به گزارش ایرنا، پاییز و زمستان استان چهارفصل کهگیلویه وبویراحمد دیدنی و مثال زدنی است، کوه های سربه فلک کشیده و پوشیده از برف جلوه گر زیبایی های طبیعت اند اما در دل این زیبایی ها هم اتفاقات مخوف و ناگواری خفته است.
فصل سرما که از راه برسد افزایش استفاده از لوازم گرمایشی و گازسوز هم به دنبال آن فرا می رسد و البته بی احتیاطی در زمینه به کاربردن بخاری های معیوب و همچنین رعایت نکردن اصول ایمنی خانواده ها را در معرض تهدید جدی قرار می دهد.
گاز منوکسید کربن معروف به قاتل خاموش در هر مکانی که ایمنی کمتری احساس کند جولان می دهد، بدون سر و صدا مسموم می کند و هر که را بخواهد به چنگال مرگ می برد.
طعم تلخ مرگ با مزه گازی بدون رنگ و بدون بو، در فصل سرما میهمان ناخوانده خانواده های بسیاری شده و خواب های شبانه را برای آنها ابدی کرده است.
علایم و نشانههای مسمومیت با گاز منوکسید کربن میتواند به شکل موارد بسیار متفاوت در افراد نمایان شده و در اثر تماس طولانی با گاز منوکسیدکربن، علائمی شبیه سردرد، سرگیجه، افزایش شدید ضربان قلب در ابتدا، وزوز گوش و خواب آلودگی، تهوع، استفراغ، تپش قلب، کاهش سطح هوشیاری، آسیبهای دائمی به سیستم عصبی، کما و در نهایت مرگ رخ میدهد.
رتبه ششم کهگیلویه و بویراحمد در فوتی های ناشی از گازگرفتگی
طبق اعلام مدیرکل پزشکی قانونی کهگیلویه و بویراحمد تعداد فوتی های ناشی از گازگرفتگی در این استان سال ۱۴۰۲ رشد ۳۰۰ درصدی داشته است و این استان رتبه ششم کشور را به لحاظ تعداد فوتی های ناشی از گاز گرفتگی به خود اختصاص داده است.
کامروز امینی افزود: سال ۱۴۰۱ سه نفر در استان به دلیل مسمومیت با گاز منوکسید کربن جان خود را از دست داده اند این در حالی است که این رقم در سال ۱۴۰۲ به ۱۲ نفر رسیده است.
وی تاکید کرد: از این تعداد ۱۰ نفر آقا و ۲ نفر خانم بوده اند. وجود این آمار تلنگری برای مردم و متولیان امر در آستانه فصل سرد است.
مدیرکل پزشکی قانونی کهگیلویه و بویراحمد ابراز کرد: این گاز بی بو و بی رنگ است و بدون هشدار قبلی زندگی افراد را به سمت مرگ سوق می دهد.
علائم مسمومیت با گاز مونوکسیدکربن
یک پزشک درباره مسمومیت با گاز مونوکسید کربن در فصل سرما به مردم هشدار داد و گفت: هموطنان نکات ایمنی در استفاده از وسایل گرمایشی را رعایت کنند زیرا که گاز سمی مونوکسید کربن بر اثر نبود اکسیژن کافی هنگام سوختن مواد سوختی از جمله بنزین، نفت، گاز و گازوئیل در وسایل گرمایشی تولید میشود.
آرش حسینی افزود: علائم مسمومیت با گاز مونوکسید شبیه علائم سرماخوردگی و آنفلوانزاست، باوجوداینکه علائم این مسمومیت بسیار ساده است؛ اما مسمومیت با گاز مونوکسید کربن در کشور همچنان اتفاق میافتد و مردم دچار مشکل میشوند.
وی تاکید کرد: سردرد، خستگی، تغییر صدا، ضعف و بیحالی و تهوع و استفراغ از جمله علائم این مسمومیت هستند که معمولاً با سرماخوردگی اشتباه گرفته میشوند؛ اما مشکل زمانی جدی خواهد شد که سطح هوشیاری در این افراد کم شود.
این پزشک ادامه داد: وضعیت دودکشها هرچند روز یکبار باید رصد شود، اگر کسی دچار گازگرفتگی شد باید بلافاصله وسیله گرمایشی را خاموش و بیمار را از محیط خارج کرد و با اورژانس تماس گرفته شود.
حسینی عنوان کرد: کبودی دست، دور لبها و نوک انگشتان از علایم پایانی مسمومیت با گاز CO به شمار میروند که در نهایت فرد دچار تنگی نفس شده و فوت میکند.
وی ابراز کرد: تمامی افراد در معرض خطر قرار دارند ولی کودکان، زنان باردار و سالمندان جزو گروه آسیب پذیر و در معرض خطر بیشتری با منواکسید کربن هستند و علایم مسمومیت در آنها سریع و با شدت بیشتری ایجاد میشود. همچنین غلظت گاز منواکسید کربن در فضای اتاق در ایجاد مسمومیت بسیار موثر است.
پیشگیری از مسمومیت با گاز CO بسیار ساده است
استفاده از وسایل گرمایشی استاندارد در پیشگیری از این مسمومیت از اهمیت بالایی برخوردار است و بخاریهای بدون دودکش به هیچ عنوان از تولید گاز CO جلوگیری نمیکند. کنترل و انسداد منافذ مسیر دودکش قبل از راه اندازی بخاری بهترین راه پیشگیری از بروز حوادث مسمومیت به شمار میرود .
دقت و توجه به داغ بودن دودکش نیز بهترین آزمایش سلامت دودکش است. اگر لوله دودکش بخاری شما سرد است دلیل آن خارج نشدن محصولات احتراق و گازهای سمی از دودکش است در این صورت باید ضمن رفع نقص ، به طور موقت با بازکردن قسمتی از در یا پنجره تهویه در محیط ایجاد شود.
هرگز در فضای بسته و محدود که تهویه کافی و مناسب ندارد (نظیر اتاق ، گـاراژ ، چـادر و ...) آتش روشن نشود.
رنگ شعله بخاری و وسایل پخت و پز باید آبی باشد، و چنانچه رنگ شعله قرمز، زرد و یا نارنجی باشد، حتما نقص در سوخت رسانی و کمبود اکسیژن در محیط است که سریعاً باید وسیله مذکور تعمیر و اکسیژن فضای فیزیکی منزل تامین شود. اگر رنگ شعله بخاری آبی نباشد ممکن است هوای کافی به بخاری نرسیده و تولید گاز منواکسید کربن کند.
در صورت استفاده از وسایل گرمایشی مانند بخاری و شومینه، نباید تمامی روزنههای جریان هوا در منزل و به ویژه اتاق خواب مسدود شود. از نصب آبگرمکن در حمام ، روشن کردن شعلههای اجاق گاز در آشپزخانه جهت گرم نگه داشتن محیط داخل خانه، جدا خودداری کرد.
شومینه مشترک برای چند واحد در صورت کوچک بودن سایز مجرای خروجی و لوله کشی آن باعث برگشت دود از شومینه روشن طبقات پایین به داخل آپارتمان در شومینه خاموش طبقات بالاتر می شود.
انتهای دودکش ها باید حداقل یک متر ازسطح بام وحداقل یک متر ازدیوار جانبی بام فاصله داشته ودارای کلاهک مخصوص (به شکل H ) و ضد باد باشد. دودکش و اتصالات آن باید از جنس مقاوم و بدون هیچگونه منفذ یا نشتی در سرتاسر آن باشد و به کارگیری لوله های آکاردئونی آلومینیومی مجاز نیست.
شیب لوله های افقی در داخل واحدها باید مثبت و روبه بالا وارتفاع عمودی لوله در بیرون حداقل سه برابر طول افقی آن باشد. قطر لوله دودکش باید مساوی یا بزرگتر از قطر لوله خروجی دستگاه گازسوز باشد.
اگر فضای خود را با شوفاژ و سیستم حرارت مرکزی گرم می کنید درز بندی و بستن منافذ به منظور جلوگیری ازاتلاف حرارتی بلا مانع است. رصورتیکه از بخاری های گازسوز به منظور گرمایش محیط استفاده می کنید حتما مختصری تهویه از طریق درب یا پنجره درفضا ایجاد نمائید و ازدرز بندی و بستن کامل منافذ خودداری کنید.
از قراردادن لوله خروجی بخاری به داخل ظرف آب جدا خود داری کنید. آب گرمکن های دیواری گازی اگر به مدت طولانی روشن باشند خطرناک می شوند. به کارگیری آب گرمکن های دیواری در فضاهای بسته یا مکان های فاقد جریان هوا ، مجاز نیست.
هر وسیله گازسوز باید دارای یک دودکش مستقل و منتهی به فضای بیرون باشد. هیچگاه از کبابپز یا منقل را درون خانه، گاراژ یا محوطه بسته استفاده نکنید.هیچگاه چراغ یا بخاری نفتی یا گازی که فاقد دودکش است، درون خانه، به خصوص هنگام خواب استفاده نکنید.
درون خانه، به خصوص در محل خوابتان دستگاه هشدار مونوکسید کربن نصب کنید.
مونوکسید کربن گازی سمی و خطرناک
مونوکسید کربن گازی سمی و خطرناک است و چون بدون بو و مزه و غیر قابل دیدن است، اغلب، آن را قاتل خاموش یا نامرئی می نامند؛ بیشترین مسمومیت با این گاز و همچنین بالاترین مرگ ها براثر این گاز در فصل سرد و در نیمه دوم سال اتفاق می افتد.
مونوکسید کربن با فرمول شیمیایی( CO)، گازی است که بر اثر ناقص سوختن کربن بوجود میآید؛ این گاز بسیار سمی است، اما رنگ و بوی خاصی ندارد به همین دلیل کربن مونوکسید قاتل نامرئی نامیده میشود، میل ترکیبی مونوکسید کربن با هموگلوبین خون حدود ۲۵۰ برابر بیشتر از میل ترکیب با گاز اکسیژن است.در خون انسان حدود پنج درصد کربن مونوکسید کربن وجود دارد، اما اگر این مقدار به ۲۰ درصد برسد باعث مرگ خواهد شد.
استنشاق هوای آلوده به گاز مونوکسید کربن مانع از اکسیژن رسانی به بافت های بدن می شود و می تواند موجب آسیب های مغزی شود؛ در محیط های بسته، همچون خانه، دفتر کار، کلاس درس و خودرو، تجمع حتی مقدار کمی از گاز CO می تواند خطرناک باشد.
مونوکسیدکربن محصول احتراق ناقص مواد سوختی، همچون گاز شهری، گاز کپسول، نفت، بنزین، گازوئیل، پارافین، زغال سنگ، زغال چوب و چوب است و اگر وسیله ای که با سوخت کار می کند و دارای عملکرد معیوب باشد یا به طور صحیح نصب نشده باشد و یا دارای دودکش مناسب نباشد، می تواند منبع تولید و انتشار گاز CO به شمار آید.
موارد بسیاری از گاز گرفتگیها ومسمومیتها به دلیل انسداد لوله خروج گازهای سمی با لانه پرندگان صورت پذیرفته که میطلبد ساکنان منازل مسکونی قبل از نصب بخاری از باز بودن مجاری اطمینان حاصل کنند.
در سالهای گذشته حوادث فراوانی از این دست اتفاقات تکرار شده است، اما بسیاری به جای اینکه خطر گاز گرفتگی را جدی بگیرند و نصب وسایل گاز سوز را به کارشناسان و متخصصان فن بسپارند خود آچار به دست میشوند که نتیجه اش آن میشود که خود و اطرافیان را به کام مرگ میبرند.
کارشناسان و سازمان های امدادی با استناد به آمارهای موجود ضمن هشدار نسبت به افزایش تلفات مسمومیت با گاز مونوکسیدکربن در فصل های سرد سال بر رعایت نکات ایمنی در نصب و بکارگیری وسایل گرمایشی تأکید می کنند.