به گزارش ایرنا، تب مالت را بیماری هزار چهره می نامند چون موجب آسیب به قسمت های مختلف بدن از جمله چشم، مغز، کلیه و مجاری ادراری، ریه، قلب، مفاصل و دستگاه گوارش می شود.
تب مالت بیماری عفونی ناشی از باکتری بروسلاز و بیماری مشترک بین حیوان و انسان است و گسترش این نوع بیماری در انسان، رشد آن را در حیوانات نشان می دهد که بر اثر تماس مستقیم با حیوانات آلوده و با مصرف فرآورده های آنها به انسان منتقل می شود.
بیماری ناشی از باکتری بروسلاز در انسان تب مالت و در حیوانات بروسلوز نامگذاری شده است همچنین این بیماری با نام‌های تب مدیترانه و تب ناخواسته نیز شناخته می‌شود.
با توجه به اهمیت این موضوع، خبرنگار ایرنا با محمدباقر حاج کاظمی مدیرکل دامپزشکی استان زنجان گفت و گو کرده است.
ایرنا: تب مالت چیست و واکسیناسیون دام چه تاثیری در کاهش آلودگی آن دارد؟
بیماری تب مالت از شایعترین بیماری‌های مشترک بین انسان و دام در استان است، این بیماری در دام‌های جوان و ماده‌های غیر آبستن بدون علامت است و در دام‌های آبستن می‌تواند موجب سقط جنین در اواخر آبستنی شود.
انتقال این باکتری به انسان عمدتا از طریق مصرف شیر خام، فرآورده‌های تهیه شده از آن و همچنین از طریق ترشحات متعاقب سقط یا زایمان دام‌های آلوده به بیماری بروسلوز انجام می شود.
واکسیناسیون دام به همراه رعایت اصول بهداشتی و قرنطینه‌ای نقش مهمی در کنترل این بیماری دارد، بر این اساس در هنگام حمل و نقل و جابه جایی دام قبل از هر اقدامی باید مجوز حمل از دامپزشکی دریافت شود.
همچنین، بررسی سابقه واکسیناسیون دام در برابر این بیماری و صدور مجوز انتقال با در نظر گرفتن شرایط از مهمترین اقداماتی است که از شیوع بیماری در بین دام و در نهایت انتقال به انسان پیشگیری می کند.
برخی از دامداران با این تصور غلط که مایه کوبی تب مالت باعث سقط جنین دام باردار می شود، از انجام واکسیناسیون تب مالت ممانعت می کنند که البته تیم های دامپزشکی با وجود باورهای اشتباه دامداران و ممانعت آنها، در سال ۲ بار عملیات مایه کوبی را برای همه دام‌های سبک و سنگین واجد شرایط انجام می دهند.
با اقدامات انجام شده طی ۶ ماهه اول امسال ۲۱۷ هزار راس انواع دام سبک و سنگین علیه بیماری تب مالت در استان واکسینه شدند و ۶ هزار و ۳۳۹ مورد نیز نمونه گیری خون انجام گرفت.
ایرنا: علاوه بر واکسیناسیون چه اقدامات دیگری میزان ابتلای این بیماری را کاهش می دهد؟
واکسیناسیون دام برای مبارزه با این بیماری و شیوع آن مرتب انجام می‌شود که بخش مهمی از گسترش آلودگی را کاهش می‌دهد اما با این روش به تنهایی نمی‌توان موارد تب مالت انسانی را به صفر رساند، زیرا رعایت اصول بهداشتی و استفاده از فرآورده های لبنی پاستوریزه از سوی انسان‌ها اهمیت بسزایی در کاهش میزان ابتلا به این بیماری دارد.
متخصصان دامپزشکی علاوه بر نمونه گیری از دام‌ها به منظور رصد، پایش و شناسایی دام‌های آلوده به این بیماری، آزمایش شیر را نیز به‌صورت ماهانه از تانکرهای شیر گاوداری‌های صنعتی انجام می دهند.
از طرفی ارزیابی پایش ایمنی سرمی در دام های واکسینه شده، پایش عملیات مایه کوبی، انجام آزمایش های تشخیصی، غربالگری شیرخام، آموزش چهره به چهره دامداران و حضور کارشناسان در جوامع روستایی و مدارس از جمله اقدامات این اداره کل در راستای مبارزه با تب مالت و اطلاع رسانی است که به طور مستمر انجام می شود.
طبق پایش ها عمده‌ترین کانون بروز این بیماری در شهرستان خدابنده بوده و میزان شیوع این بیماری نیز در فصل بهار و تابستان بیشتر است، اما در تمامی فصول سال وجود دارد.
ایرنا: عموم مردم در هنگام خرید مواد لبنی و گوشت به چه نکاتی توجه کنند؟
از عموم مردم درخواست می شود گوشت مورد نیاز خود را از مراکز معتبر تحت نظارت دامپزشکی تهیه و شیر را هم به صورت پاستوریزه خریداری کنند.
نکته مهم اینکه اگر برای خرید شیر خام اقدام می شود، باید حداقل پنج دقیقه بعد از رسیدن به دمای جوش، همچنان با حرارت بالا بجوشانند تا میکروب‌زدایی شود.
همچنین گوشت و امعا و احشای دام نیز حتما به صورت پخته مصرف و قبل از استفاده در یخچال نگهداری شود و افراد جهت حفظ سلامتی خود از خوردن گوشت تازه ذبح شده خوداری کنند.
پنیرهای محلی باید بعد از فرآوری یک ماه در آب نمک با غلظت ۱۷ درصد خوابانده و سپس مصرف شود چون خطر ابتلا به تب مالت در مصرف پنیر تازه زیاد است.
نکته دیگر اینکه مصرف بستنی‌های سنتی و محلی غیرپاستوریزه که عمدتا از شیر خام نجوشیده یا کم جوشیده استفاده می شود احتمال سرایت تب مالت به مصرف کننده را بسیار بالا می برد.
ایرنا: راهکار مقابله با بیماری تب مالت چیست؟
ارائه آموزش‌های عمومی در روستاها و شهرها اهمیت بیشتری دارد، زیرا استفاده از شیر خام و شیر آغوز بدون جوشاندن در این مناطق رایج است و این امر خطر ابتلا به بیماری را افزایش می‌دهد.
شیوع بیماری تب مالت در مناطق شهری پایین‌تر است ولی همچنان بر جوشاندن شیر و مصرف فراورده های لبنی تهیه شده از شیر جوشیده توسط مردم تاکید داریم.
در ضمن با توجه به رایج بودن استفاده از کره سنتی در نوزادان جهت روان سازی روده، احتمال ابتلای نوزادان به تب مالت نوزادی وجود دارد که به طور جدی توصیه می‌شود از مصرف کره غیرپاستوریزه به این منظور خودداری شود.
از دامداران درخواست داریم، در صورت شناسایی دام‌های بیمار برای جداسازی دام‌های مشکوک و بیمار اقدام کنند و برای واکسیناسیون دام‌های سالم در سریعترین زمان به ادارات دامپزشکی مستقر در شهرستان ها مراجعه نمایند.