به گزارش ایرنا، روز جهانی گردشگری که ۲۷ سپتامبر هر سال گرامی داشته می‌شود، بهانه‌ای شد تا تعدادی از فعالان حوزه محیط زیست و گردشگری مازندران شامگاه شنبه -۷ مهر- در یک نشست هم‌اندیشی غیردولتی که با حمایت بخش خصوصی در بوتیک‌هتل جنگلی ونوشک ساری برگزار شد، دغدغه‌های خود برای افزایش ارتباط بین فعالیت‌های مرتبط با آگاه‌سازی جامعه مخاطب گردشگری مازندران در زمینه طبیعت و محیط زیست و همچنین شناساندن و بهره‌گیری مناسب و اصولی از ظرفیت‌های تاریخی این استان را بیان کنند.
در این نشست که با حضور جمعی از راهنمایان گردشگری، طبیعت‌گردان، کنش‌گران محیط زیست و فعالان اجتماعی برگزار شد و قاسم قادری رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیز در قسمتی از برنامه مهمان آن بود، مسائل گوناگونی اعم از ضرورت آگاه‌سازی جامعه و به ویژه نسل جدید در زمینه طبیعت و تاریخ مازندران و همچنین رفع برخی موانع پیش روی ریل‌گذاری گردشگری هدفمند در مازندران مطرح شد.
این نشست هم‌اندیشی در یکی از مجموعه‌های گردشگری مرکز مازندران برگزار شد که تلاش کرده هر ۲ حوزه طببیعت و تاریخ این منطقه را به طور برجسته‌ای مورد توجه قرار دهد. نشست در هتلی برگزار شد که بر اساس معماری بومی مازندران و با استفاده از نقشه خانه تاریخی «سردار جلیل» ساری در یک بافت روستایی و محیطی جنگلی ساخته شده و از نگاه فعالان گردشگری نمونه‌ای از انتخاب مسیر درست برای گردشگری مبتنی بر تاریخ و طبیعت مازندران است.
ضرورت آگاه‌سازی نسل جدید
علی پورقاسم یکی از فعالان حوزه گردشگری و راهنمای گردشگری در شاخه طبیعت‌گردی که عمده فعالیتش برپایی تورهای طبیعت‌گردی برای کودکان است، در این نشست بر لزوم افزایش آگاهی به نسل جدید برای حفاظت از طبیعت و به ویژه گونه‌های جنگل‌های هیرکانی تاکید کرد و گفت: بسیاری از چالش‌هایی که اکنون از سوی گردشگران و طبیعت‌گردان و حتی جوامع بومی در محیط زیست و طبیعت می‌بینیم ناشی از نبود آگاهی پیرامون اهمیت جنگل‌ها و احترام به حریم جنگل است.
وی افزود: آگاهی‌بخشی به کودکان در این زمینه می‌تواند نسل جدید را با نگرشی نوین به گردشگری و طبیعت مازندران رشد دهد و لازم است که گام‌های مناسبی برای آگاهی‌بخشی کودکان و نوجوانان در این زمینه برداریم.
این فعال گردشگری با بیان این‌که در حوزه محیط زیست مرز بی‌معنی است، اظهار کرد: ما باید به هر موضوع محیط زیستی در جهان توجه کنیم. زیرا محیط زیست مرز نمی‌شناسد و هر پدیده محیط زیستی در هر جایی از جهان می‌تواند آثاری در سایر نقاط دنیا هم داشته باشد.
پورقاسم تصریح کرد: حفاظت از جنگل‌های هیرکانی و گونه‌های ارزشمند این جنگل‌ها موضوعی بومی نیست، بلکه کاملا جهانی است و باید برای همه ما اهمیت داشته باشد. در حوزه محیط زیست باید حس مالکیت را در مردم ایجاد و تقویت کنیم تا مشارکت اجتماعی برای حفاظت از طبیعت و بهره‌گیری درست از طبیعت در عرصه گردشگری رونق یابد.
این راهنمای گردشگری و طبیعت‌گردی گفت: ظرفیت گونه‌های جنگلی مازندران برای رونق گردشگری بسیار بالا و برجسته است و فقط به آگاهی‌بخشی در این زمینه نیاز داریم تا جامعه بومی و جامعه مهمان با ارزش و جایگاه این عرصه‌ها آشنا شوند.
نیاز به آموزش برای هفت تا ۱۷ ساله‌ها
آموزش مبانی درست و اصولی گردشگری مبتنی بر طبیعت و تاریخ در دیدگاه‌های تعدادی دیگر از حاضران در این نشست نیز مورد توجه و تاکید بود. فاطمه بیاتی آموزگار بازنشسته‌ای است که پس از پایان دوره خدمتش در کلاس درس از تجارب آموزشی خود برای آگاهی‌بخشی کودکان و نوجوانان در زمینه طبیعت و محیط زیست و گردشگری بهره گرفته است.
او مهم‌ترین گروه سنی برای انجام فعالیت‌های آموزشی در این موضوع را گروه سنی هفت تا ۱۷ ساله‌ها عنوان کرد و گفت: اندیشه و نگرش انسان‌ها در همین دوران کودکی و نوجوانی شکل می‌گیرد و اگر بتوانیم با هم‌افزایی و همراهی هم نسل جدید را با گردشگری اصولی و مبانی حفاظت از طبیعت آشنا کنیم، به رونق گردشگری درست در مازندران کمک کرده‌ایم.
بیاتی یکی از آفت‌های نتیجه‌بخش نبودن یا کمتر دیده شدن ایده‌های نوآورانه و تلاش دغدغه‌مندان این حوزه در مازندران را بخشی‌نگری و نبود نگاه فرابخشی در شهرستان‌های مازندران دانست و افزود: تا زمانی که در مازندران نگاه‌مان به گردشگری مبتنی بر بخشی‌نگری‌ها باشد و نگاهی فراگیر و گسترده به توسعه گردشگری در این استان نداشته باشیم، اقدامات و برنامه‌ها به سرانجام درستی نمی‌رسند.
وی اظهار کرد: پس از سال‌ها فعالیت در آموزش و پرورش به این نتیجه رسیدم که آموزش در عرصه محیط زیست و گردشگری یکی از حلقه‌های مفقوده اصلی این بخش است و بر همین اساس پا به این عرصه گذاشتم تا گامی برای کمک به آگاه‌سازی جامعه بردارم.
زخم گردشگرنماها بر تن هیرکانی
در این نشست علی خضری کنش‌گر محیط زیست هم که یک دهه است به صورت رایگان پویش درختکاری را در مناطق مختلف استان برگزار می‌کند، دغدغه‌ها و درخواست‌های خود از فعالان حوزه گردشگری را مطرح کرد.
او گفت: از سال ۱۳۹۴ که درختکاری را آغاز کردم تا کنون دست‌کم ۱۰ هزار نهال درختان مثمر و درختان بومی جنگل‌های هیرکانی را در مناطق مختلف این استان کاشتیم و سال به سال نیز این فعالیت گسترده‌تر می‌شود.
این کنش‌گر محیط زیست افزود: ۳۰ درصد از درآمد و ۳۰ درصد از زمان من در زندگی طی این ۱۰ سال به طور مستمر به کاشت درخت اختصاص یافته و تمرکزم هم بر ترویج کاشت درخت‌های بومی جنگل‌های هیرکانی است. درختکاری به بخشی از زندگی و وجود من تبدیل شده و خوشبختانه توانستم طی این سال‌ها با همراهی همسر و دخترم و تعدادی از دوستان و دغدغه‌مندان، کاشت درخت به یاد درگذشتگان، به بهانه تولد فرزندان و حتی به مناسبت ازدواج‌ها را رواج دهم.
او رفتار نامناسب گردشگران و مسافران با درخت‌ها را یکی از چالش‌های طبیعت مازندران برشمرد و تصریح کرد: متاسفانه گاهی می‌بینم درخت‌هایی که در حاشیه جاده‌ها کاشته‌ام و ماه‌ها و سال‌ها از آن‌ها مراقبت کرده‌ام برای روشن کردن آتش و برپا کردن بساط کباب گردشگران قطع می‌شود. برای آگاه کردن جامعه در این زمینه به همراهی و همکاری گردشگران و به ویژه فعالان حوزه گردشگری نیاز داریم.
غفلت از تاریخ در گردشگری مازندران
در این نشست هم‌اندیشی توجه به تاریخ و بناهای تاریخی مازندران در حوزه گردشگری هم مورد تاکید قرار گرفت. موضوعی که طی سال‌های اخیر بیشتر بر آن تاکید شده است.
علی شریفی عضو انجمن راهنمایان گردشگری مازندران یکی از چالش‌های این بخش را نگاه اداری به برخی بناهای تاریخی استان و همچنین بی‌توجهی و فراموشی بسیاری از این بناها بیان کرد و گفت: بارها پیش آمده وقتی گروه گردشگران را به خانه کلبادی که در حال حاضر موزه تاریخ ساری است می‌بریم، به دلیل پایان ساعت کار ادارات و نگاه اداری به این مجموعه با درهای بسته مواجه می‌شویم. در چنین شرایطی کار برای این‌ه تاریخ مازندران را به گردشگری پیوند بزنیم سخت می‌شود.
وی افزود: در ساری که مدتی تورهای شهرگردی را به راه انداخته بودیم استقبال خوبی را دیدیم. اما به دلیل حمایت نشدن این تورها پایدار نماند. ضمن این‌که بسیاری از بناهای تاریخی این شهر و بسیاری از شهرهای استان به دلیل مسائل مختلف بدون استفاده مانده‌اند و در حال تخریب هستند.
شریفی خاطرنشان کرد: آب‌انبار میرزامهدی در خیابان ۱۸ دی ساری با وجود جذابیت و ظرفیتی که برای بهره‌گیری در حوزه گردشگری شهری دارد به دلیل مسائل اداری به زباله‌دان تبدیل شده است. خانه‌های تاریخی و زیبای محله آب‌انبارنو ساری هم در حال تخریب هستند و از چند خانه بازسازی شده و سالمی هم که وجود دارد به دلیل بسته بودن درها و بهره‌برداری نشدن نمی‌توان بازدید کرد.
لزوم جذب سرمایه‌گذار برای احیای بناهای تاریخی مازندران
امیرحسین فیضی راهنمای گردشگری که در زمینه معرفی بناهای تاریخی مازندران به ویژه شهرستان ساری متمرکز است نیز در این نشست خواستار برنامه‌ریزی مسئولان مرتبط برای بهره‌گیری از این بناها در عرصه گردشگری شد.
او با تاکید بر این‌که راه احیا و حفاظت از این ساختمان‌های رو به تخریب برنامه‌ریزی برای فعال شدن در حوزه گردشگری است، گفت: مسئولان استان باید برنامه‌ریزی‌های جدی‌تری را برای استفاده از اماکن تاریخی و قدیمی مازندران انجام دهند.
فیضی اظهار کرد: خوشبختانه در بابل چند گام خوب در این زمینه برداشته شده و شاهد احیای چند بنای تاریخی از جمله ساختمان پشت گنجینه بابل هستیم که مورد استقبال هم قرار گرفت. در ساری هم امکان انجام چنین اقدامی وجود دارد، فقط کافی است که برنامه‌ریزی مناسب انجام و سرمایه‌گذار خلاق در این زمینه جذب شود.
کنش‌گران حوزه محیط زیست و گردشگری مازندران در پایان این نشست یک نهال درخت آزاد از گونه‌های بومی جنگل‌های هیرکانی را در محوطه بوتیک‌هتل جنگلی ونوشک غرس کردند. همچنین از چند فعال و کارآفرین حوزه گردشگری نیز در این نشست تجلیل شد.