به گزارش ایرنا، شوک به گردشگری گیلان با ورود بیش از ۶ میلیون مسافر طی یک هفته و صف‌های چند لایه بنزین، استیصال در راهبندان، شلوغی و ترافیک جای، جای استان، چهره ناخوش اتراق‌های خیابانی، بیداد زباله و کمبود ارزاق عمومی ظرف یک هفته چنان خلق جامعه محلی را تنگ کرد که برآیند سخن گیلانیانی که مدام به میهمان نوازی شهره بودند فلسفه مخالفان سفر چون سقراط و کانت را تداعی می‌کرد که به نوشته محققان تقریبا در تمام عمر، مصرانه از سفر پرهیز می‌کردند و مخالف سفر بودند.
شدت ازدحام مسافر به گونه‌ای بود که داد روزنامه‌نگار و فعال سیاسی چون احمدزیدآبادی را هم درآورد؛ بگونه‌ای که در صفحه تلگرامی خود از کلافگی ۲۵ ساعته در مسیر تهران به رشت نوشت و گفت: حجم بی‌رویه خودروهای شخصی، کیفیت نازل و خطرخیز آنها، زیرساخت‌های ضعیف جاده‌ای، فرهنگ زننده و مهاجم رانندگی، سفرهای انبوه و بی‌در و پیکر در تعطیلات پرشمار علاوه بر شهروندان، پلیس راه کشور را هم مستأصل کرده است.
همچنین پس از انتشار خبر مهار آتش‌سوزی بیش از یک هکتار از اراضی جنگلی منطقه حفاظت شده لیسار واقع در غرب گیلان در اثر بی‌احتیاطی تعدادی از گردشگران در برافروختن آتش در پوشش گیاهی خشک و عدم مدیریت آن از سوی محمد رضا سلامی سرپرست اداره حفاظت محیط زیست تماس های مکرر با مرکز ایرنا گیلان نشان از نارضایتی شهروندان ازپدیده هجوم پرشمار گردشگران در استان داشت و برآیند کلامشان این بود: مگر معنای گردشگری تاراج منابع سرزمینمان است؟
شهروندان از شلوغی، انبوه زباله و چهره ناخوش شهرهای استان، کمبود بنزین و حتی نحوه پوشش گردشگران در شهرهای استان شاکی بودند و می‌گفتند چرا هیچ اقدامی نمی شود، آیا مردم گیلان باید تاوان نزدیکی به مرکز و طبیعت‌شان را بپردازند؟
گیلان گرفتار گردشگران و برخی شهرداران غیرمسئول
خشونت گردشگران غیرمسئول در گیلان را چگونه می‌توان زدود؟
ولی جهانی مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در برنامه‌ای تلویزیونی بحران حادث شده از هجوم گردشگران در روزهای اخیر را غیرقابل پیش بینی توصیف کرد و از تشکیل ۲ جلسه ستاد هماهنگی خدمات سفر طی سه روز در استان خبر داد و گفت: اگرچه این حجم از گردشگر غیرقابل پیش‌بینی بود و متاسفانه مشکلاتی برای شهروندان بوجود آورد اما با برنامه‌ریزی های انجام شده مشکل حادی بروز نکرد.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گیلان: حضور بیش از ۶ میلیون گردشگر طی یک هفته در استان غیر قابل پیش بینی بود
مجتبی شکوری مدیر شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی منطقه گیلان نیز در پاسخ به سئوال خبرنگار ایرنا مبنی بر چرایی مشکل عرضه بنزین در برخی از جایگاه‌های گیلان در تعطیلات گذشته گفت: مشکلی در تامین بنزین نبود اما موج مسافر و ترافیک سنگین فعالیت نفتکش‌ها را برای تخلیه بنزین با مشکل مواجه کرده بود به عنوان مثال اگر نفتکشی چهار بار برای تخلیه اقدام می‌کرد با توجه به بار ترافیک این آمار به ۲ مرتبه تقلیل یافته بود.
مدیر شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی منطقه گیلان گفت: موج مسافر و ترافیک سنگین فعالیت نفتکش‌ها را برای تخلیه بنزین با مشکل مواجه کرده بود
استاندار گیلان در جلسه ستاد خدمات سفر و شورای ترافیک استان تاکید کرد: با توجه به حجم ورود گردشگران به این استان باید اعتبارات و سهمیه‌بندی منابع و امکانات اختصاصی نیز مطابق جمعیت شناور گیلان در نظرگرفته شود تا مردم استان به جای بهره‌مندی از اقتصاد گردشگری متضرر نشوند.
استاندار گیلان تاکید کرد: با توجه به حجم ورود گردشگران به این استان باید اعتبارات و سهمیه بندی منابع و امکانات اختصاصی نیز مطابق جمعیت شناور گیلان در نظرگرفته شود تا مردم استان به جای بهره‌مندی از اقتصاد گردشگری متضرر نشوند. اسدالله عباسی با تاکید بر اینکه رفع بسیاری از مشکلات نیازمند تفکر است و فقط بودجه عامل حل معضل نیست، گفت: باید شرایطی فراهم شود تا مردم استان از اقتصاد گردشگری بهره بگیرند نه اینکه روند زندگی عادی شان با حجم ورود مسافر دچار اختلال شود.
عباسی گفت: با نزدیک شدن به فصل آغاز مدارس برحجم گردشگران افزوده می شود لذا شهرداران و فرمانداران مهیای خدمات رسانی باشند و برنامه‌ریزی های لازم را در زمینه های متعدد از جمله مدیریت پسماند انجام دهند.
این سوال که آیا باید جامعه محلی، تاوان حجم عظیم گردشگر را بدهد، مکرر شد تا ایرنا گیلان در راستای آگاهی بخشی و شاید بازگشایی گرهی در برنامه‌ریزی متولیان به مصاحبه با فرزاد رشیدی یکی از متخصصان و استادان حوزه گردشگری کشور نشست؛ مشاور تخصصی مدیریت مقصد پروژه‌های بین المللی، سازمان جهانی جهانگردی و یونسکو در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار ایرنا در همان ابتدای مصاحبه چاره کار را مدیریت مقصد گردشگری عنوان کرد و گفت: متاسفانه هجوم تعداد زیادی مسافر در زمان‌های خاص به مشکل کشور تبدیل شده است و جامعه امروز نیازمند دانش مدیریت مقصد گردشگری در سطح ملی، منطقه‌ای و محلی است.
این متخصص گردشگری که درفاصله سالهای ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۷ مشاور پروژه های توسعه اکوتوریسم در موضوع پروژه تالاب انزلی جایکا و نیز کارشناس سازمان میراث فرهنگی در بحث تالاب سلکه به سال ۲۰۱۱ بوده است، تصریح کرد: تجربه نشان داده است هر کجا گردشگری بدون راهبردی مشخص در حوزه مدیریت مقصد و بدون مشارکت جوامع محلی توسعه یابد مشکلات اجتماعی و اقتصادی متعددی ظهور می یابد که در بلندمدت مشکلات گردشگری بیش از فواید آن خواهد شد.
آژانس همکاری بین‌المللی ژاپن «جایکا» نام یک سازمان دولتی مستقل بین‌المللی در ژاپن است که در زمینهٔ توسعه به دولت ژاپن و همچنین کشورهای در حال توسعه کمک می‌کند.
متخصص گردشگری تصریح کرد: تجربه نشان داده است هر کجا گردشگری بدون استراتژی مشخصی در حوزه مدیریت مقصد و بدون مشارکت جوامع محلی توسعه یابد مشکلات اقتصادی اجتماعی و اقتصادی متعددی ظهور پیدا می‌کند که در بلند مدت مشکلات گردشگری بیش از فواید آن خواهد شد. رشیدی ادامه داد: اگر قرار است این مشکل در کشور حل شود باید داستان مدیریت مقصد با جدیت بیشتری دنبال شود؛ دانش مدیریت مقصد که به چند موضوع از جمله؛ برآورد آنچه از گردشگری به دست می‌آوریم در برابر آنچه از دست می‌دهیم؟ چگونه می توانیم داشته‌ها و رهاوردهایمان از گردشگری را افزایش دهیم؟ یعنی چگونه می‌توانیم آثار مثبت گردشگری را افزایش و آثار منفی آن را کاهش دهیم؟ باید بعنوان یکی از مهمترین راهبردهای توسعه گردشگری پیگیری شود.
وی گفت: هر فعالیتی دارای آثار مثبت و منفی است و دانش مدیریت مقصد گردشگری در پی آنست که نخست آثار مثبت گردشگری که صد البته دارای ابعاد بسیاری از جمله افزایش فرصت‌های اقتصادی، حفاظت موثر از میراث طبیعی و فرهنگی و نیز ارتقای کیفیت زیستی جامعه میزبان است را شناسایی و برای افزایش آن تلاش کنیم.
آثار منفی گردشگری نیز از جمله مدیریت جمعیت و نوسانات گردشگری، موازنه سود و زیان این فعالیت، تغییرات اقتصادی و ملکی از حضور گردشگران، آثار زیست محیطی، تغییر کاربری، جنگل تراشی و جنبه های منفی فرهنگی را شناسایی و برای به حداقل رساندنش برنامه‌ریزی شود؛ آن موقع است که به مفهوم گردشگری پایدار در یک مقصد می‌رسیم.
رشیدی ادامه داد: اگر قرار است این مشکل در کشورحل شود باید داستان مدیریت مقصد با جدیت بیشتری دنبال شود؛ دانش مدیریت مقصد که به چند موضوع از جمله برآورد آنچه از گردشگری به دست می‌آوریم در برابر آنچه از دست می‌دهیم؟ چگونه می توانیم داشته‌ها و رهاوردهایمان از گردشگری راافزایش دهیم؟ یعنی چگونه می‌توانیم آثار مثبت گردشگری را افزایش و آثار منفی آن را کاهش دهیم؟ باید بعنوان یکی از مهمترین استراتژی‌های توسعه گردشگری پیگیری شود. این کارشناس گردشگری با تاکید بر اینکه اگر مقولات یادشده مدیریت نشود، آثار منفی گردشگری جنبه های مثبت را تحت شعاع قرار خواهد داد، افزود: اگر بدنبال پاسخ به سوالات آینده همچون؛ چه برنامه‌ای برای جلوگیری از افزایش هزینه زندگی برای جامعه میزبان وجود دارد؟ چگونه درآمدها برای حفاظت از منابع فرهنگی، طبیعی و پایداری آنان هزینه شود؟ حد وابستگی اقتصاد منطقه به درآمدهای گردشگری چیست؟ چه برنامه‌ای برای جلوگیری از ازدحام و مختل شدن زندگی جامعه میزبان و کاهش خدمات گردشگری در مقصد، انباشت زباله، پسماند و پساپ، افزایش جرم و در نهایت کاهش مطلوبیت مقصد گردشگری وجود دارد؟ باید با استفاده از دانش مدیریت مقصد برای آن برنامه‌ریزی کنیم.
رشیدی ادامه داد: در مقایسه ۲ کشور همسایه آذربایجان و ترکیه می‌بینیم که آذربایجان بدلیل محدودیت مقصد گردشگری با ممانعت فیزیکی از ورود گردشگر به شکل بی‌رویه جلوگیری می‌کند و به صورت کنترل شده و با ویزا اجازه ورود می‌دهد اما ترکیه به دلیل تعدد جاذبه در مقاصد و توزیع مناسب گردشگر و نیز زیرساخت‌های مناسب گردشگران را مدیریت می کند که آسایش جامعه محلی مختل نشود.
وی معتقد است: سفر حق تمامی هموطنان کشور است که با توجه به شرایط فقط در جاذبه‌ها و یا تحت شرایطی خاص در روستاها امکان پذیر هست و نمی توان در ورودی استان چنین ممانعتی ایجاد کرد بلکه باید بدنبال اجرای فرایند مدیریت مقصد با توجه به شرایط کشور در سطح ملی و استانی از جمله ساماندهی تعطیلات، توزیع مناسب و نیز همه مکانی و زمانی، تقویت جریان سازی سفر با استفاده از روش‌های اقتصادی، قیمت گذاری محصولات و خدمات گردشگری در فصل پیک و غیرپیک و ایجاد مقاصد جدید بود.
این متخصص مدیریت مقصد گردشگری با بیان اینکه همچنین با اقدام به آگاهی‌بخشی قبل از تصمیم به سفر و ترویج سفر درست می‌توان در این خصوص موثر واقع شد، افزود: البته که در فصل پیک، قیمت‌ها را طوری افزایش دهیم که بتوانیم از این طریق به تعادل مناسبت‌تری برسیم و در زمان‌های غیرپیک با کاهش نرخ ها ورود مسافر را داشته باشیم.
رشیدی با اشاره به تجربیاتی که در خصوص دانش مدیریت مقصد در شرکت همکاری‌های بین المللی ژاپن، سازمان جهانی جهانگردی و یونسکو انجام داده است، افزود: متاسفانه این موضوع در کشور مغفول مانده و مشکلاتی که بوجود می‌آید به دلیل جای خالی این دانش است و بارها اعلام کردیم باید کارشناس مدیریت مقصد در ادارات وسازمان‌های متولی گردشگری تربیت شود.
این کارشناس پروژه‌های سازمان جهانی جهانگردی تصریح کرد: باید با توجه به واقعیت‌ها برنامه‌ریزی کرد، جاذبه‌های شناخته شده گردشگری ظرفیت محدودی دارد باید آن را شناخت و متناسب با ظرفیت برد آن، فعالیت گردشگری را تعریف کرد بدون شک تعداد خارج از برد و ظرفیت ورود گردشگر به جاذبه های ارزشمند زیانبار است.
وی تاکید کرد: حجم ورود مسافر نیاز به برنامه‌ریزی دارد در غیر این صورت موجب خشم جامعه محلی می‌شود و حس میهمان‌نوازی را تحت تاثیر قرار می‌دهد از سویی نباید همه منابع‌مان را هم تبدیل به جاذبه کنیم؛ امروز چیزی که نیاز داریم اهمیت دادن بیشتر و اجرای علمی و عملی دانش مدیریت مقصد گردشگریست.
اگرچه گردشگری صنعتی پول ساز، اشتغال‌زا و معرف کشور در جهان است اما هجوم مسافر به یک مقصد گردشگری با بروز عواملی چون ترافیک، انباشت زباله، انبوه چادرهای مسافرتی که چهره ای نازیبا به شهر و منطقه می‌دهد و اختلال در معابر عمومی حلاوت گردشگری را برای شهروندان تلخ و نارضایتی آنان را موجب می شود.
بی‌تعارف، ظرفیت گردشگری گیلان بعنوان یک مقصد بارز سفر محدود است و نمی‌تواند بطور همزمان پذیرای میلیون ها گردشگر باشد از این‌رو به اعتقاد کارشناسان و برنامه‌ریزان بهره‌مندی از دانش مدیریت مقصد، توزیع و مدیریت سفر نیاز گردشگری گیلان در برهه جدید است.