سالهای ثبت شده برای کره زمین بودهاند، با دماهای جهانی بیش از ۱.۵ درجه سانتیگراد بالاتر از دوران پیشاصنعتی برای مدتهای طولانی. این گرما اکنون در اقیانوسهای اطراف قطب جنوب منعکس شده است.
در روز شنبه، یخچالها ۱۷ میلیون کیلومتر مربع از اقیانوس جنوبی را پوشانده بود که کمتر از رکورد قبلی ۱۷.۱ میلیون کیلومتر مربع در سال گذشته است. میانگین بلندمدت برای تاریخ هفتم سپتامبر بر اساس دادههای ماهوارهای ۱۸.۴ میلیون کیلومتر مربع است.
زمستان قطب جنوب معمولاً از ماه مارس (اسفند) آغاز میشود و تا اکتبر (آبان) ادامه دارد.
فیل رید از اداره ملی آب و هوا استرالیا گفت: هنوز خیلی زود است که به طور قطعی بگوییم آیا یخهای زمستانی به حداکثر سالانه خود رسیدهاند یا خیر؛ اما تعجبآور است که در سالهای متوالی مقدار یخهای دریا اینقدر پایینتر از میانگین رفته است.
او گفت که در حالی که دانشمندان تازه در حال درک تأثیر سطح پایین یخهای دریا روی آب و هوا و اقلیم هستند، مطالعات اخیر نشان دادهاند که این مسئله به افزایش بارشهای تابستانی و روزهای خشک زمستانی در استرالیا منجر شده است.
هابز گفت که ممکن است چندین دهه طول بکشد تا وضعیت یخهای دریایی قطب جنوب از رویداد سال گذشته بیشتر شوند و تا آن زمان تأثیر بلندمدت گرمایش جهانی واضح خواهد شد.
او گفت: شواهد بیشتری وجود دارد که میانگین بلندمدت پوشش یخهای دریا احتمالاً به حالت قبلی خود برنمیگردد.
در حالی که از دست رفتن یخهای دریا به طور مستقیم، وضعیت دریاها را تغییر نمیدهد، دانشمندان میگویند که این مسئله به ویژه در تابستان تأثیر غیرمستقیم بزرگی دارد. این موضوع یک مانع حفاظتی را که از نابودی یخچالهای قاره جلوگیری میکند، از بین می برد و نقش مهمی در شتاب گرفتن روند گرم شدن اقیانوسها ایفا میکند زیرا آبهای تاریک نمایان شده و حرارت بیشتری از جو جذب میکنند.
دانشمندان موسسه تحقیقاتی قطب جنوب انگلیس دریافتند کاهش یخهای قطب جنوب در اواخر ۲۰۲۲ میتواند به مرگ هزاران جوجه پنگوئن امپراطور منجر شده باشد.
مطالعهای که سال گذشته در نشریه طبیعت (Nature) منتشر شد، نشان داد که اگر انتشار گازهای گلخانهای به سطح فعلی خود ادامه یابد، آبهای ذوب شده از صفحات یخی قاره میتواند جریان گردش اقیانوس منجمد جنوبی را به طور چشمگیری تا سال ۲۰۵۰ آرام کند.
مقالهای بعدی برآورد کرد که این گردش که بر الگوهای آب و هوایی جهانی و دما و سطح مواد مغذی اقیانوس تأثیر میگذارد، از دهه ۱۹۹۰ تاکنون حدود ۳۰ درصد کند شده است.