کاظم جلالی سه‌شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: روسیه در دوره ریاست خود بر گروه بریکس در سال جاری میلادی، حدود ۲۷۸ رویداد را تعریف کرده است که بخش بزرگی از آن برگزار شده است.
وی اظهار داشت: روسیه، فرصت بسیار خوبی را در دوره ریاست خود ایجاد کرد و با حضور فعالانه کشورهای بریکس، همگرایی خوبی ایجاد شد.
این دیپلمات ایرانی با بیان اینکه بریکس، سازمانی نوبنیاد و تازه تأسیس است، یادآور شد: بسیاری از ساختارهای بریکس باید شکل بگیرد و جمهوری اسلامی ایران در این راستا در یک سال گذشته، پیشنهادهای خوبی را به کشورهای عضو در این راستا ارائه کرد.
وی به عنوان نمونه به پیشنهادهای اخیر ایران به گروه بریکس در زمینه پولی و بانکی و نیز انرژی در سفرهای اخیر رئیس‌کل بانک مرکزی و وزیر نیرو به روسیه اشاره کرد.
جلالی گفت: امسال در رویدادهای بریکس، گفت‌وگوهای بسیار خوب و مناسبی انجام و زمینه‌هایی فراهم شد که همکاری‌ها را گسترش دهیم.
وی ادامه داد: اصلی‌ترین تصمیم‌گیری در گروه بریکس در اجلاس رؤسای جمهور صورت می‌گیرد و در این زمینه، دکتر پزشکیان رئیس‌جمهوری اسلامی ایران، پیشنهادهای کشورمان را مطرح خواهد کرد.
سفیر ایران در روسیه گفت: مسیر بریکس در طرح‌ریزی سازوکار عادلانه مناسبات میان کشورها ادامه خواهد داشت و ضرورت دارد که کشورهای عضو این گروه، الگوهایی را برای مباحثی همچون اف ای تی اف ارائه کنند.
وی افزود: در موضوعات دیگر نیز همچون ضدتروریسم، پولی و بانکی و پیام‌رسان‌ها نیز غرب ضوابطی را بر استانداردهای سوگیرانه خود ترسیم کرده است که کشورهای عضو بریکس هم در این حوزه‌ها می‌توانند استاندارد عادلانه‌ای را برای کشورهای خود و دیگر کشورهای علاقه‌مند به همکاری تعریف کنند.
جلالی خاطرنشان کرد: دستیابی به نتیجه در این حوزه‌ها مستلزم رایزنی‌های مستمر و ادامه روندی است که آغاز شده است و می‌توان در سال‌های آینده، موفقیت‌هایی را در این عرصه‌ها برای گروه بریکس متصور بود.
وی تأکید کرد: ما نباید خودمان را مجبور کنیم که بر اساس استانداردهایی که غربی‌ها تعریف کرده‌اند و به ضرر کشورهای حوزه جنوب جهانی است، حرکت کنیم چرا که استانداردهای غربی نفع یکطرفه این کشورها را لحاظ کرده است.
وی تأکید کرد: ساختار جدیدی که بریکس شکل می‌دهد باید همراه با تعیین شاخص‌هایی باشد که بر خلاف نهادهای غربی، سوگیری و جهت‌گیری خاصی نداشته باشد و عادلانه باشد.
نخستین حضور رسمی ایران در اجلاس سران بریکس به عنوان عضو رسمی
کشور روسیه به عنوان رئیس دوره ای گروه بریکس در سال ۲۰۲۴ حدود ۲۵۰ رویداد را در این چارچوب برنامه ریزی کرده است. مهمترین رویداد، اجلاس سران گروه بریکس است که اول تا سوم آبان ۱۴۰۳ در کازان روسیه برگزار می‌شود.
جمهوری اسلامی ایران که از ابتدای سال ۲۰۲۴ به گروه بریکس پیوسته است، برای نخستین بار به عنوان عضو و به صورت رسمی در اجلاس سران این گروه شرکت می‌کند.
به گفته دستیار رئیس‌جمهور روسیه، نمایندگان ۳۶ کشور به رویداد بریکس در کازان خواهند آمد که از این تعداد، ریاست هیأت‌های ۲۲ کشور را رهبران این کشورها برعهده خواهند داشت. علاوه بر این، رؤسای ۶ سازمان بین‌المللی از جمله دبیرکل سازمان ملل متحد نیز در این اجلاس شرکت خواهند کرد.
بنا بر اعلام محمد مهدی سنایی معاون امور سیاسی دفتر رئیس‌جمهور، دکتر مسعود پزشکیان رئیس جمهوری اسلامی ایارن اول تا سوم آبان در شانزدهمین اجلاس سران بریکس در کازان مرکز تاتارستان روسیه شرکت می‌کند.
به گفته وی، طی ۲روز، اجلاس اصلی بریکس با موضوع «تقویت چندجانبه گرایی» با حضور اعضا و اجلاس بریکس-پلاس با حضور اعضا و حدود ۳۰ کشور و سازمان دیگر با عنوان «بریکس و جنوب جهانی» برگزار می‌شود؛ دکتر پزشکیان در نشست‌های مختلف بریکس، سه سخنرانی ارائه می‌کند و با رؤسای روسیه، چین، هند، مصر و دیگر کشورها با هدف توسعه روابط فیمابین ملاقات دوجانبه خواهد داشت.
معاون امور سیاسی دفتر رئیس‌جمهور تاکید کرد: حضور ایران در این اجلاس در مقطع حساس کنونی برای تشریح رویکردهای جهانی و پیشبرد دیپلماسی منطقه‌ای حائز اهمیت است.
درباره بریکس
گروه اقتصادهای نوظهور سال ۲۰۰۶ میلادی، در حاشیه شصت و یکمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک پایه‌گذاری شد. در آن زمان، وزیران امور خارجه روسیه، برزیل و چین و وزیر دفاع هند یک نشست ویژه جداگانه برای توافق بر سر توسعه همکاری های متنوع در یک چارچوب چهارجانبه را بررسی کردند.
نخستین اجلاس سران این گروه در سال ۲۰۰۹ میلادی در یکاترینبورگ روسیه برگزار شد که آنها در بیانیه مشترک نهایی، توافق کردند که گفت‌وگوها و همکاری‌های منسجم، فعال، عمل‌گرا، باز و شفاف را نه تنها به نفع کشورهای در حال توسعه و بازارهای نوظهور، بلکه برای ایجاد نظم جهانی هماهنگ که صلح پایدار و مشترک را تضمین می‌کند، توسعه دهند.
در آن زمان، از این گروه، به عنوان بریک (BRIC) (متشکل از حروف نخست اسامی کشورهای برزیل، روسیه، هند و چین) یاد شد.
با پیوستن جمهوری آفریقای جنوبی در سال ۲۰۱۱، حرف س - "S" – (ابتدای نام South Africa ) به "بریک" اضافه شد.
در اجلاس سران بریکس در آفریقای جنوبی در تابستان ۱۴۰۲، سیریل رامافوزا رئیس جمهور این کشور اعلام کرد که اعضای این گروه (متشکل از برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی) تصمیم گرفته اند از آرژانتین، مصر، اتیوپی، ایران، عربستان سعودی و امارات برای عضویت کامل بریکس دعوت کنند.
رئیس‌جمهوری جدید آرژانتین پس از آن اعلام کرد که کشورش به این گروه نمی‌پیوندد. سرگئی ریابکوف معاون وزیر امور خارجه روسیه که کشورش ریاست دوره‌ای گروه بریکس را برعهده دارد، در پاسخ به پرسشی در این باره گفت: ما دعوت از آرژانتین را لغو نمی کنیم، این دعوت باقی می ماند. خواهیم دید که توسعه بیشتر بریکس چگونه پیش می رود و همکاران آرژانتینی ما درباره این موضوع چه نتیجه گیری خواهند کرد.
در میان اعضای جدید، مشارکت عربستان سعودی در رویدادهای بریکس کمرنگ بوده است. به گفته کنستانتین کاساچف سناتور ارشد شورای فدراسیون روسیه، ریاض همچنان در حال بررسی مشارکت در گروه بریکس است.
دستیار رئیس‌جمهور روسیه در امور سیاست خارجی پیش از این با اشاره به اجلاس سران گروه بریکس در کازان گفت: مسکو به موضع خود در زمینه گسترش گروه بریکس در چارچوب کشورهای شریک (و نه اعضای جدید) پایبند است و این موضوع در دستور اجلاس آتی سران قرار دارد.
یوری اوشاکوف در نشستی خبری افزود: ما معتقد هستیم که فرمول کشور شریک در شرایط کنونی، بسیار مناسب است.
سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه، پیشتر با اشاره به درخواست بیش از ۳۰ کشور برای عضویت یا همکاری نزدیک با گروه بریکس اعلام کرده بود که در نشست وزرای خارجه کشورهای عضو این گروه، تصمیم گرفته شد پذیرش اعضای جدید این گروه متوقف شود.
به گفته سرگئی ریابکوف معاون وزیر امور خارجه فدراسیون روسیه، بریکس اکنون در حال توسعه معیارهایی برای یک دسته جدید - کشورهای شریک - است. انتظار می‌رود که چنین معیارهایی به همراه فهرستی از کشورهایی که می‌توانند به این وضعیت ارتقا یابند، برای تصویب توسط رهبران بریکس در اجلاس کازان ارائه شود.